SAMENVATTING 104469 - Instemmingsgeschil VO-artikel 12 lid 1 onder g WMS (toekenning generieke toelage teamleiders) GMR heeft geweigerd in te stemmen met het voornemen om voor alle teamleiders, ongeacht hun inschaling, bij goed functioneren een maandelijkse bruto toelage ad 225 vast te stellen. Het staat vast dat de salariëring van de teamleiders een knelpunt vormt dat niet met behulp van het systeem van functiewaardering kan worden opgelost. Veeleer dient dit knelpunt opgelost te worden in het overleg tussen de CAO-partijen. De vrees van de PGMR dat invoering van een generieke toelage voor teamleiders een opwaartse druk op het salarisbouwwerk veroorzaakt, bijvoorbeeld door het toekennen van vergelijkbare toelagen aan andere functionarissen, is allerminst denkbeeldig. Gelet hierop heeft de PGMR in redelijkheid haar instemming aan het voorgenomen besluit kunnen onthouden. De aan het voorgenomen besluit ten grondslag gelegde arbeidsmarktomstandigheden die nopen de functie van teamleider aantrekkelijker te maken, zijn echter aan te merken als zwaarwegende omstandigheden die het voorstel van het bevoegd gezag rechtvaardigen. Het bevoegd gezag kan het besluit ten uitvoer leggen. in het geding tussen: UITSPRAAK 1. het bestuur van de Stichting A voor openbaar primair en voortgezet onderwijs, 2. het bestuur van de Stichting B in C, hierna gezamenlijk te noemen het bevoegd gezag en 1. de personeelsgeleding van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad voor het VO van de Stichting A voor openbaar primair en voortgezet onderwijs, 2. de personeelsgeleding van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van de Stichting B in C, hierna gezamenlijk te noemen de PGMR 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij verzoekschrift met bijlagen van 15 februari 2010, ingekomen op 16 februari 2010 en aangevuld bij schrijven, ontvangen op 19 februari 2010, heeft het bevoegd gezag een geschil aan de Commissie voorgelegd met betrekking tot de weigering van de GMR om in te stemmen met een voorgenomen besluit van het bevoegd gezag met betrekking tot het toekennen van een generieke toelage op het salaris van de teamleiders. De GMR heeft een verweerschrift met bijlagen ingediend, ingekomen op 26 maart 2010. De mondelinge behandeling vond plaats op 26 april 2010. Het bevoegd gezag werd vertegenwoordigd door D, lid College van Bestuur, bijgestaan door E, stafadviseur P&O. De GMR werd vertegenwoordigd door F, voorzitter, en G, lid. De inhoud van voornoemde stukken geldt als hier herhaald en ingelast. Pagina 1 van 5
2. DE FEITEN De besturen van de Stichting A voor openbaar primair en voortgezet onderwijs en de Stichting B in C vormen samen de H. Tussen de besturen van beide stichtingen bestaat een personele unie. De scholen die onder beide stichtingen ressorteren hebben elk een GMR. Ook hier is sprake van een personele unie. De twee GMR en fungeren de facto als één GMR. Ter zitting van de Commissie hebben zowel het bevoegd gezag als de formeel-juridisch te onderscheiden GMR en te kennen gegeven dat er juridisch sprake is van twee geschillen maar dat zij, gelet op de voornoemde verwevenheid, instemmen met een behandeling als ware het één geschil. De GMR en worden hieronder aangeduid als GMR, de personeelsgeledingen van de GMR en als PGMR. In het kader van de zeer nauwe samenwerking tussen de beide stichtingen heeft het bevoegd gezag de Notitie Consistent Configureren binnen de VO scholen van de H opgesteld. Deze notitie is op 22 juni 2009 voor het eerst met de GMR besproken. Onder de beschreven uitgangspunten voor de managementstructuur van de notitie is onder meer het voornemen opgenomen om voor alle teamleiders, ongeacht hun inschaling, bij goed functioneren een maandelijkse bruto toelage ad 225 vast te stellen. In een brief van 5 november 2009 heeft het bevoegd gezag aan de PGMR verzocht in te stemmen met het voorgenomen besluit over het toekennen van de toelage aan de teamleiders. In haar vergadering van 16 november 2009 heeft de PGMR instemming onthouden aan het voorgenomen besluit. Op enkele van de onder het bevoegd gezag ressorterende scholen heeft in het schooljaar 2009/2010 reeds toekenning van de toelage aan teamleiders plaatsgevonden. Voor de PGMR is dit mede aanleiding geweest instemming aan het voorgenomen besluit te onthouden. Ter zitting van de Commissie heeft het bevoegd gezag erkend dat deze premature uitvoering van het besluit procedureel onjuist is. Daarop heeft de PGMR te kennen gegeven dit formele bezwaar niet langer als punt van geschil te handhaven. 