Titel project Aanvrager Contactpersoon Begin- en einddatum van het project Dynamisch Toerisme ROC Aventus W. van de Steeg Start: 01-03-2005 Einde: 01-03-2008 Projectplan A. Uitgangspunten voor project 1. Beschrijf het probleem dat het project beoogt op te lossen, de situatie die wordt verbeterd in termen van regio / sector en betrokken opleidingen Beschrijf het probleem dat het project beoogt op te lossen, de situatie wordt verbeterd in termen van regio / sector en betrokken opleidingen De afgelopen jaren is door onder andere de vraag naar dynamische competenties (mede gezien de opkomst van Internet in de reisbranche) en de behoefte van het bedrijfsleven naar flexibele scholingsondersteuning op maat, de touch en feel met de regio, het regionale bedrijfsleven en de aansluiting met de beroeps(onderwijs)kolom verminderd: Reisbureaus hebben door de opkomst van Internet een minder stevige positie dan voorheen. Om de branche een duidelijke en stevige identiteit en positie terug te geven, zullen baliemedewerkers een andere rol moeten gaan vervullen. Zo zullen de reisbureaus zich enerzijds meer moeten gaan richten op specifieke doelgroepen, bestemmingen en aard van de reizen. Anderzijds zullen reisbureaus hun aanbod en service uit moeten breiden met online activiteiten (online dienstverlening) en de online en face-to-face activiteiten onderling op elkaar moeten afstemmen. De digitale ontwikkelingen vereisen dat reisbureaumedewerkers zowel goed online kunnen communiceren en zoeken, maar ook aan de balie in staat zijn klanten, die zelf met zoekresultaten aankomen, te informeren over de kwaliteit van de door hun gevonden bestemmingen en aanbiedingen. De reisbranche vraagt het beroepsonderwijs ondersteuning het personeel de nieuwe competenties eigen te maken en de beroepsopleidingen en beroepspraktijkvorming hierop af te stemmen. De reiswereld heeft zelf een kwaliteitsstandaard in het leven geroepen door een eigen vakdiploma uit te geven (SEPR-certificaten). Dit vakdiploma moet echter voor een groot deel zijn opgebouwd uit competenties die in het reguliere onderwijs worden gegeven. Dit vraagt een verregaande samenwerking en afstemming tussen de reisbranche, de wensen van bedrijven en het beroepsonderwijs. Het onderwijsprogramma op mbo en hbo-niveau zal in vraaggestuurde maatwerkpakketten flexibel toegankelijk moeten worden gemaakt voor het regionale bedrijfsleven, ondersteund door ICT-toepassingen. Echter, het regionale netwerk van reisbranche, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen is er nog niet op gericht om de genoemde (door ICT ondersteunde) flexibele vraaggestuurde maatwerkpakketten gezamenlijk vorm te geven. Daarnaast bestaat er binnen de branche nog geen faciliteit voor (leer)loopbaanbegeleiding van werkenden. Van de instroom bij ROC Aventus sector HTR vanuit het VMBO vindt uiteindelijk (te) veel uitval plaats. De uitstroom blijkt vooral te ontstaan door een onrealistisch beeld van het uiteindelijke werkveld en het ontbreken van een adequate (doorlopende) begeleidingsstructuur vmbo-mbo. De samenwerking met het HBO en doorstroom vanuit het MBO naar het HBO is van oudsher goed te noemen. Zo heeft de sector al bewerkstelligd dat bij doorstroom naar het HBO de bedrijfsoriëntatie versie site - projectplan (IA04100).doc 1
al vanuit het MBO kan plaatsvinden, maar is nog onvoldoende sprake van doorlopende leerwegen in beroepspraktijkvorming. Het huidige onderwijsmodel kenmerkt zich in de gehele beroepsonderwijskolom door het opleiden voor een statische eindsituatie terwijl werknemers steeds vaardiger moeten zijn in het meegroeien met externe ontwikkelingen. De reisbranche vraagt naar zelfstandige, betrokken werknemers met (digitale) vaardigheden. Met dit project wil het regionale bedrijfsleven (ondersteund door de nationale reisverenigingen) in samenwerking met de sector HTR een oplossing genereren voor op de hiervoor geschetste problemen. 2. Beschrijf de doelen specifiek, meetbaar, realistisch en tijdgebonden. Omschrijf het draagvlak voor de doelen binnen het samenwerkingverband. Beschrijf de doelen / het doel van het project Dit project heeft de volgende doelstellingen: 1. Een competentiegericht flexibel onderwijsprogramma dat zowel organisatorisch als inhoudelijk aansluit op leervragen van werknemers in de reisbranche en onderwijsdeelnemers. Er kan dus inhoudelijk maatwerk worden geleverd met verschillende instroommomenten door het jaar heen. 2. Afgestudeerde deelnemers zijn beter voorbereid op de arbeidsmarkt en kunnen zich, eenmaal op die arbeidsmarkt, beter aanpassen c.q. handhaven in de dynamiek van de (digitale) reissector. 