Winkeltijdenonderzoek De Wolden

Transcriptie

1 Winkeltijdenonderzoek De Wolden Gemeente De Wolden T.a.v. Jeannette Los Raadhuisstraat GD Zuidwolde Januari 2014 Onderzoekers: Yannick Abrahams MSC Drs. Koop Boer

2 MANAGEMENT SUMMARY Wat vinden de inwoners van De Wolden van zondagopenstelling? Van alle ondervraagde inwoners in gemeente De Wolden, is 40% negatief over de zondagopenstelling in het algemeen. Daarentegen is iets meer dan een kwart (27%) positief en een derde (32%) neutraal. Dit betekent dat een meerderheid (59%) niet negatief staat tegenover de zondagopenstelling. Vooral ouderen zijn negatief: 43% van de inwoners tussen de 40 en 60 jaar en 45% van de inwoners van 60 jaar en ouder zijn tegen de zondagopenstelling. Jongeren (18 tot 40 jaar) zijn een stuk positiever. Bijna de helft (49%) van alle jongeren is voor de zondagopenstelling, 28% is neutraal. Jongeren hebben doordeweeks en op zaterdag minder tijd om te winkelen. Een verruiming van het aantal koopzondagen is voor deze groep vooral erg praktisch. Ouderen hechten veel waarde aan de zondagsrust en vinden zes dagen per week om te kunnen winkelen meer dan voldoende. In welke mate winkelen inwoners van De Wolden wel eens op zondag? Jongeren winkelen vaker op zondag dan ouderen. Ongeveer zes op de tien (61%) jongeren winkelt wel eens op zondag. Bij inwoners van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar) is dit 35%, bij ouderen 20%. Zowel jongeren als ouderen die wel eens op zondag winkelen, doen dit voornamelijk buiten de eigen gemeente. De helft van alle zondagshoppers winkelt wel eens in Meppel, 31% in Hoogeveen. Vooral jongeren geven aan dat De Wolden voor hen minder interessant is om op zondag te winkelen. Ook een deel van de winkeliers merkt op dat inwoners van De Wolden op zondag veelal naar grotere plaatsen buiten de gemeente gaan, omdat De Wolden zelf relatief weinig te bieden heeft. Ervaren centrumbewoners overlast van de zondagopenstelling? Van alle ondervraagde centrumbewoners in De Wolden ervaart slechts 7% wel eens overlast van de zondagopenstelling. Echter; koopzondagen in De Wolden vinden voornamelijk plaats in De Wijk. De centrumbewoners die aangeven overlast te ervaren wonen allen in een winkelstraat in De Wijk. Van alle ondervraagde centrumbewoners in De Wijk ervaart 27% wel eens overlast van de zondagopenstelling. Welke openingstijden hebben de voorkeur indien de winkels op zondag open gaan? Als de winkels op zondag vaker open zouden gaan, dan heeft ongeveer een kwart (24%) van alle inwoners de voorkeur voor tot uur als openingstijd. Ruim de helft (53%) van de inwoners heeft geen voorkeur.

3 Wat vinden de winkeliers van een eventuele verruiming van de zondagopenstelling? Iets meer dan de helft (51%) van de winkeliers in de centrumgebieden van De Wolden staat negatief tegenover de zondagopenstelling in het algemeen. Drie op de tien winkeliers is positief over een eventuele verruiming. Winkeliers die voor een eventuele verruiming zijn, vinden hun eigen keuzevrijheid hierbij belangrijk. Een extra koopzondag is voor hen interessant, maar niet iedere week. Voor winkeliers die tegen de zondagopenstelling zijn, is het vooral een principe- en geloofskwestie. Zij hechten veel waarde aan de zondagsrust. Een ruime meerderheid (70%) van alle ondervraagde winkeliers maakt nu niet altijd gebruik van de zondagopenstelling. Zouden winkeliers vaker op zondag open gaan als deze mogelijkheid er zou zijn? Wanneer de gemeente de mogelijkheid zou bieden om op zondag vaker open te gaan, zou één vijfde van de winkeliers hiervan gebruik maken. Twee derde zou deze mogelijkheid onbenut laten. Van de winkeliers die aangeven geen gebruik te zullen maken van de mogelijkheid om op zondag vaker open te gaan, heeft de grootste groep (50%) er geen problemen mee als andere ondernemers wel vaker open zouden gaan. Ruim een kwart (27%) heeft hier wel problemen mee. Welke openingstijden hebben de voorkeur indien de winkels op zondag open gaan? Indien de winkels op zondag vaker open zouden gaan, dan heeft 16% van de winkeliers een voorkeur voor tot uur als openingstijd. Vier op de tien winkeliers heeft echter een andere voorkeur. Hiervan zou een meerderheid (59%) het liefst de winkel om of uur openen en om of uur weer sluiten. Wat vinden ondernemers van een eventuele verruiming van de zondagopenstelling? Van alle ondernemers in de horeca, recreatie en toerisme branche in gemeente De Wolden, staat de helft positief tegenover een verruiming van de zondagopenstelling. Eén op de vijf ondernemers is tegen de zondagopenstelling in het algemeen. Voorstanders geven aan dat een verruiming van de zondagopenstelling aantrekkelijk is voor de toeristen, die nu al vaak verwachten dat de winkels op zondag open zijn. Tegenstanders vinden de zondagopenstelling te belastend voor de winkeliers.

