Taxatiewijzer en kengetallen DEEL 16 Nutsvoorzieningen

Taxatiewijzer en kengetallen DEEL 16 Nutsvoorzieningen Waardepeildatum 1 januari 2012

Colofon Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen, waardepeildatum 1 januari 2012 Deze taxatiewijzer is een uitgave van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Copyright Vereniging van Nederlandse Gemeenten 2012 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Dit verbod betreft tevens de gehele of gedeeltelijke bewerking. Uitgevers en samenstellers verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en samenstellers op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en samenstellers aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en / of beslissingen die gebaseerd zijn op de in deze uitgave opgenomen informatie. Gebruikers van de in deze uitgave opgenomen informatie wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar tevens af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te allen tijde te controleren. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 2 Datum: 1 mei 2012

VOORWOORD Voor u ligt de landelijke taxatiewijzer Nutsvoorzieningen naar waardepeildatum 1 januari 2012. Deze taxatiewijzer is in opdracht van de VNG tot stand gekomen in de Taxatietechnische Kerngroep. Daarin hebben deelgenomen de VNG, de Waarderingskamer, de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en de taxatiebedrijven Oranjewoud, GeoTax, Ortec Finance, Thorbecke, TOG Nederland en SenS Vastgoed. Deze wijzer is deels gebaseerd op afspraken die met Netbeheer Nederland zijn gemaakt. Ten aanzien van de volgende archetypen is overeenstemming over de waardering bereikt: Z210T100, Z210T200, Z210T300 en Z180DS10. Dit betreffen de drie transformatorstations en één gasdistributiestation. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 3 Datum: 1 mei 2012

Wijzigingen ten opzichte van de vorige Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen, waardepeildatum 1 januari 2011, versie 1.1 Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de inhoudelijke (niet-redactionele) verschillen in de hoofdstukken ten opzichte van de Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen, waardepeildatum 1 januari 2011, versie 1.1. Hoofdstuk Onderwerp Wijziging 1 Strekking van deze taxatiewijzer Tekst aanjagers toegevoegd 2 Beschrijving van de archetypen Archetypes voor wintrackmasten en bijbehorende fundering toelichting toegevoegd (paragraaf 2.2); De volgende archetypes zijn vervallen: Z193 S 110, Z193 S 210, Z194 S 150. Voor toelichting zie paragraaf 2.3. 3 Aandachtspunten inzake functionele veroudering Ongewijzigd 4 Beschrijving van de marktgegevens Geactualiseerd 5 Beschrijving hoe om te gaan met bandbreedtes Ongewijzigd 6 Grond Ongewijzigd 7 Taxatieverslag Ongewijzigd 8 Rekenschema Ongewijzigd Bijlage 1 Bronnen Ongewijzigd Bijlage 2 Verklarende woordenlijst Ongewijzigd Bijlage 3 Kengetallen per archetype Geactualiseerd; Bij de volgende archetypes is de standaardgrootte aangepast: Z113WS10, Z114WS10, Z194OS50, Z194S250, Z195OS50, Z195S150. De volgende archetypes zijn vervallen: Z193 S 110, Z193 S 210, Z194 S 150 De volgende archetypes zijn nieuw: Z190T340, Z196BG50, Z220F530, Z220HM50. Bijlage 4 Marktanalyse Geactualiseerd Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 4 Datum: 1 mei 2012

INHOUDSOPGAVE 1 STREKKING VAN DEZE TAXATIEWIJZER... 6 1.1 Algemeen...6 1.2 Specifieke aandachtspunten taxatiewijzer Nutsvoorzieningen...6 1.3 Hoogspanningsmasten...6 1.4 Transformatorstations, oliedrukstations, schakelstations (3 tot 23 kv)...6 1.5 Hoogspanningsstations (50 tot 380 kv)...7 1.6 Gasstations...7 1.7 Waterleidingstations...7 1.8 Overige energie en water (stadsverwarming)...8 2 BESCHRIJVING VAN DE ARCHETYPEN... 9 2.1 Toelichting op de archetypen Nutsvoorzieningen...9 2.2 Toelichting hoogspanningsmasten...10 2.3 Toelichting transformatorstations, oliedrukstations, schakelstations...11 2.4 Toelichting regionale en landelijke onderstations / distributiestations...12 2.5 Toelichting gasdistributiestations...12 2.6 Toelichting Overige energie en water (stadsverwarming)...13 2.7 Toelichting trafovelden...13 2.8 Afronding...14 3 FUNCTIONELE VEROUDERING BIJ GEBOUWEN VOOR... 15 3.1 Transformatorstations...15 3.2 Gasdistributiestations...16 3.3 Oliedruk-, schakel-, hoogspannings-, waterpompstations en stadsverwarming...16 3.4 Grote schakel- en onderstations...17 4 BESCHRIJVING VAN DE MARKTGEGEVENS... 18 4.1 Toelichting op de marktgegevens Nutsvoorzieningen...18 4.2 Marktgegevens...18 5 BESCHRIJVING HOE OM TE GAAN MET BANDBREEDTES... 19 6 GROND... 20 6.1 Grondwaarde hoogspanningsmasten...21 7 TAXATIEVERSLAG... 22 8 REKENSCHEMA... 23 BIJLAGE 1 - BRONNEN... 24 BIJLAGE 2 - VERKLARENDE WOORDENLIJST... 25 BIJLAGE 3 - RAPPORTAGE KENGETALLEN PER ARCHETYPE... 26 BIJLAGE 4 - RAPPORTAGE ONDERBOUWENDE MARKTGEGEVENS... 58 Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 5 Datum: 1 mei 2012

