Koopzondagen Breda Onderzoek naar de effecten van de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda juni 2013
In opdracht van: Afdeling Economie, Cultuur en Onderwijs Gemeente Breda Uitgave: Gemeente Breda Onderzoek en Informatie Publicatienummer: 1724 Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Telefoon 076-5293513 E-mail: onderzoek@breda.nl Bronvermelding verplicht
Inhoud > Koopzondagen Breda Onderzoek naar de effecten van de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda Samenvatting 3 1. Inleiding 7 2. Doel en opzet van het onderzoek 9 3. Uitkomsten enquête winkeliers 11 4. Uitkomsten enquête horeca-ondernemers 17 5. Uitkomsten enquête hoofdkantoren 21 6. Uitkomsten enquête inwoners Breda 23 Bijlage: vragenlijsten 29 1
2
Samenvatting > Aanleiding Breda heeft de ambitie om tot de top van de winkelsteden in Nederland te behoren. De binnenstad van Breda is één van de economische pijlers van de stad. Eén van de onderwerpen die daarbij een rol speelt is de winkeltijdenverordening ten aanzien van de zondagsopenstelling. Per 1 januari 2011 is in Breda de nieuwe winkeltijdenverordening van kracht. Hierin zijn 52 koopzondagen toegestaan. Op verzoek van de gemeenteraad is een onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda. Doel en opzet onderzoek Bij het onderzoek is uitgegaan van onderstaande onderzoeksvragen. 1. Wat draagt de wekelijkse koopzondag bij aan de economische vitaliteit van de stad? 2. Wat zijn de effecten van de wekelijkse koopzondag op de ervaring van zondagsrust, leefbaarheid, veiligheid en openbare orde voor bewoners en ondernemers? Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden is in april 2013 de mening opgehaald van de winkeliers, horeca-ondernemers en indien van toepassing hun hoofdkantoren. In dezelfde periode zijn ook de bewoners van Breda ondervraagd. Achtergrond De cijfers uit het onderzoek met betrekking tot winstgevendheid, omzetontwikkeling en werkgelegenheid kunnnen niet los gezien worden van de actuele ontwikkelingen in de detailhandel. Actuele ontwikkelingen in de detailhandel zijn aan de vraagkant stagnerende bestedingen, veranderingen in de omvang en samenstelling van de bevolking, verschuiving van omzet naar andere kanalen (internet), veranderingen in passantenstromen, veranderingen in de winkelvoorkeur van consumenten etc. Trends aan de aanbodzijde zijn er eveneens: schaalvergroting (grotere winkels), internationalisering (meer buitenlandse ondernemingen zoals Zara, H&M en Mango), merkbeleving (meer mono brandstores in plaats van multibrand winkels) en multichannel (de combinatie van stenen winkels en webshops zoals de Bijenkorf), betaalbare chique (Primark) en meer op minder plekken (concentratie op grote en sterke winkellocaties). Deze trends worden breed in de markt onderkend. Uit: Second opinion Achter de Lange Stallen, H.J. Gianotten, maart 2013. Winkeliers Ruim 30% van de winkels is elke zondag open. In het centrum is dat 45% en op de woonboulevard is dat ruim 80%. Bijna de helft van de winkeliers is blij met de invoering van de wekelijkse koopzondag of staat hierin neutraal (in totaal 45%). De verschillen tussen winkeliers zijn groot. Het meest positief zijn de winkeliers die elke zondag open zijn. De winkeliers die vasthouden aan een maandelijkse koopzondag, zijn duidelijk minder positief. Een kwart van de winkeliers geeft aan dat zij alleen elke zondag open zijn omdat de con cur rent dat ook is. Voor het merendeel van de winkeliers (de overige 72%) is dat niet het geval. Tegelijkertijd is duidelijk geworden dat winkeliers veel waarde hechten aan het feit dat ze zelf kunnen beslissen of en zo ja hoe vaak hun winkel open is op zondag: 60% van de winkeliers is het hiermee (zeer) eens. Nog eens 24% is op dit punt neutraal. Opvallend is dat het daarbij niet uitmaakt voor welke vorm van zondagsopeningsstelling men gekozen heeft, elke zondag open of juist altijd dicht op zondag. 3
Van de winkeliers die hebben gereageerd op de enquête, geeft 14% aan dat de winst is gestegen door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Voor bijna de helft van de ondernemers (48%) is de winst gelijk gebleven. De resterende 38% meldt een daling van de winst. Iets meer dan de helft van de winkeliers geeft aan dat het invoeren van de wekelijkse koopzondag ertoe leidt dat mensen op andere dagen minder kopen (53%). Daarbij wordt zowel gewezen naar de donderdagavond koopavond als naar de zaterdag die een afnemend aantal bezoekers kent. Bijna 25% van de winkeliers die de enquête hebben ingevuld, geeft aan extra mensen in dienst te hebben genomen. In totaal gaat het om circa 350 personen. Dit aantal heeft betrek king op de winkels die op de enquête hebben gereageerd. Een nog groter aantal winkels (ruim 25%), heeft hetzelfde aantal mensen in dienst, maar deze mensen maken meer uren. Eénderde van de winkeliers geeft aan dat de invoering van de wekelijkse koopzondag goed is voor de economie van Breda. Nog eens 25% staat hierin neutraal. De resterende 40% vindt dat juist niet. Horeca-ondernemers Het overgrote deel van de horeca-ondernemers is elke zondag open, en was dat ook al voor de invoering van de wekelijkse koopzondag. Toch meldt 12% van de horeca-ondernemers dat hun zaak vaker op zondag open is. Bijna een kwart van de ondernemers geeft aan dat zij sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag meer mensen in dienst hebben, of dat zij meer uren maken. Bijna één op de vijf horeca-ondernemers (19%) geeft aan dat de winst is toegenomen sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag. Voor 46% blijft de winst gelijk, de resterende 35% meldt een daling van de winst. Ruim 40% van de horeca-ondernemers vindt dat de binnenstad gezelliger is geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. 