Gemeente Grootegast Notitie evenementen en festiviteiten - Concept 1. Inleiding In de gemeente Grootegast vinden jaarlijks een groot aantal evenementen en festiviteiten plaats. Dergelijke activiteiten dragen bij aan het sociale en culturele leven in de gemeente. Ze kunnen echter ook leiden tot hinder en vragen daarom een zorgvuldige voorbereiding en belangenafweging. In deze notitie worden voor de komende periode de beleidsuitgangspunten vastgesteld voor twee relevante aspecten bij evenementen en festiviteiten, namelijk geluidhinder en de procedure voor vergunningverlening. 2. Geluidhinder Juridisch kader Geluidhinder bij evenementen wordt in de Algemene plaatselijke verordening in hoofdstuk vier gereguleerd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen geluidhinder bij evenementen in horeca-, sport- en recreatieinrichtingen (in dat geval spreekt de regeling over festiviteiten) en geluidhinder bij overige evenementen (wat valt onder het algemene artikel in de APV over geluidhinder). Hier wordt de algemene term evenementen gebruikt, tenzij specifiek de festiviteitenregeling voor horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen bedoeld wordt. Geluidniveaus en geluidhinder Veel evenementen veroorzaken extra geluid in de omgeving, vergeleken met de situatie dat het evenement er niet is. In sommige situaties is het extra geluid beperkt tot meer stemgeluid vanwege de bezoekers van het evenement. Maar het kan ook gaan om versterkt muziekgeluid of motorgeluid dat kilometers ver hoorbaar is. Om te bepalen welk geluidsniveau nog toelaatbaar is, wordt gekeken naar het effect van het geluid op bewoners van woningen in de omgeving van het evenement. Voor reguliere activiteiten (van bijvoorbeeld bedrijven) worden de volgende normen als referentiekader gehanteerd: - tussen 07.00 en 19.00 uur: 50 db(a) - tussen 19.00 en 23.00 uur: 45 db(a) - tussen 23.00 en 07.00 uur: 40 db(a) Het vermelde geluidsniveau is de hoeveelheid geluid die er op de buitengevel van een woning mag zijn. Doordat de gevel van de woning een zekere isolerende waarde heeft (meestal zo'n 25 db(a)) blijft het geluid dat de woning binnendringt afdoende beperkt. Vanwege het herkenbare karakter van muziekgeluid (waardoor muziek vaak als meer storend wordt ervaren dan ander geluid), geldt voor muziek een straffactor van 10 db(a). Dat houdt in dat als het geluid herkenbaar is als muziek, het geluidsniveau op de gevel 10 db(a) minder moet zijn dan de hiervoor genoemde geluidswaarden.
Met deze geluidsnormen wordt geluidhinder ten gevolge van dagelijks/regelmatig terugkerende activiteiten afdoende beperkt. Omdat bij evenementen het geluidsniveau aanmerkelijk hoger kan zijn, zijn de reguliere geluidsnormen meestal niet haalbaar. Vanwege het incidentele karakter van evenementen kan een hoger geluidsniveau toelaatbaar zijn dan de geluidsnormen die gehanteerd worden bij reguliere activiteiten van b.v. bedrijven. Om te bepalen tot welk niveau hogere geluidsnormen toelaatbaar kunnen zijn, worden twee situaties onderscheiden: - het geluid geeft ernstige verstoring van de persoonlijke levenssfeer in de woning tijdens de dag/avondperiode; - het geluid leidt tot slaapverstoring tijdens de nachtperiode Van een ernstige verstoring van de persoonlijke levenssfeer tijdens de dag/avondperiode is sprake als er zoveel geluid de woning binnen komt dat het niet meer mogelijk is elkaar op normale gesprekstoon goed te kunnen verstaan. Mensen moeten dan met stemverheffing met elkaar gaan spreken. Dat doet zich voor als het geluid van een evenement een niveau van meer dan 50 db(a) in een woning veroorzaakt en dus (met een gevel isolatie van zo'n 25 db(a)) als het geluid van het evenement een niveau van meer dan 75 db(a) op de gevel heeft. Voor wat betreft slaapverstoring geldt dat ieder verhoging boven de reguliere geluidsnormen voor de nachtperiode een grote kans geeft op slaapverstoring en waarbij de herkenbaarheid van muziekgeluid leidt tot een extra hoge kans op slaapverstoring. Specifiek voor muziekgeluid geldt daarnaast dat lage tonen (met name ritmische basgeluiden) als extra hinderlijk worden ervaren. Daarom wordt steeds vaker bij evenementen voor die lage tonen een extra norm gesteld, uitgedrukt in db(c). Als maximale waarde voor db(c) wordt vaak een waarde die 15 db hoger ligt dan de db(a) waarde. Voor db(c) betekent dat dan een maximum niveau van 90 db(c) gehanteerd. Het