1 Strekking van deze taxatiewijzer 1.1 Algemeen De taxatiewijzer nutsvoorzieningen is expliciet bedoeld voor de taxatie van die objecten zoals omschreven bij de archetypeaanduiding in deze wijzer. Deze objecten hebben veelal een specifieke aard en inrichting voor het gebruik door de huidige eigenaar/gebruiker. Van deze categorie zijn geen marktgegevens beschikbaar. De waardering geschiedt dan ook op basis van de gecorrigeerde vervangingswaarde. 1.2 Specifieke aandachtspunten taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Het elektriciteitsnet in Nederland is globaal als volgt opgebouwd: Het landelijk koppelnet van 380 kv (220 kv voor Noord - Oost Nederland) verbindt alle elektriciteitscentrales in binnen- en buitenland met elkaar. In de onderstations wordt de spanning van 380 kv of 220 kv via 150 kv (110 kv voor Noord- Oost Nederland) teruggebracht naar 50 kv of 20 kv. Daarna wordt de spanning in schakelstations verder verlaagd naar 23, 20, 13, 10, 6 of 3 kv. Tenslotte wordt in de transformatorstations de spanning verder verlaagd naar 380/220 V. 1.3 Hoogspanningsmasten Het elektriciteitsnet is onder te verdelen in een hoofdtransportnet met spanningen van 220 kv en 380 kv, een transportnet met spanningen van 50 kv, 110 kv en 150 kv en een distributienet met spanningen van 3 tot en met 23 kv. Het hoofdtransportnet, de transportnetten van 110 en 150 kv en de verbindingen met het buitenland worden beheerd door TenneT. TenneT is door de NMa energiekamer aangewezen als Transmission System Operator (TSO). Daarnaast zijn er 8 regionale elektriciteitsnetbeheerders, die de netten van 0,4 tot en met 50 kv beheren. De bovengrondse hoogspanningslijnen (50 kv en hoger) worden meestal gedragen / ondersteund door stalen vakwerkmasten in verschillende types en grootte, afhankelijk van de gebruikte spanning en plaats in het transportnet. De totale lengte van het landelijk transportnet is ca 8.000 km. In de randstad en andere dichtbevolkte gebieden wordt bij de aanleg van hoogspanningslijnen veelal gekozen voor de aanleg ondergronds, zeker bij de 150 kv en lager. Ook worden bestaande lijnen vervangen door ondergrondse aanleg. Bij de hogere spanning wordt ondergrondse aanleg moeilijker in verband met de warmteafgifte van de kabels waardoor er koelingproblemen ontstaan. 1.4 Transformatorstations, oliedrukstations, schakelstations (3 tot 23 kv) Transformatorstations zijn er in vele maten en uitvoeringen met bouwjaren die liggen tussen begin 1900 tot heden. In het begin werden de gebouwen gemetseld en veelal voorzien van een pannen dak. Later zijn ze uitgevoerd in beton met of zonder gevelbekleding. Tegenwoordig wordt meer standaard gewerkt en zijn de trafo's prefab leverbaar. Naast deze transformatorstations zijn er ook nog de inpandige trafo's die deel uitmaken van een complex zoals woningen, winkels e.d. ( hieronder vallen niet de klantenstations). Verder komen nog voor de ronde trafostations de z.g. peperbussen die in de jaren vijftig van staal waren en nu in beton worden uitgevoerd. Alle stations beschikken over een kabelkelder die kan variëren van 0,30 m tot 1,30 m diep. Oliedrukstations worden gebruikt bij onder oliedruk gekoelde elektriciteitskabels. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 6 Datum: 1 mei 2012

1.5 Hoogspanningsstations (50 tot 380 kv) Deze gebouwen zijn bestemd voor 50 kv tot 380 kv en beschikken vaak over een buitenopstelling voor trafo's, filters, scheiders e.d..ook hier geldt dat de installaties in de loop der tijd compacter zijn geworden waardoor de ruimtes kleiner kunnen zijn. Wel is de trend om in de omgeving van woningen (vinexwijken) de buitenopstelling ook binnen te plaatsen. Deze gebouwen zijn alle vrijstaand en hebben ter plaatse van de transformatoren grote stalen deuren. Ook bij deze stations zijn veelal kabelkelders aanwezig. De grote stations zijn vaak te vinden aan het einde van een hoogspanningslijn. In deze gebouwen zijn vaak kantoorruimten, kantine, bedieningsruimte en werkplaatsen ondergebracht. Deze onderdelen worden niet apart gewaardeerd omdat zij ondergeschikt zijn aan het hoofddoel (staan nu vaak leeg of worden niet meer gebruikt). Rondom de gebouwen zijn verhardingen aangebracht in de vorm van klinkers of stelconplaten en zijn er hekwerken. 1.6 Gasstations Gasstations zijn in te delen in gasontvangstations (GOS) en gasdistributiestations. Een GOS bestaat uit één afzonderlijk gebouw. Naast een GOS staat vaak een districtstation. In de gebouwen zijn een gasdruk regelinstallatie met warmtewisselaar, respectievelijk de daarvoor benodigde verwarmingsinstallatie opgenomen. In een GOS wordt voor een groot gebied het daar te distribueren gas onder hoge druk overgenomen van Gasunie, en naar een lagere druk gebracht voor lokaal transport naar de gasdistributiestations in de wijken. De gasdistributiestations bestaan uit een enkele behuizing en zijn naar functie onder te verdelen in: Districtstation: installatie in woonwijken die het leidingnet voedt waarop de woningen zijn aangesloten. Overslagstation: installatie die twee leidingnetten met verschillende bedrijfsdruk koppelt Hoge druk Aansluitkast (HAS kast): kleine regelstations waarmee een of enkele verbruikers op een hoge drukleiding worden aangesloten. Komt veel voor in buitengebieden. De eerste twee stations worden in dezelfde type behuizing uitgevoerd, zij het met een ander type apparatuur. De grootte van de opstal is niet zozeer afhankelijk van de benodigde capaciteit / aantal woningen, maar van de druk van het voerende net en de uitvoeringsvorm van de installatie. De oudere types gasdistributiestations bestaan nog uit betreedbare gemetselde of prefab betonnen gebouwtjes. Nieuwe distributiestations worden uitgevoerd als niet betreedbare prefab roestvrijstalen kasten op een prefab betonnen fundering. Vaak is de regelinstallatie al ingebouwd en moet alleen nog maar de aansluiting op het net gemaakt worden. De wat grotere kasten worden aangevoerd en geplaatst met een kraan; de kleine HAS kasten kunnen zonder kraan worden geplaatst. Deze stalen kasten hebben een oppervlakte variërend van 0,18 m² tot 7 m², soms toegankelijk met deur en als kantelkast. Bij de heel kleine kasten kan de stalenkast in zijn geheel worden verwijderd. Voor de WOZ waardering worden alleen de kasten meegenomen met een oppervlakte van 2 m² en meer. 1.7 Waterleidingstations Het gaat hier om pompstations om de druk op het net te houden, veelal in combinatie met reinwaterkelders. De gebouwen bestaan uit een bovenbouw met hijsinstallatie voor in- en uitbouwen van pompen in een pompenkelder. In veel gevallen is het geheel betegeld. Ook deze gebouwen zijn onderhevig aan veranderingen zoals het kleiner worden van pompen bij gelijkblijvende capaciteit. Watertorens en productielocaties zijn hierin niet opgenomen. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 7 Datum: 1 mei 2012

In de praktijk kom je in het straatbeeld regelmatig putdeksels tegen. Zie voor een voorbeeld de volgende foto: Deze deksels bevatten vaak kleine putten waarin een opjager of een meetpunt is geplaatst. De bouwwaarde van deze prefab putten bedraagt circa 2.500. Dit soort 'objecten' valt onder straatmeubilair en laten we dus buiten de WOZ-waardering. 1.8 Overige energie en water (stadsverwarming) Op veel plaatsen in Nederland worden huizen en bedrijven verwarmd door middel van stadsverwarming. Het systeem van stadsverwarming is al oud, in 1923 had Utrecht een eerste leiding van 650 m voor het verwarmen van woningen. Het warme water, tot wel 120 0 C, wordt verkregen door restwarmte van elektriciteitscentrales en procesindustrie te gebruiken. Ook wordt het soms in een grote stadsverwarmingcentrale geproduceerd. Het warme water wordt deels opgeslagen in grote buffertanks en middels een leidingnet en verdeelstations/ warmteregelaars naar de afnemers gebracht. Deze verdeelstations/warmteregelaars staan dicht bij de afnemers in zowel vrijstaande gebouwen als in flatgebouwen. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 8 Datum: 1 mei 2012