3. HET STANDPUNT VAN HET BEVOEGD GEZAG Het bevoegd gezag stelt dat toekenning van een generieke toelage voor de teamleiders gewenst is om een juiste verhouding te bewerkstelligen tussen schoolleiding enerzijds en docentenfuncties na invoering van de functiemix anderzijds. Door invoering van de toelage wordt voorts voorkomen dat er opwaartse druk ontstaat op het beloningsgebouw; de huidige directieschalen kunnen worden gehandhaafd. De toelage wordt voorts gerechtvaardigd door de inhoud van de functie van teamleider. Vooral de mentale druk en de emotionele belasting van de functie kunnen in het gehanteerde functiewaarderingsysteem onvoldoende tot hun recht komen. Herwaardering van de functie door een extern bureau leidde tot een bevestiging van de eerdere uitkomst, namelijk dat de functie van teamleider een schaal 12 functie is. De waardering van de functie wordt landelijk als een knelpunt ervaren dat in de komende CAO-onderhandelingen zal worden besproken. Voorts dwingt de arbeidsmarkt ertoe iets extra s te doen omdat vacatures voor de functie van teamleider moeilijk te vervullen zijn en de kweekvijver voor leidinggevenden nog onvoldoende kandidaten oplevert. Uit het oogpunt van transparantie is het gewenst een generieke toelage toe te kennen en geen versleuteling toe te passen in het salaris, bijvoorbeeld door het toekennen van extra periodieken. Indien de CAOpartijen een oplossing voor het knelpunt vinden, kan deze oplossing de toelage vervangen. Ten slotte wordt de toelage tijdelijk, te weten voor de duur van drie jaar ingevoerd. Tegen het einde van deze periode zal bovendien een evaluatie plaatsvinden, waarbij de PGMR zal worden betrokken, aldus het bevoegd gezag. Pagina 2 van 5
4. HET STANDPUNT VAN DE PGMR De PGMR stelt dat het invoeren van een generieke toelage voor teamleiders de facto leidt tot het invoeren van een nieuwe salarisschaal. Het verschil met de managementschalen wordt daardoor wel erg klein. Dat leidt mogelijk weer tot het toekennen van toelagen voor die functies. Nog onlangs, in 2009, is een nieuw functiebouwwerk vastgesteld, onder meer om af te komen van functiegebonden toelagen. Daarbij moet in het oog worden gehouden dat de waardering van de functie van teamleider heeft geleid tot indeling in schaal 12. Dat invoering van de toelage tijdelijk zou zijn, heeft de PGMR eerst lopende de geschilprocedure vernomen. Volgens de PGMR kan er beter op schoolniveau bekeken worden of er reden is teamleiders een toelage te geven. Ook heeft de PGMR geen bezwaar tegen een toelage voor teamleiders die het maximum van hun schaal hebben bereikt. Aan hen zou een toelage kunnen worden toegekend vanwege het feit dat zij niet in aanmerking komen voor toekenning van de voor docenten geldende bindingstoelage. Ten slotte is niet gebleken dat er bij de werkgever moeilijk vervulbare vacatures bestaan, aldus de PGMR. 5. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De bevoegdheid van de Commissie en de ontvankelijkheid van het verzoek Op grond van artikel 31 aanhef en onder a WMS is de Commissie bevoegd van het geschil kennis te nemen indien het bevoegd gezag ten aanzien van een te nemen besluit dat ingevolge artikel 12 WMS dan wel het geldende GMR-reglement instemming behoeft, de vereiste instemming niet heeft verworven en het bevoegd gezag zijn voorstel wenst te handhaven. Het voorgenomen besluit tot toekenning van een generieke toelage aan de bij de werkgever werkzame teamleiders valt naar het oordeel van de Commissie onder de aangelegenheid vaststelling of wijziging van het beleid met betrekking tot de toekenning van salarissen, toelagen en gratificaties aan het personeel als genoemd in artikel 12 lid 1 onder g WMS en artikel 23 onder f van het GMR-reglement, ten aanzien waarvan de PGMR instemmingsrecht heeft. Het bevoegd gezag heeft de vereiste instemming van de PGMR niet verworven en wenst zijn voorstel te handhaven. Het bevoegd gezag heeft het geschil binnen de in artikel 32 lid1 WMS gestelde termijn bij de Commissie ingediend. Op grond van het bovenstaande oordeelt de Commissie zich bevoegd van het geschil kennis te nemen. Aan de Commissie zijn geen omstandigheden gebleken die aan ontvankelijkverklaring van het verzoek in de weg staan. Het toetsingskader Op grond van artikel 32 lid 3 WMS dient de Commissie in een bindende uitspraak te beoordelen of de PGMR in redelijkheid tot het onthouden van instemming heeft kunnen komen of dat sprake is van bepaalde zwaarwegende omstandigheden die het voorstel van het bevoegd gezag rechtvaardigen. Het geschil Aangaande het verweer van de PGMR dat per school bekeken zou kunnen worden of er aanleiding zou kunnen zijn voor het toekennen van een toelage aan de teamleiders overweegt de Commissie het volgende. De werkgever heeft nog onlangs een functiebouwwerk voor de hele organisatie, derhalve voor beide stichtingen, vastgesteld. Ook overigens streeft de organisatie naar uniformering, die bijvoorbeeld blijkt uit de Notitie Consistent Configureren binnen de VO scholen van de H. Pagina 3 van 5
