RE-INTEGRATIE VAN LANGDURIG ZIEKEN

Transcriptie

1 RE-INTEGRATIE VAN LANGDURIG ZIEKEN Januari 07 Het voorbije jaar verschenen er in de media heel wat berichten over de plannen van minister van Volksgezondheid Maggie De Block en minister van Werk Kris Peeters over de re-integratie van langdurig zieken. De koninklijke besluiten die dit re-integratietraject regelen, lieten een hele tijd op zich wachten. Op 4 november verschenen ze in het Belgisch Staatsblad. Het Vlaams Patiëntenplatform volgt het thema werk van nabij op omdat werk belangrijk is voor mensen met een chronische ziekte. We ontvangen hierover regelmatig (ongeruste) vragen van onze leden. Ondanks herhaaldelijk aandringen werden we nauwelijks betrokken en geïnformeerd bij het overleg over de nieuwe plannen door het kabinet van minister Maggie De Block. Hierdoor was het erg moeilijk om onze patiëntenverenigingen over dit thema te informeren. Vaak ontvingen we informatie via de media en we wilden absoluut vermijden om foute en/of onvolledige informatie te communiceren. De koninklijke besluiten, die verschenen in het Belgisch Staatsblad, scheppen duidelijkheid over de inhoud van de plannen. Het ideale moment om jullie duidelijk te informeren over de nieuwe maatregelen rond re-integratie. Uiteraard blijven we de uitvoering van de maatregelen bewaken. Belangrijk om te weten! Maatregel en worden in de eerste plaats toegepast op personen die recent arbeidsongeschikt werden. Werknemers die op december 06 al een hele tijd arbeidsongeschikt zijn, mogen zelf een re-integratietraject aanvragen. Vanaf 08 zullen deze maatregelen van toepassing zijn op alle personen die arbeidsongeschikt zijn. Deze maatregelen zijn niet van toepassing op statutaire ambtenaren. Maatregel : vragenlijst In de tweede maand van arbeidsongeschiktheid ontvangt de persoon een vragenlijst via het ziekenfonds. De vragenlijst is een leidraad om te bepalen: hoe de persoon de kansen op werkhervatting inschat; welke factoren de werkhervatting in de weg staan; welke factoren die kunnen bevorderen. Deze maatregel startte in januari 07. Omdat de vragenlijst voorlopig nog in een testfase zit zal een willekeurige selectie van personen die sinds december 06 arbeidsongeschikt zijn een vragenlijst ontvangen. Na een evaluatie is het de bedoeling dat vanaf september 07 iedere persoon die op dat moment maanden arbeidsongeschikt is een vragenlijst krijgt.

2 Maatregel : re-integratietraject Deze maatregel startte op december 06. Drie maanden na het begin van de arbeidsongeschiktheid vindt er een quick scan plaats. De adviserend geneesheer van het ziekenfonds schat in of re-integratie mogelijk is. Of de persoon al dan niet een arbeidsovereenkomst heeft, is bepalend voor het traject. Re-integratietraject met arbeidsovereenkomst Als de persoon een arbeidsovereenkomst heeft, zal de adviserend geneesheer de persoon onderbrengen in één van volgende vier categorieën: Er wordt verondersteld dat de persoon uiterlijk tegen het einde van de zesde maand van de arbeidsongeschiktheid spontaan het werk kan hervatten. Een werkhervatting lijkt om medische redenen nog niet mogelijk. Een werkhervatting is voorlopig nog niet mogelijk omdat er nog een medische diagnose of de medische behandeling nodig is. 4 Een werkhervatting lijkt mogelijk door (tijdelijk of definitief) aangepast werk of ander werk aan te bieden Als de adviserend geneesheer de persoon in categorie 4 plaatst, verwijst hij door naar de arbeidsgeneesheer. Hij speelt een centrale rol in het re-integratietraject. De arbeidsgeneesheer voert een grondige gezondheidsbeoordeling uit, bespreekt de situatie met de persoon en bekijkt de mogelijkheden voor tijdelijke of definitieve aanpassingen van het werk. De betrokken persoon, de behandelend geneesheer en de adviserend geneesheer onderzoeken samen deze mogelijkheden. Op basis daarvan, bekijken de werkgever en werknemer welke mogelijkheden er zijn voor aangepast of ander werk binnen de organisatie. De werkgever stelt een overeenkomst op en bespreekt die met de werknemer. Als er een akkoord is tussen de werkgever en de werknemer, wordt een contract opgesteld. Dit contract wordt het re-integratieplan genoemd. Het wordt regelmatig opgevolgd en indien nodig aangepast. Wanneer er geen overeenkomst is, moet KB van 8 mei 00 over het gezondheidstoezicht op de werknemers.