voorgaande leidt tot de volgende conclusie: - een verhoogde geluidsbelasting ten gevolge van een evenement kan een beperkt aantal keren per jaar toelaatbaar zijn, mits de gevelbelasting op woningen in de omgeving de 75 db(a) niet overschrijdt, en aanvullend voor muziekgeluid 90 db(c). - een verhoogde geluidsbelasting (ten opzichte van de reguliere geluidnormen) geeft in de nachtperiode een sterk verhoogd risico op slaapverstoring. Anders gezegd: er is een grote kans dat omwonenden uit hun slaap worden gehouden tot de eindtijd van het evenement. Bij de vaststelling van geluidbeleid voor evenementen zijn dus de belangrijkste keuzes: - hoe vaak per jaar is een hogere gevelbelasting (dan de reguliere geluidsnormen) in de dag-/avondperiode toelaatbaar - hoe vaak per jaar is een hogere gevelbelasting in de nachtperiode toelaatbaar en tot welk tijdstip in de nacht. Voor specifieke situaties/evenementen kunnen daarnaast aparte kaders worden vastgelegd.
Effectgebied/cumulatie Een normstelling van 75 db(a) op gevels van woningen in de dagperiode betekent een 25 db(a) hogere norm dan bij reguliere activiteiten. Het gebied dat invloed ondervindt van die hoge normstelling kan aanzienlijk zijn. Bij een muziekevenement in de openlucht kan (als vuistregel) uitgegaan worden van een minimaal noodzakelijke afstand van 100 meter tussen muziekpodium en woningen om die 75 db(a) te halen. Ook geldt (als vuistregel) dat een verdubbeling van de afstand een verlaging betekent van 3 db(a) van het geluidsniveau. Dit betekent dat tot op meerdere kilometers van een evenement in de openlucht sprake kan zijn van hinder en met name (in de nachtperiode) van slaapverstoring. Bij evenementen in gebouwen is het effectgebied over het algemeen aanmerkelijk kleiner door de isolerende waarde van de gebouwen, maar beperkt zich niet tot de dichtstbijzijnde woningen. Vanwege de omvang van het mogelijke effectgebied kan er een cumulatie-effect optreden door het vergunnen van evenementen op ogenschijnlijk afzonderlijke locaties. Dit cumulatie-effect kan voorkomen worden door bij de beoordeling van een aanvraag voor een evenement niet alleen te betrekken hoeveel evenementen er al vergund zijn voor die locatie, maar ook in hoeverre er overlap is van effectgebieden van reeds vergunde evenementen op andere locaties Aantal geluidontheffingen per jaar In de afgelopen jaren is het volgende beleid gevoerd: - horeca-, sport- en recreatieinrichtingen konden op grond van de APV maximaal zes keer per jaar ontheffing krijgen van de reguliere geluidsnormen voor incidentele festiviteiten - daarnaast kon het college voor die inrichtingen collectieve festiviteiten aanwijzen. Van die aanwijzingsmogelijkheid is in december voor het eerst gebruik gemaakt door de oudejaarsnacht aan te wijzen als collectieve festiviteit - voor evenementen op andere locaties dan de horeca-, sport- en recreatieinrichtingen was het uitgangspunt dat er op een bepaalde locatie maximaal zes keer per jaar een geluidsontheffing wordt gegeven voor activiteiten die tot na 23.00 uur voortduurden. Voor activiteiten die alleen in de dagperiode plaatsvonden werd niet een specifiek criterium gehanteerd. In de praktijk zijn er geen locaties in de openlucht waar vaker dan zes keer per jaar ontheffing is verleend in verband met geluid. - geen wijziging is het beleid t.a.v. het aantal incidentele festiviteiten in horeca-. sport- en recreatieinrichtingen - de mogelijkheid om collectieve festiviteiten aan te wijzen vaker gebruiken (b.v. 2 maal tijdens een feestweek in een bepaald dorp) - het college kan weigeren toestemming te geven voor een festiviteit als een ondernemer in een bepaalde periode vaker dan één keer per vier weken een festiviteit plant. - als bijzondere locatie geldt de inrichting Party- en recreatiecentrum Strandheem. Voor die locatie wordt voorgesteld geen ontheffingen te verlenen tijdens basisschoolvakanties en tijdens weekenden rond feestdagen. De locatie is zeer goed geschikt voor grootschalige (buiten)evenementen. Ieder evenement leidt echter tot aanzienlijke overlast voor de nabijgelegen camping Strandheem. Een evenwicht tussen beide belangen wordt gevonden door in de drukste periodes van de camping geen festiviteiten toe te staan. - het college kan andere bijzondere locaties vaststellen waarvoor vanwege gevoelige objecten in de omgeving nadere restricties gelden voor het verlenen van ontheffingen.
