Preadvies Portefeuillehouder : G. Bruijniks Datum collegebesluit : 3 november 2015 Corr. nr.: 2015.11359 Onderwerp : Voorstel inzake Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 Programma : 4. Economie, Leisure en mobiliteit Agenda nr. : 23, 2015/72 Aan de raad van de gemeente Loon op Zand, 0. Samenvatting In de vastgestelde gemeentelijke structuurvisie 2030 wordt rekening gehouden met de uitbreidingsplannen van de Efteling. In aanloop tot een nieuw bestemmingsplan of bestemmingsplannen die de gewenste uitbreiding mogelijk maakt c.q. maken is een proces vastgesteld tussen de gemeente, de Efteling en de provincie Noord-Brabant. In dit kader is nu de Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 aan de orde. In dit document worden de uitgangspunten voor de groei van de Wereld van de Efteling vastgelegd. Ook worden de aandachtspunten voor het vervolgonderzoek bepaald. 1. Inleiding Op 12 februari 2015 is het Plan van Aanpak Ruimtelijke Planvorming Wereld van de Efteling 2025 aangeleverd. Een en ander is toegelicht en gepresenteerd tijdens een bijeenkomst met uw gemeenteraad op 26 maart 2015. Hierbij is de wens van de Efteling aan de orde gekomen om eerst in oostelijke richting uit te breiden. Gelet op de ruimtelijke impact van de uitbreidingsplannen van de Efteling heeft het gemeentebestuur de Efteling verzocht om inwoners, omwonenden, bedrijven en andere partijen vroegtijdig te informeren over deze plannen. De Efteling heeft dit samen met de gemeente opgepakt in de vorm van een maatschappelijke raadpleging. Dit heeft geresulteerd in een drietal bijeenkomsten: 21 mei 2015 in Loon op Zand, 27 mei 2015 in Kaatsheuvel en 3 juni 2015 voor de zogenaamde stakeholders. Tijdens deze sessies hebben belangstellenden (voor- en tegenstanders), ondernemers, omwonenden, belangengroeperingen en verenigingen hun mening over de plannen en de aandachtspunten gegeven. Werkwijze maatschappelijke raadpleging In afwijking van de gebruikelijke opzet van informatiebijeenkomsten heeft de Efteling in overleg met de gemeente gekozen voor een interactieve opzet van deze sessies. De Efteling presenteerde in schetsvorm de gewenste uitbreidingsplannen. Aan de hand van diverse thema`s (mobiliteit & bereikbaarheid, licht & geluid, werkgelegenheid & economie, duurzaam & groen, overige) werden de aanwezigen gevraagd en uitgedaagd om bij deze thema s de plus- en minpunten, alsmede kansen en oplossingen te noteren. Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 1
Deze werkwijze past in een periode van een meer terugtrekkende lokale overheid. En een overheid die zich meer opwerpt als facilitator van nieuwe ruimtelijke initiatieven. In deze zin verdient de gehanteerde werkwijze navolging. Wel dient hierbij per project / proces maatwerk plaats te vinden en communicatie vooraf over de wederzijdse verwachtingen met stakeholders. De uitdaging is nu om de deelnemers van de bijeenkomsten mee te blijven nemen in het vervolg van het planvormingsproces. Verwachtingen vooraf: Een aantal ingebrachte inhoudelijke reacties, zoals deze bekend waren bij de gemeente en de Efteling, zijn daadwerkelijk ook allemaal in de raadpleging naar voren gebracht. Het betreft hier vooral zaken betreffende de Horst en de toegankelijkheid van het plangebied voor diverse vormen van verkeer. Tijdens de eerste avond is wel gebleken dat het voor de deelnemers lastig is om te reageren op niet uitgewerkte plannen. Met deze ervaringen is de introductie van de tweede avond aangepast om de deelnemers / aanwezigen mee te nemen in de opzet en het doel van deze bijeenkomst. Doelstelling van deze aanpak