Interview
irect nadat we met euro's gingen betalen, vielen de prijsstijgingen op. Vooral in de horeca waren de prijzen fors hoger. Net niet verdubbeld maar toch... Toen de conversiekoersen (zie tabel) bekend werden, was het al vreemd dat de Nederlandse gulden, vergeleken met de D-mark zo laag stond. Hij kostte 1,13gulden; voor de "Wende" was dat f 1,10en Duitsland had daarna de kosten van de voormalige DDR gehad. Daardoor was de waarde van de D- mark ernstig aangetast. Een koers in de buurt van j i voor DM 1was logischer geweest. Ten Dam: "De D-mark gleed, na de "Wende" monetair af naar gemiddeld EMS-niveau, maar de Nederlandse gulden werd juist aanzienlijk sterker. Door 'de koppeling' aan de D-mark als ankermunt bleek dat niet uit de wisselkoers. Bij invoering van de euro was de werkelijke waarde D-mark/NLG 1:1dus had de conversiekoers 1,95 i.pv. 2,20 gulden moeten zijn. Eind jaren negentig dreigde de Nederlandse economie oververhit te raken, door de veel te lage gulden. Het gevolg zou zijn import van inflatie uit het buitenland met als consequentie koopkrachivetminderinq. Voor de invoering van de euro was daarom revaluatie van de gulden uit economische overwegingen dringend noodzakelijk!" Duitsland was tegen revaluatie (opwaardering) van de gulden. Men vond dat 'gezichtsverlies' voor hun 'heilige' D-mark. De euroconversiekoersen van de D-Mark met de valuta van de andere Euro-landen was correct. Alleen de gulden was 13%ondergewaardeerd, zo blijkt uit de (door Wisselverlies.nl boven water gehaalde) documenten. Uitsluitend voor de Nederlandse gulden werd door de ECB en EU een onjuiste euroconversiekoers vastgesteld. Dat kan toch niet waar zijn? Helaas wel en Ten Dam legt mij één van vele bewijzen voor. Een Volkskrant -interview 'Wellink overwoog de euro goedkoper te maken' van 27 mei 1999 met prominent ECB-bestuurslid en DNBpresident Wellink, van Ferry Haan: "DeNederlandse inflatie behoort tot de hoogste in euroland. Wellink overwoog daarom vorig jaar (1998) de euro goedkoper te maken in guldens. Hij durfde de politiek gevoelige aanpassing van Officiële koers per euro D Duitsland 1,95583 mark I Ierland 0,78564 pond N Nederland 2,2 371 gulden G Griekenland 34,75 drachme F Finland 5,94573 markka L Luxemburg 4,3399 frank o Oostenrijk 13,7600 schilling F Frankrijk 6,55957 frank B België 4,3399 fank I Italië 1936,27 lire P Portugal 200,482 escudo S Spanje 166,386 peseta de conversie koers niet door te zetten. Nu zeilt de Nederlandse economie meer door geluk dan wijsheid nog net aan de rand van 'prijsstabiliteit'. " Wellink had minder willen betalen voor de euro om de inflatie te beperken, maar had dat uiteindelijk niet aangedurfd. Het lag 'politiek' gevoelig. Gelukkig schoot de Aziëcrisis Nederland te hulp. Wellink: "Door de Azië-crisis daalden in 1998 wereldwijd de prijzen van grondstoffen met 22%.De prijs van olie zakte zelfs met 32%.Slechts door deze dalende invoerprijzen bleef de Nederlandse inflatie (toen) nog net acceptabel op 2% (de rand van prtjsstabiitteit}. DNB stond vorig jaar (1998) met lege handen. juli/augustus 2010, nr.41"
------- Intervievv-------------------------------------------------------------------- Behalve de koersaanpassing was er geen instrument ter beschikking om de inflatie aan te pakken. Het rentebeleid was volledig afgestemd op de totstandkoming van de Economische en Monetaire Unie en de invoering van de euro. Een renteverhoging was daardoor onmogelijk. De bank heeft tevergeefs geprobeerd de overheid aan te spreken op haar verantwoordelijkheid. 