14% vindt dat juist niet. Een kwart geeft aan dat de veiligheid is toegenomen. Meer dan 80% van de horeca-ondernemers is blij dat ze zelf kan bepalen of en zo ja hoe vaak hun zaak op zondag open is. De winkeltijdenverordening is niet van toepassing voor de horeca. Een wijziging in de verordening is echter wel degelijk ook van invloed op de horeca-ondernemers. Het merendeel van de horeca-ondernemers is van mening dat de wekelijkse koopzondag goed is voor de economie van Breda of staat hierin neutraal (75%). Hoofdkantoren Iets meer dan een kwart van de hoofdkantoren geeft aan dat er sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag in hun winkels in Breda meer mensen in dienst zijn. In totaal wordt door de betreffende hoofdkantoren een toename van iets meer dan 100 personen gemeld. Deze toename is geconcentreerd bij twee hoofdkantoren. Daarnaast is in 30% van de gevallen sprake van een gelijkblijvend aantal mensen, maar met meer uren. 35% van de hoofdkantoren geeft aan dat sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag in hun winkels in Breda het aantal mensen in dienst gelijk is gebleven en dat ze ook hetzelfde aantal uren maken. Bijna één op de vijf hoofdkantoren (18%) meldt voor hun winkels in Breda een winststijging sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag; 41% een gelijkblijvende winst en eveneens 41% een winstdaling. Inwoners Uit de digitale enquête die in april 2013 is uitgezet onder inwoners van Breda blijkt dat 75% wel eens gebruik maakt van de mogelijkheid om op zondag te winkelen. Eén op de 6 mensen doet dat wekelijks. Bij jongeren is dat zelfs 1 op de 4. 4
De belangrijkste reden om te winkelen op zondag is tijdgebrek door de week (32%) of op zaterdag (11%). Ook een vergeten boodschap wordt vaak genoemd. Daarnaast is er een grote groep mensen die gaat winkelen voor de gezelligheid. Mensen die op zondag niet gaan winkelen geven als belangrijkste reden aan dat ze dat overbodig vinden. Ze geven de voorkeur aan een andere dag. De overgrote meerderheid van de ondervraagde inwoners van Breda (82%) geeft aan géén overlast te ervaren van de wekelijkse koopzondag. 4% van de ondervraagde inwoners in Breda ervaart wel regelmatig of elke zondag overlast. Ter vergelijking: van de ondervraagde bewoners van de binnenstad ervaart 63% géén overlast van de wekelijkse koopzondag. De rest ervaart wel overlast, variërend van elke zondag (16%) tot regelmatig (7%) of een enkele keer (14%). Inwoners die overlast ervaren, noemen het meest parkeeroverlast. Het gaat dan vooral om toegenomen parkeerdrukte en betaald parkeren op zondag. De inwoners die buiten het centrum wonen ervaren dat als ze zelf naar de binnenstad komen. Voor de bewoners van de binnenstad geldt dat vooral voor hun bezoek. Geluidsoverlast/verkeerslawaai en zwerfvuil wordt eveneens regelmatig genoemd. Daarbij wijkt de reactie van de bewoners uit het centrum niet af van alle ondervraagde inwoners van Breda. Ruim 40% van de inwoners vindt de binnenstad gezelliger geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Nog eens bijna 40% staat hierin neutraal. Iets meer dan 20% vindt de binnenstad niet gezelliger geworden. De bewoners van de binnenstad zijn iets meer uitgesproken: 50% vindt de stad gezelliger, en 30% juist niet. De helft van de inwoners is van mening dat de economie van Breda wordt gestimuleerd door de invoering van de wekelijkse koopzondag. 18% vindt juist van niet. De resterende 32% staat hierin neutraal. 5
6
Inleiding 1 Aanleiding Breda heeft de ambitie om tot de top van de winkelsteden in Nederland te behoren. De binnenstad van Breda is één van de economische pijlers van de stad. Het stadshart bepaalt mede het karakter, het imago en de aantrekkingskracht van de gemeente. Gemeente, ondernemers en vastgoedeigenaren zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de economische dynamiek en potentie van de Bredase binnenstad. Met regelmaat wordt met de betrokken partners en in (de commissie Economie van) de raad van de Gemeente Breda gesproken over dit thema. Eén van de onderwerpen die daarbij een rol speelt, is de winkeltijdenverordening ten aanzien van de zondagsopenstelling. Per 1 januari 2011 is in Breda de nieuwe winkeltijdenverordening van kracht. Hierin zijn 52 koopzondagen toegestaan. Achtergrond / historie De winkeliers in de binnenstad hebben onderling een convenant afgesloten om gedurende 2011 en 2012 vast te houden aan 19 koopzondagen. In 2012 heeft het retailplatform een tussenevaluatie gehouden. Hieruit bleek dat op de Woonboulevard het merendeel van de winkels elke zondag geopend is. Daarnaast zijn veel supermarkten, bouwmarkten en tuincentra elke zondag open. Tegelijkertijd bleek uit deze tussenevaluatie een toenemende behoefte aan een wekelijkse koopzondag bij winkeliers in het centrum. Op optimaal te kunnen profiteren van de effecten van de koopzondagen juist in de laatste maanden van het jaar hebben de winkeliers in de binnenstad besloten om reeds per september 2012 over te gaan tot een wekelijkse zondagsopenstelling. Vertegenwoordigers van de bewoners van de binnenstad hebben in dit kader aangegeven dat, als een meerderheid van de ondernemers voor de zondagsopenstelling is, zij dit niet zullen tegenhouden. Wél vragen zij om een compensatie indien elke zondag betaald parkeren wordt ingevoerd. Hiertoe heeft de gemeente voor de bewoners in de binnenstad een bezoekers(parkeer)pas ingevoerd. De pilot in eerste instantie voor de maanden september tot en met december 2012, is inmiddels verlengd tot september 2013. Op verzoek van de gemeenteraad is een onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda. De cijfers uit het onderzoek met betrekking tot winstgevendheid, omzetontwikkeling en werkgelegenheid kunnnen niet los gezien worden van de actuele ontwikkelingen in de detailhandel. Actuele ontwikkelingen in de detailhandel zijn aan de vraagkant stagnerende bestedingen, veranderingen in de omvang en samenstelling van de bevolking, verschuiving van omzet naar andere kanalen (internet), veranderingen in passantenstromen, veranderingen in de winkelvoorkeur van consumenten etc. Trends aan de aanbodzijde zijn er eveneens: schaalvergroting (grotere winkels), internationalisering (meer buitenlandse ondernemingen zoals Zara, H&M en Mango), merkbeleving (meer mono brandstores in plaats van multibrand winkels) en multichannel (de combinatie van stenen winkels en webshops zoals de Bijenkorf), betaalbare chique (Primark) en meer op minder plekken (concentratie op grote en sterke winkellocaties). Deze trends worden breed in de markt onderkend. Uit: Second opinion Achter de Lange Stallen, H.J. Gianotten, maart 2013. 7
8
