Verslag voorbespreking Vaststellen jaarrekeningen COPO en COVO 2008 26 november 2009 De heer R. van Schelven, voorzitter De heer H.J.B. Bakker, VVD Mevrouw B. Vermolen, VVD De heer e.p. Romijn, PvdA De heer T.J. Heemskerk, SP Mevrouw e.a. Staats, SP De heer J. Doornbos, CDA De heer R. Schaaf, CDA Mevrouw CB. Vaessen, Groenlinks Mevrouw J. Visser-Vreugdenhil, Groenlinks Portefeuillehouder: De heer R. Geertzen Ambtelijke ondersteuning: De heer H. van den Warenburg, beleidsadviseur stadsontwikkeling De voorzitter opent de voorbespreking en heet iedereen hartelijk welkom. Wethouder Geertzen licht enkele feiten nader toe. Op 26 mei 2009 meldde zich de voorzitter van het COPO bij de wethouder met de mededeling inzake een overschrijding van de jaarrekening 2008. Dit was niet gemeld aan het bestuur, ondanks periodieke rapportages. Alle uitgaven zouden vanaf dat moment bevroren worden. De wethouder werd verzocht vertrouwelijk met deze informatie om te gaan. In augustus verzocht de wethouder om een onderhoud met de directeur van de rechtsopvolger van COPO, OPOR. Op 3 november 2009 ontving hij de stukken. Er is gewerkt aan een plan van aanpak om het tekort op de jaarrekening aan te zuiveren. Hij licht toe dat er ten tijde van fusieonderhandelingen tussen COPO en Fluvium in Tiel geen aanleiding was om COPO nader te horen naar aanleiding van het uitgevoerde boekenonderzoek. De wethouder ging er steeds van uit dat de financiën 2008 op orde waren. Begin 2009 kwam er een fusie tot stand tussen Tiel en Culemborg; er trad een nieuw bestuur en een nieuwe directeur aan. De nieuwe directeur trof vervolgens een aantal lijken in de kast aan. Er zal nu een toezichtprotocol ontwikkeld worden waarin de toezichthoudende rol van de gemeenten Tiel en Culemborg geregeld wordt. De wethouders van Tiel en Culemborg bespreken dit in december met het bestuur van OPOR. Mevrouw Visser (Groenlinks) informeert naar de rol van de raad op dit moment. Mevrouw Vermolen (VVD) vraagt enige verduidelijking omtrent de rol van de raad en de nieuwe directeur van OPOR. De heer Romijn (PvdA) merkt op dat hij het pijnlijk vindt dat de wethouder op 26 mei hoorde van een financieel probleem en dat hij dat niet aan de raad heeft gemeld. Hij vraagt wanneer het protocol beschikbaar is; hij zou dit graag uiterlijk 1 februari 2010 ontvangen zodat het nog in deze raadsperiode behandeld kan worden. Is het tempo en niveau van bezuinigen voldoende om in vier jaar tijd voldoende solvabiliteit te creëren? Er is geen enkele inbreng van de raad meer in het openbaar onderwijs in Culemborg. Wat betreft de jaarrekening zelf is hij achteraf erg blij dat hij erg kritisch is ten aanzien van het tijdig indienen van jaarrekening en begroting. Er zou een klem liggen vanuit het schoolbestuur inzake materiële bekostiging; hij vraagt hierop een toelichting. Voorbespreking Vaststellen jaarrekeningencara en cava 2008, 26 november 2009 1
De heer Heemskerk (SP) merkt op dat lijken in de kast een aardige beeldspraak is, maar het is wel een ernstige zaak. Hij hoort de wethouder dit slechts in beperkte mate bevestigen. Heeft de wethouder niet net zo veel vertrouwen gehad in het COPO bestuur als nu in het nieuwe bestuur? In het verleden is het vertrouwen behoorlijk beschaamd. Het college heeft de raad pas laat geïnformeerd over de overschrijdingen; waarom? Is de wethouder van mening dat er sprake was van wanbestuur bij de COPO en kunnen de bestuursleden daarvoor hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden? Toezicht en controle van de gemeente had beter gekund in de afgelopen jaren; wat precies had er dan beter moeten gebeuren? Hebben alle basisscholen even hard geprofiteerd van het te veel uitgegeven geld? Zouden de scholen die meer profijt hebben gehad niet meer moeten meebetalen aan het op orde brengen van een en ander? Wat moet überhaupt de inbreng van de gemeente zijn in dezen? In de afgelopen jaren is er een soort haat-liefde verhouding geweest tussen gemeente en COPO. De heer Schaaf (CDA) vraagt naar de relatie tussen de vragen van de SP en het besluit dat genomen moet