'Den Haag' is de belangrijkste veroorzaker van prijsstijgingen. Huurverhogingen en beieidsmaatreqeien als de kleinverbruikersheffing op energie, waren in 1998 verantwoordelijk voor de helft van de inflatie." DNB's Henk Brouwer bij GPD Op 2 februari 2005 interviewde persbureau GPD Henk Brouwer, directie De Nederlandsche Bank en vroeg hem: "Is op 1januari 1999 de gulden tegen een te lage koers ingeruild voor de euro?". "Technisch gezien wel," zei Henk Brouwer afgelopen weekeinde in een vraaggesprek met persbureau GPD.Er kwam echter geen revaluatie ten opzichte van de D-mark. "Want om die wisselkoers ging toen de discussie," zei Brouwer. "Teqenover de D-mark was de gulden 5 of 10 procent ondergewaardeerd. In plaats daarvan kregen we een andere aanpassing: lonen en prijzen stegen, de inflatie nam toe. Daardoor is er uiteindelijk toch van een reële appreciatie sprake geweest. Nu de koers niet was aangepast, pasten de prijzen zich aan." Minister van Financiën Gerrit Zalm, vindt het allemaal oud nieuws en weinig relevant en zei: "Nederland heeft met zijn export juist geprofiteerd van de lage inruilkoers," en voor de radio: "De prijsstijging was al ingezet voor de euro". Inderdaad onthulde in 1999 De Nederlandsche Bank dat de revaluatie van de gulden ten opzichte van de D-mark destijds intern is besproken. Twee jaar later, in 2001, werd bekend dat de revaluatie destijds ook daadwerkelijk aan de Duitsers is voorgesteld. Maar de machtige Duitse Bundesbank was mordicus tegen. Een revaluatie van één munt binnen het Europese Monetair Stelsel (de voorloper van de eurozone) zou een golf van herschikkingen van andere Europese valuta's binnen het EMS kunnen teweegbrengen. En daarmee zou de totstandkoming van de ene Europese munt, de euro, in gevaar komen. Conclusie destijds van de monetaire autoriteiten: de gulden mag dus niet omhoog. En als de munt zelf niet omhoog mag, dan zullen, als niemand ingrijpt, de lonen en prijzen in Nederland een tijdje harder stijgen dan die in Duitsland om het verschil goed te maken, zeiden toen analisten. En dat gebeurde. Gelijk hebben en gelijk krijgen Het gaat om een enorm bedrag, zelfs voor een staat als Nederland. De becijferde opgelopen achterstand zal nu ruim 600 miljard euro bedragen (zo ongeveer 20 jaar lang 30 miljard aan bezuinigingen). maar is dat echt opgelopen schade? De ingewijden verschillen daarover in elk geval ernstig van mening. Feit is dat de te lage wisselkoers onze export en daarmee onze economie geen windeieren heeft gelegd. Aan de andere kant hebben wij een fors hogere inflatie gehad in de jaren tot en met 2005 en dat is vooral voor ouderen een slechte ontwikkeling. Als je moet leven van je spaargeld (en pensioen is spaargeld) tast inflatie de koopkracht van het spaargeld aan en als pensioenfondsen niet indexeren (zoals nu al enkele jaren) vermindert de koopkracht. Bij nog werkenden wordt dat gecompenseerd via loonstijgingen, maar voor 65-plussers is er slechts de AOW die enigszins meegaat met de inflatie. Het zou dus wel leuk zijn - en zeker niet alleen voor ouderen - als de Stichting Wisselverlies met succes een claim kon leggen op Europa om aan Nederland de kosten van dat wisselverlies terug te betalen. 121 juli/augustus 2010, nr. 4
Maar - zoals gezegd - het is een gigantisch hoog bedrag en de andere Europese landen zullen er zeker niet zonder meer mee accoord gaan en zelfs als het Europese hof de claim toewijst zal er nog een jarenlang getrek en gechicaneer volgen, waarbij de beste en duurste juristen van beide kanten worden ingezet. Andre ten Dam is desondanks niet pessimistisch als er eenmaal een startkapitaal van een miljoen euro is, kan het juridisch niet fout gaan. Artikel log ] van het Verdrag van Maastricht biedt met de gestelde criteria voldoende aanknopingspunten voor een succesvolle procedure. Hij noemt de eis van prijsstabiliteit, de duurzaamheid daarvan en de procedures die gevolgd hadden moeten worden en die niet of niet correct zijn uitgevoerd. De missers zijn door meer instanties op verschillende tijdstippen gemaakt. Ik ben een juridische leek en het duizelt mij al enige tijd. Het feit echter dat meer instanties in de fout zijn gegaan, maakt mij pessimistisch - als een instantie claimt geen fout te hebben gemaakt ben je nergens meer. 1967 ~tau!urol_.16eiit. ~ap (EG) 197J nd worden lid van de ~ 1911 ~"_d.ttiäedt 1985 SdlenrillfWetdral'tA 1986 Spa en bij de EG 1992 Verdraa van Maastricht: feitelijke oprichting Europese Unie (EU) met EconomISche en Monetaire Unie (EMU) en Schengen '999 ~ ro t_. Iogevoerd ) 200~~t".~";,m.,n ag.07 _ r_~.jn.tn-i' i at.clteniet _-.the1lt*ttt 2010. ~~~MJ<l Ik hoop dat ik ongelijk krijg en wens Wisselverlies en André ten Dam veel succes. < <