- voor evenementen buiten inrichtingen als uitgangspunten hanteren: maximaal zes keer per jaar op een bepaalde locatie; bij nieuwe evenementen, d.w.z. evenementen die niet tot dusver regelmatig plaatsvonden, rekening houden met cumulatie in het effectgebied; als er een bijzonder maatschappelijk of cultureel belang aanwezig is bij een evenement, kan afgeweken worden van het maximum van zes keer per jaar. - specifiek voor auto- en motorraces c.q. andere wedstrijden met motorvoertuigen wordt een terughoudender beleid gevoerd, gelet op de specifieke hinder van dergelijke activiteiten. Een uitbreiding van het aantal dagen per locatie dat er wedstrijden plaatsvinden of nieuwe locaties voor wedstrijden wordt niet voorgestaan, tenzij het locaties betreft waar het geluidsniveau op de dichtstbijzijnde woningen onder de 60 db(a) blijft. Motivatie: Vanuit horeca-ondernemers is gevraagd om zowel het aantal incidentele festiviteiten te verhogen alsook de eindtijden later te laten zijn. Hierover wordt opgemerkt dat een horeca-ondernemer een onbeperkt aantal festiviteiten kan organiseren als hij ervoor zorgt dan zijn onderneming voldoende geïsoleerd is en daardoor de geluidnormen niet overtreedt. De festiviteitenregeling geeft, als uitzondering, toestemming om geluidoverlast te veroorzaken. Een verruiming van de ontheffingen kan leiden tot minder draagvlak en tolerantie voor een onderneming vanuit de omgeving. Omdat festiviteiten in horecabedrijven vrijwel zonder uitzondering tot na 23.00 uur voortduren, wordt niet voorgesteld het aantal ontheffingen van de geluidnormen te verhogen. Wel wordt (zie verderop) een voorstel gedaan tot latere eindtijden. Ook festiviteiten die elkaar in een korte periode frequent opvolgen, kunnen de ondervonden hinder vergroting. Om die reden is aangegeven dat het college in zo'n geval de gevraagde ontheffing kunnen weigeren. Voor evenementen buiten inrichtingen wordt voor bestaande evenementen aangesloten bij de praktijk in de afgelopen jaren. Voor nieuwe evenementen wordt enerzijds een aanvullend (beperkend) criterium gehanteerd door rekening te gaan houden met cumulatie-effecten. Anderszijds biedt het criterium maatschappelijk of cultureel belang ruimte voor maatwerk. De bijzondere regelingen t.av. de locatie Strandheem en t.a.v. wedstrijden met motorvoertuigen zijn in het voorstel voor beleid gemotiveerd. Eindtijden In de afgelopen jaren is het volgende beleid gevoerd: - op zondag t/m donderdag was de uiterlijke eindtijd voor geluidontheffingen 23.00 uur - op vrijdag en zaterdag was de uiterlijke eindtijd 01.00 uur. Een eindtijd van 01.00 uur was ook mogelijk op bijzondere feestdagen en op een doordeweekse dag tijdens een feestweek in een dorp - in enkele bijzondere situaties was een eindtijd van 02.00 uur mogelijk, b.v. een vrijdag- of zaterdagavond in een feestweek, of omdat voor een specifiek evenement al heel lang een eindtijd van 02.00 uur was gehanteerd. - op zondag t/m donderdag blijft de uiterlijke eindtijd 23.00 uur. - op vrijdag en zaterdag, bijzondere feestdagen en een doordeweekse dag tijdens een feestweek wordt een eindtijd van 02.00 uur mogelijk voor inpandige festiviteiten in horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen. Voor festiviteiten/evenementen die (mede) in de openlucht plaatsvinden en blijft een uiterlijke eindtijd van 01.00 uur gelden. Als het voorstel wordt overgenomen om
