Karakter in een notendop PRESENTATIEBUNDEL

Transcriptie

1 Karakter in een notendop PRESENTATIEBUNDEL

2 Karakter in een notendop waarom een nieuwe methode schrijven? eennieuwschriftbeeld: nieuw de karakterletters karakter in het eerste leerjaar karakter kt in het httweede leerjaar karakter in het derde leerjaar karakter in het vierde leerjaar tijdsbesteding materialisatie 2

3 Een nieuwe Vlaamse schrijfmethode waarbij kinderen vloeiend en duidelijk leren schrijven en ditopeen fijne en motiverende manier. 3

4 Waarom een nieuwe methode schrijven? Uitgangspunten: Wetenschappelijk onderzoek en de leerplannen: Gebruik een eenvoudig en vloeiend schriftbeeld. Besteedaandacht aanpreventie endifferentiatie. Gesprekken met leerkrachtenteams: Het schrijven gaat achteruit. Het is moeilijk kinderen te motiveren om mooi te leren schrijven. 4

5 Een nieuw schriftbeeld: de karakterletters mooie, ronde letters die vloeiend, zowel groot als klein, kunnen worden geschreven letters die worden gevormd met een beperkt aantal bewegingen zodat ze met een minimum aan instructies worden aangeleerd: zelfde bouwstenen voor de letters eenvoudige hoofdletters geen extra bewegingen consequente aanpak 5

6 De bouwstenen van de kleine letters 6 6

7 De bouwstenen van de hoofdletters Nog aanpassen 7

8 De schrijfinstructies van de kleine letters 8 8

9 De schrijfinstructies van de hoofdletters 9

10 Een sterke en efficiënte didactiek een duidelijke leerlijn in een haalbaar jaarplan aandacht voorpreventie en differentiatie zeer motiverende context voor kinderen 10

11 Karakter in het eerste leerjaar Twee sporen in het eerste trimester van het eerste leerjaar: Het letterspoor het letterschrift waarbij kinderen eerst de gemakkelijke letters en, in opbouwende lijn, de moeilijke letters leren schrijven (spoor 1) Het leesspoor de kopieermap aansluiting aanvankelijk lezen waarin de lettervolgorde van elke leesmethode kan gevolgd worden (spoor 2) 11

12 Jaarplanning eerste leerjaar Opbouw: 1. drie inleidingslessen (contextverhaal, schrijfhuisje en lied) 2. sep dec: aanleren van alle letters spoor 1: het letterschrift letters gegroepeerdvolgens basisschrijfpatronen opbouwende moeilijkheidsgraad spoor 2: kopieermap paansluiting bij aanvankelijk lezen letterbladen woordbladen facultatieve lessen: brief aandesint Sint, nieuwjaarsbrief, les rond cijfers 1 5 en cijfers vanaf januari: werkschrift a en b 12

13 Jaarplanning voorbeeld eerste lessen blok week les duur lesonderwerp verhalen September min. BLOK 1 Kennismaking + speelse schrijfopdrachten 2 25 min. Introductie ti van het htschrijfhuis hijfh i 3 25 min. Introductie van de schrijfvoorwaarden 'Odette de professorette' 'Een huis met een glijbaan' (lied: Het schrijflied) 4 25 min. Inoefenen van het guirlandepatroon 'Aan zee' min. Aanleren en inoefenen van de letter i 2 25 min. Aanleren en inoefenen van de letter i 3 25 min. Aanleren en inoefenen van de letter u Nog een glijbaantje! Op het strand 4 25 min. Aanleren en inoefenen van de letter u bewegingsverhaal min. Aanleren en inoefenen van de letter t Een zeepaardje 2 25 min. Aanleren en inoefenen van de letter t Kennis making met personages Aanleren letter u 13

14 Professor Odette en de letterkevers 14

15 Bijhet vormen van de letters wordt steeds gebruik gemaakt van vaste start en eindbegrippen: daklijn, plafondlijn, vloerlijn en kelderlijn daklijn plafondlijn vloerlijn kelderlijn 15

16 Hoe wordt een letter aangeleerd? Stap 1 inoefenen basisschrijfpatroon 1. verhaal: Aan zee 2. inoefenen schrijfpatroon: van grove naar fijne motoriek 3. bewegingstekening A3 4. kopieerblad 16

17 Hoe wordt een letter aangeleerd? Stap 2 kopieerblad schrijfpatroon 1. korte herhaling schrijfpatroon jp 2. verhaal visueel maken van de vorming van de letter 3. overtrekken van de letter verhaal nieuwe letter oefenen letter In het bordboek wordt de schrijfinstructie d.m.v. een filmpje getoond. 17

18 Hoe wordt een letter aangeleerd? Stap 3 letterschrift (spoor 1) Aandacht voor een schrijfconditie hijf 1. inleiding aan de hand van lied, spel of bewegingsverhaal eg gs e 2. herhaling van basispatroon 3. schrijven van de letter tussen de lijnen 4. zelfreflectie 18

