WERKEN AAN ZORG SPELLING HOORWOORDEN HRIJFMOTORISCHE PROBLEMEN
Ficho niotorischc prohlernon > Letierfoutun en lettc-rvorbindingen SCHRIJFMOTORISCHE PROBLEMEN Letterfouten en letterverbindingen Schrijven is een complex gegeven. Het is een samenspel van verschillende cognitieve en technische deelvaardigheden. Belangrijk is dat goed schrijven bepaald wordt door het schrijfproces en het schrijfproduct. Het moet leesbaar zijn en vloeiend tot stand komen. Wanneer er ernstige tekorten'op gebied van schrijven zijn, verwijzen we het best door naar gespecialiseerde hulp. Toch kunnen en moeten we de eerstelijnshulp bieden op het vlak van de fijne motoriek. Alvorens we aandacht hebben voor de letterfouten en de letterverbindingen is het van groot belang oog te hebben voor een correcte zit- en schrijfhouding en een juiste pengreep. Goede zit- en schrijfhouding Stoel aanschuiven en beide voeten plat op de grond. Rug tegen de leuning. Beide ellebogen op tafel vlak bij de rand. Schouders horizontaal en hoofd licht voorovergebogen. Romp leunt niet tegen de tafel. Juiste pengreep Wijsvinger en duim, tegenover elkaar op het potlood, +/- 2 cm boven de punt (2,5 a 3 cm boven de punt voor linkshandigen). Middenvinger ondersteunt (ter hoogte van de nagelwortel). Pink en handsteun steunen op het blad. Motorische problemen Enkele veel voorkomende letterfouten zijn 'h/k\ 'm/n\ 'a/o' en 'uu*. De letterfouten gebeuren meestal tussen tussen twee visueel op elkaar lijkende letters. Er is dus een verwarring. Belangrijk is dat we beide letters grondig en gefsoleerd bespreken, voordat we tot integratie komen. Ook de opbouw van de letter wordt onder de loep genomen. Daarbij moeten we oog hebben voor het lopend schrift. De kinderen maken verschillende letterklankkoppelingen (blokletters, drukletters, lopend schrift). Dat zijn altijd andere koppelingen die vaak voor verwarring zorgen. Veel voorkomende letterverbindingen zijn de verbinding V/w* en de verbinding met 'b1. Bij de letterverbindingen worden de letters meestal afeonderlijk correct gevormd. Het probleem stelt zich bij de verbinding van de ene letter naar de andere. Dat kan bijvoorbeeld auditief worden ondersteund door een verwoording en/of visueel worden gedemonstreerd. Als bijlage vindt u een aantal veel voorkomende letterfouten en letterverbindingen en telkens een bianco versie om een bijkomende letterfout en/of letterverbinding in te laten oefenen. Uilgcverij Awitoodt, 20O9 57]
Mutoriit.iu.- f)ii>bl;ini;i t l.ctr'.-.-r<iu«'h!<' 7. Kijk goed naar de twee letters. 2. Is er een verschil? Waar? Leg uit. 3. Schrijf nu zelf de letters 'h' en V. 4. Schrijf nu deze woorden met de letters 'h' en ek\ kan haar keer hut kil hijs kap hoor heen kom hek kijk 572 Uitgevtrij Arerbode. 20D9
L I.:;;,, I. r, <. '...i!_ J. Kijk goed naar de twee letters. m n 2. /$ er een verschil? Waar? Leg uit. 3. Schrijf nu zelf de letters m9 en V. m n n m n 4. Schrijf nu deze woorden met de letters 'm' en V. man net mes neen min naar maak muur neem niet mal nul Uitgtvcrij Avtrbode. 2009 573
1. Kijk goed naar de twee letters. 2. Is er een verschil? Waar? Leg uit. 3. Schrijf nu zelf de letters 'a9 en 'o 4. Schrijf nu deze woorden met de letters 'a9 en *o\ man tol tas zon zak som wol tak mos kom kat ham 574 Uitgevcrij Averfasde. 20D9
J. Kijk goed naar de letter. uu 2. Hoe ziet de letter eruit? Leg uit. 3. Schrijf nu zelf de letter (uu\ uu uu uu uu uu uu 4. Schrijf nu deze woorden met de letter 'uu\ muur duur vuur Tuur zuur guur gluur schuur stuur buur Uitgeverij Avtrbcdt, 2009 575
1. Kijk goed naar de twee letters. 2. Is er een versch/l? Waar? Leg uit. 3. Schrijf nu de letters ' ' en ' '. 4. Schrijf nu deze woorden met de letters ' ' en ' t/itgtverij Awrbode, 2009
Molorisc :>i- p; J. Ki/fc goed naar de twee letterverbindingen. ve we 2. /s er een verschil? Waar? Leg uit. 3. Schrijfnu de letterverbindingen Ve' en Ve*. ve we ve we ve we 4. Schrijfnu deze woorden met de letterverbindingen 've* en Ve' vet weer veel wel verf wens 5. Schrijf nu zelf nog 4 woorden die je moeilijk vond. Uitgevtrij Awtxxk. 200! 577
Motorisclu: problemen > Letts i verbn 7. Kijk goed naar de letterverbindingen. be bo bu 2. Hoe zien de letterverbindingen eruit? Leg uit. 3. Schrijfnu de letterverbindingen 'be', 'bo' en (bu'. be bo bu be bo bu be bo bu 4. Schrijf nu deze woorden met de letterverbindingen 'be', 'bo' en 'bu'. ben bom buur bek bol bus bel bok buis 5. Schrijf nu zelf nog 4 woorden die je moeilijk vond. 578 (%»erij Averbode. 2009
/. Kijk goed naar de letterverbinding. 2. Hoe ziet de letterverbinding eruit? Leg uit. 3. Schrijf nu de letterverbinding ' \ 4. Schrijf nu deze woorden met de letterverbinding * Uitgeverij Avtrfaode. 2009 579