Bevorderen van leefgewoonten bij werknemers in de bouwsector

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bevorderen van leefgewoonten bij werknemers in de bouwsector"

Transcriptie

1 Bevorderen van leefgewoonten bij werknemers in de bouwsector Els Wouters, senior stafmedewerker 1

2 Intro Voorstelling VIGeZ I. Invloed van (fysieke) leefgewoonten op gezondheid- en arbeidsgerelateerde problemen in de bouw II. Naar een aanpak voor de bouwsector III. Conclusie 2

3 VIGeZ: Wat? Het VIGeZ is een expertise- en servicecentrum dat strategieën, methodieken, advies en opleiding aanbiedt aan professionals die werken aan gezond leven en een gezonde leefomgeving. Opdrachten: 1. Informatie en adviesverstrekking 2. Methodiekontwikkeling 3. Ondersteuning van implementatie 4. Kwaliteit en evaluatie 5. Vorming & Opleiding 3

4 Basis voor input: VIGeZ werking naar de arbeidssector => 4 stappenplannen met concrete tools) =>Methodiek voor kmo s: =>Leidraad leefstijladvies =>Opleidingen voor oa. Interne en externe preventieadviseurs, bedrijfsartsen, Hrverantwoordelijken Jobfit =>Pilootproject VIGeZ ism AGORIA en Codie ( , +/- 60 vestigingen) Jobfit kmo =>Pilootproject VIGeZ ism Fevia Vlaanderen ( ) Quickscan wetenschappelijke literatuur over leefgewoonten en gezondheidsbevordering in de bouwsector => Indicatorenbevraging naar gezondheidsbeleid + feedbackinstrument 4

5 I. Invloed van (fysieke) leefgewoonten op gezondheid en/of arbeidsgerelateerde problemen in de bouwsector Enkele verbanden: overgewicht en obesitas doen het risico op lage rugpijn stijgen Obesitas op korte termijn => link met MSD, op lange termijn Diabetes Type II en cardiovasculaire aandoeningen (VIP in Construction. Viester, et al. Public Health 2012) verband overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging en roken met ziekteverzuim & productiviteitsverlies (Suzan Robroek, 2011) 5

6 II. Naar een aanpak voor de bouwsector Gedrag veranderen? individu (voorlichting: kennis, attitudes, vaardigheden) en omgevingsinterventies (voorschriften en voorziening) nodig Doel : the healthy choice the easy choice 6 Integrale aanpak werkt = > mix van interventies: voorlichting; voorzieningen; voorschriften

7 Invloed van integraal gezondheidsbeleid op werkvermogen (Bron: 2007 J. Illmarinen, Institute of Occupational Health, Finland) Duurzame inzetbaarheid bij werknemers met fysiek zwaar werk bevorderen door: Beleid Interventieprogramma s gericht op werkvermogen en gezondheid Hoe? Evidence-based interventieprogramma s voor de bouwsector in functie van duurzame inzetbaarheid ontbreken (K.M. Oude Hengel, VUA, 2012) 7

8 Making the case for workplace health promotion Bron: 8

9 Gezondheidsbeleid, enkele succesfactoren: Planmatige aanpak in 7 stappen (cfr. stappenplannen) Draagvlak/ engagement management Medezeggenschap werknemers Champion (bv. testimonials voor andere bedrijven cfr. Jobfit, andere werknemers) Voor elke werknemer, niet enkel vanuit gezondheidsrisico s Multidisciplinaire aanpak Looptijd (3-5 jaar ifv kosten-baten) Vanuit de gezondheidsaanbevelingen Link/integratie met preventie en hr-beleid (Bron: 9

10 Voorlichting * Specifieke aandachtspunten: Voorkeur van werknemers voor gepersonaliseerde informatie Onbewust van de eigen voedselconsumptie Partner bepaalt voedingsaanbod Geloof dat het werk voor voldoende lichaamsbeweging zorgt VIP in construction: systematic development and evaluation of a multifaceted health programme aiming to improve physical activity levels and dietary patterns among construction workers (Viester, et al. Public Health 2012) * Effectiviteit van interventies Interventies op maat kunnen effectief zijn in het kader van tabakspreventie en zorgen voor een stijging in consumptie van fruit en groenten.tools for health: the efficacy of a tailored intervention for construction laboreres. Sorensen, G. et. Al (2007) Cancer Causes Control, 18 (1), Individuele counseling heeft geleid tot significant positieve langetermijn effecten op lichaamsgewicht. Groeneveld, I.F. et at. Sustainable body weight reduction by an individual-based lifestyle intervention for workers in the construction industry at risk for cardiovascular disease: results of a randomized concrtolled trial. 10