19 Vanaf de letter e (i.e. rond de herfstvakantie) worden de eerste woorden geschreven. 19

20 De kopieermap (spoor 2) Letterblad 20

21 De kopieermap p(p (spoor 2) Woordblad 21

22 De kopieermap p(p (spoor 2) Extra materiaal 22

23 Werkschrift a en b Herhaling letter u 23

24 Werkschrift a en b Verbindingen 24

25 doel van de les materialen sfeerschepping herhaling letter schrijfpatroon oefenen werkschrift nieuwe letter het werkblad zelfevaluatie 25

26 Een sterke efficiënte didactiek 1. Nadruk op preventie en remediëring van schrijfproblemen: link naar de basisschrijfpatronen uit de derde kleuterklas oefeningen op de grove en fijne motoriek visuele ondersteuning om het letterbeeld vlot in het geheugen te prenten: denk aan het vishaakje denk aan het eendje lijnenhuis: daklijn, plafondlijn, vloerlijn, 26

27 Een sterke efficiënte didactiek 2. Voortdurende aandacht voor schrijfvoorwaarden: pengreep, zithouding, schrijfhouding hijfh en bladligging i 27

28 Karakter in het tweede leerjaar herhaling van de letters in groeperingen (de letterfamilies) extra aandacht voor moeilijke verbindingen aanleren van de hoofdletters 28

29 Jaarplan voor het tweede leerjaar periode September half oktober Eind oktober inhoud Herhaling van de kleine letters: afzonderlijk + in verbindingen Instructie en herhalingslessen van de eerste groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Half november Instructie en herhalingslessen van de tweede groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen December Cijfers, Sint en nieuwjaarsbrief Januari Instructie en herhalingslessenh l van de derde d groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Eind januari Half februari Half maart Half april Begin mei eind juni Instructie en herhalingslessen van de vierde groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Instructie en herhalingslessen van de vijfde groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Instructie en herhalingslessen van de zesde groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Instructie en herhalingslessen van de zevende groep hoofdletters + inoefenen van moeilijke verbindingen Speelse schrijfoefeningen + herhaling hoofdletters 29

30 Herhaling van de letters 30

31 Verbindingen 31

32 Aanleren van de hoofdletters 32

33 Karakter in het derde leerjaar 33

34 Karakter in het derde leerjaar geen nieuwe leerstof, focus ligt op oefenen gestructureerde opbouw spannend verhaal boeiende opdrachten Twee werkschriften a en b: werkschrifta: schrijven tussen schrijflijnen werkschrift b: enkelvoudige lijnen 34

35 leerling legt focus herhaling h letter zinnen schrijven woorden schrijven motiverende opdracht zelfevaluatie l 35

36 Karakter in het vierde leerjaar 36

37 leerling legt focus herhaling h letter motiverende opdracht woorden schrijven zelfevaluatie zinnen schrijven 37

38 Tijdsbesteding algemeen leerjaar aantal minuten invulling (4*25) nadruk op kleine letters, cijfers, verbindingen en eenvoudige leestekens; mogelijk in aanvulling van het aanvankelijk lezen (woordjes die worden gelezen worden ook onmiddellijk geschreven 2 50 (2*25) nadruk op hoofdletters en belangrijkste leestekens 3 50 (2*25) nadruk op vormverbetering en automatiseren 4 25 (1*25) idem, maarin sommige scholen niet meer als afzonderlijk vak 5 ontwikkeling eigen schrift; integratie in andere vakken 6 idem 38

39 Materialisatie Volledig beschikbaar: september 2013 letterschrift (spoor 1) kopieermap (spoor 2) ws a ws b handleiding bordboek liedjes cd wandplaten letterset 1 x x x x x x x x x 2 x x x x x x 3 x x x 4 x x 39

40 Interesse? Indien u meer wenst te weten over karakter, neem dan gerust contact op met Uw educatief adviseur: Provincie Vlaams Brabant en Brussels Hoofdstedelijk Gewest Erwin Lenaers erwin.lenaers@vanin.be Provincie Antwerpen (behalve postcodes en ) Danny Simons danny.simons@vanin.be Provincie Oost Vlaanderen Dirk Remmerie dirk.remmerie@vanin.be Provincie Limburg (en postcodes en ) Rudi dicij Crijns rudi.crijns@vanin.be Provincie West Vlaanderen Marjolein D haenen marjolein.dhaenen@vanin.be Uitgeverij VAN IN Nijverheidsstraat 92/ Wommelgem Tel fax basisonderwijs@vanin.be 40

41 Notities 41

42 Art Uitgeverij VAN IN Nijverheidsstraat 92/ Wommelgem Tel fax