Doel en opzet van het onderzoek 2 Op verzoek van de gemeenteraad van Breda is een onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de invoering van de wekelijkse koopzondag. Hierbij is uitgegaan van onderstaande onderzoeksvragen. 1. Wat draagt de wekelijkse koopzondag bij aan de economische vitaliteit van de stad? 2. Wat zijn de effecten van de wekelijkse koopzondag op de ervaring van zondagsrust, leefbaarheid, veiligheid en openbare orde voor bewoners en ondernemers? Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden is in april 2013 de mening opgehaald van de winkeliers, horeca-ondernemers en indien van toepassing hun hoofdkantoren. In dezelfde periode zijn ook de inwoners van Breda ondervraagd. Alle winkeliers en horeca-ondernemers in de Gemeente Breda hebben een enquête ontvangen. Dat geldt ook indien van toepassing voor hun hoofdkantoren. Daarbij is de mogelijkheid geboden om zowel digitaal als schriftelijk te reageren. Opvallend is dat het merendeel van de respondenten (circa 70%) heeft gekozen om schriftelijk te reageren. De respons onder de ondernemers is circa 30%, dit is een gebruikelijk percentage voor een dergelijke enquête. Ook de mening van de inwoners van Breda is relevant, hiervoor is gebruik gemaakt van het digipanel (voor deze enquête inclusief het jongerenpanel). Het digipanel bestaat uit inwoners die zich eerder speciaal hiervoor hebben aangemeld. Het digipanel krijgt regelmatig een online vragenlijst voorgelegd over actuele thema s in de stad. De respons van inwoners 62% is vergelijkbaar met andere onderzoeken. Vooral de respons onder jongeren (85%) is hoog. Enquêtes Uitgezet onder Aantal Aantal respons % respons Winkeliers Alle winkeliers Gemeente Breda 1478 455 31% Horeca-ondernemers Alle horeca-ondernemers gemeente Breda 472 121 26% Hoofdkantoren Alle hoofdkantoren met winkels/horeca in Breda 113 31 27% Inwoners Leden digipanel (inclusief jongerenpanel) 2160 1340 62% In de navolgende hoofdstukken 3 tot en met 6 worden de resultaten gepresenteerd van achtereenvolgens de enquêtes onder: winkeliers, horeca-ondernemers, hun hoofdkantoren en de inwoners van Breda. 9
10
Uitkomsten enquête winkeliers 3 De enquête is uitgezet onder alle winkeliers in de Gemeente Breda. Dat zijn bijna 1500 winkels. Er zijn 455 enquêtes retour ontvangen, een respons van 31%. In de enquête zijn vragen opgenomen over de wijze waarop de winkeliers deelnemen aan de koopzondag (of juist niet) en de effecten die ze ondervinden van de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda. Ook zijn vragen opgenomen over het soort winkel, de omvang en de locatie om te kunnen nagaan in hoeverre zich onderling grote verschillen voordoen. Winkeliers hechten veel waarde aan eigen keuzevrijheid Winkeliers hechten er zeer aan om zelf te kunnen beslissen of en hoevaak hun winkel open is op zondag. Als reactie op de stelling ik ben blij dat ik zelf mag bepalen of mijn winkel op zondag open is, reageert 60% met eens of zeer eens. Nog eens 10% is op dit punt neutraal (eens noch oneens). Opvallend is dat het daarbij niet uitmaakt voor welke vorm van zondagsopeningsstelling men gekozen heeft. Het beeld van de vier onderscheiden groepen winkels is daarbij onderling vergelijkbaar. (zie hiervoor het onderste deel van figuur 1) goed dat ik zelf mag bepalen of ik op zondag wel of niet open ben (alle winkeliers) 14% Zeer mee eens Eens 10% 36% Niet eens of oneens 6% 10% 24% Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing altijd open op zondag 1x per maand op zondag 2% anders open op zondag nooit open op zondag 17% 7% 10% 12% 25% 29% 2% 19% 16% 28% 33% 11% 6% 5% 11% 28% 37% 18% 10% 3% 5% 21% 43% Fig 1: respons winkeliers totaal en uitgesplitst naar wijze van zondagsopenstelling De winkeliers denken heel verschillend over de invoering van de wekelijkse koopzondag. Uit het antwoord op de vraag hoe blij winkeliers zijn met de invoering van de wekelijkse koopzondag blijkt de sterke onderlinge verdeeldheid van de winkeliers op dit thema. Meer dan de helft van de winkeliers is niet blij met de invoering van de wekelijkse koopzondag. Onder winkeliers die gekozen hebben voor een zondagsopenstelling éénmaal per maand is dat zelfs 64%.Gemiddeld genomen is 45% in meer of mindere mate wel blij met de invoering van de wekelijkse koopzondag. 11
blij met wekelijkse koopzondag (alle winkeliers) Zeer mee eens 12% 11% Eens 11% Niet eens of oneens 38% 11% Oneens 17% Zeer mee oneens Niet van toepassing altijd open op zondag 2% 15% 30% 12% 13% 28% 1x per maand op zondag 64% 0% 0% 4% 7% 25% anders open op zondag 3% 4% 48% 9% 14% 22% nooit open op zondag 1% 3% 10% 25% 16% 45% Fig 2: hoe blij zijn de winkeliers met de wekelijkse koopzondag voor alle winkeliers samen (boven) en en uitgesplitst naar wijze van koopzondag (vier onderste plaatjes) Kort samengevat: er zijn uiteenlopende meningen en die zullen er ook blijven. De helft van het aantal winkeliers is niet blij met de invoering van de wekelijkse koopzondag. Tegelijkertijd zijn verreweg de meeste winkeliers wel heel erg te spreken over het feit dat ze dit zelf kunnen bepalen Open of dicht op zondag Ruim 30% van de winkeliers geeft aan dat hun winkel elke zondag open is. Eén op de 10 kiest voor één maal per maand. Daarnaast is een relatief grote groep (23%) die kiest voor een ander aantal zondagen per jaar, zoals met name de (extra) koopzondagen in november en december. Ook alleen s winters zondags open en s zomers zondags dicht wordt regelmatig genoemd. Ruim 35% van de winkels is nooit open op zondag. 0% 50% 100% Elke zondag 1e zondag van de maand anders nooit Fig 3: zondagsopenstelling winkels De verschillen tussen winkels binnen en buiten het centrum zijn groot. In het centrum is 45% van de winkels elke zondag open. Op de woonboulevard is dat zelfs meer dan 80%. Onderstaande figuur laat dit verschil goed zien. 12
