Hoe gaat de maatschappij om met CVS en somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten? Standpunt vanuit de dienst voor uitkeringen van het RIZIV Symposium 30 september 2016 dr Saskia Decuman, expert R & D dienst voor uitkeringen, RIZIV Enkele statistieken en feiten (1) Primaire arbeidsongeschiktheid Invaliditeit 1
Enkele statistieken en feiten (2) Enkele statistieken en feiten (3) Belang van werken voor individu, werkgever en maatschappij Revalidatie/begeleiding met aandacht voor betekenis van werk risicofactoren langdurige AO? focus op restcapaciteiten? doelen op participatieniveau? vaak reeds assessment: doorstroom info? 2
Enkele statistieken en feiten (4) Implementatie ICF? Denkkader versus classificatie (core sets) Enkele statistieken en feiten (5) Biedt opportuniteiten bij aandoeningen zoals «CVS», «SOLK», : vereisen een holistische visie Bv. invloed van persoonlijke factoren: o.a. self-efficacy/ eigen inschatting over de arbeidsongeschiktheid (cave: mogelijks wel ook door andere factoren beïnvloed) Assessment («meten is weten») en deze resultaten communiceren 3
Enkele statistieken en feiten (6) Werk = therapeutisch middel (wanneer hervatten?) Overleg en afstemming tussen de betrokken actoren Tijd voor actie: en het loont! Welke tools hebben we nu reeds om re-integratie te stimuleren? 4
Tools wetgevend kader Welke initiatieven zijn er binnen de ZIV die re-integratie stimuleren? Daar liggen opportuniteiten om mensen terug aan het werk te krijgen! Toegelaten werkhervatting Socio-professionele re-integratie Toegelaten werkhervatting (1) (Werknemer) Het werk (gedeeltelijk) hervatten met behoud van (gedeeltelijke) uitkering. Wat is in principe mogelijk? Deeltijds hervatten Hervatten met productiviteitsverlies Werk hebben aangepast aan het functioneren (taken, tijd) Opstap naar volledige hervatting Hoeft niet bij de vorige werkgever Maar behoudt 50% AO (medisch) 5
Toegelaten werkhervatting (2) Aangifte voor start, toestemming kan later Voordelen voor de betrokken partijen Niet altijd eenvoudig implementeerbaar: stimuleer de verzekerde om tijdig met alle betrokken partijen te communiceren hierover en biedt hierin begeleiding zorg voor ondersteuning van werknemer én werkgever bij praktische bekommernissen indien «weigering», «twijfel» bij één van de actoren: probeer begrip op te brengen hiervoor en praat hierover met de verzekerde (o.a. belangrijk voor behoudt van «occupational bonding») Toegelaten werkhervatting (3) Toelatingen tussen 2009-2014 Hoe vroeger tijdens de AO: hoe meer kans dat uit systeem door volledige hervatting 6
Beroepsherscholing Al dan niet via overeenkomst RIZIV VDAB/ GTB VI Principe: opfrissen van competenties OF aanleren nieuwe competenties zodat verzekerde terug arbeidsgeschikt wordt «Referentieberoep» Disability Management Van opleiding tot certificatie 7
Disability management (1) Actief beleid met reeds lopende initiatieven: socio-professionele re-integratie toegelaten werhervatting MAAR: Complex: betrokkenen wettelijk kader Bepaalde problematieken zoals SOLK, CVS, vereisen CASE management, een nog meer doorgedreven coördinatie, Bijkomende opleiding Disability Management 15 Disability management (2) The process in the workplace designed to facilitate the employment of persons with a disability through a coordinated effort and taking into account individual needs, work environment, enterprise needs and legal responsabilities (International Labour Organisations, 2002). Enkel revalidatiesetting Er wordt niet, te weinig, te laat, ineffïciënt met elkaar gecommuniceerd 8
Disability management (3) a proactive process that minimized the impact of an impairment (resulting from an injury, illness or disease) on the individual s capacity to participate competitively in the work environment (Shrey 1995) Disability management (4) The ultimate goals of worksite based disability management are to control workers compensation and disability costs and to promote the sustained employment of workers with injuries and disabilities. Disability management strategies and interventions are focused on three objectives (1) Reducing the number and magnitude of injuries and illnesses (2) Minimizing the impact of disabilities on work performed and (3) Decreasing lost time associated with injuries, illnesses and resulting disabilities (Shrey 1999) 9