is ook om draagvlak bij omwonenden en andere belanghebbenden voor de plannen te bewerkstelligen. Uit het vervolg van de planvorming blijkt of dit ook gelukt is. Standpunt college maatschappelijke raadpleging: Er wordt door ons college veel waarde gehecht aan het doorlopen interactieve traject. Het resultaat van het traject is leidend voor burgemeester en wethouders. Uitkomsten bijeenkomsten maatschappelijke raadpleging Naar aanleiding van de presentatie van de plannen van de Efteling zijn op onder meer de volgende onderdelen kritische kanttekeningen geplaatst: - afsluiten de Horst voor autoverkeer en landbouwverkeer; - positionering en bereikbaarheid parkeerplaatsen; - vormgeving en veiligheid fietssnelweg Tilburg-Waalwijk; - handhaving langzaamverkeerroutes (tussen Kaatsheuvel en het buitengebied ten zuiden van Kaatsheuvel); - wissel- en samenwerking met lokale ondernemers en vraag of omwonenden kunnen meeprofiteren van de ontwikkeling van de Efteling; - huidig ervaren geluidsoverlast. Deze onderdelen komen allemaal terug in hoofdstuk 4 van de Nota Ambities en Uitgangspunten. Terugkoppeling overleg stakeholders: Op 3 juni 2015 was de bijeenkomst met partijen, zoals bijvoorbeeld Natuurmonumenten, BMF, ZLTO, Heemkundekring de Ketsheuvel, SOL, Fietsersbond en dergelijke. Uit deze bijeenkomst zijn onder meer de volgende opmerkingen / suggesties meegegeven: - functie de Horst voor landbouwverkeer; - ook graag aandacht voor wandelaars bij de verdere planvorming; - bescherming van aanwezige archeologische en cultuurhistorische waarden in het plangebied; - handhaving langzaamverkeerroutes; - mogelijkheden voor lokale ondernemers op het gebied van verblijfrecreatie; - aandacht voor natuurcompensatie en landschappelijke inpassing. Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 2
Overleg met omliggende gemeenten: Uit het overleg met de gemeenten Waalwijk, Tilburg en Dongen zijn de volgende aandachtspunten naar voren gekomen: - vormgeving en ligging snelle fietsroute Tilburg-Waalwijk; - mogelijke economische spin-off voor omliggende gemeenten; - bij planvorming aandacht voor een verbeterde calamiteitenroute en -ontsluiting. Samenvatting Nota Ambities en Uitgangspunten Zoals eerder benoemd in het Plan van Aanpak vormt de onderhavige Nota Ambities en Uitgangspunten (hierna: Nota) een van de documenten in de opmaat om te komen tot een of meerdere bestemmingsplannen, welke de gewenste groei van de Efteling mogelijk maakt c.q. maken. Deze Nota is in samenspraak tussen de gemeente, de provincie en de Efteling tot stand gekomen. In de Nota zijn uitdrukkelijk de uitkomsten en de input van de bijeenkomsten van de maatschappelijke raadpleging opgenomen. De Nota bestaat uit 4 hoofstukken. Hoofdstuk 1 geeft een korte uiteenzetting van de stappen in het totale planvormingsproces. In hoofdstuk 2 wordt kort en bondig de ruimtelijke visie tot 2030 van de Efteling zelf uiteengezet. Bij de gewenste uitbreiding van de Efteling worden een aantal aannames en randvoorwaarden als vetrekpunt genomen. Deze uitgangspunten staan geformuleerd in hoofdstuk 3. Op bladzijde 22 is een handige overzichtskaart van de uitbreidingsplannen opgenomen. De aandachtspunten afkomstig vanuit de maatschappelijke raadpleging, die in het vervolgtraject nader onderzocht c.q. uitgewerkt dienen te worden, vormen de inhoud van hoofdstuk 4. Deze aandachtspunten zijn thematisch gebundeld (Bereikbaarheid en mobiliteit, Economie en werkgelegenheid, Duurzaam ondernemen, Geluid, licht en luchtkwaliteit en Overige zaken). Verwoorde Uitgangspunten hoofdstuk 4 Thema Bereikbaarheid en mobiliteit: - uitwerken van een verkeerscirculatie- en parkeerplan voor de Wereld van de Efteling en haar omgeving (inclusief een calamiteitenplan) als onderdeel van het Masterplan; - onderzoek naar conventionele vervoerwijzen en ideevorming over nieuwe mobiliteitsconcepten; - inpassen van de parkeerterreinen in de landschappelijke omgeving; - de gemeente toetst periodiek de ervaren parkeeroverlast; - opstellen van een ruimtelijke visie voor het gebied tussen het bestaande attractiepark en de provinciale weg N261, waarin de nieuwe noord-zuidverbinding in detail uitgewerkt is; - de nieuwe noord-zuidverbinding blijft voor langzaam verkeer en autoverkeer beschikbaar; - ontwikkelen van een netwerk voor langzaam verkeer door het plangebied Wereld van de Efteling voor verschillende gebruikers. Onderzocht zal worden hoe de belangrijke verbindingen oost-west en noord-zuid gefaciliteerd kunnen worden, uitgaande van bestaande en / of nieuwe aangepaste routes; - onderzoek naar welke routes een gethematiseerde uitstraling kunnen krijgen en wat de thematisering kan zijn; - integratie van de snelle fietsverbinding met fietsroutes binnen de Wereld van de Efteling; - creëren van een sociaal veilige en aantrekkelijke vormgeving, mogelijk gethematiseerd. Thema Economie en werkgelegenheid: - mogelijkheid bekijken om jongeren of 65+-ers in te zetten met meer dan het aanbieden van tijdelijke of 0-uren contracten. Mogelijk in samenwerking met de gemeente ( Baanbrekers ); - mogelijkheid onderzoeken om lokale producten binnen de Wereld van de Efteling te verkopen; Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 3
- onderzoeken op welke wijze de Efteling een stimulerend beleid naar lokale ondernemers kan voeren, waarbij betrokken partijen elkaar versterken. Thema Duurzaam ondernemen: - visie ontwikkelen met betrekking tot de wijze waarop omwonenden en de lokale bevolking kunnen meegenieten van (de groei van) de Efteling; - onderzoeken van de mogelijkheid om bijvoorbeeld thematische restaurants ook open te stellen voor bezoek zonder parkticket. Thema Geluid, licht en luchtkwaliteit: - in de omgevingsvergunning, activiteit milieu van de Efteling, zijn alle voorschriften ten aanzien van geluid vastgelegd. De gemeente toetst of de Efteling aan deze voorschriften voldoet. Bij uitbreiding van de Wereld van de Efteling moet bekeken worden of het huidige netwerk van meetpunten voldoende dekking geeft om het geluidsniveau te meten. De gemeente stelt als uitgangspunt bij de uitbreiding dat de geluidsdruk op de omgeving blijft passen binnen de geldende geluidsnormen; - bezien op welke wijze bij de uitbreidingsplannen het geluidniveau en de belasting van het geluid op de omgeving beperkt kan worden. Thema overige zaken: - in overleg met de gemeente zoeken van een alternatieve locatie voor de scouting; - in beeld brengen van de effecten van de ontwikkelingen op Natura 2000 gebieden; - afspraken maken met betrokken (natuur)organisaties om tot kwaliteitsverbetering te komen; - bezien van de mogelijkheid van een geboortebos binnen de plangrenzen van de Wereld van de Efteling; - Villa Pardoes is onderdeel van de Wereld van de Efteling. In de toekomstplannen wordt ook rekening gehouden met Villa Pardoes; - aandacht voor vermindering uitstoot van uitlaatgassen van file rijdende voertuigen en stationair draaiende bussen; - zorg voor een manier waarop inwoners uit de gemeente ideeën en suggesties kunnen indienen. Toetsingskader is Structuurvisie Loon op Zand 2030: Vraag is nu hoe de hiervoor genoemde uitgangspunten zich verhouden met de door de gemeenteraad vastgestelde (5 maart 2015) Structuurvisie