Centrum Woonboulevard Buiten centrum Elke zondag 1e zondag van de maand anders nooit 0% 20% 40% 60% 80% 100% Fig 4: zondagsopenstelling winkels naar locatie Grotere winkels, met meer winkelvloeroppervlak (wvo) zijn vaker elke zondag open dan kleinere winkels. vanaf 1000 m 2 501-1000 m 2 101-500 m 2 tot 100 m 2 m 2 niet ingevuld Elke zondag 1e zondag van de maand anders nooit 0% 20% 40% 60% 80% 100% Fig 5: zondagsopening winkels naar winkelgrootte Economisch effect invoering wekelijkse koopzondag Van de winkeliers die gereageerd hebben op de enquête, geeft 14% aan dat de winst door de invoering van de wekelijkse koopzondag is gestegen. Voor bijna de helft van de ondernemers (48%) is de winst gelijk gebleven. De resterende 38% meldt een daling van de winst. Van de winkels die elke zondag open zijn, geeft circa één derde aan dat de winst is toegenomen door de wekelijks koopzondag. Eén derde meldt een gelijkblijvende winst, en ook één derde geeft aan dat de winst is gedaald. Winkels die eenmaal per maand op zondag open zijn, of helemaal niet, melden slechts heel beperkt een toename van de winst. Ruim de helft van het aantal winkels dat eenmaal per maand op zondag open is geeft aan dat de winst is gedaald sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag. Elke zondag open 1e zondag van de maand Anders Nooit meer winst winst gelijk winst gedaald 0% 20% 40% 60% 80% 100% Fig 6: winstontwikkeling van winkels uitgesplitst naar soort zondagsopenstelling Ook de kredietcrisis (24%), internetwinkelen en veranderende bestedingen (beiden ongeveer 15%), worden genoemd als factoren die de winst beïnvloeden. Daarnaast wordt verwezen naar de invloed van het weer en de verschuiving van de bestedingen van koopavond en zaterdag naar de koopzondag. Bijna 25% van de winkels die de enquête hebben ingevuld, geeft aan extra mensen in dienst te hebben genomen. Dit aantal varieert van 1 (20 winkels) tot 50 (1 winkel). Een nog groter aantal winkels (ruim 25%), heeft hetzelfde aantal mensen in dienst, maar deze mensen maken meer uren. 13
% winkels met meer/minder mensen in dienst sinds de deelname aan de wekelijkse koopzondag 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% meer mensen zelfde aantal, meer uren zelfde aantal minder mensen anders nvt, geen personeel Fig 7: meer/minder mensen in dienst sinds deelname aan de wekelijkse koopzondag Het extra aantal mensen in dienst sinds de deelname aan de wekelijkse koopzondag varieert van 1 persoon extra (20x) tot 50 personen extra (1x). In totaal gaat het om circa 350 personen. Dit aantal heeft betrekking op de winkels die op de enquête hebben gereageerd. aantal bedrijven met x extra mensen 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 10 13 14 15 25 30 35 50 Fig 8: aantal bedrijven met x (1 tot 50) meer mensen in dienst Iets meer dan de helft van de winkeliers geeft aan dat het invoeren van de wekelijkse koopzondag ertoe leidt dat mensen op andere dagen minder kopen (53%). Daarbij wordt zowel gewezen naar de donderdagavond koopavond als naar de zaterdag die een afnemend aantal bezoekers kent. Eén op de 6 winkeliers (16%) geeft aan dat de invoering van de wekelijkse koopzondag er NIET toe heeft geleid dat mensen op andere dagen minder kopen. mensen kopen andere dagen minder Zeer mee eens 2% 14% 14% 17% 26% 27% Eens Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 9: reactie van de winkeliers op de stelling 14
Eénderde van de winkeliers geeft aan dat de invoering van de wekelijkse koopzonag goed is voor de economie van Breda (33%). Nog eens 25% staat hierin neutraal. De resterende 40% vindt dat juist niet. wekelijkse koopzondag is goed voor de economie van Breda (alle winkeliers) Zeer mee eens 7% 13% Eens 19% 22% Niet eens of oneens Oneens 21% 18% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 10: effect wekelijkse koopzondag op economie Breda volgens de winkeliers Effect wekelijkse koopzondag op veiligheid en leefbaarheid In alle enquêtes is gevraagd naar het effect van de wekelijkse koopzondag op de veiligheid en de leefbaarheid. Winkeliers hebben kunnen reageren op een aantal stellingen. Bijna een kwart van de winkeliers geeft daarbij aan dat de veiligheid op straat is verbeterd door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Nog eens 50% staat hierin neutraal (32% is het niet eens of oneens met deze stelling ) of vindt dat niet van toepassing (18%). Iets meer dan een kwart van de winkeliers is het oneens (20%) of zeer oneens (8%) met deze stelling. is de veiligheid op zondag verbeterd 3% Zeer mee eens 8% 18% 19% Eens Niet eens of oneens Oneens 20% 32% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 11: winkeliers: veiligheid op zondag is verbeterd 15
Ruim 30% van de winkeliers vindt de binnenstad gezelliger geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Nog eens 21% staat hierin neutraal. Ruim 30% is het oneens of zeer oneens is met de stelling dat de binnenstad gezelliger is geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. binnenstad gezelliger geworden 14% 8% Zeer mee eens Eens 13% 25% Niet eens of oneens 19% 21% Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 12: winkeliers: binnenstad is gezelliger geworden door de wekelijkse koopzondag Iets meer dan een kwart van de winkeliers geeft aan dat zij alleen elke zondag open zijn omdat de concurrent dat ook is. Voor het merendeel van de winkeliers (de overige 72%) is dat niet het geval. Onderstaande figuur geeft dat weer. open omdat de concurrent open is 10% Zeer mee eens Eens 39% 18% Niet eens of oneens Oneens 6% 14% 13% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 13: reactie van de winkeliers op de stelling 16
Uitkomsten enquête horeca-ondernemers 4 Open of dicht op zondag Verreweg het grootste deel van de horecazaken in Breda is iedere zondag open. Dat was ook voor de invoering van de wekelijkse koopzondag al het geval. horeca 0% 20% 40% 60% 80% 100% Elke zondag 1e zondag van de maand anders nooit Fig 14: Aantal zondagen open van horeca-ondernemingen sinds invoering wekelijkse koopzondag In tweederde van de gevallen is het aantal zondagen dat de zaak open is gelijk gebleven. In 12% van de gevallen is het aantal zondagsopenstellingen toegenomen. In een beperkt aantal gevallen is het aantal koopzondagen afgenomen. Dit is dan vooral een afname van iedere week op zondag open naar één maal per maand op zondag open. 10% 3% 8% Gelijk gebleven Toegenomen 12% 67% Afgenomen Zaak is niet open Anders Fig 15: horeca: toename/afname aantal zondagen open sinds invoering wekelijkse koopzondag Economisch effect invoering wekelijkse koopzondag voor de horeca Sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag heeft 11% van de horecazaken meer mensen in dienst. Het aantal varieert van 1 tot 6 personen extra, in totaal gaat het om 29 personen. In 13% van de gevallen is het aantal mensen in dienst niet toegenomen, maar maken de mensen die in dienst zijn wel meer uren. Verder is zichtbaar dat 13% van de horecaondernemers helemaal geen personeel in dienst heeft. 17