3. Een constante samenwerking van onderwijs en bedrijfsleven, die garant staat voor zowel blijvende scholing voor zittende werknemers als instroom van nieuwe werknemers op een hoog niveau. Het beroepsonderwijs blijft daarmee dus constant aangepast aan vragen uit het bedrijfsleven. 4. Een heldere doorlopende leerlijn binnen de beroepskolom vanuit het VMBO naar het MBO- HBO. Helder voor zowel de onderwijsdeelnemer als voor het bedrijfsleven en haar medewerkers. 5. Verminderde uitval van onderwijsdeelnemers uit de sector Toerisme en Recreatie. 3. Thema s van het project Het project is gericht op versterking van de relatie onderwijs bedrijfsleven: Ja Nee verbetering van rendement van het beroepsonderwijs verhoging van de kwaliteit en professionaliteit van de output innovatie van pedagogiek en didactiek versie site - projectplan (IA04100).doc 2
4. Beschrijf de samenstelling, inhoudelijke inbreng en expertise van het samenwerkingsverband Naam partner samenwerkingsverband ROC Aventus ANVR Globe reisburo D-Reizen Saxion Hogescholen Edison College ROC van Amsterdam ROC Midden Nederland Omschrijving inhoudelijke inbreng Omschrijving deskundigheid Ontwikkelen van en experimenteren met maatwerktrajecten en Competentiegericht onderwijs Onderwijs op mbo-niveau simulatienetwerken Afstemming van brancheontwikkelingen en kwaliteitsniveau reaus en branchediploma s Branchedeskundigheid Reisbu- van branchecertificaten met ontwikkelingen in dit project Eisen aan inhoud en structuur Eisen aan medewerkers en invulling werkbaarheid van flexi- opleidingstrajecten, ontwikkelen en experimenteren met simulatienetwerk en met werkplekopbel opleiden leiden door ROC Eisen aan inhoud en structuur Eisen aan medewerkers en invulling werkbaarheid van flexi- opleidingstrajecten, ontwikkelen en experimenteren met simulatienetwerk en met werkplekopbel opleiden leiden door ROC Afstemming en experimenteren Leerlijn HBO en eisen vanuit met gemixt curriculum toestroom MBO Voorlichting beroepenveld, Afstemming en experimenteren voor toestroom vanuit VMBO Leerlijn VMBO MBO en eisen met gemixt curriculum Advies over en testen van resultaten doorlopende leerlijn Competentiegericht leren en Advies over en testen van resultaten Competentiegericht leren en maatwerktrajecten SEPR LOB HTV Bijdrage aan kwaliteitseisen branchecertificaat. Certificeren van onderwijsinstellingen om de opleidingen uit te voeren Toetsing van ontwikkelingen aan regelingen en kwaliteitseisen beroepsonderwijs. Disseminatieactiviteiten Inzicht in kwaliteitseisen branchecertificaat Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven en als zodanig zicht op kwaliteitseisen en regelingen vanuit het beroepsonderwijs versie site - projectplan (IA04100).doc 3
5. Beschrijf de innovatie in het project Beschrijf de innovatie in het project: Binnen dit project zal geëxperimenteerd worden met meerdere/flexibele instroommomenten per jaar, een vraaggericht aanbod binnen zowel het mbo-onderwijs voor zowel leerlingen als werkenden uit de branche en het inrichten en gebruiken van een Fysiek Studielandschap. Bij deze experimenten zal het regionale sectorale bedrijfsleven en het beroepsonderwijs intensief samenwerken. Aanpassen van zowel beroepsonderwijs als contractonderwijs op veranderde positie van reisbureaus in de branche (opkomst Internet en andere vragen van klanten aan reisbureaus); uiteraard competentiegericht en in onderlinge samenwerking onderwijs-bedrijfsleven Opzetten (leer)loopbaanbegeleiding binnen de regionale bedrijven en in de keten vmbombo-hbo Ontwerpen simulatienetwerk (trainings- en assessmentcentrum) waarbij school en bedrijfsleven elkaar steeds ontmoeten en waar vraag/aanbod bij elkaar komt. Experimenteren met vraaggericht opleiden/maatwerk voor zowel leerlingen als werkenden in de branche met o.a. meerdere instroommomenten per jaar Integreren van brancheopleiding in regulier mbo programma tbv kwalificatiewinst Experimenteren met Fysiek Studielandschap om flexibel leren vanuit school en bedrijf te faciliteren voor leerlingen en werkenden Onderzoeken mogelijkheden gemixt curriculum vmbo-mbo-hbo voor zowel reguliere leerlingen als deelnemers vanuit de regionale reisbranche Opleiden op de werkplek in samenwerking met branche en bedrijven vanuit de school Overzicht van projecten in de basis- en breedte strategie binnen het samenwerkingsverband: Naam partner Naam project Korte omschrijving Basis strategie Breedte strategie