De club van Rome had toch gelijk! Bernard Dam MECS, Chemical Engineering, Faculty of Applied Science, Delft University of Technology 11 november 2009 Delft University of Technology Challenge the future Algemene vergadering, Remonstrantse kerk Den Haag Mei 14, 2012
Een eindige wereld Energienota 1974
Grenzen aan de groei
Een revival van Maltus? If the present growth trends in world population, industrialization, pollution, food production and resource depletion (physical factors) continue unchanged, the limits to growth on this planet will be reached sometime within the next one hundred years. The most probable result will be a rather sudden and uncontrollable decline in both population and industrial capacity.
Limits to growth
Limits to growth: Het gevaar van overshoot
Exponentiele groei
Zichtbare tekenen van grenzen aan de groei Klimaat Energie Grondstoffen Water Landbouw Biodiversiteit
1. De staat van het klimaat
10-year moving average of surface temperature over land http://berkeleyearth.org/analysis/
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/8/8c/global_warming_map.jpg
CO 2 -concentratie nadert 400ppm
De atmosfeer houdt ons warm T=-13 o C T=14 o C
De temperatuurverandering per continent Klimaatmodellen met (rose) en zonder (blauw) CO 2 mee te nemen als broeikasgas
IPCC 2007
Gevolgen van temperatuurstijging voor onze civilisatie zijn moeilijk in te schatten Overstromingen Toename v. woestijnen Massale migratie Toename van het aantal en de kracht van orkanen
De gevolgen van de huidige CO 2 emissie zullen nog lang doorwerken CO2 Emissie piek Zeespiegelstijging als gevolg van smelten van ijs Zeespiegelstijging als gevolg van expansie water Temperatuur stabilisatie CO2 stabilisatie Nu 100jaar 1000 jaar CO2 emissie Tijd voordat het evenwicht is bereikt IPCC 2007
2. Fossiele brandstoffen
In veel landen is de piek in de productie van (goedkope) olie al overschreden Mexico 2004 Noorwegen 2001 UK 1999 Indonesie 1997
Kunnen duurzame bronnen de fossiele brandstoffen snel genoeg vervangen?
Teerzandolie Canada Energie input 20-30% Waterverbruik: 250-400%
Energy return on investment (source: Guilford, Hall, Connor, Cleveland "A New Long Term Assessment of Energy Return on Investment (EROI) for U.S. Oil and Gas Discovery and Production." Sustainability 2011, 3, 1866-1887
Energy return on investment (source: Guilford, Hall, Connor, Cleveland "A New Long Term Assessment of Energy Return on Investment (EROI) for U.S. Oil and Gas Discovery and Production." Sustainability 2011, 3, 1866-1887
Opmerkingen Er is ongetwijfeld nog een enorme voorraad fossiele brandstoffen, echter wat is een haalbaar productie-tempo? wat zijn redelijke productiekosten welke milieukosten zijn aanvaardbaar De fysieke limiet is bereikt wanneeer de energiekosten van exploratie hoger zijn dan de energie-opbrengsten!
3. De grondstoffen problematiek
Ontwikkeling van het grondstoffen gebruik USGS, 2010
De piek in Zr productie
De zuiverheid van Cu-erts neemt gestaag af
De hoeveelheid afval neemt daardoor sterk toe
Afnemende kwaliteit van de delfstoffen leidt tot een hoger energiegebruik bij extractie
Duurzame energietechnologie maakt vaak gebruik zeldzame metalen
Opmerkingen Voor een aantal mineralen/delfstoffen lijkt de grens van wat economisch te produceren is, in zicht Belangrijker: de hoeveelheid benodigde energie neemt sterk toe Dit kan de transitie naar een duurzame samenleving belemmeren!
4. Elementen van hoop
Er zijn nog veel elementen die minder kritisch zijn
DESERTEC
Reductie van het ozongat is nu zichtbaar (Dank zij een globale actie tegen CFK)
Dank voor uw aandacht
Nuttige links http://wwf.panda.org/about_our_earth/all_publications /living_planet_report/ David MacKay: http://www.withouthotair.com http://www.realclimate.org http://www.oecd.org/environment/outlookto2050 http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl
Functionele materiaalkunde Waterstofopslag Waterstofsensoren Waterstof uit zonlicht Waterstofmembranen Intelligente ramen
Materials for Energy Conversion and Storage