11 Voorlichting, vanuit social marketing bekeken (Jobfit, deskresearch 2012) 11

12 Voorlichting, vanuit social marketing bekeken (Jobfit, deskresearch 2012) 12

13 Voorlichting, vanuit social marketing bekeken (Jobfit, deskresearch 2012) 13

14 Voorzieningen Activiteiten die het aanbod verhogen, enkele voorbeelden: Activiteiten die ondersteunen bij het stoppen met roken Aanpassen van het voedingsaanbod automaten ed. Consultaties begeleiding door diëtisten Promotie van gezonde voeding, prijsbeleid Wat is er nodig? Mogelijkheden van Kmo s verschillen met grote bedrijven: onderzoeken van andere mogelijkheden als clustering (cfr. nvgezond), en doorverwijzing/ondersteuning in de thuisomgeving en vrije tijd (cfr. Jobfit kmo) 14

15 Voorschriften Beleidsmaatregelen die gezond gedrag ondersteunen, enkele voorbeelden: Afspraken reglement Investeren in toegankelijker maken van infrastructuur Wat is er nodig? Mogelijkheden verkennen in KMO s (cfr. nvgezond) 15

16 Kadermethodiek Gezondheidsbevordering op het werk 1. Creëer een draagvlak voor gezondheid op het werk 7. Pas het beleid aan en veranker het 2. Zet structuren op 6. Evalueer het beleid 3. Breng de behoeften in kaart 5. Voer het beleid uit 4. Ontwikkel het gezondheidsbeleid 16

17 III. Conclusie Verder leren over gedragsdeterminanten van werknemers & effectiviteit van interventies (ib voorzieningen en voorschriften) uit wetenschappelijke literatuur en good practices Kadermethodiek vertalen voor gezondheidsbeleid in de bouwsector Nood aan pilootproject in de bouwsector? 17

Gezondheidsbevordering op het werk

Gezondheidsbevordering op het werk Gezondheidsbevordering op het werk Els Wouters Senior Stafmedewerker WAI-congres, 18 juni 2013 1 VIGeZ: Wat? Het VIGeZ is een expertise- en servicecentrum dat strategieën, methodieken, advies en opleiding

Nadere informatie

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie

Nadere informatie

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie

Nadere informatie

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst?

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Vannyvel Joeri, Stafmedewerker Gezond werken 1 Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Expertisecentrum

Nadere informatie

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst?

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Vannyvel Joeri, Stafmedewerker Gezond werken 1 Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Expertisecentrum

Nadere informatie

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Intituut Gezond Leven Expertisecentrum Doel: mensen helpen om gezond te leven Hoe: Onderbouwd advies

Nadere informatie

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven

Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie

Nadere informatie

Inhoud. VIGeZ Argumenten om in te zetten op de gezondheid van uw medewerkers Jobfit KMO

Inhoud. VIGeZ Argumenten om in te zetten op de gezondheid van uw medewerkers Jobfit KMO Inhoud VIGeZ Argumenten om in te zetten op de gezondheid van uw medewerkers Jobfit KMO Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Identiteit Het VIGeZ is een expertise- en

Nadere informatie

Een duurzaam gezondheidsbeleid

Een duurzaam gezondheidsbeleid Een duurzaam gezondheidsbeleid Bart Dijckmans Stafmedewerker Gezond Werken 14 juni 2017 @dijckmans_bart bart.dijckmans@vigez.be www.gezondwerken.be Uitdagingen op arbeidsmarkt Stijgende werkdruk Pensioenleeftijd

Nadere informatie

Gezond Werken in een gezonde school! Silvia Van Cauter : Stafmedewerker Gezond Leven Ken Nys: Sport Vlaanderen

Gezond Werken in een gezonde school! Silvia Van Cauter : Stafmedewerker Gezond Leven Ken Nys: Sport Vlaanderen Gezond Werken in een gezonde school! Silvia Van Cauter : Stafmedewerker Gezond Leven Ken Nys: Sport Vlaanderen Vlaams Intituut Gezond Leven Expertisecentrum Doel: mensen helpen om gezond te leven Hoe:

Nadere informatie

Gezonde medewerker = fitte, tevreden medewerker

Gezonde medewerker = fitte, tevreden medewerker Gezonde medewerker = fitte, tevreden medewerker www.gezondopdewerkvloer.be Karlien Devloo Projectcoördinator Gezond op de werkvloer 1 Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond

Nadere informatie

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst?

Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Duurzaam gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst? Vannyvel Joeri, Stafmedewerker Gezond werken 1 VIGeZ vzw, 2016 Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ)

Nadere informatie

Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking

Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking Doorwerking in de beroepspraktijk Drs. Hanneke Vochteloo, de Zijlen Dr. Aly Waninge Lectoraat Healthy Ageing, Allied

Nadere informatie

nv gezond: naar een duurzaam gezondheidsbeleid op het werk Vannyvel Joeri 19/05/2015 Stafmedewerker Gezond Werken

nv gezond: naar een duurzaam gezondheidsbeleid op het werk Vannyvel Joeri 19/05/2015 Stafmedewerker Gezond Werken nv gezond: naar een duurzaam gezondheidsbeleid op het werk Vannyvel Joeri 19/05/2015 Stafmedewerker Gezond Werken Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Expertisecentrum

Nadere informatie

VIGeZ, 2014. De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM.

VIGeZ, 2014. De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM. VIGeZ, 2014 De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM. PROJECT- DOELSTELLINGEN? Welke projectdoelstellingen staan

Nadere informatie

Gezondheidsbevordering. werkplek Wat werkt? Karin Proper.

Gezondheidsbevordering. werkplek Wat werkt? Karin Proper. Gezondheidsbevordering op de werkplek Wat werkt? Karin Proper Karin.proper@rivm.nl Onderwerpen 1. Wat? Type interventies/ strategieen gezondheidsbevordering op de werkplek 2. Zijn deze effectief? Effectiviteit

Nadere informatie

Een gezondheidsbeleid op het werk? Waarom en hoe?

Een gezondheidsbeleid op het werk? Waarom en hoe? Een gezondheidsbeleid op het werk? Waarom en hoe? Focus op voeding Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Werken Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum en partnerorganisatie van de Vlaamse overheid

Nadere informatie

Kosten en baten van Bedrijfsgezondheidszorg

Kosten en baten van Bedrijfsgezondheidszorg Kosten en baten van Bedrijfsgezondheidszorg Allard van der Beek Hoogleraar Epidemiologie van Arbeid & Gezondheid Afdeling Sociale Geneeskunde, EMGO + Instituut VU medisch centrum, Amsterdam Disclosure

Nadere informatie

Projecten voor een betere gezondheid op het werk. 3 november 2015

Projecten voor een betere gezondheid op het werk. 3 november 2015 Projecten voor een betere gezondheid op het werk 3 november 2015 Logo= Lokaal Gezondheidsoverleg Netwerk lokale partners Gezondheidsbevordering en ziektepreventie i.s.m. partnerorganisaties 15 vzw s in

Nadere informatie

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Karin Proper Afdeling Sociale Geneeskunde, EMGO+ Instituut, VUmc, Amsterdam Body@Work, Onderzoekscentrum Bewegen, Arbeid en Gezondheid

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst

Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst Vannyvel Joeri, Senior Stafmedewerker Gezond werken 1 Structuur opleiding Voorstelling VIGeZ Uitdagingen voor onze arbeidsmarkt Inzetten op werkvermogen

Nadere informatie

Beweegbeleid: succesfactoren

Beweegbeleid: succesfactoren Congres Navorming 2018 Beweegbeleid: succesfactoren 22/03/2018 Bart Dijckmans bart.dijckmans@gezondleven.be www.gezondwerken.be Bart Dijckmans Gezond Werken Mensen op een toegankelijke manier helpen om

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst

Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst Gezondheidsbeleid op het werk: strategie voor de toekomst Vannyvel Joeri, Senior Stafmedewerker Gezond werken 1 Structuur opleiding Voorstelling VIGeZ Uitdagingen voor onze arbeidsmarkt Inzetten op werkvermogen

Nadere informatie

licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007

licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007 De standaard Gewicht in het licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007 Inleiding: de gezondheidsdoelstellingen Standaard gewicht en de gezondheidsdoelstelling

Nadere informatie

Samenvatting. Inleiding

Samenvatting. Inleiding Inleiding Overgewicht en obesitas bij kinderen is een serieus volksgezondheidsprobleem. Het wordt veroorzaakt door een complex geheel van onderling samenhangende persoonlijke, sociale en omgevingsfactoren.

Nadere informatie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de

Nadere informatie

Gezonde School Stand van zaken, anno 2015

Gezonde School Stand van zaken, anno 2015 Gezonde School Stand van zaken, anno 2015 Gezonde School Aan de slag, een praktijkdag - 17 maart 2017 Tineke Vansteenkiste 1 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging Indicatorenmeting Hoe de voorbije 3 schooljaren

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2015)

Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2015) Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2015) Joeri Vannyvel, Senior Stafmedewerker Gezond Werken VIGeZ 1 Indicatorenmeting Monitoring van gezondheidsdoelstelling vd Vlaamse overheid

Nadere informatie

Click, call, face: moderne arbodienstverlening in 2014?