ROC Aventus ERA De sector HTR heeft een driejarig herstructureringsproject doorlopen: ERA. Dit staat voor Efficiënt, Relevant en Aantrekkelijk onderwijs. Efficiëntie voor de organisatie, de deelnemer en het personeel; Relevantie voor de deelnemer en de maatschappij/ beroepenveld; Aantrekkelijk voor de deelnemer en onderwijsverzorgende. X ROC Aventus Meerdere ijzers in het De sector HTR heeft een vuur verandertraject opgestart in samenspraak met o.a. het regionale bedrijfsleven, met o.a. doelen als een eigentijds onderwijsconcept, doorstromingsprogramma HBO, betere doorstroming vanuit VMBO, een betere bediening van en samenwerking met de arbeidsmarkt te verkennen. X versie site - projectplan (IA04100).doc 4
ROC Aventus LEGO Voor de sector HTR zijn kenmerken van goed onderwijs competentiegericht onderwijs en maatwerk voor de deelnemers, zodat zij goed toegerust de arbeidsmarkt betreden na een studietijd die niet langer heeft geduurd dan nodig is. Om hiernaartoe te werken is een consortium met onder andere een uitgever bezig enkele modulen aan te vullen/ om te zetten naar (digitale) Leerobjecten (learning objects). ROC Aventus HOM De opleiding Horeca- Ondernemer/manager wordt in een consortium met hotels opnieuw vormgegeven via geïntegreerde onderwijseenheden, om op deze manier competentiegericht onderwijs in samenwerking met het bedrijfsleven neer te zetten. X X Heeft het samenwerkingsverband zich georiënteerd op vergelijkbare innovatieve Ja Nee projecten? X Zo ja, omschrijf de wijze van oriëntatie de resultaten van de oriëntatie hoe gebruik is gemaakt van deze resultaten en waarin het eigen project onderscheidend is. versie site - projectplan (IA04100).doc 5
Het samenwerkingsverband neemt deel in verschillende projectconsortia en daardoor zicht op innovaties die spelen binnen en buiten de sector. Hierboven zijn al enkele projecten opgenomen die voortkomen uit de oriëntatie binnen de eigen consortiumleden. Daarnaast is gekeken naar innovatie-arrangementen die specifiek gericht zijn op onderzoek en ontwikkeling van innovaties binnen het BVE-veld om te kijken of de plannen daadwerkelijk innovatief zijn, of dat men gebruik kan maken van al bestaande ervaringen. Daaruit zijn de volgende resultaten gekomen: - Het project ICT Continué (aanvrager IC College) richt zich onder andere op een éénonderwijsloket principe en een samenwerking en afstemming van competenties binnen de gehele beroepskolom. Deze doelstellingen sluiten deels aan bij het project Dynamisch Toerisme. Met het project Dynamisch Toerisme zal daarom ook oriëntatie plaatsvinden op de ervaringen en resultaten van het project ICT Continué. Het project Dynamisch Toerisme geeft echter een andere invulling aan het onderwijs door niet de verschillen in competenties duidelijker te maken en op elkaar af te stemmen, maar juist de overlap te zoeken en vandaaruit een goede doorstroming mogelijk te maken. Op deze manier ontstaat namelijk juist een één-loket functie. - Het project BOA (Bedrijfsleven Onderwijs Arena: de jeugd van de economische beroepskolom) richt zich op samenwerking van bedrijfsleven en onderwijs binnen een regionaal bureau. De samenwerking gaat in de richting van het op elkaar afstemmen van de scholing binnen (grote) organisaties op het reguliere onderwijs. De overlap van de scholing en vorming in bedrijven met het bekostigde onderwijs in de beroepskolom dient daarbij te worden gemaximaliseerd en zoveel mogelijk te worden benut. Het project dynamisch Toerisme is geïnteresseerd in de opgedane ervaringen en wil zelf een stap verder gaan. In de toeristische branche is sprake van veel kleinere bedrijven en een dynamische markt met snel veranderende eisen en een door de branche in het leven geroepen kwaliteitsstandaard. Het project richt zich dan ook op samenwerking waarbij niet zozeer het op elkaar afstemmen als wel het ontwikkelen van loopbaanbegeleiding van zittend en aankomend personeel binnen dynamische en hectische kleinere bedrijven aan de orde is. Het opzetten van een regionaal centrum (BOA) voor degenen die geen werk hebben is van een andere orde en vraagt om een andere aanpak. In het algemeen richten innovatieve projecten zich op het competentiegericht maken van onderwijs en het leveren van maatwerk. Het project Dynamisch Toerisme onderscheidt zich echter van eerdere projecten door onder andere de combinatie van meerdere instroommomenten per jaar; de combinatie van loopbaanbegeleiding en ontwikkeling van zittende werknemers tijd- en plaatsonafhankelijk uitgaande van hun eigen takenpakket, het afstemmen van de beroepskolom zodanig dat er voor het bedrijfsleven een transparant geheel bestaat, waarbij volledig maatwerk geleverd kan worden (ook combinaties met MBO- en HBO competenties) en het voorbereiden cq aanpassen van onderwijsdeelnemers en werknemers op de dynamiek van de (digitale) reissector. versie site - projectplan (IA04100).doc 6