aantal mensen in dienst in de horeca sinds invoering wekelijkse koopzondag 50% 40% 30% 20% 10% 0% meer mensen in dienst zelfde aantal mensen maar meer uur zelfde aantal mensen minder mensen in dienst anders geen personeel in dienst Fig 16: meer/minder mensen in dienst in de horeca sinds invoering wekelijkse koopzondag Bijna één op de vijf horeca-ondernemers (19%) geeft aan dat de winst is toegenomen sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag. Dit zijn allemaal ondernemers die elke zondag open zijn. Voor 46% blijft de winst gelijk, de resterende 35% meldt een daling van de winst. winst horeca 35% 19% meer winst winst gelijk winst gedaald 46% Fig 17: winstontwikkeling horeca sinds invoering van de wekelijkse koopzondag Effecten invoering wekelijkse koopzondag op leefbaarheid en veiligheid Ruim 40% van de horeca-ondernemers vindt de binnenstad gezelliger geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. 14% vindt dat juist niet. De resterende ruim 40% staat hierin neutraal. horeca: binnenstad gezelliger Zeer mee eens 20% 17% Eens 7% 7% 25% Niet eens of oneens Oneens 24% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 18: horeca: binnenstad gezelliger 18
Een kwart van de horeca-ondernemers geeft aan dat de veiligheid op zondag is verbeterd als gevolg van de invoering van de wekelijkse koopzondag. Bijna 60% staat hierin neutraal. 18% tenslotte, vindt dat de veiligheid op zondag niet is verbeterd. horeca: veiligheid op zondag verbeterd 7% 20% 17% 8% 10% 38% Zeer mee eens Eens Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 19: horeca: veiligheid op zondag verbeterd Net iets meer dan één derde van de horeca-ondernemers is blij met de wekelijkse koopzondag (37%), nog eens één derde staat hierin neutraal (29%). Ook één derde van de horecaondernemers is niet blij met de invoering van de wekelijks koopzondag. horeca: blij met wekelijkse koopzondag Zeer mee eens 12% 18% Eens 20% 19% Niet eens of oneens Oneens 14% 17% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 20: horeca: blij met de wekelijkse koopzondag Een kleine minderheid van de horeca-ondernemers geeft aan alleen op zondag open te zijn omdat de concurrent dat ook is (14%). De rest staat hierin neutraal (46%), of is het juist niet eens met deze stelling (40%). horeca: open omdat de concurrent open is Zeer mee eens 29% 13% 8% 27% 6% 17% Eens Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 21: horeca: open omdat concurrent dat ook is.. 19
Het overgrote deel van de horeca-ondernemers is blij dat ze zelf mogen bepalen of en hoe vaak hun zaak open is op zondag; 82%. Slechts 5% is het daar niet mee eens. De rest, 13%, staat hierin neutraal. horeca: goed dat ik zelf mag bepalen of mijn zaak zondag open is 3% 2% 3% 10% Zeer mee eens Eens 39% 43% Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 22: horeca: mening over eigen keuzevrijheid Het merendeel van de horeca-ondernemers is van mening dat de wekelijkse koopzondag goed is voor de economie van Breda of staat hierin neutraal (75%). Eén op de vier horecaondernemers vindt dat niet. horeca: wekelijkse koopzondag is goed voor de economie in breda 14% 11% 27% 4% 21% 23% Zeer mee eens Eens Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 23: horeca: wekelijkse koopzondag is goed voor de economie in Breda 20
Uitkomsten enquête hoofdkantoren 5 Om een zo compleet morgelijk beeld te kunnen presenteren, zijn niet alleen de alle winkeliers en horeca-ondernemers in Breda benaderd, maar ook alle hoofdkantoren met één of meerdere winkels in Breda. Eén derde van alle hoofdkantoren heeft gereageerd. Daarvan hanteert iets meer dan de helft de wekelijkse koopzondag. In het centrum geldt ook een aantal keer de eerste zondag van de maand als koopzondag. Centrum Woonboulevard Overig Breda Elke zondag 1x per maand anders nooit 0% 20% 40% 60% 80% 100% Fig 24: Koopzondagenbeleid van de hoofdkantoren Iets meer dan een kwart van de hoofdkantoren geeft aan dat er sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag in hun winkels in Breda meer mensen in dienst zijn. In totaal wordt door de betreffende hoofdkantoren een toename van iets meer dan 100 personen gemeld. Deze toename is nagenoeg geconcentreerd bij twee hoofdkantoren Daarnaast is in 30% van de gevallen sprake van een gelijkblijvend aantal mensen, maar met meer uren. De meeste hoofdkantoren (33%) geven aan dat sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag in hun winkels in Breda het aantal mensen in dienst gelijk is gebleven en dat ze ook hetzelfde aantal uren maken. aantal hoofdkantoren met in Breda... 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% meer mensen in dienst zelfde aantal mensen, meer uren zelfde aantal mensen, zelfde aantal uren anders minder mensen Fig 25: ontwikkeling aantal mensen in dienst in de winkels in Breda volgens de hoofdkantoren 21
omzet hoofdkantoren sinds invoering wekelijkse koopzondag 7% 10% Omzet duidelijk gestebgen Omzet gestegen 35% 17% Omzet gelijk gebleven Omzet gedaald 31% Omzet duidelijk gedaald Fig 26: omzetontwikkeling zoals gemeld door de hoofdkantoren over hun winkels in Breda Een kwart van de hoofdkantoren geeft aan dat de invoering van de wekelijkse koopzondag heeft geleid tot een (duidelijke) stijging van de omzet. Een groter deel (42%) meldt een omzetdaling. De resterende 31% meldt een gelijkblijvende omzet. Ten aanzien van de winst geldt dat nog sterker:18% van de hoofdkantoren meldt voor hun winkels in Breda een winststijging sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag; 41% een gelijkblijvende winst en eveneens 41% een winstdaling. Ook winkeliers en horeca-ondernemers melden een vergelijkbare winst-ontwikkeling. winst hoofdkantoren sinds invoering wekelijkse koopzondag 41% 18% Meer winst Winst gelijk Minder winst 41% Fig 27: winstontwikkeling zoals gemeld door de hoofdkantoren over hun winkels in Breda 22
Uitkomsten enquête inwoners Breda 6 Winkelen op zondag Uit de digitale enquête die in april 2013 is uitgezet onder inwoners van Breda blijkt dat 75% wel eens gebruik maakt van de mogelijkheid om op zondag te winkelen. Eén op de 6 mensen doet dat wekelijks. Bij jongeren is dat zelfs 1 op de 4. Wekelijks 24% 15% Eén à twee keer per maand Een paar keer per jaar 28% Nooit 33% Fig 28: hoe vaak gaan inwoners op zondag winkelen Als mensen zondags gaan winkelen, dan maken ze het meest gebruik van de supermarkt (37%), direct gevolgd door winkelen in de binnenstad (34%). winkelen op zondag 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% supermarkt binnenstad woonboulevard winkels in de buurt anders, bv bouwmarkt Fig 29: waar gaan mensen op zondag winkelen De belangrijkste reden om te winkelen op zondag is tijdgebrek door de week (32%) of op zaterdag (11%). Ook een vergeten boodschap wordt vaak genoemd. Daarnaast is er een grote groep mensen die gaat winkelen voor de gezelligheid. 23