worden. De heer Doornbos (CDA) betreurt de gang van zaken. Er is een plan van aanpak opgesteld; het is belangrijk om hier dicht bovenop te blijven zitten. Hij is benieuwd naar het toezichtprotocol. Wethouder Geertzen reageert op de gestelde vragen. De raad moet nu alleen de jaarrekening goedkeuren die net niet op tijd is aangeleverd en waar een tekort op zit. Het schoolbestuur neemt daarvoor zijn verantwoordelijkheid en heeft een plan van aanpak opgesteld. Het tekort wordt direct aangezuiverd vanuit liquide middelen. De wethouder heeft het feitenrelaas gegeven omdat de indruk bestond dat hijzelf nalatig geweest zou zijn. Hem is echter verzocht om terughoudend om te gaan met de gegeven informatie. De heer Romijn (PvdA) zegt dat een ander bestuur niet kan bepalen of een wethouder de raad ergens over informeert. Hij is van mening dat de wethouder de raad eerder had moeten informeren. Wethouder Geertzen zegt dat de mededeling in mei 2009 alleen betrof dat er mogelijk een tekort zou zijn. De rol van de raad betreft het vaststellen van de jaarrekening en de begroting. Het college is in dit kader slechts uitvoerend en voorbereidend. De heer Heemskerk (SP) merkt op dat de gemeenteraad een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft. Wethouder Geertzen zegt dat dit het geval is, maar deze verantwoordelijkheid is uitbesteed aan een ander rechtsorgaan. De heer Romijn (PvdA) zegt dat de raad erop moet toezien dat een en ander zorgvuldig gebeurt. Hij stelt vast dat men blij kan zijn met de fusie. Bij niet ingrijpen zou de situatie erg zorgwekkend geweest zijn. Hij wijst op het budgetrecht van de raad. Hij wil als raadslid weten welke aanmerkingen de wethouder heeft ten aanzien van het controleprotocol. Wethouder Geertzen zegt dat de raad nu de jaarrekening moet vaststellen. De wethouder zal strikte naleving van het controleprotocol verlangen. De heer Bakker (VVD) merkt op dat de raad de jaarrekening 2008 moet vaststellen. Er zijn maatregelen genomen door het bestuur. De heer Doornbos (CDA) is benieuwd naar het toezichtprotocol; hij wil daar inzichtin krijgen. Voorbespreking Vaststellen jaarrekeningen capa en cava 2008, 26 november 2009 2
Wethouder Geertzen zegt dat dit een huishoudelijk reglement zal zijn waarlangs het bestuur van OPOR verantwoording aflegt via de wethouder aan de gemeente. De wethouder zal eenmaal per kwartaal aansturen op rekening en verantwoording en de raad op de hoogte houden. Hij zal bevorderen dat het protocol per 1 februari 2010 gereed is. Met betrekking tot de klem inzake materiële bekostiging licht de wethouder toe dat dit de Montessorischool betreft die opgeleverd is met een aantal gebreken. In het verleden is toegezegd dat men dit zou laten rusten tot aan de verbouwing. Dan zou ook het schilderwerk en de verrekening opgelost worden. De heer Romijn (PvdA) vraagt of er nog een bestuurlijke vertegenwoordiging vanuit Culemborg in het bestuur van OPOR komt. Wethouder Geertzen antwoordt dat dit niet het geval is. In het bestuur zitten vakbekwame bestuurders en in de raad van toezicht hebben de wethouders van de betrokken gemeenten een zetel. Wat betreft de rol van de gemeente in het totale proces licht de wethouder toe dat het fusieproces aan het zicht van de gemeente is onttrokken. Het schoolbestuur hoeft alleen aan de gemeente goedkeuring te vragen voor statutenwijzigingen en dergelijke. Verder beperkt de rol van de raad zich tot het vaststellen van de jaarrekening en de begroting en de voordracht voor benoeming van het bestuur. Mevrouw Vaessen (Groenlinks) merkt op dat de raad ingeval van wanbeleid of wanbestuur de uitbestede rol kan terugnemen. De voorzitter zegt dat dit mogelijk is in de situatie dat de organisatie "omgevallen" is. Hij concludeert dat het voorstel doorgeleid kan worden naar de besluitvorming in de raadsvergadering van 10 december 2009. Hij sluit de voorbespreking. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad, gehouden op 17 december 2009. De griffier De voorzitter P. Peters Voorbespreking Vaststellen jaarrekeningencara en cava 2008,26 november 2009 3