Omschrijf hoe docenten en management bij de ontwikkeling van de innovatie zijn betrokken. Management van de betrokken onderwijsinstellingen in de regio Apeldoorn en management van het bedrijfsleven nemen gedurende het hele project zitting in een stuurgroep om richting te geven aan doelstellingen van het project en voortgang te toetsen. Vanuit het stafbureau van ROC Aventus is een adviseur betrokken bij projectmanagement, coördinatie, rapportage en monitoring. Docenten van ROC Aventus zijn betrokken bij de vier werkgroepen die de uitvoering van de werkpakketten 1 tot en met 4 op zich nemen. Docenten voeren onder aansturing van management en stuurgroep de werkzaamheden uit. Docenten van Saxion Hogescholen en Edison College zijn betrokken bij de werkpakketten 1 (didactische aanpassingen) en 4 (aansluiting in de beroepskolom). Docenten van ROC van Amsterdam en ROC Midden Nederland zijn betrokken bij het testen van de ontwikkelde resultaten. Bij de werkpakketten 1 tot en met 4 worden zij betrokken bij beslissingen en om advies gevraagd. B. Operationaliseren van aanpak 5. Beschrijf de operationele activiteiten Beschrijf de samenhang en planning van fasering, (operationele) activiteiten en mijlpalen in het project (zoals de tussenrapportage). De projectaanpak van dit project wordt onderverdeeld in een viertal werkpakketten. De werkpakketten worden gefaseerd doorlopen: Fase 1: Opstartfase Fase 2: Onderzoeksfase Fase 3: Ontwikkelingsfase Fase 4: Experimenteerfase Onderstaand staat weergegeven welke elementen in de verschillende werkpakketten centraal staan. Werkpakket 0: Projectmanagement Projectmanagement, coördinatie, rapportage en monitoring Werkpakket 1: Onderzoeken en ontwikkelen van didactische aanpassingen Binnen dit project wordt een onderwijsconcept ontwikkeld waarbij aangesloten wordt op de leervragen en voorkeuren voor leren (organisatorisch en leerstijlen) van werkenden in de branche. Voor het beroepsonderwijs wordt, naast de standaard instroom in september, meerdere instroommomenten in het beroepsonderwijs mogelijk. Er wordt gewerkt naar een volledige vrije instroom, waarbij de onderwijsdeelnemer op een competentiegerichte wijze met zijn eigen leervragen aan het werk gaat. Dit vraagt een totale omslag van afstemming met het regionaal bedrijfsleven, inrichting van het onderwijs, rol van docenten, manier van begeleiden, coaching et cetera. De benodigde aanpassingen in het contract- en beroepsonderwijs worden in dit werkpakket onderzocht en ontwikkeld. Enkele van deze aanpassingen zijn: - Er is aandacht voor (leer)loopbaanbegeleiding (vanuit zowel bedrijfsleven als onderwijs!), waardoor een werkende of onderwijsdeelnemer juist dát leert wat hij op dát moment nodig heeft. Dit in tegenstelling tot het oude (contract)onderwijs, waarbij iedere deelnemer dezelfde leerstof op dezelfde wijze doorloopt. Met aandacht voor de leerloopbaanbegeleiding ontstaan beroepsbeoefenaren die ten eerste gespecialiseerd zijn en zich ten tweede bewust zijn van de competenties die zij zich wel of niet eigen willen en moeten maken voor de arbeidsmarkt of bedrijfssituatie. Zij hebben geleerd hun competenties aan te passen aan de veranderingen op de arbeidsmarkt of in het bedrijf, waardoor kwalitatief betere werknemers ont- versie site - projectplan (IA04100).doc 7
staan in de reiswereld. Het (contract)onderwijs moet worden aangepast aan bewustwording van, en aansluiting bij de verschillende leerstijlen. Op deze manier kunnen onderwijsdeelnemers zich op een effectievere en efficiëntere wijze competenties eigen maken. - Een goede intake en begeleidingsstructuur van de onderwijsdeelnemers en werkenden. Eisen aan de intake en begeleidingsstructuur zijn dat ze worden afgestemd met resp. het het VMBO en bedrijf; er wordt gebruik gemaakt van een EVC structuur, POP en Portfolio zodat de leervragen van de deelnemer duidelijk zijn; de onderwijsdeelnemer heeft een duidelijke leerloopbaan, is daar zelf verantwoordelijk voor en wordt daarbij begeleid door docenten. - Een fysiek studielandschap: Een grote ruimte waar omheen kleinere ruimtes liggen en die voldoende mogelijkheden biedt voor ICT gebruik. Vanuit het