belangrijkste reden om zondags te winkelen 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% door de week geen tijd op zaterdag geen tijd voor de gezelligheid nuttige invulling zondag niets anders te doen anders, iets vergeten Fig 30: belangrijkste reden om zondags te winkelen Ruim de helft combineert het winkelen op zondag (wel eens) met een horecabezoek. zondags winkelen combineren met horecabezoek Ja, (bijna) altijd 10% Ja, regelmatig 48% 28% 14% Ja, soms Nee, zelden of nooit Fig 31: Winkelen op zondag combineren met een horecabezoek Mensen die op zondag niet gaan winkelen geven als belangrijkste reden aan dat ze dat overbodig vinden. Ze geven de voorkeur aan een andere dag. belangrijkste reden om zondags NIET te winkelen 50% 40% 30% 20% 10% 0% overbodig, liever andere dag principe, geloofsovertuiging andere bezigheden te druk in de stad anders Fig 32: belangrijkste reden om zondags NIET te winkelen 24
Winkelen op zondag in de binnenstad De fiets is verreweg het populairste vervoermiddel om zondags naar de binnenstad te komen om te winkelen. De auto volgt als goede tweede. Dit geldt voor mensen die buiten het centrum wonen. Bewoners van de binnenstad komen vrijwel allemaal te voet. Het parkeren in de binnenstad vormt daarbij wel een aandachtspunt: bezoekers vinden het te druk en te duur. Bewoners van de binnenstad reageren vooral dat hun bezoek nu ook op zondag moet betalen. hoe komen inwoners zondags naar de binnenstad om te winkelen 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% met de fiets met de auto te voet met openbaar vervoer Fig 33: wijze van vervoer naar de binnenstad op zondag Economische effecten Eén op de tien inwoners geeft aan dat hij/zij in totaal per maand meer koopt door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Drie op de tien staan hierin neutraal en voor ruim vijf op de tien bewoners geldt dit niet. inwoners: door de wekelijkse koopzondag koop ik in totaal per maand meer 1% 14% 11% Zeer mee eens Eens 26% 19% Niet eens of oneens Oneens 29% Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 34: kopen inwoners meer door invoering wekelijkse koopzondag Een kwart van de inwoners koopt door de wekelijkse koopzondag op andere dagen minder. 25
inwoners: door de wekelijkse koopzondag koop ik op andere dagen minder 17% 15% 22% 6% 19% 21% Zeer mee eens Eens Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 35: kopen inwoners op andere dagen minder door de invoering van de wekelijkse koopzondag De helft van de inwoners is van mening dat de economie van Breda wordt gestimuleerd door de invoering van de wekelijkse koopzondag. 18% vindt juist van niet. De resterende 32% staat hierin neutraal. inwoners: economie gestimuleerd door wekelijkse koopzondag 11% 7% 5% 11% Zeer mee eens Eens Niet eens of oneens 27% 39% Oneens Zeer mee oneens Niet van toepassing Fig 36: mening inwoners economie wordt gestimuleerd door de de wekelijkse koopzondag Effecten wekelijkse koopzondag op veiligheid en leefbaarheid Ruim 40% van de bewoners van Breda vindt de binnenstad gezelliger geworden door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Nog eens bijna 40% staat hierin neutraal. Iets meer dan 20% vindt de binnenstad niet gezelliger geworden. De bewoners van de binnenstad zijn op dit punt iets meer uitgesproken: 50% vindt de stad gezelliger geworden, en 30% juist niet. inwoners: centrum gezelliger door invoering wekelijkse koopzondag Zeer mee eens bewoners centrum: binnenstad gezelliger 2% 11% 10% 10% Eens Niet eens of oneens 16% 13% 11% 32% Oneens 14% 37% 26% Zeer mee oneens 18% Niet van toepassing Fig 37: invoering wekelijkse koopzondag maakt het centrum gezelliger 26
Ruim 10% van de inwoners van Breda (13%) vindt dat de zondagsrust wordt verstoord door de invoering van de wekelijkse koopzondag. De overige 87% vindt dat niet of staat hierin neutraal. Ter vergelijking: van de ondervraagde bewoners in de binnenstad vindt iets meer dan een kwart dat de zondagsrust wordt verstoord door de invoering van de wekelijkse koopzondag. De andere helft vindt dat niet. Bijna een kwart staat hierin neutraal. inwoners: zondagsrust verstoord door de invoering van de wekelijkse koopzondag Zeer mee eens 5% 13% 8% Eens bewoners centrum: zondagsrust verstoord 10% 13% 15% Niet eens of oneens 14% 37% 22% Oneens Zeer mee oneens 37% 13% 13% Niet van toepassing Fig 38: door de invoering van de wekelijkse koopzondag wordt de zondagsrust verstoord Inwoners denken heel divers over de invloed van de wekelijkse koopzondag op de veiligheid op straat. Ruim één op de tien vindt dat de veiligheid op straat is toegenomen door de invoering van de wekelijkse koopzondag. Drie van de tien vinden dat juist niet. Ruim vijf van de tien staan hierin neutraal. Daarbij is weinig verschil tussen bewoners uit heel Breda en bewoners van het centrum. inwoners: centrum zondags veiliger door wekelijkse koopzondag 1% Zeer mee eens bewoners centrum: centrum zondags veiliger door wekelijkse koopzondag 2% 15% 11% Eens 13% 16% 16% 21% 36% Niet eens of oneens Oneens Zeer mee oneens 18% 18% 33% Niet van toepassing Fig 39: invoering wekelijkse koopzondag maakt het centrum veiliger 27
De overgrote meerderheid van de ondervraagde inwoners van Breda (82%) geeft aan géén overlast te ervaren van de wekelijkse koopzondag. 4% ervaart wél regelmatig of elke zondag overlast. inwoners: overlast door wekelijkse koopzondag 2% 2% Ja, elke zondag 4% 10% Ja, regelmatig Ja, een enkele keer bewoners centrum: overlast door wekelijkse koopzondag 16% 7% Nee 63% 14% 82% Niet van toepassing Fig 40: overlast door de wekelijkse koopzondag Van de ondervraagde bewoners van het centrum ervaart 63% géén overlast van de wekelijkse koopzondag. De rest ervaart wel overlast, variërend van elke zondag (16%) tot regelmatig (7%) of een enkele keer (14%). Parkeeroverlast wordt daarbij het meest genoemd. Het gaat dan vooral om betaald parkeren op zondag en toegenomen parkeerdrukte. Ook geluidsoverlast/verkeerslawaai en zwerfvuil wordt regelmatig genoemd. Daarbij wijkt de reactie van de bewoners uit het centrum niet af van alle ondervraagde bewoners van Breda. soort overlast door wekelijkse koopzondag 19% 19% 3% 6% 53% (Betaald) parkeren/parkeerdrukte Geluidsoverlast/verkeerslawaai Zwerfvuil Meer hangjongeren Drukte/onveiliger op straat Fig 41: soort overlast 28
