Veel gestelde vragen Individueel Keuzebudget (IKB) De onderstaande vragen en antwoorden zijn gebaseerd op de tot eind juni 2016 door de VNG gepubliceerde informatie. Dit is slechts een selectie van de vragen over het IKB die zijn opgenomen in het HRM kennissysteem RAP. Het IKB staat voor Individueel Keuzebudget. Het IKB is in het landelijk cao-overleg afgesproken. De medewerker kan gedurende het hele jaar keuzes maken waaraan hij of zij dit budget besteedt. Per 1 januari 2017 vervallen een aantal arbeidsvoorwaarden en doet het IKB haar intrede. De hoogte van het IKB is gelijk aan de financiële waarde van de vervallen arbeidsvoorwaarden. Veel gestelde vragen I 1
Opbouw en hoogte van het IKB Welke arbeidsvoorwaarden vervallen en bepalen hiermee de hoogte van het IKB? De hoogte van het IKB is gelijk aan de financiële waarde van in ieder geval de volgende arbeidsvoorwaarden: - vakantietoelage - eindejaarsuitkering - levensloopbijdrage - 14,4 uur bovenwettelijk landelijk verlof In het overleg met de lokale medezeggenschap kan door bevoegd gezag besloten worden om lokale arbeidsvoorwaarden hieraan toe te voegen. Hoe hoog is het IKB? De hoogte van het IKB is niet voor iedere medewerker gelijk. In de regel zal het IKB ongeveer 16,3% van het salaris en eventueel toegekende salaristoelage(n) bedragen. In artikel 3:28 van de IKB-regeling staat exact gedefinieerd wat als grondslag voor het IKB dient. Bouwt de medewerker over het IKB pensioen op? Ja, met uitzondering over het deel van het IKB wat is gevormd door het vervallen van de landelijke bovenwettelijke vakantie-uren. Een medewerker wordt gekort op zijn salaris wegens langdurige ziekte. Wat betekent dit voor het IKB van de medewerker? Het IKB wordt maandelijks berekend over het in die maand uitbetaalde salaris en salaristoelagen. Dit principe leidt tot de volgende redenering: als er korting op het salaris gaat plaats vinden vanwege ziekte daalt het salaris en ook het IKB. Echter in artikel 3:28, lid 5 van de IKB-regeling wordt een uitzondering gemaakt. In deze situatie wordt het IKB in die maand berekend op basis van het volledige salaris en de volledige salaristoelagen. Krijgt de medewerker aan het begin van het jaar de beschikking over het gehele budget dat in dat jaar opgebouwd wordt? Nee, de opbouw van het IKB vindt maandelijks plaats. De medewerker kan alleen gebruik maken van het budget dat op het bestedingsmoment is opgebouwd. Een medewerker gaat minder uren per week werken. Wat betekent dit voor het IKB van de medewerker? Vanaf het moment dat de medewerker minder uren gaat werken, bouwt hij vanaf dat moment ook verhoudingsgewijs minder IKB op. Doelen Waar kan het IKB aan besteed worden? In de IKB-regeling zijn de volgende doelen opgenomen. - Het kopen van vakantie-uren, tot een maximum van vier maal de aanstellingsduur per week gedurende het kalenderjaar. - Extra inkomen door uitbetaling van het tot op dat moment opgebouwde IKB saldo. - Het financieren van een opleiding, indien en voor zover deze niet door de organisatie wordt vergoed en de geldende fiscale regelgeving de besteding van het IKB aan dit doel mogelijk maakt. - De werkgever kan de bestedingsdoelen op lokaal niveau aanvullen, bijvoorbeeld uitruil vergoeding woon-werkverkeer, vakbondscontributie, fietsregeling, computerapparatuur of ipad. Veel gestelde vragen I 2
Wat gebeurt er met het cafetariamodel na invoering van het IKB? Hoofdstuk 4a komt op 1 januari 2017 te vervallen. De hierop gebaseerde lokale cafetariaregelingen zullen derhalve ook aangepast moeten worden. Artikel 3:28, lid 6 van de IKB-regeling biedt de mogelijkheid om lokale bronnen en doelen op te nemen in het IKB. Hierover zullen afspraken moeten worden gemaakt met de lokale medezeggenschap. Waar kan de medewerker aangeven wat hij met zijn IKB wil doen? In de regel zal de medewerker zijn mutaties doorgeven in een speciaal hiertoe ingerichte online keuzemodule van de personeels- en salarisadministratie. Veel gestelde vragen I 3