bedrijfsleven kan hier online gebruik van worden gemaakt via bijvoorbeeld gemeenschappelijke opleidingstrajecten. De lerende werknemer of leerling kan dus zowel fysiek in het bedrijf als in de school zitten. - Voor leerlingen beroepsonderwijs: Het leerlingvolgsysteem moet worden uitgebreid zodat het zich ook richt op signalering van doorstroming van onderwijsdeelnemers. Werkpakket 2: Experimenteren met competentiegericht en vraaggestuurd onderwijsconcept Er wordt binnen dit werkpakket een experiment uitgevoerd met zowel werkenden als deelnemers beroepsonderwijs: - Een intake en begeleiding met gebruik van EVC, POP en Portfolio. - De docent richt zich op leerprocesbegeleiding en leerloopbaanbegeleiding, de deelnemer leert hier zelf sturing aan te geven. - Maatwerk(contract)onderwijs op basis van (individuele/bedrijfsspecifieke) leervragen. - Meerdere instroommomenten per jaar. - Mogelijkheid tot verkorte leerwegen bij doorstroming binnen de sector. - Integratie van brancheopleiding SEPR in regulier mbo programma - Competentiegericht onderwijs waarin de beroepsspecifieke situatie centraal staat (nieuwe rol medewerkers reisbureau). - Tijds- en plaatsonafhankelijk leren voor zowel werkenden als deelnemers beroepsonderwijs. Werkpakket 3: Samenwerking met bedrijfsleven - Binnen dit werkpakket wordt onderzocht welke wensen het bedrijfsleven heeft met betrekking tot de organisatie en invulling van de bijscholing van werknemers: op de werkvloer (door de school) plaats- en tijdonafhankelijk bij te scholen. Daarnaast wordt de samenwerking inzake de begeleiding van leerlingen in het leerbedrijf vorm gegeven: onder welke condities is deze werkbaar voor zowel het bedrijfsleven als de school. Het bedrijfsleven geeft een constante input naar de opleidingen waardoor deze up-to date blijven. - Inrichten Simulatienetwerk (trainings- en assessmentcentrum) waarbij school en bedrijfsleven elkaar steeds ontmoeten en waar vraag/aanbod bij elkaar komt. - Binnen dit werkpakket wordt eveneens geëxperimenteerd met opleiden op de werkvloer, vanuit de ervaring van het beroepsonderwijs, in combinatie met de kennis en ervaringen van het beroepenveld. Dit zorgt voor een constante samenwerking van onderwijs en bedrijfsleven, die niet alleen voor het bedrijfsleven goed is omdat ze goed opgeleide werknemers blijven houden in hun zittende mensen, maar ook omdat hierdoor het beroepsonderwijs up tot date blijft en ook de instroom van nieuwe werknemers op een hoger niveau wordt getild. - Onderzocht wordt wat succesfactoren zijn voor een blijvende samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, zoals het instellen van een adviescommissie waar bedrijven formeel vertegenwoordigd zijn, plannen voor gastcolleges en gastdocenten uit bedrijfsleven, formaliseren van contacten bedrijfsleven door samenwerkingsovereenkomsten of het instellen van een alumnibeleid. Werkpakket 4: Aansluiting in de beroepskolom Binnen dit werkpakket wordt onderzocht hoe de aansluiting VMBO-MBO-HBO beter kan, hoe werk- versie site - projectplan (IA04100).doc 8
nemers bijgeschoold kunnen worden op basis van de doorlopende leerlijn-programma's en of dit de uitval van onderwijsdeelnemers daadwerkelijk zal verminderen. Hierbij worden onder andere de volgende elementen meegenomen: - Een didactische aansluiting VMBO-MBO-HBO waarmee een heldere leerlijn ontstaat. - Inhoudelijke aansluiting VMBO-MBO-HBO waardoor de beroepskolom binnen de sector Toerisme en Recreatie volledig en overzichtelijk wordt. - Een beter beroepsbeeld en verwachtingspatroon bij de jonge onderwijsdeelnemers uit het VMBO door onder andere voorlichting en afstemming van onderwijs en stages. - De intake en begeleiding van het ROC worden afgestemd met het onderwijs van het VMBO. Wanneer bijvoorbeeld afstemming is over inhoud van onderwijs en stages, kan het ROC bij de intake de onderwijsdeelnemer hierover bevragen en daarmee inzicht krijgen in het verwachtingespatroon van de onderwijsdeelnemer. Het geval van een verkeerde beroepskeuze, zoals nu regelmatig het geval is, vermindert daarmee. - Inrichting van accountmanagement in samenwerking met regionaal bedrijfsleven bij VMBO, MBO en HBO voor afstemming tussen de verschillende type scholen. - De mogelijkheid tot gemixte curricula (vmbo-mbo-hbo) wordt onderzocht. Zie voor een gedetailleerde uitwerking van fasering in de tijd, activiteiten en mijlpalen de bijlage Activiteitenplanning. 