Click, call, face: moderne arbodienstverlening in 2014? Click, call, face: moderne arbodienstverlening in 2014? Saaz-Unie voorjaarsconferentie Modern Times 2 april 2009 Oegstgeest Workshop 10, 14.00 15.30 uur Gerard Evers, OSA Integraal gezondheidsmanagement:

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2012)

Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2012) Gezondheidsbeleid bij Vlaamse bedrijven in kaart gebracht (2012) Joeri Vannyvel (senior stafmedewerker VIGeZ) 1 VIGeZ vzw, 2016, indciatorenbevraging 2012 bedrijven Indicatorenmeting Monitoring van gezondheidsdoelstelling

Nadere informatie

Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)

Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Voeding in de BBC 1. Wat is evenwichtige voeding Evenwichtig eten is essentieel voor onze gezondheid. Een ongezonde leefstijl waaronder

Nadere informatie

impact from intervention strategies A case example from the baking industry

impact from intervention strategies A case example from the baking industry Prospective evaluation of the health impact from intervention strategies A case example from the baking industry Samenwerking Nick Warren, Health and Safety Laboratory Dick Heederik, IRAS, Utrecht University

Nadere informatie

Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project

Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project Annemarie Schalkwijk Sandra Bot, co-promotor Petra Elders, co-promotor Giel Nijpels, promotor Lifestyle, Overweight and Diabetes

Nadere informatie

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and more productive. Surhuisterveen Douwe Jan Boersma Blaricum

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Armoede en gezondheid Dike van de Mheen

Armoede en gezondheid Dike van de Mheen Armoede en gezondheid Dike van de Mheen 10 oktober 2017 Waar gaat het over? Verschillen in gezondheid naar sociaaleconomische klasse (SEGV) Armoede, schulden en gezondheid Enkele feiten - Verschil in levensverwachting

Nadere informatie

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and more productive. Surhuisterveen Douwe Jan Boersma Blaricum

Nadere informatie

Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking

Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking Dr. Aly Waninge Fysiotherapeut en lector Participatie en gezondheid van mensen met een verstandelijke (en visuele) beperking

Nadere informatie

Moderne preventie: wat weten we al daarover? Lezing op donderdag 17 november 2016 op de vijfde preventieconfrentie te Leiden

Moderne preventie: wat weten we al daarover? Lezing op donderdag 17 november 2016 op de vijfde preventieconfrentie te Leiden Moderne preventie: wat weten we al daarover? Lezing op donderdag 17 november 2016 op de vijfde preventieconfrentie te Leiden Opbouw van de voordracht 1. 2. 3. 4. Wat bewezen is over preventieve interventies

Nadere informatie

Studiebezoek sector Voeding. Donderdag 18 april 2013

Studiebezoek sector Voeding. Donderdag 18 april 2013 Studiebezoek sector Voeding Donderdag 18 april 2013 Brigitte Smessaert Coördinator RESOC-SERR Midden-West-Vlaanderen Welkom! Programma Prof. Dr. Xavier Gellynck, UGent Afresh Brigitte Smessaert, RESOC-SERR

Nadere informatie

Logo Gezond + vzw. 7 thema s. Milieu en gezondheid. Valpreventie Borstkankeropsporing. Vaccinaties. Voeding en beweging. Geestelijke gezondheid

Logo Gezond + vzw. 7 thema s. Milieu en gezondheid. Valpreventie Borstkankeropsporing. Vaccinaties. Voeding en beweging. Geestelijke gezondheid Logo Gezond + vzw Logo Gezond + vzw Milieu en gezondheid Valpreventie Borstkankeropsporing Vaccinaties 7 thema s Voeding en beweging Geestelijke gezondheid Tabak, alcohol en drugs Logo Gezond + vzw Netwerkorganisatie

Nadere informatie

Bewegingsbeleid op school 12/02/2019

Bewegingsbeleid op school 12/02/2019 Bewegingsbeleid op school 12/02/2019 Programma 1. Waarom meer bewegen en minder lang stilzitten? En hoeveel? 2. Wat bepaalt ons beweeggedrag? 3. Wat is de rol van de school? 4. Hoe een bewegingsbeleid

Nadere informatie

Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009. Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst

Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009. Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009 Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst Inhoud - Doelstellingen - Indicatoren - Gebruikte bronnen/ meetinstrumenten - Ervaringen/

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Aandachtspunten bij healthy ageing voor gezondheidsprofessionals 15

Inhoud. Deel 1 Aandachtspunten bij healthy ageing voor gezondheidsprofessionals 15 Inhoud Inleiding 11 Healthy ageing: het ondersteunen van de gezondheid gedurende de levensloop Jan S. Jukema en Carina J. Wiekens Deel 1 Aandachtspunten bij healthy ageing voor gezondheidsprofessionals

Nadere informatie

Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld

Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa NCVGZ April 2013 Andrea de Winter EU-FP7-IROHLA Jaap Koot & Menno Reijneveld Omvang en aard van problemen met gezondheidsvaardigheden Doelen

Nadere informatie

Gezondheid bevorderen via een actief mobiliteitsbeleid op het werk

Gezondheid bevorderen via een actief mobiliteitsbeleid op het werk Gezondheid bevorderen via een actief mobiliteitsbeleid op het werk Vannyvel Joeri, Stafmedewerker Gezond Werken 10/05/2016 1 Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Expertisecentrum

Nadere informatie

Integrale aanpak kinderen met overgewicht in Enschede en Almelo

Integrale aanpak kinderen met overgewicht in Enschede en Almelo Integrale aanpak kinderen met overgewicht in Enschede en Almelo Voorstellen Marlie Cerneus GGD Regio Twente Jeugdgezondheidszorg 0-19! Wie zijn jullie? Gemeente Enschede en Almelo Waar gaat deze presentatie

Nadere informatie

Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot

Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Programma Workshop Eerste deel: Presentatie Visie op Gezond Ondernemen Een paar voorbeelden van

Nadere informatie

Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin JO VANDEURZEN Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin CONTEXT > Het doel Draagvlak en engagementen aftoetsen en stimuleren in ganse werkveld van relevante actoren Kennis van bewezen strategieën

Nadere informatie

GGD en preventie overgewicht

GGD en preventie overgewicht GGD en preventie overgewicht Seminar Gesunde Kinder in Gesunden Kommunen Esther Hendriks Zeddam 2 april Kennismaking met de GGD Gemeentelijke dienst -29 gemeenten -ca. 1miljoen inwoners Wettelijke basis

Nadere informatie

Gezondheid bevorderen via een mobiliteitsbeleid op het werk

Gezondheid bevorderen via een mobiliteitsbeleid op het werk Gezondheid bevorderen via een mobiliteitsbeleid op het werk Vannyvel Joeri, Stafmedewerker Gezond Werken 10/05/2016 1 Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) Expertisecentrum

Nadere informatie

Proceselementen gezondheidsbeleid

Proceselementen gezondheidsbeleid CHECKLIST Tabak Proceselementen gezondheidsbeleid Een gemotiveerd team: Personeel is gemotiveerd om rond roken te werken: beginnen met roken voorkomen en stoppen met roken stimuleren. Over het rookbeleid

Nadere informatie

1. VIGeZ. Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw. dr. Femke De Meester Stafmedewerker Sedentair Gedrag 02 juni 2016

1. VIGeZ. Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw. dr. Femke De Meester Stafmedewerker Sedentair Gedrag 02 juni 2016 Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw dr. Femke De Meester Stafmedewerker Sedentair Gedrag 02 juni 2016 VIGeZ vzw, 2016 Infosessie studiedag: Minder zitten op kantoor 1 1. VIGeZ VIGeZ vzw, 2016

Nadere informatie

De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem

De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem Ontwikkelingen in omgeving 1. Vraag naar klinische geriatrische

Nadere informatie

Programma Participatie en Gezondheid

Programma Participatie en Gezondheid Programma Participatie en Gezondheid TNO & VUmc met AWVN voor Ministeries SZW, VWS en BZK Donderdag 20 November 2008 1 Programma participatie en gezondheid 1. Behoud en bevorderen van een gezonde arbeidsparticipatie

Nadere informatie

De business case voor een preventief gezondheidsbeleid op het werk

De business case voor een preventief gezondheidsbeleid op het werk De business case voor een preventief gezondheidsbeleid op het werk Marc De Greef Symposium Vlaams Instituut Gezond Leven Mechelen, 18 oktober 2018 1 Laat ons meer omhoog kijken En dodelijke intoxicatie

Nadere informatie

Mix van acties. Diverse acties voor een maximaal resultaat.

