Jongeren aan het werk in de BIZ

Transcriptie

1 Jongeren aan het werk in de BIZ Een advies voor het creëren van banen voor jongeren in Haagse bedrijven investeringszones Den Haag, juni 2017

2 In een notendop Er liggen kansen op werk voor jongeren bij de 25 Haagse bedrijven investeringszones (BIZ). Het gaat om afwisselend werk: van flyeren, toezicht houden, bezoekers informeren, het organiseren van evenementen, boekhouden, notuleren tot het bijhouden van websites/sociale media, etc. Zo kan de jongere werkende weg ervaren wat bij hem/haar past. Het ontlast de bestuurders (veelal vrijwillige ondernemers) en geeft een BIZ meer mens- /slagkracht. Bovendien is werken voor een BIZ een springplank naar werk bij de individuele ondernemers in een BIZ. Immers, de ondernemers kennen de jongeren al; men weet wat zij kunnen. Er zijn partijen die positief staan ten opzichte van dit initiatief en die een rol kunnen spelen om het mogelijk te maken (coöperatie die jongeren in dienst kan nemen, onderwijsinstellingen die jongeren aanvullend en specifiek kunnen opleiden/trainen, BIZ-en die werk hebben en gemeentelijke afdelingen en wijkinstellingen die geschikte jongeren kunnen aandragen). Wij adviseren de gemeente Den Haag een proef op te starten met een tiental jongeren om de haalbaarheid van dit idee in de praktijk te toetsen. Dit is gebaseerd op de uitkomsten van een expertmeeting en op de tientallen gesprekken die de leden van de Adviesraad voor de Wijkeconomie voeren binnen de eigen netwerken. Daarbij lijkt ons het aanwijzen van een projectleider of coördinator belangrijk om met de betrokken partijen te komen tot de beste samenwerkingsvorm.

3 Samenvatting Den Haag telt circa jongeren die werkeloos zijn. Dat is op de eerste plaats slecht voor de jongeren in kwestie, hun families en de omgeving. Een gebrek aan toekomstperspectief en optimisme is het gevolg en daarmee neemt het risico toe dat deze groep steeds moeilijker aan werk komt. Het is ook slecht voor de wijkeconomie. Het betekent namelijk dat dit menselijk kapitaal voor de wijk verloren gaat, terwijl diezelfde wijk daar juist om staat te springen. Voor de periode 2016/2017 heeft de Adviesraad voor de Wijkeconomie de aanpak van jeugdwerkeloosheid dan ook gekozen als het centrale thema. Wij zijn daarbij op zoek gegaan naar mogelijkheden die: - Voldoende jongeren aan betaald werk kunnen helpen - Reeds lopende projecten en initiatieven niet in de weg zitten - Bijdragen aan de wijkeconomie Dit heeft eind 2016 geleid tot het initiatief Young Professionals in de BIZ. Er zijn in Den Haag 25 bedrijven investeringszones (BIZ). Het zijn gebieden waarin alle in een BIZ gevestigde ondernemers door middel van een verplichte jaarlijkse financiële bijdrage vanuit een zgn. BIZ-vereniging, investeren in hun omgeving (winkelstraat, winkelcentrum, bedrijventerrein). De besturen van de BIZ-verenigingen worden gevormd door een aantal gemotiveerde ondernemers in het gebied, die dit op basis van vrijwilligheid doen. In de praktijk zien we dat het voor deze ondernemers/bestuurders heel veel werk is het eigen bedrijf te combineren met het besturen van de BIZ Vereniging. Daar komt namelijk heel veel bij kijken. U kunt daarbij denken aan het verzorgen van het secretariaat, de leden- en financiële administratie, correspondentie, het organiseren van bestuurs- en ledenvergaderingen, het schrijven van jaarplannen, het organiseren van evenementen, marketing & promotie, het bouwen/onderhouden van de website, actief zijn op de sociale media, schoonmaak en het verwijderen van graffiti, feestverlichting, verkeer- en bereikbaarheid, het uitdelen van nieuwsbrieven/flyers, en nog veel meer. BIZ-bestuurders geven zelf aan dat zij daarbij heel graag ondersteuning zouden willen hebben. Ook kampen bedrijven investeringszones met hun zichtbaarheid. Het is namelijk van belang dat de ondernemers in een BIZ zien wat er met hun centjes gebeurt en dat is met de beperkte beschikbare menskracht moeilijk. Verder is het zo dat in iedere BIZ tussen de 25 en 200 ondernemers gevestigd zijn.

4 De vraag die zich dan opdringt is: waarom zouden we geen jongeren kunnen inzetten om BIZ-verenigingen te ondersteunen bij al hun uiteenlopende werkzaamheden)? Dit levert namelijk een aantal interessante kansen op: Jongeren kunnen op wijkniveau aan de slag met echt werk Omdat het gaat om heel diverse werkzaamheden biedt het de mogelijkheid opleiding en type werk te matchen Jongeren krijgen op hun beurt de kans te proeven aan verschillende disciplines BIZ-verenigingen worden ontlast De zichtbaarheid van de activiteiten van een BIZ kan aanzienlijk toenemen Door het goed verrichten van werkzaamheden voor een BIZ-vereniging gaan ook de deuren bij individuele ondernemers in die BIZ gemakkelijker open Door de behoefte aan ondersteuning bij de verschillende BIZ-verenigingen te clusteren, ontstaat voldoende kritische massa voor fulltime werk Jongeren kunnen in loondienst worden genomen bij bijvoorbeeld een coöperatie en vandaar uit worden gedetacheerd aan diverse BIZ-verenigingen en/of individuele klanten Op momenten dat er geen werk beschikbaar is kunnen de jongeren in samenwerking met onderwijsinstellingen gebruik maken van aanvullende (praktijk)opleidingen en trainingen. Hieronder treft u een schematische weergave aan van het initiatief.