Bijlage: vragenlijsten > Vragenlijst Winkels pagina 31 Vragenlijst Horeca pagina 35 Vragenlijst Hoofdkantoren pagina 39 Vragenlijst Bewoners pagina 41 29
30
Koopzondagen (winkels) De vragen gaan over de invoering van de wekelijkse koopzondag. De meeste vragen kunt u beantwoorden door het vakje van uw keuze aan te kruisen. Per vraag is, tenzij anders aangegeven, slechts één antwoord mogelijk. Het is de bedoeling dat alle vragen worden beantwoord. Soms kunt u na het aankruisen van bepaalde antwoorden één of enkele vragen overslaan. Dat is dan vetgedrukt aangegeven, bijvoorbeeld -> ga naar vraag 9. Als u hulp nodig heeft, dan kunt u ons bellen op het algemeen nummer van de gemeente: 14076. Veel succes met het invullen. 1. Wat is uw functie binnen uw winkel? 1. Eigenaar / franchisenemer 2. bedrijfsleider 8. anders, namelijk... 2. Hoeveel zondagen per jaar is uw winkel open? 1. Elke zondag 2. Elke eerste zondag van de maand 3. Nooit 8. anders, namelijk... 3. Kunt u zelf bepalen hoeveel zondagen uw winkel open is? 1. Ja 2. Nee, dat bepaalt het hoofdkantoor -> ga naar vraag 7 4. Waarom heeft u gekozen voor dit aantal koopzondagen? 5. Overweegt u meer zondagen per jaar open te gaan? 1. Ja 2. Nee 3. Mijn winkel is al elke zondag open 6. Kunt u uw antwoord toelichten? 7. Wanneer is bij u de wekelijkse koopzondag ingevoerd? 1. Niet van toepassing, mijn winkel is niet elke zondag open 2. Januari 2011 3. September 2012 4. Januari 2013 5. Weet niet 8. Is het aantal zondagen dat uw winkel open is sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag toegenomen, afgenomen of gelijk gebleven? 1. Toegenomen 2. Afgenomen 3. Gelijk gebleven 4. Niet van toepassing, want mijn winkel is niet open op zondag -> naar vraag 10 31
9. Heeft u sinds de deelname aan de wekelijkse koopzondag meer mensen in dienst? 1. Ja, ik heb meer mensen in dienst, namelijk.personen extra 2. Nee, ik heb hetzelfde aantal mensen in dienst, maar zij werken wel meer uren 3. Nee, ik heb hetzelfde aantal mensen in dienst die hetzelfde aantal uren maken (netto minder mensen in de winkel) 4. Nee, ik heb minder mensen in dienst 5. Niet van toepassing, ik heb geen personeel in dienst 8. anders, namelijk... 10. Wij onderzoeken de effecten van 52 koopzondagen voor alle ondernemers. Wilt u deze vraag ook beantwoorden als u niet of gedeeltelijk gebruik maakt van de zondagopenstelling? Is uw omzet door de wekelijkse koopzondag gestegen, gelijk gebleven of gedaald? 1. Omzet is duidelijk gestegen 2. Omzet is gestegen 3. Omzet is gelijk gebleven -> ga naar vraag 12 4. Omzet is gedaald 5. Omzet is duidelijk gedaald 11. Is er volgens u nog een andere reden voor deze omzetstijging of daling? Meerdere antwoorden zijn mogelijk 1. Veranderende bestedingen 2. Internetwinkelen 3. Kredietcrisis 8. anders, namelijk... 12. Maakt u alles bij elkaar meer winst als gevolg van de wekelijkse koopzondag? 1. Ja, ik maak meer winst 2. Nee, de winst is gelijk gebleven 3. Nee, de winst is gedaald In hoeverre bent u het eens/ oneens met de volgende stellingen: 13. Door de wekelijkse koopzondag in Breda. zeer mee eens eens niet eens of oneens oneens zeer niet van mee toepassing oneens 1. kopen mensen op andere dagen minder in mijn winkel 2. vind ik de binnenstad gezelliger geworden 3. is de veiligheid op straat op zondagen verbeterd 4. Als winkeleigenaar/ bedrijfsleider ben ik blij met de wekelijkse koopzondag 5. Mijn winkel is s zondags open omdat de concurrent ook open is 6. Als winkeleigenaar/ bedrijfsleider vind ik het goed dat ik zelf mag bepalen of ik op zondag wel of niet open ben 7. De wekelijkse koopzondag is goed voor de economie van Breda 14. Wat vindt u ervan dat winkels in de hele stad elke zondag open mogen zijn? 15. Hoeveel mensen werken er in uw winkel?.. 32
16. Wat is het vloeroppervlak van uw winkel (zonder opslag/kantoor)?.. m 2 17. Wat voor soort winkel is dit? 1. Warenhuis 2. Supermarkt 3. Voedings- en genotmiddelen (voeding, drank en tabak) 4. Kleding en modeartikelen 5. Meubels, woningtextiel, verlichting en huishoudelijke artikelen 6. Elektrische apparatuur 7. Doe-het-zelf-artikelen 8. Boeken, tijdschriften, kantoor- en schoolbenodigdheden 98. Overig, namelijk... 18. Is deze winkel onderdeel van een keten? 1. Ja 2. Nee 19. Wat is de postcode van uw winkel? 48.... Dit waren alle vragen. Hartelijk dank voor het invullen. Wilt u de vragenlijst vóór 25 april terugsturen? 33
34
Koopzondagen (horeca) De vragen gaan over de invoering van de wekelijkse koopzondag. De meeste vragen kunt u beantwoorden door het vakje van uw keuze aan te kruisen. Per vraag is, tenzij anders aangegeven, slechts één antwoord mogelijk. Het is de bedoeling dat alle vragen worden beantwoord. Soms kunt u na het aankruisen van bepaalde antwoorden één of enkele vragen overslaan. Dat is dan vetgedrukt aangegeven, bijvoorbeeld -> ga naar vraag 9. Als u hulp nodig heeft, dan kunt u ons bellen op het algemeen nummer van de gemeente: 14076. Veel succes met het invullen. 1. Wat is uw functie in uw zaak? 1. Eigenaar/franchisehouder 2. Bedrijfsleider 8. anders, namelijk... 2. Hoeveel zondagen per jaar is uw zaak open? 1. Elke zondag 2. Elke eerste zondag van de maand 3. Nooit 8. anders, namelijk... 3. Kunt u zelf bepalen hoeveel zondagen uw zaak open is? 1. Ja 2. Nee, dat bepaalt het hoofdkantoor -> ga naar vraag 7 4. Waarom heeft u gekozen voor dit aantal? 5. Overweegt u meer zondagen per jaar open te gaan? 1. Ja 2. Nee 3. Niet van toepassing, mijn zaak is al elke zondag open 6. Kunt u uw antwoord toelichten? 7. Sinds wanneer is uw zaak elke zondag open? 1. Niet van toepassing, mijn zaak is niet elke zondag open 2. Sinds 2010 of eerder 3. Sinds januari 2011 4. Sinds september 2012 5. Sinds januari 2013 6. Weet niet 8. anders, namelijk... 35