Mix van acties. Diverse acties voor een maximaal resultaat. Mix van acties Diverse acties voor een maximaal resultaat www.gezondegemeente.be Belang van een mix van acties Het verbeteren van de gezondheid van je inwoners is een complexe uitdaging. Verschillende

Nadere informatie

Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant. Aangenaam kennis te maken

Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant. Aangenaam kennis te maken Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant Aangenaam kennis te maken Via dit overzicht laten wij u graag nader kennis maken met de medewerkers en activiteiten van de Academische Werkplaats Publieke

Nadere informatie

Gezamenlijke commissie Welzijn. Gezonde stad Mechelen 2025

Gezamenlijke commissie Welzijn. Gezonde stad Mechelen 2025 Gezamenlijke commissie Welzijn Gezonde stad Mechelen 2025 De weg naar een succesvol lokaal gezondheids-beleid én hoe Logo Mechelen jullie op weg kan zetten. (Wat is het?) Een Gezonde Stad is een Stad

Nadere informatie

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Gezonde School Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Programma Workshop Wat is Gezonde School? Gezonde School Fryslân Handleiding Centrum Gezond Leven Gezonde School in het

Nadere informatie

Samen aan tafel Over de kracht van voeding

Samen aan tafel Over de kracht van voeding Samen aan tafel Over de kracht van voeding ZonMw-logo [Hier komt de foto die besteld is voor themapagina Sport, Bewegen en Voeding] Samen aan tafel Over de kracht van voeding Den Haag, februari 2012 1

Nadere informatie

C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017

C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017 C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017 Ehealth. 1. Wat is het? 2. Voorbeelden van toepassingsgebieden 3. Kansen & kanttekeningen 4. Eigen interventies 5. Blik op de toekomst ehealth Definitie (Raad

Nadere informatie

Investeren in gezondheid Een gezonde investering! Symposium voor Leidinggevenden IZA Bedrijfszorg 27-03-2013

Investeren in gezondheid Een gezonde investering! Symposium voor Leidinggevenden IZA Bedrijfszorg 27-03-2013 1 Investeren in gezondheid Een gezonde investering! Symposium voor Leidinggevenden IZA Bedrijfszorg 27-03-2013 2 Bevorderen van de gezondheid, inzetbaarheid en productiviteit van medewerkers 4 werkmaatschappijen

Nadere informatie

Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat?

Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat? Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat? Lieven Annemans Universiteit Gent Maart 2016 Two views in health economics Health care as a cost Health care as an investment Annual growth

Nadere informatie

Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid

Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid Lifestyle Physical Activity Dr. Lic. An Bogaerts Poort naar een Actieve Levensstijl (PortaAL) Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen KU Leuven

Nadere informatie

Preventie Bevorderen van gezond gedrag

Preventie Bevorderen van gezond gedrag Preventie Preventie Bevorderen van gezond gedrag Marleen Mares Pepijn Roelofs Tweede druk Boom Lemma uitgevers Amsterdam 2015 Voorwoord In de Nederlandse Grondwet ligt vastgelegd dat de overheid verantwoordelijk

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken Sportief bekeken

Het Nieuwe Werken Sportief bekeken Het Nieuwe Werken Sportief bekeken Het Nieuwe Werken = een middel dat bijdraagt aan een klantgericht, efficiënte en wendbare organisatie waar het goed is om te werken Het Nieuwe Werken Dit houdt oa in:

Nadere informatie

Rendement op investeren in gezondheid

Rendement op investeren in gezondheid Rendement op investeren in gezondheid 26 Augustus 2015 Marc Spoek Stichting IZZ Stichting IZZ Collectiviteit van werknemers en werkgevers in de zorg Inkoper van IZZ zorgverzekering bij Zorgverzekeraar

Nadere informatie

Gezondheidsbevorderende interventies op school

Gezondheidsbevorderende interventies op school Gezondheidsbevorderende interventies op school Prof. Dr. B. Deforche pag. 1 Gezondheidseducatie Kennis, inzicht, vaardigheden, attitudes Ongezonde leefgewoonten Gezonde leefgewoonten Gezondheidseducatie

Nadere informatie

Mobiliteitsbeleid is gezondheidsbeleid Ouderen in Vervoer(-ing) 15 oktober 2015. Bruno Buytaert senior stafmedewerker VIGeZ

Mobiliteitsbeleid is gezondheidsbeleid Ouderen in Vervoer(-ing) 15 oktober 2015. Bruno Buytaert senior stafmedewerker VIGeZ Mobiliteitsbeleid is gezondheidsbeleid Ouderen in Vervoer(-ing) 15 oktober 2015 Bruno Buytaert senior stafmedewerker VIGeZ Vul aan Verplaatsen is gezond omdat/als. Verplaatsen is ongezond omdat/als. Vandaag