2 Beschrijving van de archetypen (zie voor de kengetallen per archetype bijlage 3) 2.1 Toelichting op de archetypen Nutsvoorzieningen Kengetallen betreffen de gemiddelde prijzen. Nr. Archetype Omschrijving Onderdeel WOZ-object Kengetal 2011 Kengetal 2012 1 Z113WS10 Waterleidingstation Waterpomp/Opjaagstation 1.460 1.496 2 Z114WS10 Waterleidingstation Waterpomp/Opjaagstation 1.395 1.430 3 Z115WS30 Waterleidingstation Waterpomp/opjaagstation 1.270 1.302 4 Z120RW30 Reinwaterkelder Reinwaterkelder 236 241 5 Z180DS10 Gasdistributiestation niet betreedbaar Gasdistributiestation niet betreedbaar > 2 m² maar < 7 m² 6 Z184GS10 Gasontvangstation Gasontvangstation van 40 bar naar 1 tot 8 bar 7.738 7.933 2.187 2.200 7 Z190GV40 Generatorveld Onderstation & Schakelstation 74.113 75.988 8 Z190KV40 Koppelveld Onderstation & schakelstation 53.525 54.879 9 Z190LV40 Lijnveld Onderstation & schakelstation 53.525 54.879 10 Z190RV40 Reserveveld Onderstation & schakelstation 32.497 33.319 11 Z190T140 Transformatorveld <60 mva Onderstation & schakelstation 58.819 60.307 12 Z190T240 Transformatorveld >60 mva Onserstation & schakelstation 88.230 90.462 13 Z190T340 Trafo box voor 150/110 kv Onderstation & schakelstation 130.000 14 Z193OS50 Onderstation 380/220kV Onderstation centraal dienstgebouw 15 Z194OS50 Onderstation van 150/110kV naar 50/20kV 16 Z194S250 Schakelstation van 50/20 kv naar 10/6 kv 3.527 3.338 Onderstation & Schakelstation 3.595 1.850 * Onderstation met trafobox 2.406 2.100 17 Z195OS50 Onderstation 150/110kV Onderstation & Schakelstation 3.268 2.650 18 Z195S150 Schakelstation van 50/20 kv naar 10/6 kv 19 Z195S250 Schakelstation van 50/20 kv naar 10/6 kv Onderstation met trafo 1.749 1.618 Onderstation & Schakelstation zonder trafo 1.558 1.580 20 Z196BG50 Bedienings/dienstgebouw Onderstation & schakelstation 1.710 21 Z210T100 Trafo van 10/6 kv naar 380/220 V tot max. 630kVA 22 Z210T200 Trafo van 10/6 kv naar 380/220 V tot max. 1250kVA 23 Z210T300 Trafo van 10/6 kv naar 380/220 V tot max. 2500kVA 24 Z220F130 Fundering voor HS mast met een gewicht tot 25.000 kg 25 Z220F230 Fundering voor HS mast met een gewicht van 25.000 kg tot 45.000 kg Compact station niet betreedbaar 5.776 5.922 Betreedbaar klein 17.330 17.768 betreedbaar groot 21.181 21.716 Fundering 0,96 0,98 Fundering 0,83 0,85 Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 9 Datum: 1 mei 2012

Nr. Archetype Omschrijving Onderdeel WOZ-object Kengetal 2011 26 Z220F330 Fundering voor HS mast met een gewicht van 45.000 kg tot 99.000 kg 27 Z220F430 Fundering voor HS mast met een gewicht vanaf 99.000 kg 28 Z220F530 fundering voor alle wintrack masten 29 Z220HM40 Hoogspanningsmast alle type vakwerkmasten Kengetal 2012 Fundering 0,78 0,80 Fundering 0,59 0,60 Fundering 564.000 Hoogspanningsmast 3,99 3,50 30 Z220HM50 Hoogspanningspyloon Hoogspanningspyloon 3,50 31 Z290SV20 Warmte kracht centrale Ketelhuis tbv stadsverwarming soms gecombineerd met elektriciteits opwekking 2.371 2.430 32 Z290SV30 Stadsverwarmingsinstallatie Verdeelstation/Warmteregelaar 2.240 2.296 * mbt nr 15: in kengetal van 2012 is de trafocel niet meer in de prijs verdisconteerd, vandaar lagere waarde 2.2 Toelichting hoogspanningsmasten Traditionele vakwerkmasten Er is voor gekozen om één type te maken dat gebruikt kan worden voor de waardering van steunmast, trekmast, hoekmast, eind/portaalmast. De grote verschillen ontstaan door de hoogte van de mast, de zwaarte van de stroomkabels en het type fundatie welke nodig is. De bouwwijze is in de loop der jaren niet gewijzigd. Bij de lijnen waarbij AMS-geleiders zijn toegepast bedraagt de onderlinge afstand tussen de masten circa 400 m. De waardering van de hoogspanningsmasten is per kg staal verzinken, montage ter plaatse en fundatie. Fundering: De fundering bestaat uit de ondersteuning van de mast en heipalen. Het gaat hier om een standaard uitvoering. Indien de masten bijvoorbeeld in het water worden geplaatst of als de ondergrond te slap is, zullen de funderingskosten hoger zijn. Hiervoor zal dan contact moeten worden opgenomen met de beheerder van de mast. Er is met ingang van waardepeildatum 2011 voor gekozen om voor elke mastgrootte een apart archetype voor de fundering op te nemen. De archetypes zijn: Archetype Z220 F1 30 Z220 F2 30 Z220 F3 30 Z220 F4 30 Omschrijving Fundering voor hoogspanningsmast met een gewicht tot 25.000 kg. Fundering voor hoogspanningsmast met een gewicht van 25.000 kg tot 45.000 kg. Fundering voor hoogspanningsmast met een gewicht van 45.000 kg tot 99.000 kg. Fundering voor hoogspanningsmast met een gewicht groter dan 99.000 kg. De netbeheerders kunnen vaak de juiste gegevens inzake hoogspanningsmasten van een bepaalde gemeente aanleveren. Wintrackmasten Naast de traditionele vakwerkmasten wordt nu ook een nieuw type geplaatst. Het gaat hier om het type Wintrackmasten. Dit zijn twee parallel geplaatste pylonen (dicht bij elkaar). De fundering van dit masttype is beduidend zwaarder dan van de traditionele vakwerkmasten. Het voordeel van dit type masten is minder onderhoud en het magnetische veld is door de wijze van ophanging van de kabels kleiner. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 10 Datum: 1 mei 2012