Loon op Zand ( de recreatieve kamer in het hart van Brabant )? De geformuleerde uitgangspunten passen in het gestelde van de structuurvisie. Bovendien worden een groot aantal zaken eerst verder onderzocht alvorens hier verdere besluitvorming over plaatsvindt. In die zin heeft de gemeente in een later stadium nog een eigen bevoegdheid om wel of niet in te stemmen met bepaalde planuitwerkingen. Voor wat betreft de in de Nota opgenomen wens om voor de uitbreiding in westelijke richting (zijde Europalaan) uit te gaan van een hoger bebouwingspercentage, geldt dat op voorhand met de nodige voorwaarden (milieutechnisch, landschappelijke inpassing) geen ruimtelijke beletselen bestaan. Echter, een en ander zal in het vervolgtraject verder door initiatiefnemer onderbouwd en inzichtelijk gemaakt dienen te worden. Interactieve beleidsvorming Van belang is om te onderkennen dat in de Nota rekening is gehouden met de input uit de verschillende bijeenkomsten. Ook kan, gelet op het aantal aanwezigen en de diverse afkomst en achtergronden van deze aanwezigen bij de drie bijeenkomsten, geconcludeerd worden dat alle belangen een inbreng in het proces tot nu toe hebben gehad. Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 4
Naar onze mening zijn belanghebbenden voldoende in de gelegenheid gesteld om hun inbreng te geven op de gepresenteerde plannen van de Efteling. Deze input is gebruikt en verwerkt in de uitgangspunten, benoemd in hoofdstuk 4 van de Nota. In dit experiment heeft de gemeente een regisserende rol. Het gaat niet zozeer om de inhoud van de zaken en onderwerpen die in het proces tot nu toe zijn ingebracht, maar veel meer is het doorlopen proces voldoende gewaarborgd om alle belangen naar voren te brengen. Dit laatste is ons inziens het geval. Dit heeft als gevolg dat van ons gemeentebestuur voor wat betreft de inhoud van de Nota een meer terughoudende opstelling wordt verwacht. 2. Wat willen we bereiken Zoals geformuleerd in de vastgestelde Structuurvisie Loon op Zand ( de recreatieve kamer in het hart van Brabant ), wil de gemeente meewerken aan de uitbreiding van de Efteling inclusief een nader onderzoek voor een nieuwe ontsluiting van de Efteling op de N261. Ook de oostelijke uitbreiding is opgenomen in de structuurvisie, maar dan als studiegebied / nader te onderzoeken. 3. Wat gaan we daarvoor doen In hoofdstuk 3 worden de vertrekpunten voor de gewenste uitbreidingsplannen beschreven. Op basis van deze kaders wordt vorm gegeven aan de vervolgstappen. Met inachtneming van de aandachtspunten naar aanleiding van de maatschappelijke raadpleging, zoals benoemd in hoofdstuk 4, wordt nader onderzoek opgestart naar alternatieven en varianten als zijnde de basis voor de op te stellen PlanMER en het Masterplan Wereld van de Efteling. Het betreft de volgende onderwerpen: - ligging en openstelling de Horst (voor verschillende weggebruikers, ook de optie om de Horst in de huidige vorm te verleggen tot aan de N261); - zuidelijke ontsluiting (ligging en wijze van aansluiting op N261, aansluiting bestemd voor bezoekers de Efteling, opwaardering en functie van de Eftelingsestraat); - inpassing fietssnelweg (parallel aan de N261); - ligging parkeerterreinen (verplaatsing richting Dodenauweg); - benutting Europalaan (zijn er nog maatregelen mogelijk om de capaciteit van de Europalaan te vergroten?); - uitbreiding attractiepark (eerst in oostelijke richting, hierna in westelijke richting, volgtijdelijkheid, type attracties); - mogelijkheid vestiging recreatietransferium Loonse en Drunense Duinen; - ligging uitbreiding verblijfsrecreatie. Uitgangspunt