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

2e Themasessie Gezondheid. September 2014

2e Themasessie Gezondheid. September 2014 2e Themasessie Gezondheid September 2014 Welkom bij 2 e themasessie Aanleiding Doelstelling Wie aanwezig? Locatie en coproductie Interactie Aan tafels en Digital Voting System In de browser intikken: www.klm.presenterswall.com

Nadere informatie

FIT en GEZOND op het WERK

FIT en GEZOND op het WERK FIT en GEZOND op het WERK Katrien Bruyninx Prevent Lummen 18 september 2013 Prevent Prevent-Factory A solutions provider Tailor made support of companies and organisations Prevent-Academy Training centre

Nadere informatie

Colloquium Sport en detentie Wie vast zit wil bewegen!

Colloquium Sport en detentie Wie vast zit wil bewegen! Colloquium Sport en detentie Wie vast zit wil bewegen! Sport en Detentie Kris Hermans Coördinator Sport De Rode Antraciet vzw De Rode Antraciet vzw Start 1 november 2002 2004 VFFW gaat op in De Rode Antraciet

Nadere informatie

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp . Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap Nickie van der Wulp 7-02-2014 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Gezonde leefstijl bevorderen op het werk

Gezonde leefstijl bevorderen op het werk Gezonde leefstijl bevorderen op het werk Sarah Detaille HAN SENECA sarah.detaille@han.nl HAN SENECA HAN SENECA is het Expertisecentrum voor Sport, Arbeid en Gezondheid. Bij ons kunnen bedrijven terecht

Nadere informatie

Overgewicht en Obesitas op Curaçao

Overgewicht en Obesitas op Curaçao MINISTERIE VAN Gezondheid, Milieu & Natuur Volksgezondheid Instituut Curaçao Persbericht Overgewicht en Obesitas op Curaçao In totaal zijn 62,6% van de mannen en 67,3% van de vrouwen op Curaçao te zwaar,

Nadere informatie

A New Me Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering op basis van DNA. Voor consumenten

A New Me Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering op basis van DNA. Voor consumenten A New Me Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering op basis van DNA Voor consumenten Wij gebruiken het DNA niet voor diagnostiek, maar om een gepersonaliseerd voeding- en beweegadvies

Nadere informatie

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 SAMENVATTING Dit proefschrift is gewijd aan Bouwen aan Gezondheid : een onderzoek naar de effectiviteit van een leefstijlinterventie voor werknemers in de bouwnijverheid met een verhoogd risico op hart

Nadere informatie

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Iris Kanera Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid De Lijn

Gezondheidsbeleid De Lijn Gezondheidsbeleid De Lijn 15-05-18 Wim Decraene Annick Van Eenaeme Preventieadviseurs Inhoud Waarom een gezondheidsbeleid? Wat hebben we gedaan? Wat hebben we geleerd? 25/06/2018 Gezondheidsbeleid De Lijn

Nadere informatie

De Gezonde Basisschool van de Toekomst

De Gezonde Basisschool van de Toekomst De Gezonde Basisschool van de Toekomst Nina Bartelink, PhD Candidate Patricia van Assema, Maria Jansen, Hans Savelberg, Stef Kremers Department of Health Promotion Maastricht University n.bartelink@maastrichtuniversity.nl

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals

Nadere informatie

Midwifery Science. onderzoeksprogramma AVM. Marianne Nieuwenhuijze RM MPH

Midwifery Science. onderzoeksprogramma AVM. Marianne Nieuwenhuijze RM MPH Midwifery Science onderzoeksprogramma AVM Marianne Nieuwenhuijze RM MPH Kennis van de fysiologische verloskunde Zwangerschap en baring bij vrouwen met overgewicht en obesitas Kennis van de fysiologische

Nadere informatie

Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB

Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB Huidige werk mag toekomstig werk niet belemmeren Huidige werk moet gezondheid bevorderen Economische context Economische Context Borgen

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht.

Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht. Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht. Eline De Decker Saidja Steenhuyzen Tineke Vansteenkiste Gezondheidsconferentie 16 december 2016 1 VIGeZ vzw, 2016, Inhoud presentatie Kadermethodiek Gezonde

Nadere informatie

De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA

De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Netwerkdag 1 februari 2018 Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA Mijn betoog Wij willen als onderzoekers evidence

Nadere informatie

In dit nummer 1 Afscheid Marijke Hopman-Rock. 2 Promotie. 3 Promotie. 4 Aankondiging. 5 Aankondiging. Afscheid prof. dr. Marijke Hopman-Rock

In dit nummer 1 Afscheid Marijke Hopman-Rock. 2 Promotie. 3 Promotie. 4 Aankondiging. 5 Aankondiging. Afscheid prof. dr. Marijke Hopman-Rock Oktober 2013 NR. 22 Bodyt@lk Afscheid prof. dr. Marijke Hopman-Rock Body@Work Secretariaat Van der Boechorstraat 7 1081 BT Amsterdam Tel. 020-4448206 http://www.bodyatwork.nl In dit nummer 1 Afscheid Marijke

Nadere informatie

Gezonde leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking: onderzoek en praktijk

Gezonde leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking: onderzoek en praktijk Congres NVFVG 9 april 2015 Gezonde leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking: onderzoek en praktijk Dr. Aly Waninge, Lector Hanzehogeschool Groningen Fysiotherapeut Koninklijke Visio 1 Inhoud

Nadere informatie

A New Me. Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering op basis van DNA. Voor bedrijven en organisaties

A New Me. Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering op basis van DNA. Voor bedrijven en organisaties A New Me Lees hoe uw directe én indirecte ziekteverzuimkosten dalen, uw productiviteit stijgt én u zo 1300 per medewerker per jaar kunt verdienen Lifestyle Potential en Health Potential Duurzame leefstijlverbetering

Nadere informatie

Handreiking Gezonde Gemeente. Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente

Handreiking Gezonde Gemeente. Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente Handreiking Gezonde Gemeente Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente Handreiking Gezonde Gemeente Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente In de digitale Handreiking Gezonde Gemeente op Loketgezondleven.nl

Nadere informatie

WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018

WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 2 WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 Meet WELL 4 Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence

Nadere informatie

Active Healthy Platform

Active Healthy Platform Active Healthy Platform Gezondheid is een vitale menselijke waarde Statistieken: 25% van de Nederlandse bevolking chronisch ziek..> aantal neemt toe! Ook het aantal 65+ neemt toe De gemiddelde leeftijd

Nadere informatie

Marten Munneke UMC St Radboud/MijnZorgNet. Een bekende ziekte. Problemen. Nederland: > Patiënten!

Marten Munneke UMC St Radboud/MijnZorgNet. Een bekende ziekte. Problemen. Nederland: > Patiënten! Marten Munneke UMC St Radboud/MijnZorgNet Een bekende ziekte Nederland: > 70.000 Patiënten! 1 Progressief 1994 1998 2001 Motorische symptomen zijn topje van de ijsberg Parkinson Beven Traag en onhandig

Nadere informatie

VOORBIJ DUURZAME INZETBAARHEID! Investeren in Inzetbaarheid loont! Official sponsor: Partners: WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI

VOORBIJ DUURZAME INZETBAARHEID! Investeren in Inzetbaarheid loont! Official sponsor: Partners: WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI VOORBIJ DUURZAME INZETBAARHEID! Investeren in Inzetbaarheid loont! Official sponsor: Partners: Introductie Wat is de invloed van externe ontwikkelingen? Wat kan ik beïnvloeden? Wat levert investeren in

Nadere informatie

Proceselementen gezondheidsbeleid

Proceselementen gezondheidsbeleid CHECKLIST Voeding Proceselementen gezondheidsbeleid Een gemotiveerd team: Het personeel is gemotiveerd om rond gezonde voeding te werken. Over het voedingsbeleid wordt regelmatig gecommuniceerd naar personeel,

Nadere informatie

Drempels en succesfactoren bij de opzet van een onderzoeksnetwerk

Drempels en succesfactoren bij de opzet van een onderzoeksnetwerk Drempels en succesfactoren bij de opzet van een onderzoeksnetwerk Instituut voor Briljante Mislukkingen Paul Iske Professor Open Innovation, Universiteit van Maastricht 3 NOVEMBER 2017 INTRODUCTIE Het

Nadere informatie

LANGER GEZOND WERKEN. ook voor kwetsbare groepen? Suzan Robroek. i.s.m. Tessa Kouwenhoven, Lex Burdorf, Merel Schuring, Jolinda Schram

LANGER GEZOND WERKEN. ook voor kwetsbare groepen? Suzan Robroek. i.s.m. Tessa Kouwenhoven, Lex Burdorf, Merel Schuring, Jolinda Schram LANGER GEZOND WERKEN ook voor kwetsbare groepen? Suzan Robroek i.s.m. Tessa Kouwenhoven, Lex Burdorf, Merel Schuring, Jolinda Schram Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Boodschappen 1) Grote verschillen

Nadere informatie