Specificaties Wintrackmast De mast wordt geschilderd in de kleur van de meest voorkomende luchten in Nederland: lichtgrijs. Door die kleur vallen de masten weg in het landschap. Overige eigenschappen: - de mast verloopt in diameter van 2,4 meter aan de onderzijde naar 0,5 meter op 57 meter hoogte. - aantal buisdelen per mast: 2 - lengte buisdeel: 28,5 meter - gewicht onderste buisdeel: 40 ton - gewicht bovenste buisdeel: 13 ton - materiaal mast: staal (S355) - het hoogste type Wintrackmast is 65 meter hoog. bron:www.tennet.org Voor deze nieuwe masten zijn nieuwe archetypes opgenomen: Hoogspanningsmast (wintrack) Z220 HM 50 Fundering voor hoogspanningsmast (wintrack) Z220 F5 30 2.3 Toelichting transformatorstations, oliedrukstations, schakelstations Er zijn voor de trafostations geen bruikbare marktgegevens vanuit het WOZ-datacenter voorhanden. De gegevens waar vanuit wordt gegaan zijn overeengekomen met de branche waarbij ook gegevens van een tweetal fabrikanten van prefab trafostations zijn betrokken. De prijzen zijn vastgelegd tot 2013. Daarna zal aan de hand van de dan geldende prijzen de waarde opnieuw worden bepaald. De gegevens die onder andere door fabrikant Van Alfen zijn verstrekt komen dicht in de buurt van de gehanteerde kengetallen. Alleen bij de kleinste variant wijkt het fors af. Dit komt doordat deze kleine trafo wat groter is dan de trafo waarop de kengetallen oorspronkelijk gebaseerd zijn. Archetype Kengetal Fabrikant Van Alfen Klein niet betreedbaar 5.922,00 12.000,00 Klein betreedbaar 17.768,00 16.000,00 Groot betreedbaar 21.716,00 18.000,00 De indeling van de trafo s voor de lokale distributie vindt plaats op grond van het type gebouw en daarna het vermogen en/of het aantal m2. Voor elk archetype is een vaste waarde vastgesteld waar zowel de functionele als de technische correctie reeds is toegepast. Het voordeel daarvan is dat voor de waardering noch de bouwjaren noch de vervangingswaarde per object nodig is. Evenmin behoeft er een motivatie voor functionele correctie geformuleerd te worden. De bedragen zijn gebaseerd op de gemiddelde bouwkosten van prefabstations zoals die nu door de netbeheerders worden geplaatst. Er zijn drie archetypen voor trafo's: Compactstations: Niet betreedbaar. Vloeroppervlakte >3 m2 maar < 7 m²); Herbouwkosten, fundering 5.922, waarde na afschrijving van 45 is 3.255. Nadrukkelijk is nu afgesproken dat onder deze categorie alleen de niet betreedbare trafo s vallen. Trafo s die wel betreedbaar zijn, vallen onder categorie 2 of 3, ongeacht het vermogen. Standaard prefabstations die betreedbaar zijn tot max. 1260 kva. (klein betreedbaar < 10 m2); Herbouwkosten 17.768, waarde na afschrijving van 45 is 9.770. Grote prefabstations meer dan 1260 kva (groot betreedbaar > 10 m2 maar < 20 m2); Herbouwkosten 21.716, waarde na afschrijving van 45 is 11.940. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 11 Datum: 1 mei 2012

Voor lokale stations die groter zijn dan 20 m2 kunnen gemeenten in overleg treden met de netbeheerder. Het komt bijvoorbeeld voor dat een trafogebouw groter is dan 20 m2, omdat in feite sprake is van meerdere stations in één gebouw. In dat geval kan in overleg met het nutsbedrijf worden gekomen tot een aangepaste waardering. De lokale stations kunnen vele verschijningsvormen hebben. Voor zover ze niet betreedbaar zijn worden ze aangemerkt als compactstation. Gemeenten kunnen een lijst met trafo's die in de gemeentelijke administratie zijn opgenomen naar de netbeheerder van het (lokale) netwerk sturen. De netbeheerder zal het type en het stationsnummer of de stationsnaam toevoegen. Gemeenten kunnen op het aanslagbiljet op de beschikkingsregel bij objectomschrijving een stationsnummer of stationsnaam mee laten printen. De transformatieruimten bestaan uit een ingangpunt van de hoogspanning, een schakelkast, transformatoren en laagspanningsrek. Voor de waardering in het kader van de Wet WOZ is alleen het gebouw van belang. Schakelstation Een schakelstation is een knooppunt in het net waarin verbindingen in -en uitgeschakeld kunnen worden. Soms omvat een schakelstation een aparte ruimte voor een trafo, dan is het gebouw wat groter. Er is nu gebruik gemaakt van één archetype voor alle bouwjaren. Omdat wordt uitgegaan van state of the art wordt voor oudere trafo gebouwen geen functionele afwaardering toegepast voor grootte en materiaalgebruik. Archetype oud Archetype nieuw Z193 S 110 Z195 S 150 (met trafo) of Z195 S 250 (zonder trafo) Z193 S 210 Z195 S 150 (met trafo) of Z195 S 250 (zonder trafo) Z194 S 150 Z210 T 300 Voor de objecten die voorzien van vervallen archetypes dient een nieuw archetype bepaald en geregistreerd te worden. Automatische vervanging vind niet plaats. 2.4 Toelichting regionale en landelijke onderstations / distributiestations De bouwwijze is in de loop der jaren niet veel gewijzigd als het om de technische ruimten gaat. In veel van deze stations waren ook wat kantoren, bedieningsruimte en werkplaatsen ondergebracht. Door vergaande automatisering en uitbesteden van werkzaamheden zijn deze ruimten in veel gevallen overbodig geworden. Bij de stations komt het voor dat er buitenopstellingen aanwezig zijn zoals trafovelden, lijnvelden, koppelvelden, generatorvelden en reservevelden. De trend is dat bij de bouw van nieuwe stations in dichtbevolkte gebieden en vinex-locaties de installaties indien mogelijk binnen worden geplaatst. De buiten opgestelde installatiedelen bestaan uit een fundering met staalconstructie waarop de diverse componenten zijn bevestigd. 2.5 Toelichting gasdistributiestations Gasdistributiestations In de periode tussen 1965 en 1990 zijn de gebouwen veelal gemetseld of van prefab-beton voorzien van een platdak in lichte constructie. Na 1990 zijn de behuizingen veelal uitgevoerd als niet betreedbare prefab roestvrijstalen kast. De lokale stations zijn meestal van staal, die soms kunnen worden opengeklapt, maar meestal voorzien zijn van één of meer deuren. Van deze stations zijn geen bruikbare marktgegevens vanuit het WOZ-datacenter voor handen. Om toch de kengetallen te onderbouwen is teruggevallen op een andere bron, namelijk de prijslijst (geldig tot 1 juli 2011) van fabrikant/leverancier Avedko. Hieruit is gebleken dat stations groter dan 2 m² variëren in prijs van 7.361,00 (voor 2 m²) tot 9.805,00 (voor 3 m²). Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 12 Datum: 1 mei 2012