ook besloten festiviteiten in aanmerking te laten komen voor een geluidontheffingen, gaat daarvoor een eindtijd gelden van 24.00 uur op vrijdag en zaterdag; op andere dagen geldt daarvoor een eindtijd van 23.00 uur. - voor de oudejaarsnacht geldt geen eindtijd bij inpandige festiviteiten in horeca-, sport- en recreatieinrichtingen. Motivatie Vanuit de horecaondernemers is gevraagd om zowel het aantal incidentele festiviteiten te verhogen als de eindtijden later te laten zijn. Dat er op latere eindtijden wordt gevraagd heeft vooral maken met het feit dat het horecabezoek laat begint. Door een eindtijd van 01.00 uur is een festiviteit door een horecaondernemers nauwelijks rendabel te maken. Het verzoek om eindtijden later te laten zijn wordt overgenomen. Het verzoek om meer incidentele festiviteiten is niet overgenomen. Zowel meer incidentele festiviteiten als latere eindtijden zou voor omwonenden een zeer sterke toename van de overlast betekenen. Latere eindtijden worden alleen in het weekend (en enkele feestdagen) toegestaan. Latere eindtijden gelden niet voor festiviteiten die (mede) in de openlucht plaatsvinden. De reden hiervoor is dat het effectgebied van een evenement in de openlucht en daardoor in de meeste situaties ook het aantal gehinderden aanmerkelijk groter is dan bij inpandige evenementen, waarbij de schil van het gebouw waar het evenement plaatsvindt als isolatie werkt. Openbaar/besloten In de afgelopen jaren is het volgende beleid gevoerd: Er werden geen ontheffingen verleend voor evenementen die geen sterk openbaar karakter hadden ( besloten evenementen). Een evenement werd als besloten beschouwd als het niet vrij (dwz al dan niet tegen betaling) toegankelijk was voor de mensen in het gebied waar het evenement georganiseerd werd. Jubileumvieringen van scholen of sportverenigingen uit een bepaald dorp werden ook als openbaar aangemerkt, ook als alleen (oud)leerlingen van de school of leden van de sportvereniging toegang hadden. De achtergrond van dat beleid was de gedachte dat ontheffingen voor geluidhinder van de omwonenden een zekere mate van tolerantie vraagt. De tolerantie wordt in het algemeen groter geacht voor openbare evenementen, dan voor evenementen waar degenen die hinder ondervinden zelf geen toegang toe hebben. De vereiste dat een evenement een openbaar karakter moet hebben komt te vervallen voor festiviteiten in horeca-, sport- en recreatieinrichtingen. Besloten festiviteiten tellen wel mee voor de maximaal zes incidentele festiviteiten waarvoor horeca-, sport- en recreatieinrichtingen jaarlijks een ontheffing van de geluidsnormen kunnen krijgen. In afwijking van festiviteiten met een sterk openbaar karakter, gelden voor besloten festiviteiten andere uiterlijke eindtijden (zie het onderdeel Eindtijden). Voor evenementen op andere locaties blijft gelden dat een evenement een sterk openbaar karakter moet hebben om voor een geluidontheffing in aanmerking te komen. Motivatie Door het vereiste van sterk openbaar karakter te laten vervallen, krijgen horecaondernemers de mogelijkheid om de festiviteitenregeling te gebruiken voor b.v. bedrijfsfeesten, huwelijken e.d. De commerciële mogelijkheden worden groter. Omdat dergelijke feesten in het algemeen eerder beginnen en eindigen dan festiviteiten die zich richten op reguliere horecabezoekers, kan in het weekend een eerdere eindtijd worden gesteld. Voor omwonenden betekent dit dat
zij weliswaar overlast hebben van een besloten feest, maar ook dat de overlast eerder is beëindigd dan bij een openbaar feest. Een onbedoeld gevolg van deze nieuwe regeling kan zijn dat inrichtingen die tot dusver niet of nauwelijks festiviteiten organiseren, zich gaan richten op besloten feesten. Dit kunnen ook paracommerciële inrichtingen zijn die vallen onder de groep horeca-, sport- en recreatieinrichtingen. Niet alleen betekent dit vaker overlast voor omwonenden van dergelijke inrichtingen; het kan ook leiden tot oneigenlijke concurrentie met de reguliere horeca. 