3 de werkgever motiveren waarom hij geen ander of aangepast werk aanbiedt. Of de werknemer moet uitleggen waarom hij het re-integratievoorstel afwijst. Als de adviserend geneesheer de persoon in categorie plaatst, is de medische diagnose of behandeling prioritair en herevalueert de adviserend geneesheer de situatie om de twee maanden. Als na evaluatie blijkt dat re-integratie mogelijk is, wordt de persoon in categorie 4 geplaatst. Re-integratietraject zonder arbeidsovereenkomst Als de persoon geen arbeidsovereenkomst heeft, zal de adviserend geneesheer de persoon onderverdelen in één van volgende vier categorieën: Er wordt verondersteld dat de persoon uiterlijk tegen het einde van de zesde maand van de arbeidsongeschiktheid een beroep op de reguliere arbeidsmarkt kan uitoefenen. Een beroep uitoefenen op de reguliere arbeidsmarkt lijkt om medische redenen nog niet mogelijk. Een beroep uitoefenen op de reguliere arbeidsmarkt is voorlopig nog niet mogelijk omdat er nog een medische diagnose of medische behandeling nodig is. 4 Een beroep uitoefenen op de reguliere arbeidsmarkt lijkt mogelijk na herscholing of een beroepsopleiding. Als de adviserend geneesheer de persoon in categorie 4 plaatst, speelt de adviserend geneesheer een centrale rol in het re-integratietraject. De adviserend geneesheer voert een medisch-sociaal onderzoek uit bij de persoon. Samen bekijken ze over welke capaciteiten de persoon nog beschikt om zijn job uit te oefenen en hoe de persoon de werkhervatting inschat. De adviserend geneesheer stuurt de resultaten van dit onderzoek door naar de behandelende arts van de persoon. Daarna kan er overleg plaatsvinden tussen beide artsen. Op basis van dit onderzoek stelt de adviserend geneesheer een re-integratieplan op, altijd in overleg met de behandelde arts. Het is ook de bedoeling om nadien contact op te nemen met de VDAB. Het voorstel voor re-integratie wordt besproken met de betrokken persoon en er kunnen opmerkingen gegeven worden. Om de drie maanden volgt de adviserend geneesheer het traject op. KB van juli 996 tot uitvoering van de wet over de verplichte ziekteverzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.

4 Rechtszekerheid in de arbeidsrelatie In de wet van juli 978 over de arbeidsovereenkomsten werden een aantal principes ingevoerd om werknemers en werkgevers die in een re-integratietraject stappen rechtszekerheid te bieden wanneer het aangepast of ander werk wordt ingevoerd. Principe : de initiële arbeidsovereenkomst blijft behouden, hoewel de betrokken werknemer tijdelijk aangepast of ander werk uitvoert. De werknemer behoudt al zijn verworven voordelen, tenzij andere afspraken werden gemaakt met de werkgever in bijlage bij de arbeidsovereenkomst voor aangepast of ander werk. Principe : wanneer de arbeidsovereenkomst wordt verbroken na de invoering van het aangepast of ander werk, wordt de opzeggingsvergoeding berekend op basis van het loon dat de werknemer ontving in de initiële arbeidsovereenkomst. Principe : de verplichting om het gewaarborgd loon uit te betalen, wordt geneutraliseerd. Als de werknemer opnieuw arbeidsongeschikt wordt tijdens de uitvoering van aangepast of ander werk, zal de werkgever niet opnieuw het gewaarborgd loon moeten betalen. De werknemer ontvangt dan een ziekte-uitkering van het RIZIV. Door deze rechtszekerheid zullen werkgevers niet ontmoedigd worden om mee te werken aan een reintegratietraject. Principe 4: er wordt een nieuwe regeling ingevoerd om de arbeidsovereenkomst te beëindigen op grond van overmacht als de werknemer definitief arbeidsongeschikt wordt. Voortaan zal de arbeidsovereenkomst van de definitief arbeidsongeschikte werknemer slechts beëindigd kunnen worden op grond van medische overmacht nadat het reintegratietraject (inclusief de beroepsprocedure) volledig doorlopen werd. Dit wil zeggen dat de arbeidsgeneesheer eerst moet nagaan of er aangepast werk of ander werk mogelijk is binnen de organisatie, voor hij concludeert dat de werknemer definitief arbeidsongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren. Wanneer dit niet het geval is, kan een beroep worden gedaan op medische overmacht. Maatregel : hervorming toegelaten arbeid Deze hervorming treedt in werking op juli 07. Het systeem van toegelaten arbeid biedt de kans om tijdens de arbeidsongeschiktheid gedeeltelijk het werk te hervatten met behoud van een deel van de ziekte-uitkering. Om in dit systeem aan de slag te kunnen gaan, moet de adviserend geneesheer toestemming geven. Momenteel gebeurt de berekening van de ziekte-uitkering op basis van het loon via een schijvensysteem. Hoe meer dagloon, hoe meer de uitkering daalt. In dit systeem verliezen mensen soms een groot deel van hun uitkering. De hervorming vertrekt vanuit een aantal principes: Niet het loon, maar het aantal uren is bepalend om de uitkering te berekenen. Wet van juli 978 over de arbeidsovereenkomsten.

5 Wie wil werken, wordt beloond en behoudt altijd een stuk, namelijk 0%, van de uitkering. Aan het einde van de rit verdien je dus meer. Onderstaande afbeelding toont hoe de combinatie van loon en uitkering er zal uitzien. Wie 0% werkt of één dag per week gaat werken, behoudt de volledige uitkering. Daarna daalt de uitkering per extra uur en dus niet langer per schijf. Als je bijvoorbeeld 40% van de uren werkt, daalt de uitkering met 0%. Als je 60% van de uren werkt, daalt de uitkering met 40%. Contactpersoon: Eline Bruneel, projectverantwoordelijke werkgelegenheid