Met de branche zijn afspraken gemaakt over de waardering van de gasdistributiestations. Voor de taxatiewijzer met waardepeildatum 2010 is een gemiddelde prijs afgesproken van 7.500,00 per kast. De prijs van 7.738,00 voor waardepeildatum 2011 is voor waardepeildatum 2012 geïndexeerd en komt uit op 7.690,00 per kast. De gaskasten die kleiner zijn dan 2 m² worden niet gewaardeerd en worden gezien als straat meubilair. De waarde hiervan ligt onder de 2.000,= per stuk. Gemeenten kunnen een lijst met gastations die in de gemeentelijke administratie zijn opgenomen naar de netbeheerder van het (lokale) netwerk sturen. De netbeheerder zal het type en het kastnummer toevoegen. Gemeenten kunnen op het aanslagbiljet op de beschikkingsregel bij objectomschrijving een kastnummer mee laten printen. De gaskasten bestaan uit één of meerdere buizen die uit de grond komen waarin afsluiters en drukventielen zijn opgenomen voor distributie aan de kleinverbruiker. Voor de waardering in het kader van de Wet WOZ is alleen het gebouw van belang. 2.6 Toelichting Overige energie en water (stadsverwarming) Tot en met waardepeildatum bestond was één archetype bepaald voor stadsverwarming (Z290 SV 30). Per waardepeildatum 1 januari 2011 is hieraan één archetype toegevoegd voor de opwekking van warmte en elektriciteit (het ketelhuis) (Z290 SV 20). De taxaties van de warmtebuffers (tanks) die buiten opgesteld staan, kunnen afgeleid worden van de kengetallen uit de taxatiewijzer voor agrarische niet-woningen of berekend worden op basis van de investeringskosten. 2.7 Toelichting trafovelden Hoogspanningsstations (onderstations) met buitenopstelling zijn knooppunten in het net en bestaan uit een aantal gebouwen waaronder bedieningsgebouw, veldhuisjes. Daarnaast zijn er lijnvelden, trafovelden, koppelvelden en generatorvelden. Voor de velden zijn geen vaste prijzen te geven, omdat deze per station verschillen in verband met de grootte en de gebruikte spanning. Van trafovelden, lijnvelden, koppelvelden, generatorvelden en reservevelden zijn geen marktgegevens op het WOZ-datacenter beschikbaar. Dit zorgt ervoor dat de gebruikte kengetallen niet op de gebruikelijke manier onderbouwd kunnen worden. Er heeft overleg plaatsgevonden met Netbeheer Nederland waarbij is aangegeven dat voor de waardering van deze specifieke objecten het beste contact kan worden opgenomen met TenneT of regionale netbeheerder. Tot 1970 werden veel standaard onderstations gebouwd. De nieuwere stations zijn veelal meer maatwerk doordat er nu veel minder ruimte beschikbaar is voor de bouw van dergelijke installaties. De waardering geldt alleen voor het bouwkundige deel, waaronder de staalconstructies van de lijnvelden, koppelvelden, reservevelden en generatorvelden om de installatie te dragen. Doordat tegenwoordig dichter op elkaar wordt gebouwd, zijn de kosten van onderhoud (toezicht en afzetten) hoger. De taxaties van onderstations/schakelstations (380 tot 50 kv) waarbij ook sprake is van installaties in de buitenlucht zoals trafovelden, lijnvelden, koppelvelden, generatorvelden en reservevelden zijn maatwerk. De grootte en aantal van deze installaties hangt sterk af van de ruimte, het vermogen en uitbreidingsmogelijkheden. Om deze installaties op de juiste wijze te taxeren kan contact worden opgenomen met TenneT of de regionale netbeheerder. Voor TenneT kan dit het beste via de mail, het adres is grondzaken@tennet.eu, waarna de gevraagde gegevens worden geleverd. Indien het om oudere complexen gaat zal voor de opstallen zoals bedieningsgebouw en schakelhal, waarvan het gebruik niet optimaal meer is, een functionele afwaardering moeten plaatsvinden. Deze functionele afwaardering, indien van toepassing, zal ook door TenneT worden geleverd. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 13 Datum: 1 mei 2012

Van de nieuwere complexen zijn wel kengetallen van de opstallen beschikbaar. Voor de aanwezige veldhuisjes/ aftakhuisjes zijn geen kengetallen opgesteld. Voor zo'n huisje met één veld is de waarde 60.000,-- en voor twee velden is de waarde 93.000,--. Levensduur en restwaarde kan gelijk gesteld worden aan de bedieningsgebouwen Als voorbeeld: Het trafoveld in Naaldwijk is voor één trafo (380 kv) 400 m² dit is de ruimte voor de koelinstallatie van de trafo. De bouwkosten hiervan zijn 350.000,00 ofwel 875,00/m². Verder staan hier drie lijnvelden opgesteld van per stuk 130.000,00 met een fundering van 60.000,= per stuk. Voor de waardering van verharding en hekwerken kan worden aangesloten bij de taxatiewijzer algemeen. 2.8 Afronding De kengetallen worden op hele euro's afgerond, hierdoor kunnen afrondingsverschillen ontstaan. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 14 Datum: 1 mei 2012

3 Functionele veroudering bij gebouwen voor Nutsvoorzieningen Voor een beschrijving en de berekeningssystematiek van de verschillende factoren voor functionele veroudering wordt verwezen naar het algemene deel van deze set taxatiewijzers. In deze taxatiewijzer wordt ingegaan op de aandachtspunten die specifiek gelden voor nutsvoorzieningen. 3.1 Transformatorstations Binnen de Wet WOZ wordt gebruik gemaakt van de gecorrigeerde vervangingswaarde. Dit waardebegrip bestaat uit de vervangingswaarde en een aantal correctie-elementen. De definitie van vervangingswaarde is als volgt: Het offer dat de huidige eigenaar / gebruiker zich moet getroosten om een identiek object te vervaardigen met behulp van moderne bouwmethodes op basis van actuele bouwkosten op de waardepeildatum en rekening houdend met de aard en bestemming van het object en de sedert de stichting opgetreden technische en functionele veroudering, waarbij de invloed van latere wijzigingen in aanmerking moet worden genomen. Hiertoe dienen vier elementen te worden berekend: Vervangingswaarde van de grond; Vervangingswaarde van de opstal; Correctie voor technische veroudering; Correctie voor functionele veroudering. Voor de lokale distributiestations is afgeweken van bovenstaande rekenmethode. De volgende waarderingen zijn van toepassing: Categorie Herbouwkosten Waarde opstal (afgerond; na afschrijving 45) I niet betreedbaar 5.922,= 3.255,= II klein betreedbaar 17.768,= 9.770,= III groot betreedbaar 21.716,= 11.940,= Voorts is met Netbeheer Nederland afgesproken dat ongeacht de leeftijd er een standaard technische afschrijving wordt toegepast van 45 bij deze drie archetypes. De functionele afschrijving is verdisconteerd in de eindwaarden en hoeft dus niet meer plaats te vinden. Hierdoor krijg je voor deze drie archetypes standaard eindwaarden! Door het overnemen van de overeengekomen waarderingen en rubricering en het toepassen van de aanbevolen administratieve werkwijze kunnen gemeenten aanzienlijke besparingen bereiken. Aan gemeenten wordt dringend geadviseerd deze taxatiewijzer te hanteren. Deze waardes zullen jaarlijks geïndexeerd worden op basis van de geactualiseerde BDB index (zie paragraaf 4.1). Eénmaal in de 5 jaar, voor het eerst ten behoeve van waardepeildatum 1 januari 2013, zullen de waardes in onderling overleg tussen de VNG en Netbeheer Nederland opnieuw worden vastgesteld. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 15 Datum: 1 mei 2012