Verlof kopen of verkopen Kan de medewerker ook na de invoering van het IKB verlofuren verkopen? Ja, in artikel 3:36 van de CAR-UWO is de mogelijkheid opgenomen om per kalenderjaar maximaal 72 uur bovenwettelijk vakantieverlof te verkopen. De organisatie bepaalt hiervoor de spelregels. Moet de medewerker toestemming hebben van de leidinggevende om van zijn IKB verlof te kunnen kopen? Nee, dat is niet nodig. De medewerker kan in het IKB zelf kiezen om verlof te kopen. Overigens betekent dit niet dat de medewerker zonder overleg verlof kan opnemen. Hij heeft nog altijd toestemming van de leidinggevende nodig om verlof op te nemen. De medewerker kan voordat hij of zij verlof koopt het beste eerst met zijn leidinggevende overleggen. Wat gebeurt er met de verlofuren die een medewerker met het IKB koopt? De verlofuren die de medewerker koopt, worden aan zijn verlofsaldo toegevoegd. Vakantiegeld en eindejaarsuitkering Wanneer komt het opgebouwde vakantiegeld van de maanden juni tot en met december 2016 tot uitkering? Dit bedrag wordt in mei 2017 uitbetaald. Wat betekent het IKB voor het recht van de medewerker op huurtoeslag, zorgtoeslag en kinderopvangtoeslag? In 2017 hebben alle medewerkers meer inkomsten. Dit is het gevolg van het feit dat medewerkers bovenop het IKB, in 2017 een bedrag over 7 maanden vakantietoeslag uit 2016 ontvangen. Dit kan eenmalig gevolgen hebben voor het recht op huurtoeslag, zorgtoeslag of kinderopvangtoeslag. Indien de medewerker een van deze toeslagen ontvangt, adviseren wij de medewerker om dit tijdig aan te geven bij de Belastingdienst. Hierdoor wordt voorkomen dat de medewerker achteraf wordt geconfronteerd met aanslagen van de Belastingdienst. Tevens is het mogelijk om een proefberekening te maken, zodat de medewerker kan berekenen hoe hoog een eventuele toeslag is als het inkomen wijzigt. In individuele situaties kan de leidinggevende met de medewerker naar een oplossing zoeken. Een van de mogelijkheden om bovenstaande situatie te voorkomen is het kopen van extra verlof, zodat er minder IKB uitbetaald wordt. Een medewerker maakt heel 2017 geen gebruik van het IKB. Wat gebeurt er in dit scenario? In artikel 3:30, lid 4 van de IKB-regeling is geregeld dat het resterende opgebouwde IKB-budget in december uitbetaald wordt. Veel gestelde vragen I 4
Aanvullende vragen Wat verandert er op de loonstrook van de medewerker? Dit is enigszins afhankelijk van de wijze waarop u dit heeft geregeld. In de regel ziet de medewerker nu de opbouw van vakantietoeslag (VT) eindejaarsuitkering (EJU) en levensloop (LL) vermeld staan. Vanaf januari 2017 wordt dit gewijzigd en zal dit worden vervangen door opbouw IKB. De keuzes van de medewerker in het IKB moeten ook inzichtelijk worden op de loonstrook. Heeft het IKB gevolgen voor de inkomstenbelasting? Dit is afhankelijk van de wijze waarop de medewerker het IKB besteedt. Als de medewerker ervoor kiest om (een groot deel van) het IKB uit te laten betalen, stijgt het belastbaar inkomen. Hierdoor zal de medewerker meer belasting moeten betalen. Wat gebeurt er als een medewerker een loonbeslag heeft? Kan naast het salaris ook beslag gelegd worden op het IKB? Ja, er kan ook beslag worden gelegd op het IKB. Bij een loonbeslag wordt in de salarisadministratie vastgelegd dat een deel van de salarisbetaling naar een derde gaat. Een medewerker vraagt de werkgever om een werkgeversverklaring in verband met een hypotheek. Heeft het IKB nog gevolgen voor deze werkgeversverklaring? Veel banken accepteren het IKB nog niet als inkomstenbron op een werkgeversverklaring. Het is daarom in veel gevallen verstandig om op de werkgeversverklaringen de vakantietoelage, eindejaarsuitkering etc. als aparte looncomponenten op te nemen. Deze informatie is met uiterste zorgvuldigheid tot stand gekomen, desondanks kunnen hieraan geen rechten worden ontleend. Driessen aanvaardt geen aan-sprakelijkheid indien hier eventuele fouten in voorkomen. Mocht u een vraag, opmerking of suggestie hebben dan kunt u contact opnemen met de helpdesk HRM van Driessen via telefoonnummer 0492-50 66 66. Veel gestelde vragen I 5