6. Beschrijf de projectorganisatie Beschrijf de projectorganisatie ROC Aventus is penvoerder van het project HOM en daarmee verantwoordelijk voor de projectadministratie en de financiële administratie. Een adviseur van CINOP zal het project begeleiden en is belast met de coördinatie en dagelijkse voortgang van het project. De projectstructuur ziet er als volgt uit: Stuurgroep Projectleider Werkgroep Didactiek en vraaggestuurd onderwijs Werkgroep samenwerking bedrijfsleven Werkgroep doorlopende leerlijn Stuurgroep De eindverantwoordelijkheid voor het project berust bij de stuurgroep. De stuurgroep zal met enige regelmaat de plannen en vorderingen tegen het licht houden. De stuurgroep wordt gevormd door het management van de betrokken onderwijsinstellingen in de regio Apeldoorn en een afvaardiging van het bedrijfsleven (ANVR) en LOB HTV. versie site - projectplan (IA04100).doc 9
Onder verantwoordelijkheid van een stuurgroep ligt de coördinatie bij een projectmanager, geleverd door ANVR. Deze stuurt de activiteiten aan, bewaakt de voortgang van activiteiten en rapporteert daarover aan de stuurgroep. De concrete producten worden vervaardigd door de werkgroepen, samen te stellen uit docenten en andere medewerkers van de partners. Deskundigen kunnen toegevoegd worden aan werkgroepen. Werkgroep Didactiek en vraaggestuurd onderwijs: Deze werkgroep is verantwoordelijk voor het onderzoeken, ontwikkelen van en experimenteren met didactische aanpassingen om te komen tot een onderwijsconcept dat aansluit op de leervragen en voorkeuren voor leren en opleiden van werkenden bij de betrokken reisbureaus en leerloopbaanbegeleiding van zowel werkenden als leerlingen. Deze werkgroep gaat aan het werk met werkpakketten 1 en 2 en zal verantwoordelijk zijn voor de voortgang in de beschreven werkzaamheden. Uiteraard vindt afstemming plaats met de overige werkgroepen. In de werkgroep didactiek en vraaggestuurd onderwijs brengen de volgende partners expertise in: - ROC Aventus - Edison College - D-Reizen - Globe - ROC van Amsterdam - ROC Midden Nederland Werkgroep Samenwerking bedrijfsleven: In de werkgroep Samenwerking bedrijfsleven wordt onderzocht hoe de samenwerking met het bedrijfsleven optimaal kan worden opgezet zodanig dat een blijvende samenwerking tot stand komt waarbij het onderwijs snel reageert op veranderingen in het bedrijfsleven. Onderzocht wordt hoe een simulatienetwerk kan bijdragen aan een beter toegeruste medewerkersveld en ontwikkelen van de medewerkers in opleiding en begeleiding goed kan worden opgezet. Deze werkgroep gaat aan het werk met werkpakket 3 en zal verantwoordelijk zijn voor de voortgang in de beschreven werkzaamheden. Uiteraard vindt afstemming plaats met de overige werkgroepen. In de werkgroep ontwikkeling participeren: - ROC Aventus - ANVR - D-Reizen - Globe - SEPR De overige onderwijsinstellingen worden betrokken bij mijlpalen en om advies gevraagd waar nodig. Werkgroep Doorlopende leerlijn: In de werkgroep Doorlopende leerlijn wordt onderzocht hoe de aansluiting VMBO-MBO-HBO beter kan, hoe werknemers bijgeschoold kunnen worden binnen de gehele doorlopende leerlijnprogramma s en hoe uitval kan worden verminderd. Deze werkgroep gaat aan het werk met werkpakket 4 en zal verantwoordelijk zijn voor de voort- versie site - projectplan (IA04100).doc 10
gang in de beschreven werkzaamheden. Uiteraard vindt afstemming plaats met de overige werkgroepen. In de werkgroep ontwikkeling participeren: - ROC Aventus - Saxion Hogescholen - Edison College - CINOP ROC van Amsterdam en ROC Midden Nederland wordt wanneer nodig om advies gevraagd door de diverse werkgroepen, daarnaast zullen zij experimenteren met de opgeleverde resultaten van de verschillende werkgroepen binnen hun eigen regio. 7. Beschrijf planmatig de wijze waarop de verspreiding en implementatie van projectresultaten worden gerealiseerd Het verspreiden en implementeren van projectresultaten zijn geen activiteiten die voor subsidiering vanuit de subsidieregeling Innovatiearrangementen 2004 in aanmerking komen. Tegelijkertijd is in het kader van de regeling van belang dat perspectief op implementatie bestaat. Beschrijf de implementatieactiviteiten, planning en betrokkenheid van de partners van het samenwerkingsverband. Geef aan welke afspraken zijn gemaakt, hoe de financiering is geregeld en hoe de projectresultaten publiek beschikbaar komen. Beschrijf de rol van docenten en managers bij het uitvoeren van de activiteiten. Beschrijf planmatig de wijze waarop de verspreiding en implementatie van projectresultaten wordt gerealiseerd De implementatie van projectresultaten binnen de consortiumpartners