3.2 Gasdistributiestations Binnen de Wet WOZ wordt gebruik gemaakt van de gecorrigeerde vervangingswaarde. Dit waardebegrip bestaat uit de vervangingswaarde en een aantal correctie-elementen. De definitie van vervangingswaarde is als volgt: Het offer dat de huidige eigenaar / gebruiker zich moet getroosten om een identiek object te vervaardigen met behulp van moderne bouwmethodes op basis van actuele bouwkosten op de waardepeildatum en rekening houdend met de aard en bestemming van het object en de sedert de stichting opgetreden technische en functionele veroudering, waarbij de invloed van latere wijzigingen in aanmerking moet worden genomen. Hiertoe dienen vier elementen te worden berekend: Vervangingswaarde van de grond; Vervangingswaarde van de opstal; Correctie voor technische veroudering; Correctie voor functionele veroudering. Voor de lokale gasdistributiestations is afgeweken van bovenstaande rekenmethode. De volgende waardering is van toepassing: Archetype Herbouwkosten Waarde opstal (afgerond; na afschrijving 45) Z180 DS10 7.933,= 4.360,= De waarde zal pas na bijtelling van de grondwaarde worden afgerond. Voorts is met Netbeheer Nederland afgesproken dat ongeacht de leeftijd er een standaard technische afschrijving wordt toegepast van 45 bij dit archetype. De functionele afschrijving is verdisconteerd in de eindwaarde en hoeft dus niet meer plaats te vinden. Hierdoor krijg je voor dit archetype een standaard eindwaarde! Bovenstaande afspraken gelden ook voor nieuw te bouwen gaskasten alsook voor vervanging van de oudere betonnen of gemetselde gebouwen. Gasdistributiestations van minder dan 2 m² worden aangemerkt als straatmeubilair en worden derhalve niet gewaardeerd. Door het overnemen van de overeengekomen waarderingen en rubricering en het toepassen van de aanbevolen administratieve werkwijze kunnen gemeenten aanzienlijke besparingen bereiken. Aan gemeenten wordt dringend geadviseerd deze taxatiewijzer te hanteren. Deze waardes zullen jaarlijks geïndexeerd worden op basis van de geactualiseerde BDB index (zie paragraaf 4.1). Voor het eerst ten behoeve van waardepeildatum 1 januari 2013, zullen de waardes in onderling overleg tussen de VNG en Netbeheer Nederland opnieuw worden vastgesteld. 3.3 Oliedruk-, schakel-, hoogspannings-, waterpompstations en stadsverwarming Doordat installaties steeds compacter worden, kan de behuizing dus kleiner. Functioneel wordt alleen op het component economische veroudering afgeschreven. Algemeen geldt dat bij renovatie nagenoeg alleen de technische installaties worden vervangen en dit geen invloed heeft op de levensduur en derhalve het renovatiepercentage van het gebouw. Ook in die gevallen waarin de gevel gaten worden gedicht of juist gemaakt zal dit geen invloed hebben. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 16 Datum: 1 mei 2012

3.4 Grote schakel- en onderstations In het verleden werden trafogebouwen en onderstations ruim opgezet omdat de installaties groot waren. Tevens waren er soms kantoorruimte en/of werkplaatsen in deze gebouwen ondergebracht. De technologische ontwikkelingen hebben er echter voor gezorgd dat schakelruimten en trafo's kleiner worden. Hierdoor is de ruimte die benodigd is voor de apparatuur, minder geworden. Verder zijn er geen kantoren en werkplaatsen meer nodig, aangezien veel van deze installaties op afstand bediend en gecontroleerd worden. De functionele veroudering is afhankelijk van de mate van leegstand van het gebouw. De mate van leegstand verschilt per object. Nadere informatie omtrent de leegstand kan bij de netbeheerder of gebruiker van het object worden achterhaald. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 17 Datum: 1 mei 2012

4 Beschrijving van de marktgegevens (zie voor gebruikte marktgegevens bijlage 4) 4.1 Toelichting op de marktgegevens Nutsvoorzieningen Voor het indexeren van bouwgegevens naar de desbetreffende waardepeildatum is gebruik gemaakt van het BDB-indexcijfer. Het BDB (Bureau Documentatie Bouwwezen) publiceert jaarlijks de indexcijfers voor diverse onroerende zaken. Het BDB geeft al jaren inzicht in de kostenontwikkeling in de branche. Deze ontwikkelingen zijn voornamelijk gebaseerd op zgn. input -cijfers, zoals de CAO s, materiaalkosten, materieelafschrijvingen en de projectgerelateerde opslagen voor de algemene kosten, de winst en het risico. In onderstaande tabel en grafiek staan de indexcijfers volgens opgave van BDB. Bron: BDB: Bureau Documentatie Bouwwezen. 4.2 Marktgegevens Voor de Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen worden de kengetallen vastgesteld aan de hand van de ingevoerde bouwkosten op het WOZ datacenter. Alvorens de onderbouwingen te gebruiken worden deze gescreend. Bij het screenen zijn bepaalde onderbouwingen afgevallen vanwege bijvoorbeeld onvolledige informatie of onrealistische kosten. Veel kosten zijn niet uitgesplitst naar archetype en dit is ook lang niet altijd mogelijk. Met de bruikbare (en bruikbaar gemaakte) gegevens worden de kengetallen getoetst. In de meeste gevallen wordt gekeken naar de gemiddelde bouwkosten van alle bruikbare onderbouwingen. Wanneer de onderbouwingen het kengetal kunnen ondersteunen is het kengetal met de BDB index opgehoogd Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 18 Datum: 1 mei 2012