4 Wat vinden ondernemers van andere winkels die zondags vaker open zouden gaan? De grootste groep (41%) ondernemers vindt het positief als andere winkels in De Wolden ook vaker op zondag open zouden gaan. Zij geven aan dat dit zorgt voor meer klandizie op zondag, vooral in de horecabranche. Ondernemers die minder positief zijn, geven aan dat een verruiming alleen aantrekkelijk is voor de ondernemers die zelf ook in de centrumgebieden gevestigd zijn. Welke openingstijden hebben de voorkeur indien de winkels op zondag open gaan? Indien de winkels op zondag open zouden gaan, dan heeft 29% van de ondernemers een voorkeur voor tot uur als openingstijd, 43% heeft geen voorkeur.

5 Inhoud 1 Inleiding Achtergrond Doel onderzoek Methode van Onderzoek Onderzoekspopulatie en responsgroep Leeswijzer Inwoners van de gemeente De Wolden Percentage inwoners van De Wolden dat wel eens op zondag winkelt Plaatsen binnen en buiten De Wolden waar inwoners wel eens op zondag winkelen Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar leeftijd Mening van jonge inwoners (18 tot 40 jaar) ten aanzien van de zondagopenstelling Mening inwoners van middelbare leeftijd ten aanzien van de zondagopenstelling Mening van de oudere inwoners ( 60 jaar) ten aanzien van de zondagopenstelling Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar regio Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar plaats Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Percentage centrumbewoners dat overlast ervaart van de zondagopenstelling Winkeliers in de centrumgebieden Percentage winkeliers dat nu wel eens gebruik maakt van de zondagopenstelling Mening van de winkeliers in De Wolden over verruiming van de zondagopenstelling Mening van de winkeliers over verruiming van de zondagopenstelling, naar regio Winkeliers die positief zijn over een eventuele verruiming Winkeliers die neutraal zijn over een eventuele verruiming Winkeliers die negatief zijn over een eventuele verruiming Percentage winkeliers dat vaker open zou gaan als deze mogelijkheid er zou zijn Mening winkeliers over andere winkels die op zondag wel vaker open zouden gaan Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Ondernemers horeca, recreatie en toerisme Mening van de ondernemers over verruiming van de zondagopenstelling, totaal Mening van de ondernemers over verruiming van de zondagopenstelling Mening van ondernemers over andere winkels die op zondag vaker open gaan Mening van ondernemers over andere winkels die op zondag vaker open gaan Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Achtergrondkenmerken responsgroepen Alle inwoners, verdeling naar leeftijd Alle inwoners, verdeling naar geslacht Alle inwoners, verdeling naar regio Centrumbewoners, verdeling naar regio Winkeliers in de centrumgebieden, verdeling naar branche Winkeliers in de centrumgebieden, verdeling naar regio Ondernemers horeca, recreatie en toerisme, verdeling naar branche... 19