wordt op meerdere manieren bevorderd. Bij het project zijn vanaf het begin docenten en coördinatoren betrokken vanuit de betrokken organisaties. Zij nemen deel aan de werkgroepen en delen met elkaar expertise en ervaringen. Bij het experimenteren met de onderzoeks- en ontwikkelresultaten zullen andere docenten worden betrokken, zodat ervaringen direct opgedaan worden, gedeeld worden en ingezet in het primaire onderwijsproces van de betrokken partners. Bij de ontwikkeling zullen eveneens docenten van ROC van Amsterdam en ROC Utrecht worden betrokken. De docenten zullen niet volledig actief ontwikkelen, maar hebben wel een adviesfunctie zodat zij al vanaf het begin betrokken zijn bij het project en de resultaten ook inpasbaar zijn in hun onderwijsregio. Op deze manier wordt bereikt dat resultaten en ervaringen ook toepasbaarheid zijn voor bedrijven en roc s. Daarnaast zijn alle partners betrokken bij de evaluatie. De stuurgroep heeft als verantwoordelijkheid om implementatie van resultaten te waarborgen en hieraan gedurende het project aandacht te besteden en dit aan te sturen. De financiering van implementatie is niet opgenomen in de projectbegroting maar zal door inzet van de betrokken partners additioneel worden ingezet in de vorm van beschikbare uren van management en docenten, voor onder andere de volgende activiteiten: - Bij aanvang van het project wordt via interne publicatie informatie binnen de instellingen verspreid (via ROC Bulletin, Sectornieuwsbrieven en Intranet) - Ten behoeve van een of meer presentaties voor de directie van de instellingen wordt een presentatie- en demonstratie gemaakt. - In team- en opleidingsvergaderingen zal informatie worden gegeven over het project. versie site - projectplan (IA04100).doc 11
- Tijdens het project worden betrokkenen regelmatig via een nieuwsbrief en of bijeenkomsten op de hoogte gehouden van de projectvoortgang. - Getracht wordt om een substantiële groep van de betrokken reisbureaus op te leiden en als een olievlekwerking de resultaten breder in te zetten zowel binnen als buiten de consortiumpartners. De resultaten van het project worden dan als regulier aanbod opgenomen in de marketingactiviteiten van het ROC en de Hogeschool. - Er worden accountmanagers aangesteld om de aansluiting VMBO MBO HBO te sturen. Naast implementatie binnen het eigen consortium is het belangrijk om de projectresultaten te verspreiden. Dit gebeurt via verschillende kanalen. - De ANVR heeft een groot netwerk waarbinnen zij het project en projectresultaten zal verspreiden. - LOB HTV heeft een groot netwerk waarbinnen zij project en projectresultaten zal verspreiden. - ROC van Amsterdam en ROC Utrecht kunnen de projectresultaten binnen hun eigen regionale netwerk aan reisbureaus introduceren en implementeren. - Iedere partner zal binnen de overlegstructuren en organen (samenwerkingsverbanden, BTG s, etc) regelmatig het project en haar resultaten toelichten en waar gewenst verspreiden. - Via de monitoring door CINOP en HPBO zullen de projectresultaten worden verspreid. - Via een artikel op de site van HPBO (leestafel) kunne projectervaringen worden gedeeld met andere geïnteresseerden uit het onderwijsveld. Bovenstaande activiteiten voor disseminatie van projectresultaten zijn niet opgenomen in de begroting maar zullen additioneel door de betrokken projectpartners worden uitgevoerd. Dit kan worden gegarandeerd omdat zowel bij medewerkers van de ANVR als bij management /coördinatoren van onderwijsinstellingen reguliere taken erop zijn gericht met elkaar kennis en ervaringen te delen om de branche kwalitatief hoog te krijgen en houden. 8. Beschrijf de wijze van evaluatie van project Evaluatiemethode Binnen dit project worden drie verschillende evaluatielijnen onderscheiden: 1. De evaluatie van resultaten die per werkpakket worden opgeleverd. Wanneer een mijlpaal is bereikt met het opleveren van een product wordt de stuurgroep gevraagd een product vast te stellen wanneer met tevredenheid is met het product en de eventuele werkbaarheid van het product positief inschat. Dit kan mondeling of schriftelijk gebeuren of bijvoorbeeld in een plenaire bijeenkomst. Doel van deze evaluatielijn is het binnen de projectgroep duidelijk houden van doelstellingen en behaalde resultaten. 