5 Beschrijving hoe om te gaan met bandbreedtes In beginsel dient binnen de gestelde bandbreedtes een keuze gemaakt te worden voor de diverse waardebepalende elementen. Specifieke situaties kunnen er echter toe leiden dat ook buiten de gestelde bandbreedtes een keuze gemaakt dient te worden. De bandbreedtes zijn niet van toepassing op de waardering van de lokale distributiestations omdat hiervoor vaste waardes zijn afgesproken. Voor de vervangingswaarde dient een keuze onder in de bandbreedte te worden gemaakt, indien de bouwwijze als gevolg van de toegepaste materialen lagere kosten met zich meebrengt. Hierbij kan gedacht worden aan het geheel of gedeeltelijk bouwen met prefab bouwdelen. Ook het ontbreken van palenfundering leidt tot lagere kosten. Voor de vervangingswaarde dient een keuze boven in de bandbreedte te worden gemaakt, indien de bouwwijze als gevolg van de toegepaste materialen hogere kosten met zich meebrengt. Hierbij kan gedacht worden aan een bouwwijze met zware (betonnen) constructies of dat het bouwwerk in de omgeving moet worden ingepast (bijzondere architectuur), het aanbrengen van extra veiligheidsvoorzieningen voor de leefomgeving. Ook dient de vervangingswaarde aangepast te worden indien de gemiddelde verdiepingshoogte afwijkt van de bij het archetype vermelde gemiddelde verdiepingshoogte. Voor het bepalen van de keuze voor de restwaarde en de levensduur is de duurzaamheid van de toegepaste materialen van doorslaggevende betekenis. Voor gebouwen met minder duurzame materialen dient een keuze onder in de bandbreedte gekozen te worden en voor gebouwen met duurzame materialen dient een keuze boven in de bandbreedte gemaakt te worden. Voor de kleinere trafo's, stroomdistributiestations en gasdistributiestations wordt uitgegaan van een fundering op staal. Voor de overige onderdelen vormt het uitgangspunt een paalfundering. Een keuze in de bovenste bandbreedte moet worden gemaakt, indien door de grond gesteldheid meer dan normaal moet worden geheid. Voor lokale distributiestations is afgeweken van de bovenstaande rekenmethode. Voor de funderingskosten zijn aparte archetypes bij de kengetallen opgenomen. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 19 Datum: 1 mei 2012

6 Grond Naast de waardering van de opstal van een WOZ-object dient eveneens de daarbij behorende grond te worden gewaardeerd. Voor een beschrijving van de waardering van de grond wordt verwezen naar het algemene deel van deze set taxatiewijzers. Met betrekking tot de waardering van de grond zijn alleen voor de lokale distributiestations (trafo's) de volgende oppervlaktes en waarderingsafspraken gemaakt. Archetype Bijbehorende oppervlakte Z210T100 10 m² Z210T200 15 m² Z210T300 27 m² Met betrekking tot de waardering van de grond is voor de lokale gasdistributiestations de volgende oppervlakte afgesproken. Archetype Bijbehorende oppervlakte Z180DS10 12 m² Voor de waardering van de grond wordt uitgegaan van de bovenstaande bijbehorende oppervlakte en de geldende uitgifteprijs voor grond met de bestemming nutsvoorzieningen of industrieterrein indien dat de bestemming is. De restgrond binnen de bebouwde kom Voor restgrond binnen de bebouwde kom (alleen van toepassing indien het nutsbedrijf zakelijk gerechtigde is van het perceel) zal voor de waardering uitgegaan worden van 10 van de geldende uitgifteprijs voor grond met bestemming nutsvoorzieningen of industrieterrein indien dat de bestemming is. De restgrond buiten de bebouwde kom De restgrond (alleen van toepassing indien het nutsbedrijf zakelijk gerechtigde is van het perceel) dient tegen agrarische waarde gewaardeerd te worden, tenzij sprake is van een industriële of bestemming nutsvoorzieningen. In dat geval dient gewaardeerd te worden tegen 10 van deze bestemming. Naast de boven omschreven waarderingsmethode voor de grond bij kleine trafo's en gasdistributiestations is er nog de FSI (floor space index) methode. Deze methode zal veelal in dicht bebouwde gebieden (de grote steden en randstad) worden toegepast. Bij de waardering van de overige archetype zoals onder- en schakelstations, gasontvangstations, drinkwaterzuivering installaties en overige gebouwen voor nutsvoorzieningen geldt het volgende: Binnen bebouwde kom Als het totale brutovloeroppervlak (bvo) groter is dan het kadastrale perceel, wordt uitgegaan van het totale aantal bvo vermenigvuldigd met de geldende uitgifteprijs voor bijzondere bebouwing. Tot het bvo behoren de daadwerkelijke functionele bouwlagen. Dus een kabelkelder en roostervloeren vallen daar niet onder. De restgrond wordt dan gewaardeerd tegen 10 van deze grondprijs. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 20 Datum: 1 mei 2012

Buiten bebouwde kom Voor gebouwen buiten de bebouwde kom geldt hetzelfde maar de restgrond wordt dan gewaardeerd tegen de ter plaatse geldende agrarische grondprijs. Buiten de grote steden en de randstad kan gebruik gemaakt worden van het bebouwde terrein oppervlak. Dit houdt in dat het bebouwde oppervlak vermeerderd wordt met dat deel dat in economisch opzicht dienstbaar is aan het bebouwde terrein oppervlak (parkeren, manoeuvreerruimte, open of overslagterrein enz.). Een veel gebruikte norm is een verhouding van 1:2. De gebonden grond is dus eens zo groot als het bebouwde terrein oppervlak (de footprint). Als grondprijs geldt ook hier weer de uitgifteprijs voor bijzondere bebouwing. De restgrond wordt dan weer gewaardeerd tegen 10 van deze grondprijs. Voor gebouwen buiten de bebouwde kom geldt hetzelfde maar de restgrond wordt dan gewaardeerd tegen de ter plaatse geldende agrarische grondprijs. 6.1 Grondwaarde hoogspanningsmasten Bij de waardering van hoogspanningsmasten wordt geen grond in de taxatie betrokken. De masten staan op grond van derden waarvoor een vergoeding ineens of jaarlijks wordt betaald. Voor masten en installaties die op eigen grond staan, wordt de grond wel gewaardeerd. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 21 Datum: 1 mei 2012

7 Taxatieverslag Voor een beschrijving van het taxatieverslag wordt verwezen naar het algemene deel van deze set taxatiewijzers. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 22 Datum: 1 mei 2012

8 Rekenschema Voor een beschrijving van het rekenschema ten behoeve van de waardebepaling volgens de methode van de gecorrigeerde vervangingswaarde wordt verwezen naar het algemene deel van deze set taxatiewijzers. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 23 Datum: 1 mei 2012

Bijlage 1 Bijlage 1 - Bronnen WOZ-datacenter; BDB-indexcijfers; Stichtingskosten www.tennet.org Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 24 Datum: 1 mei 2012

Bijlage 2 Bijlage 2 - Verklarende woordenlijst Voor een verklarende woordenlijst wordt verwezen naar algemene deel van deze set taxatiewijzers. Specifiek voor deze wijzer geldende termen zijn reeds in een eerder stadium nader verklaard en/of beschreven. Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 25 Datum: 1 mei 2012

Bijlage 3 Rapportage Kengetallen per archetype KENGETALLEN Soortobjectcode 3611 Omschrijving Waterleidingstation Nummer 1 Archetype-codering Z113WS10 Archetype-omschrijving Waterleidingstation Code onderdeel WOZ-object 8130 Omschrijving Waterpomp/Opjaagstation. Standaard grootte (BVO) 40 m2 < 1965 Nadere verfijning archetype Plat dak of schuin dak gedekt met pannen of bitumen Materiaal Steen, beton, pompkelder Waarde is de kelderruimte Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2011 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 vervangingswaarde per (m2) Onder Ruwbouw 75 1.040 1.095 1.150 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 277 292 307 25-35 20-30 Installaties 5 69 73 77 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.387 1.460 1.533 324 Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2012 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 Actuele bouwkosten oorspronkelijke bouwwijze Actuele bouwkosten huidige bouwwijze vervangingswaarde excl. 19 BTW 1.496 vervangingswaarde per m2 excl. 19 BTW 1.302 per m2 ruwbouw afbouw installatie incl. 19 BTW 1.780 977 260 65,10 Gemiddelde hoogte (per bouwlaag) 3 Factor verandering bouwwijze 0,870 0,870 0,870 Onder vervangingswaarde per (m2) Ruwbouw 75 1.066 1.122 1.178 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 284 299 314 25-35 20-30 Installaties 5 71 75 79 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.421 1.496 1.571 499 Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 26 Datum 1 mei 2012