Artikel 16 lid 1 WMS bepaalt dat de PGMR in de plaats van de PMR treedt indien het aangelegenheden betreft die van gemeenschappelijk belang zijn van alle of van de meerderheid van de scholen. Naar het oordeel van de Commissie betreft het toekennen van een generieke toelage aan de bij de werkgever werkzame teamleiders, gelet op bovengenoemd streven naar uniformering, een aangelegenheid die van gemeenschappelijk belang is voor alle scholen. Op schoolniveau laten bepalen of teamleiders een toelage ontvangen of niet, verdraagt zich daar niet mee. Het toekennen van een generieke toelage aan de teamleiders betreft de facto een wijziging van het nog maar onlangs vastgestelde functiebouwwerk. Het staat vast dat de salariëring van teamleiders een knelpunt vormt dat niet met behulp van het - landelijk geldende - systeem van functiewaardering kan worden opgelost. Dat betekent echter niet dat een structurele oplossing van dit probleem kan worden gevonden in het treffen van generieke maatregelen als het toekennen van toelagen voor een bepaalde functie. Veeleer dient dit knelpunt opgelost te worden in het overleg tussen de CAO-partijen. De vrees van de PGMR dat invoering van een generieke toelage voor teamleiders een opwaartse druk op het salarisbouwwerk veroorzaakt, bijvoorbeeld door het toekennen van vergelijkbare toelagen aan andere functionarissen, is allerminst denkbeeldig. Gelet hierop heeft de PGMR naar het oordeel van de Commissie in redelijkheid haar instemming aan het voorgenomen besluit kunnen onthouden. Dat de toekenning van de onderhavige toelage niet tot een structurele oplossing van het knelpunt van de functie van teamleider dient te leiden, betekent niet dat er geen zwaarwegende omstandigheden aan de orde kunnen zijn, die invoering van de toelage niettemin rechtvaardigen. Daartoe heeft het bevoegd gezag aangevoerd dat er arbeidsmarktomstandigheden zijn, die ertoe nopen de functie van teamleider aantrekkelijker te maken dan deze momenteel is. Weliswaar heeft de PGMR weersproken dat er problemen zouden bestaan bij het vervullen van vacatures voor de functie van teamleider, maar de Commissie is overtuigd door het argument van het bevoegd gezag dat er sprake is van knelpunten en dat de eigen kweekvijver nog onvoldoende kandidaten voor onder meer de functie van teamleider oplevert. Voor de oplossing van dit knelpunt is de conjuncturele maatregel van het toekennen van een generieke toelage passend, zeker nu deze toekenning in afwachting van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de komende CAO-onderhandelingen van tijdelijke aard is. Bovengenoemde arbeidsmarktomstandigheden zijn naar het oordeel van de Commissie aan te merken als zwaarwegende omstandigheden die het voorstel van het bevoegd gezag rechtvaardigen. Derhalve is de Commissie van oordeel dat de toekenning van de generieke toelage aan de teamleiders voor de duur van drie jaar gerechtvaardigd is. 6. UITSPRAAK Op grond van bovenstaande overwegingen is de Commissie van oordeel dat a. de PGMR in redelijkheid tot het onthouden van instemming aan het voorstel tot toekenning van een generieke toelage aan de teamleiders heeft kunnen komen b. er sprake is van zwaarwegende (arbeidsmarkt)omstandigheden die het voorstel van het bevoegd gezag rechtvaardigen c. het bevoegd gezag over kan gaan tot uitvoering van het voorgenomen besluit om aan de teamleiders voor de duur van drie jaar een generieke toelage toe te kennen. Aldus gedaan te Utrecht op 8 juni 2010 door prof. mr. I.P. Asscher-Vonk, voorzitter, drs. K.A. Kool en prof. mr. D. Mentink, leden, in aanwezigheid van mr. M. Smulders, secretaris. prof. mr. I.P. Asscher-Vonk voorzitter mr. M. Smulders secretaris Pagina 4 van 5
Tegen deze uitspraak staat op grond van artikel 36 lid 3 WMS beroep open bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam, Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam. Het beroep wordt ingediend binnen een maand nadat het bevoegd gezag dan wel de MR van de uitspraak op de hoogte is gesteld. Op grond van artikel 36 lid 4 WMS kan het beroep uitsluitend worden ingesteld ter zake dat de Commissie een onjuiste toepassing heeft gegeven aan het bepaalde in de wet. Pagina 5 van 5