planvorming de Horst: Een van de belangrijkste issues is de planvorming omtrent de Horst. Tijdens de maatschappelijke raadpleging is gebleken dat er veel maatschappelijk verzet is tegen de mogelijkheid om de Horst af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer. Op bladzijde 25 van de Nota Ambities en Uitgangspunten is dan nu ook het volgende expliciet bepaald: Opstellen van een ruimtelijke visie voor dit deelgebied (de Horst), waarin de nieuwe Horst gedetailleerd uitgewerkt is, waarbij langzaam verkeer en lokaal gemotoriseerd verkeer mogelijk blijft. Er is verzocht om deze randvoorwaarde nog nader te verduidelijken. Tevens is in de Nota op bladzijde 26 aansluiting gezocht te worden bij het bepaalde in de vastgestelde structuurvisie 2030 over de toegankelijkheid en versterking van langzaakverkeerroutes in het plangebied Wereld van de Efteling 2030. Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 5
In beginsel kan ingestemd worden met nader onderzoek naar de bovenstaande onderwerpen. De uitkomsten van deze onderzoeken worden vertaald in het op te stellen Masterplan Wereld van de Efteling. Dit Masterplan ( structuurvisie, op basis van artikel 2.1 Wet ruimtelijke ordening) dient te zijner tijd door uw gemeenteraad vastgesteld te worden. Planning: Uw gemeenteraad wordt betrokken bij de procedure over het Masterplan, medio 2 e kwartaal 2016. Uiteindelijk wordt de planvorming vertaald in een of meerdere bestemmingsplannen. Deze worden door uw gemeenteraad vastgesteld. Dit is voorzien begin 2018. 4. Wat gaat het kosten In 2014 is door uw gemeenteraad een bedrag beschikbaar gesteld voor een bijdrage in de benodigde onderzoeken en de ambtelijke begeleiding van het proces. Voor het vervolgtraject is het gemeentelijke standpunt dat in beginsel alle kosten voor rekening van de initiatiefnemer (de Efteling) komen. Een en ander is gebruikelijk bij ruimtelijke initiatieven. Deze stellingname is dan ook het vertrekpunt bij de hierna op te stellen intentieovereenkomst. 5. Communicatie Begin september aanstaande heeft er een terugkoppeling plaatsgevonden aan de deelnemers aan de maatschappelijke raadpleging in relatie tot de onderhavige Nota Uitgangspunten en Ambities. 6. Voorgesteld wordt 1. in te stemmen met de in hoofdstuk 4 van de Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 benoemde uitgangspunten; 2. de inhoud en strekking van de overige hoofdstukken van de Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 te onderschijven. 7. Bijlagen 1. Nota Ambities en Uitgangspunten (d.d. 27 oktober 2015); 2. Samenvatting informatiebijeenkomsten Wereld van de Efteling (ter inzage). Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 6
Besluit De raad van de gemeente Loon op Zand; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 3 november 2015, nummer 2015/72; gelet op het bepaalde in de vastgestelde structuurvisie Loon op Zand 2030 deel A De recreatieve kamer in het hart van Brabant, bladzijde 97 e.v.; gelet op het bepaalde in de vastgestelde structuurvisie Loon op Zand 2030 deel B De recreatieve kamer in het hart van Brabant, bladzijde 31 e.v.; b e s l u i t : 1. in te stemmen met de in hoofdstuk 4 van de Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 benoemde uitgangspunten; 2. de inhoud en strekking van de overige hoofdstukken van de Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 te onderschrijven. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Loon op Zand van 10 december 2015. De raad voornoemd, voorzitter, griffier, Raad \ 2015 \ preadvies Nota Ambities en Uitgangspunten Wereld van de Efteling 2030 7