Bijlage 3 KENGETALLEN Soortobjectcode 3611 Omschrijving Waterleidingstation Nummer 2 Archetype-codering Z114WS10 Archetype-omschrijving Waterleidingstation Code onderdeel WOZ-object 8130 Omschrijving Waterpomp/Opjaagstation Standaard grootte (BVO) 40 m2 1965-1990 Nadere verfijning archetype Plat dak Materiaal Steen, beton, spouw, pompkelder Waarde is de kelderruimte Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2011 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 vervangingswaarde per (m2) Onder Ruwbouw 75 994 1.046 1.099 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 265 279 293 25-35 20-30 Installaties 5 66 70 73 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.325 1.395 1.465 349 Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2012 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 Actuele bouwkosten oorspronkelijke bouwwijze Actuele bouwkosten huidige bouwwijze vervangingswaarde excl. 19 BTW 1.430 vervangingswaarde per m2 excl. 19 BTW 1.302 per m2 ruwbouw afbouw installatie incl. 19 BTW 1.702 977 260 65,10 Gemiddelde hoogte (per bouwlaag) 3 Factor verandering bouwwijze 0,910 0,910 0,910 Onder vervangingswaarde per (m2) Ruwbouw 75 1.019 1.073 1.126 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 272 286 300 25-35 20-30 Installaties 5 68 72 75 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.359 1.430 1.502 477 Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 27 Datum 1 mei 2012

Bijlage 3 KENGETALLEN Soortobjectcode 3611 Omschrijving Waterleidingstation Nummer 3 Archetype-codering Z115WS30 Archetype-omschrijving Waterleidingstation Code onderdeel WOZ-object 8130 Omschrijving Waterpomp/opjaagstation Standaard grootte (BVO) 232 m2 > 1990 Nadere verfijning archetype Plat dak Materiaal Steen, beton, pompkelder en voorzien van isolatie (geluid) Waarde is de kelderruimte Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2011 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 vervangingswaarde per (m2) Onder Ruwbouw 75 905 953 1.000 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 241 254 267 25-35 20-30 Installaties 5 60 64 67 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.207 1.270 1.334 363 Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2012 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 10 Actuele bouwkosten oorspronkelijke b uwwijze Actuele bouwkosten huidige bouwwijze vervangingswaarde excl. 19 BTW 1.302 vervangingswaarde per m2 excl. 19 BTW 1.302 per m2 ruwbouw afbouw installatie incl. 19 BTW 1.549 977 260 65,10 Gemiddelde hoogte (per bouwlaag) 3.5 Factor verandering bouwwijze 1,000 1,000 1,000 Onder vervangingswaarde per (m2) Ruwbouw 75 928 977 1.025 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 20 247 260 273 25-35 20-30 Installaties 5 62 65 68 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 1.237 1.302 1.367 372 Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 28 Datum 1 mei 2012

Bijlage 3 KENGETALLEN Soortobjectcode 3612 Omschrijving Reinwaterkelder Nummer 4 Archetype-codering Z120RW30 Archetype-omschrijving Reinwaterkelder Code onderdeel WOZ-object 8120 Omschrijving Reinwaterkelder Standaard grootte (BVO) Nadere verfijning archetype Materiaal 1045 m3 Alle bouwjaren Beton dak soms met aarde dekking Beton in rond of vierkant Oudere modellen zijn vaak ook nog met een pannedak. De waterkelders per m³ gem.hoogte 4 m.. De gebouwen standaard per m². Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2011 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 30 vervangingswaarde per (m3) Onder Ruwbouw 85 171 201 231 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 10 20 24 27 25-35 20-30 Installaties 5 10 12 14 15-45 20-30 Overige kos en TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 201 236 271 n.v.t Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2012 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 30 Actuele bouwkosten oorspronkelijke bouwwijze Actuele bouwkosten huidige bouwwijze vervangingswaarde excl. 19 BTW 241 vervangingswaarde per m3 excl. 19 BTW 241 per m3 ruwbouw afbouw installatie incl. 19 BTW 287 205 24,10 12,05 Gemiddelde hoogte (per bouwlaag) Onder 0 Factor verandering ouwwijz e 1,000 1,000 1,000 vervangingswaarde per (m3) Ruwbouw 85 174 205 236 50-60 25-35 Afbouw / vaste inrichting 10 20 24 28 25-35 20-30 Installaties 5 10 12 14 15-45 20-30 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 205 241 277 n.v.t Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 29 Datum 1 mei 2012

Bijlage 3 KENGETALLEN Soortobjectcode 3618 Omschrijving Gasdistributiestations Nummer 5 Archetype-codering Z180DS10 Archetype-omschrijving Gasdistributiestation niet betreedbaar Code onderdeel WOZ-object 8180 Omschrijving Gasdistributiestation niet betreedbaar > 2 m² maar < 7 m² Standaard grootte (BVO) Nadere verfijning archetype Materiaal 1 stuk Alle bouwjaren Roestvrij stalen kast veelal met deur of als kantelkast uitgevoerd Roestvrij stalen kast Technische afschrijving standaard 45. Geen functionele afschrijving Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2011 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 0 vervangingswaarde per (stuk) Onder Ruwbouw 100 7.738 7.738 7.738 0-0 55-55 Afbouw / vaste inrichting 0 0 0 0 0-0 0-0 Installaties 0 0 0 0 0-0 0-0 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 7.738 7.738 7.738 n.v.t Kengetallen per waardepeildatum 01-01-2012 Percentage BTW 19 Bandbreedte (tussen minimum en maximum) 0 Actuele bouwkosten oorspronkelijke bouwwijze Actuele bouwkosten huidige bouwwijze vervangingswaarde excl. 19 BTW 7.933 vervangingswaarde per stuk excl. 19 BTW 7.933 per stuk ruwbouw afbouw installatie incl. 19 BTW 9.440 7.933 0,00 0,00 Gemiddelde hoogte (per bouwlaag) nvt Factor verandering bouwwijze 1,000 vervangingswaarde per (stuk) Onder Ruwbouw 100 7.933 7.933 7.933 0-0 55-55 Afbouw / vaste inrichting 0 0 0 0 0-0 0-0 Installaties 0 0 0 0 0-0 0-0 TOTALEN (afgerond als bedrag > 100) 100 7.933 7.933 7.933 n.v.t Taxatiewijzer Nutsvoorzieningen Pagina 30 Datum 1 mei 2012