3. Procedures Voor kleinschalige evenementen is er een meldingsprocedure. Een melding moet 10 dagen voor het evenement worden ingediend. Voorwaarde voor meldingsplichtige evenementen is dat er geen geluidhinder is. Een ontheffing voor geluidhinder is dan niet nodig. Grotere evenementen en evenementen waarbij geluidhinder kan optreden zijn vergunningplichtig. De algemene regels van de APV geven aan dat een aanvraag minimaal drie weken voor een evenement moet worden ingediend. Wordt de aanvraag later ingediend, dan kan de aanvraag buiten behandeling worden gelaten. De beslistermijn is 8 weken; die termijn kan eenmaal met 8 weken verlengd worden. Voor festiviteiten in horeca-, sport- en recreatieinrichtingen is meestal geen evenementenvergunning nodig. Wel is een ontheffing geluidhinder nodig als aannemelijk is dat de reguliere geluidnormen worden overschreden. Een aanvraag voor ontheffing moet minimaal twee weken voor de festiviteit worden ingediend. Bij grootschalige evenementen blijkt, mede vanwege de noodzakelijke advisering van b.v. de politie en de veiligheidsregio, dat regelmatig een langere voorbereidingstijd dan 8 weken noodzakelijk is. Ook de termijn van 16 weken wordt soms niet gehaald. Het komt voor dat een vergunning kort voor aanvang van een evenement verleend word, terwijl er formeel ook nog een bezwaartermijn is van 6 weken. Een aanvraag voor een evenement wordt steeds eenmalig verleend. Vanuit organisatoren van evenementen is verzocht of het mogelijk is om voor een evenement dat jaarlijks terugkeert (b.v. een dorpsfeest) een meerjarige vergunning te krijgen. Dit geeft de organisatoren meer zekerheid over het (tijdig) hebben van een vergunning en geeft minder administratieve lasten. Voorgesteld wordt om de indieningstermijn voor evenementen te verlengen naar 4 maanden voor de beoogde datum van het evenement. De behandelingstermijn wordt 12 weken; deze periode kan eenmalig met 8 weken worden verlengd. Voor evenementen die jaarlijks terugkeren komt er een mogelijkheid om een vijfjarige vergunning aan te vragen. Voorwaarden om in aanmerking te komen voor een vijfjarige vergunning zijn: - het evenement is al twee keer georganiseerd zonder dat er overtreding van de voorschriften van de evenementenvergunning of daarmee samenhangende vergunningen/ontheffingen is geconstateerd; - het evenement heeft ieder jaar een vrijwel vergelijkbare opzet (aard van de activiteiten, begin en eindtijden); het vindt ieder jaar plaats op dezelfde locatie(s); het vindt ieder jaar plaats in dezelfde week (of hooguit een week eerder of later); - er is een duidelijke organisatie die verantwoordelijk is voor het organiseren van
het evenement in de naleving van de voorschriften; - de aanvraag voor een vijfjarige vergunning wordt minimaal 26 weken voorafgaand aan het eerstvolgende evenement ingediend. Aan een vijfjarige vergunning worden als extra voorwaarden verbonden: - dat ieder jaar minimaal 4 maanden voorafgaand aan het evenement het programma wordt ingediend bij de gemeente - dat de vergunning wordt ingetrokken bij niet-naleving van de voorwaarden van de vergunning of een daarmee samenhangende vergunning/ontheffing Motivatie Door een eerdere indieningstermijn en een langere behandelingstermijn vast te leggen, worden meer reële termijnen gehanteerd voor de behandeling van aanvragen voor evenementenvergunningen. De aanvrager heeft daardoor meer zekerheid dat hij een vergunning tijdig tegemoet kan zien. Verder ontstaat minder vaak de situatie dat de termijn tussen vergunningverlening en datum van het evenement (veel) korter is dan de formele bezwaartermijn van zes weken. Met het creëren van de mogelijkheid van een meerjarige vergunning wordt tegemoet gekomen aan de wens van organisatoren van evenementen. Nadeel is dat de mogelijkheid voor belanghebbenden om bezwaar te maken tegen een evenement daardoor beperkt wordt tot eenmaal in de vijf jaar. Daar staat tegenover dat de vergunninghouder van een meerjarige vergunning extra zorg zal dragen voor naleving van de voorschriften, omdat niet-naleving kan leiden tot het intrekken van de vergunning.