Disability management (5) ACTIVITEITEN GEFOCUST OP: Het individu: ontwikkeling en implementatie van RTW-plannen De organisatie: analyse van trends, kosten/baten analyse, beleid en procedure Maatschappij: beleidsontwikkelingen die werknemers beschermen Disability management (6) 1. Snelle interventie (o.a. occupational bonding) 2. Betrokkenheid van de relevante stakeholders in het reintegratieproces (WIE doet WAT? WANNEER?) 3. Doel: jobbehoud OF snelle/gepast terugkeer 4. Erkenning dat de arbeidspost de meest effectieve plaats is voor re-integratie + therapeutisch effect werken/ QOL 5. Werknemers: waardigheid + actieve participatie 6. Communicatie tussen alle betrokken partijen tijdens alle stadia 7. Terugkeer op het hoogst mogelijke niveau is het streefdoel 8. Toewijzing betekenisvolle taken aan betrokken werknemers (person-job fit, vereisten job, capaciteiten, omgeving) 9. Graduele terugkeer (enabling environments): tijd, taken (aard belasting, graad van verantwoordelijkheid, ) 10. Inbedding in een ruimer absenteïsme- en personeelsbeleid en veiligheids- en gezondheidsprogramma s (groot bedrijf versus KMO) 20 10
Disability management (7) Preventie van ongevallen (gezondheid en veiligheid) Gezondheidspromotie RTW RTW Gezondheidspromotie Gezondheid en veiligheid (cfr ergonomie) Disability management (8) Welke competenties? Internationale beroepsstandaarden voor DM Competentie 1: Kennis over theorie en praktijk van DM Competentie 2: Toepassing van wetgeving over reglementeringen en uitkeringen 11
Disability management (9) Competentie 3: Relatie met de werkplaats het management Competentie 4: Gebruik van communicatieve en probleem-oplossende vaardigheden Competentie 5: Disability Case Management Competentie 6: Return to work coordinator Disability management (10) Competentie 7: Gezondheids-, psychosociale, preventieve en functionele aspecten van een beperking Competentie 8: programmabeheer en evaluatie Competentie 9: aantonen van ethisch en professioneel gedrag 12
Disability management (11) Modulaire opleiding: 25 modules (basis: curriculum Canada) Nadien: examen in functie van certificatie IDMSC Certified Return To Work Coordinator Certified Disability Management Professional Disability management (12) Drie stappen 1: Opleiding: febr. 2016 2: Certificering 3: Implementatie Licentie Project-team OO Modulaire opleiding: Universiteiten (Doelgroep/lokatie: RIZIV) Certificatie RIZIV: -Examencomité -Testagentschap 13
Technisch-Medische Raad (TMR) Aanbevelingen voor de adviserend geneesheer Dienst Voor Uitkeringen Technisch-Medische Raad Vertegenwoordiging stakeholders Werkgroepen: RIZIV VI Bepaalde topics waaronder SOLK, CVS, lage rugpijn 14
Kenniscentrum voor arbeidsongeschiktheid Doelstellingen Kenniscentrum (1) Begeleiden van onderzoek uitgevoerd door derden. Uitbesteden van studies en deze inhoudelijk opvolgen (prioriteiten - studieprogramma). Verspreiden van kennis inzake arbeidsongeschiktheid op nationale en internationale overlegplatformen. Netwerking met (inter)nationale experten met betrekking tot arbeidsongeschiktheid, rehabilitatie, disability management, 15
Organisatie Kenniscentrum (2) Dagelijkse, wetenschappelijke coördinatie: Dienst voor uitkeringen Begeleidingscomité van betrokken stakeholders: samenstelling, taken, (cfr TMR) Studieprogramma 2014 2015 2016 Plaats van CVS - SOLK? Toekomst: link met kenniscentrum Enkele punten ter besluit 16
Enkele punten ter besluit We hebben nog een lange weg te gaan maar het is meer dan ooit tijd voor actie Grote verantwoordelijkheid voor alle actoren Dikwijls hebben we de tools reeds in handen om iets te veranderen, maar leggen we de «actie» bij anderen Sleutelwoorden blijven: coördinatie communicatie We zullen bijkomende opportuniteiten krijgen 33 BEDANKT VOOR UW AANDACHT Vragen? saskia.decuman@riziv.fgov.be 17