8. Is het aantal zondagen dat uw zaak open is sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag toegenomen, afgenomen of gelijk gebleven? 1. Toegenomen 2. Afgenomen 3. Gelijk gebleven 4. Niet van toepassing, want mijn zaak is niet open 9. Heeft u sinds de invoering van de wekelijkse koopzondag meer mensen in dienst? 1. Ja, ik heb meer mensen in dienst, namelijk.personen extra 2. Nee, ik heb hetzelfde aantal mensen in dienst, maar zij werken wel meer uren 3. Nee, ik heb hetzelfde aantal mensen in dienst die hetzelfde aantal uren maken (netto minder mensen in de zaak) 4. Nee, ik heb minder mensen in dienst 8. anders, namelijk... 10. Wij onderzoeken de effecten van 52 koopzondagen voor alle ondernemers. Wilt u deze vraag ook beantwoorden als u niet of gedeeltelijk gebruik maakt van de zondagopenstelling? Is uw omzet door de wekelijkse koopzondag gestegen, gelijk gebleven of gedaald? 1. Omzet is duidelijk gestegen 2. Omzet is gestegen 3. Omzet is gelijk gebleven -> ga naar vraag 12 4. Omzet is gedaald 5. Omzet is duidelijk gedaald 11. Is er volgens u nog een andere reden voor deze omzetstijging of daling? Meerdere antwoorden zijn mogelijk 1. Veranderende bestedingen 2. Internetwinkelen 3. Kredietcrisis 8. anders, namelijk... 12. Maakt u alles bij elkaar meer winst door de wekelijkse koopzondag? 1. Ja, ik maak meer winst 2. Nee, de winst is gelijk gebleven 3. Nee, de winst is gedaald In hoeverre bent u het eens/ oneens met de volgende stellingen: 13. Door de wekelijkse koopzondag in Breda. zeer mee eens eens niet eens of oneens oneens zeer niet van mee toepassing oneens 1. besteden mensen op andere dagen minder in mijn zaak 2. vind ik de binnenstad gezelliger geworden 3. is de veiligheid op straat op zondagen verbeterd 4. Als horecaondernemer/ bedrijfsleider ben ik blij met de wekelijkse koopzondag 5. Mijn zaak is s zondags open omdat de concurrent ook open is 6. Als horecaondernemer/ bedrijfsleider vind ik het goed dat ik zelf mag bepalen of ik op zondag wel of niet open ben 7. De wekelijkse koopzondag is goed voor de economie van Breda 36
14. Wat vindt u ervan dat nu ook de winkels in de hele stad elke zondag open mogen zijn? 15. Hoeveel mensen werken er in uw zaak?.. 16. Wat is het vloeroppervlak van uw zaak (zonder opslag/kantoor)?.. m 2 17. Is deze zaak onderdeel van een keten? 1. Ja 2. Nee 18. Wat is de postcode van uw zaak? 48.... Dit waren alle vragen. Hartelijk dank voor het invullen. Wilt u de vragenlijst vóór 25 april terugsturen? 37
38
Koopzondagen (hoofdkantoren) De vragen gaan over de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda. De meeste vragen kunt u beantwoorden door het vakje van uw keuze aan te kruisen. Per vraag is, tenzij anders aangegeven, slechts één antwoord mogelijk. Het is de bedoeling dat alle vragen worden beantwoord. Soms kunt u na het aankruisen van bepaalde antwoorden één of enkele vragen overslaan. Dat is dan vetgedrukt aangegeven, bijvoorbeeld -> ga naar vraag 9. Als u hulp nodig heeft, dan kunt u ons bellen op het algemeen nummer van de gemeente Breda: 14076. Veel succes met het invullen. 1. Hoeveel vestigingen heeft u in Breda?. 2. Wat is uw koopzondagenbeleid in Breda? Centrum Breda Woonboulevard 1. Elke zondag open Breda Overig Breda 2. Elke eerste zondag van de maand open 3. Geen enkele zondag open 4. Niet van toepassing 8. Anders 3. Waarom heeft u gekozen voor dit aantal koopzondagen? 4. Is het aantal mensen bij u in dienst door de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda in zijn totaliteit gewijzigd? 1. Ja, ik heb in Breda meer mensen in dienst, namelijk.personen extra 2. Nee, ik heb in Breda hetzelfde aantal mensen in dienst, maar zij werken wel meer uren 3. Nee, ik heb in Breda hetzelfde aantal mensen in dienst die hetzelfde aantal uren maken 4. Nee, ik heb in Breda minder mensen in dienst 8. anders, namelijk... 5. Is uw omzet door de invoering van de wekelijkse koopzondag in Breda in zijn totaliteit gestegen, gelijk gebleven of gedaald? 1. Omzet is duidelijk gestegen 2. Omzet is gestegen 3. Omzet is gelijk gebleven -> ga naar vraag 7 4. Omzet is gedaald 5. Omzet is duidelijk gedaald 6. Is er volgens u nog een andere reden voor deze omzetstijging of daling? Meerdere antwoorden zijn mogelijk 1. Veranderende bestedingen 2. Internetwinkelen 3. Kredietcrisis 8. anders, namelijk... 39
7. Maakt u alles bij elkaar meer winst als gevolg van de wekelijkse koopzondag in Breda? 1. Ja, ik maak meer winst 2. Nee, de winst is gelijk gebleven 3. Nee, de winst is gedaald 8. Wat voor soort winkels heeft u? Meerdere antwoorden zijn mogelijk 1. Warenhuis 2. Supermarkt 3. Voedings- en genotmiddelen (voeding, drank en tabak) 4. Kleding en modeartikelen 5. Meubels, woningtextiel, verlichting en huishoudelijke artikelen 6. Elektrische apparatuur 7. Doe-het-zelf-artikelen 8. Boeken, tijdschriften, kantoor- en schoolbenodigdheden 98. Overig, namelijk... 9. Wat is het totale vloeroppervlak van uw winkels in Breda (zonder opslag/kantoor)?. m 2 10. Heeft u nog andere opmerkingen over de wekelijkse koopzondag in Breda? Dit waren alle vragen. Hartelijk dank voor het invullen. Wilt u de vragenlijst vóór 25 april terugsturen? 40
Koopzondagen (bewoners) Sinds 1 januari 2011 mogen de winkels in Breda elke zondag geopend zijn. Sinds september 2012 zijn ook veel winkels in het centrum elke zondag open. De gemeenteraad van Breda wil graag weten wat u hiervan vindt en hoe vaak u hier gebruik van maakt. Zou u zo vriendelijk willen zijn om deze vragenlijst in te vullen? De enquête duurt ongeveer 5 minuten. Alvast hartelijk bedankt. 1. Hoe vaak gaat u op zondag winkelen of boodschappen doen in Breda? 1. Wekelijks 2. Eén a twee keer per maand 3. Een paar keer per jaar 4. Nooit -> ga naar vraag 5 2. Als u zondags gaat winkelen of boodschappen doen, waar doet u dat dan: Meerdere antwoorden zijn mogelijk 1. Winkels in de binnenstad 2. Winkels in de buurt -> ga naar vraag 3 3. Supermarkt -> ga naar vraag 3 4. Woonboulevard -> ga naar vraag 3 5. anders, namelijk... -> ga naar vraag 3 2a Als u op zondag naar de binnenstad gaat hoe gaat u daar dan meestal naartoe? 1. te voet 2. met de fiets 3. met de auto 4. met openbaar vervoer 5. anders, namelijk... 3. Wat is voor u de belangrijkste reden om op zondag te gaan winkelen of boodschappen doen? 1. Door de weeks heb ik geen tijd 2. Niets anders te doen 3. Voor de gezelligheid 4. Op zaterdag heb ik geen tijd 5. Nuttige invulling van de zondag 6. anders, namelijk... 4. Als u op zondag gaat winkelen/boodschappen doen, combineert u dat dan met een bezoek aan een restaurant of café? 1. Ja, (bijna) altijd 2. Ja, regelmatig 3. Ja, soms 4. Nee, zelden of nooit -> ga naar vraag 6 41