2. De evaluatie van het onderwijs. Managent, docenten en deelnemers/werknemers worden bevraagd over tevredenheid met de aantrekkelijkheid van resultaten, het innovatief vermogen van het onderwijs, het adaptief vermogen van de regio, het co-makership tussen bedrijven en onderwijsinstellingen en het co-makership tussen onderwijsinstellingen binnen de beroepskolom. Doel van deze evaluatielijn is het krijgen van inzicht in werkbaarheid en haalbaarheid van implementatie van resultaten. Deze evaluatie zal ieder najaar plaatsvinden gedurende het project. De resultaten worden eveneens gebruikt om bijstelling van projectresultaten uit te voeren. 3. De evaluatie van projectdoelstellingen in relatie tot de probleemstellingen: onderzocht wordt hoe de weg door de beroepskolom is verbeterd, hoe de ontwikkeling van medewerkers in maatwerktrajecten is verbeterd c.q. competenties zijn toegenomen, en hoe de uitstroom van competente onderwijsdeelnemers is verbeterd, en ten slotte of de uitval van onderwijsdeelnemers is afgenomen. Deze evaluatie zal aan het einde van het project plaatsvinden. Deze evaluatielijnen zullen in overleg met CINOP/HPBO en hun monitoringswerkzaamheden worden uitgevoerd. versie site - projectplan (IA04100).doc 12
C. Samenvatting In het project Dynamisch Toerisme heeft het onderwijs en het bedrijfsleven de handen ineengeslagen om in te spelen op ontwikkelingen de reisbranche. Zo is de rol van een reisbureau met de opkomst van internet aan grote veranderingen onderhevig. Niet alleen worden van medewerkers andere competenties gevraagd, ook het aanpassingsvermogen en de snelheid van mee ontwikkelen in de dynamiek van de markt medewerkers is aan veranderingen onderhevig. Daarvoor is het nodig dat het onderwijs meer flexibel en maatwerk levert aan de medewerkers in de reisbranche en toekomstige medewerkers beter voorbereid op de dynamiek van de branche. In dit project staan daarom de volgende doelstellingen centraal: 1. Een competentiegericht flexibel onderwijsprogramma dat zowel organisatorisch als inhoudelijk aansluit op leervragen van werknemers in de reisbranche en onderwijsdeelnemers. Er kan dus inhoudelijk maatwerk worden geleverd met verschillende instroommomenten door het jaar heen. 2. Afgestudeerde deelnemers zijn beter voorbereid op de arbeidsmarkt en kunnen zich, eenmaal op die arbeidsmarkt, beter aanpassen c.q. handhaven in de dynamiek van de (digitale) reissector. 3. Een constante samenwerking van onderwijs en bedrijfsleven, die garant staat voor zowel blijvende scholing voor zittende werknemers als instroom van nieuwe werknemers op een hoog niveau. Het beroepsonderwijs blijft daarmee dus constant aangepast aan vragen uit het bedrijfsleven. 4. Een heldere doorlopende leerlijn binnen de beroepskolom vanuit het VMBO naar het MBO- HBO. Helder voor zowel de onderwijsdeelnemer als voor het bedrijfsleven en haar medewerkers. 5. Verminderde uitval van onderwijsdeelnemers uit de sector Toerisme en Recreatie. Binnen dit project zal geëxperimenteerd worden met meerdere/flexibele instroommomenten per jaar, een vraaggericht aanbod binnen zowel het mbo/hbo-onderwijs met leerloopbaanbegeleiding voor zowel leerlingen als werkenden uit de branche en het inrichten en gebruiken van een Fysiek Studielandschap en een simulatienetwerk. Daarnaast wordt geëxperimenteerd met een gemixt curriculum in de leerloopbaan van vmbo-mbo-hbo. Bij deze experimenten zal het regionale sectorale bedrijfsleven en het beroepsonderwijs intensief samenwerken. Het project is onderverdeeld in 4 werkpakketten: Werkpakket 1: Onderzoeken en ontwikkelen van didactische aanpassingen Binnen dit project wordt een onderwijsconcept ontwikkeld waarbij aangesloten wordt op de leervragen en voorkeuren voor leren (organisatorisch en leerstijlen) van werkenden in de branche. Werkpakket 2: Experimenteren met competentiegericht en vraaggestuurd onderwijsconcept Er wordt binnen dit werkpakket een experiment uitgevoerd met zowel werkenden als deelnemers beroepsonderwijs. Werkpakket 3: Samenwerking met bedrijfsleven Binnen dit werkpakket wordt onderzocht welke wensen het bedrijfsleven heeft met betrekking tot de organisatie en invulling van de bijscholing van werknemers: op de werkvloer (door de school) plaats- en tijdonafhankelijk bij te scholen. Werkpakket 4: Aansluiting in de beroepskolom Binnen dit werkpakket wordt onderzocht hoe de aansluiting VMBO-MBO-HBO beter kan, hoe werknemers bijgeschoold kunnen worden op basis van de doorlopende leerlijn-programma's en of dit de uitval van onderwijsdeelnemers daadwerkelijk zal verminderen. Bij het project zijn betrokken: ROC Aventus, ANVR, D-Reizen, Globe, SEPR, Saxion Hogescholen, Edison College, ROC van Amsterdam, ROC Midden Nederland, LOB-HTV, CINOP. versie site - projectplan (IA04100).doc 13