5 Tijdens een expertmeeting op 22 maart 2017 hebben wij het idee voorgelegd aan een groep experts afkomstig uit alle relevante disciplines. Er is een inventarisatie gemaakt van de pro s en contra s die men voorziet bij het in de praktijk brengen ervan.

6 Uitkomsten expertmeeting Op 22 maart 2017 is het idee Young Professionals in de BIZ voorgelegd aan 48 experts van diverse betrokken partijen, zoals wijkorganisaties, bedrijven investeringszones, ondernemers, onderwijsinstellingen, gemeentelijke vertegenwoordigers en jongeren. We hebben hen laten kijken naar de kansen en de knelpunten die dit initiatief oplevert. Ook is er gekeken naar partijen die bij de eventuele uitvoering een rol kunnen of willen spelen. De ruim 150 suggesties en opmerkingen van de experts hebben wij ondergebracht in het volgende overzicht.

7

8 Conclusies & Advies BIZ-verenigingen (winkelstraten en bedrijventerreinen) hebben behoefte aan ondersteuning bij het uitvoeren en zichtbaarder maken van hun activiteiten. Het ontlast de bestuurders en zorgt dat ondernemers in een BIZ de toegevoegde waarde van hun ondernemersvereniging beter kunnen waarderen. Het inzetten van werkloze jongeren is daarbij een oplossing die uitkomst kan bieden. Daarbij dient zo blijkt - aan een aantal randvoorwaarden te worden voldaan: Om het voor jongeren aantrekkelijk te maken moet het gaan om echt en interessant werk, met een arbeidscontract en onder normale arbeidsvoorwaarden. Jongeren dienen qua lifestyle en instelling affiniteit met ondernemerschap te hebben. Met name het begrip dat het betalen van loon alleen mogelijk is als de werknemer voldoende oplevert. Basale zaken en verwachtingen die voor ondernemers vanzelfsprekend zijn, zoals op tijd komen, persoonlijke verzorging/-presentatie, persoonlijke inzet voor de zaak, sociaal gedrag en het principe afspraak is afspraak blijken voor sommige jongeren niet altijd voor de hand te liggen. Ook is een goede match nodig tussen het beschikbare werk en de geschikte jongere. Daarbij speelt niet alleen opleiding een rol, maar ook sociale vaardigheden en inzicht in de nut en noodzaak van het werk. Dit betekent dat een goede begeleiding van de jongeren nodig is. Om te komen tot een duurzame oplossing met perspectief op vooruitgang is het verder opbouwen van het zelfvertrouwen en ondernemend gedrag bij de jongere een vereiste. Zo kan hij doorstromen naar werk bij de individuele ondernemer. Zelfs wanneer een BIZ zou ophouden te bestaan. De BIZ en de hoofdzakelijk kleine ondernemers hebben als werkgevers behoefte aan flexibiliteit en mijden risico. Men neemt niet gauw mensen in vaste dienst en geeft de voorkeur aan vraag-gestuurd werken (inhuren wanneer nodig, afscheid nemen als het werk erop zit). Daarbij komt dat het ondernemers soms aan tijd ontbreekt om zelf de nodige begeleiding van een jongere te verzorgen. De diversiteit van het beschikbare werk (van buiten flyeren en toezicht houden tot het verzorgen van de boekhouding of het bouwen van een website) is zowel een kans (afwisselend werk, helpt bij oriëntatie) als een knelpunt (consistente taakomschrijving). Ook dit vergt begeleiding, coördinatie en kennis van zaken. De kosten om het initiatief mogelijk te maken komen regelmatig naar voren als een knelpunt. Daar staat tegenover dat eenieder zich ook bewust is van de directe opbrengsten en besparingen die het creëren van werk voor jongeren met zich meebrengt; sommige

9 opbrengstenen effecten (leefbaarheid, klimaat in de wijk, effect op andere jongeren, e.d.) zijn moeilijk in geld te vertalen. Uit onze inventarisatie komt naar voren dat de participerende partijen positief staan ten opzichte van het initiatief. U kunt daarbij denken aan bedrijven investeringszones, organisaties als XTRA, het Haags Ondernemershuis, coöperatie Werk & Loon, de Mussen, het Werkgevers Servicepunt, ROC Mondriaan en Menskracht 7. Ook een aantal ondernemers zien mogelijkheden. Naar onze mening is het de moeite waard hen de mogelijkheid te geven om concreet invulling te geven aan het initiatief. Op basis van wat wij hebben vastgesteld willen wij de gemeente Den Haag adviseren geïnteresseerde partijen de mogelijkheid te geven en te ondersteunen bij het organiseren van een praktische proef in geïnteresseerde bedrijven investeringszones met een kleinere groep jongeren. Het is naar onze mening een relatief kleine investering die een grote return kan opleveren. Zoals u weet is de Adviesraad voor de Wijkeconomie geen uitvoeringsorganisatie. Gezien het belang en de mogelijkheden van het initiatief zijn wij vanzelfsprekend graag bereid geïnteresseerde partijen te benaderen wanneer u zou besluiten een proef willen faciliteren. Hieronder treft u een mogelijke opzet aan van hoe het initiatief door samenwerking tussen de partijen in de praktijk vorm zou kunnen krijgen.