6 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Winkels mogen op doordeweekse dagen en op zaterdag tussen 6.00 en uur open zijn. Gemeenten kunnen vanaf 1 juli 2013 winkels toestemming geven om buiten deze uren open te zijn. Of de winkels op zondagen open zijn, verschilt dan ook per gemeente. De gemeente De Wolden overweegt om gebruik te maken van de nieuwe mogelijkheden die de Winkeltijdenwet haar biedt. Om een gefundeerde beslissing te nemen wil zij graag weten hoe daarover door verschillende bevolkingsgroepen, zoals winkeliers, ondernemers in de horeca, recreatie en toerisme branche en inwoners, wordt gedacht. Hiervoor heeft gemeente De Wolden marktonderzoek laten uitvoeren door Lexnova. 1.2 Doel onderzoek Het belangrijkste doel van dit onderzoek is het in beeld brengen van de vraag of er draagvlak is voor verruiming van de winkeltijden op zondag. En zo ja, dat draagvlak er bij de verschillende bevolkingsgroepen uit ziet. 1.3 Methode van Onderzoek Door middel van het afnemen van korte telefonische enquêtes is er kwantitatief onderzoek verricht onder de verschillende bevolkingsgroepen in gemeente De Wolden (zie 1.4 Onderzoekspopulatie en responsgroep). De enquêtes zijn in week 47 en 48 (2013) afgenomen. 1.4 Onderzoekspopulatie en responsgroep In het onderzoek worden drie groepen onderscheiden: inwoners, winkeliers en ondernemers in de sector horeca, recreatie en toerisme (zie ook Hoofdstuk 8. Achtergrondkenmerken responsgroepen). De onderzoekspopulatie voor de groep inwoners bestond uit alle inwoners van 18 jaar en ouder die wonen in gemeente De Wolden. In totaal hebben 400 inwoners aan het onderzoek meegewerkt. De onderzoekspopulatie voor de groep winkeliers bestond uit alle winkeliers in de centrumgebieden van de kernen van gemeente De Wolden. In totaal hebben 51 winkeliers aan het onderzoek meegewerkt. De onderzoekspopulatie voor de groep ondernemers bestond uit alle ondernemers in de sector horeca, recreatie en toerisme in De Wolden. In totaal hebben 56 ondernemers deelgenomen. 1.5 Leeswijzer In hoofdstuk twee worden de resultaten weergegeven voor de groep inwoners van De Wolden. In hoofdstuk drie worden de resultaten gepresenteerd van de winkeliers in De Wolden. In hoofdstuk vier worden de resultaten van de ondernemers in de sector horeca, recreatie en toerisme besproken. In het bijlagenrapport zijn de vragenlijst en de antwoorden op de open vragen opgenomen. De weergegeven percentages hebben telkens betrekking op n, het aantal respondenten dat de betreffende vraag heeft beantwoord. Indien een percentage kleiner of gelijk is aan 2%, dan wordt dit percentage niet cijfermatig in de grafiek weergegeven. 1

7 2 Inwoners van de gemeente De Wolden In het winkeltijdenonderzoek onder inwoners van gemeente De Wolden is er een onderscheid gemaakt tussen regio (centrumbewoners en overige bewoners) en leeftijd (jong, middelbaar en oud). De resultaten worden op totaalniveau (alle inwoners) gerapporteerd. Daar waar het relevant is, worden de resultaten per subgroep weergegeven. 2.1 Percentage inwoners van De Wolden dat wel eens op zondag winkelt Grafiek 1. Percentage inwoners dat wel eens op zondag winkelt (n=400) Totaal (n=400) 66% 34% 60 jaar (n=162) 80% 20% 40 tot 60 jaar (n=159) 65% 35% 18 tot 40 jaar (n=79) 39% 61% Nee Ja Van alle ondervraagde inwoners in de gemeente De Wolden, winkelt een derde (34%) wel eens op zondag. Dit percentage ligt onder jongeren fors hoger (61% winkelt wel eens op zondag) dan onder ouderen (20%) en personen van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar; 35% winkelt wel eens op zondag). 2.2 Plaatsen binnen en buiten De Wolden waar inwoners wel eens op zondag winkelen Tabel 1. Percentage inwoners dat wel eens in of buiten De Wolden winkelt, meerdere antwoorden mogelijk (n=137) Winkelen in De Wolden Percentage De Wijk 8% Ruinen 1% Winkelen buiten De Wolden Percentage Meppel 50% Hoogeveen 31% Groningen 16% Zwolle 14% Amsterdam 6% Emmen 6% Inwoners van De Wolden winkelen op zondag meer buiten dan binnen de gemeente De Wolden. Van alle inwoners die wel eens op zondag winkelen, winkelt 8% wel eens in De Wijk, 1% in Ruinen. Andere plaatsen in De Wolden worden niet genoemd. De helft van de zondagshoppers winkelt wel eens in Meppel, bijna een derde (31%) gaat ook wel eens naar Hoogeveen. Daarnaast zijn Groningen (16%) en Zwolle (14%) voor inwoners van De Wolden relatief populaire plaatsen om op zondag te winkelen. 2

8 2.3 Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar leeftijd Grafiek 2. Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar leeftijd (n=400) Totaal (n=400) 27% 32% 40% 60 jaar (162) 20% 34% 45% 40 tot 60 jaar (n=159) 24% 32% 43% 18 tot 40 jaar (n=79) 49% 28% 23% Positief Neutraal Negatief Geen mening Van alle ondervraagde inwoners in gemeente De Wolden, is veertig procent negatief over de zondagopenstelling in het algemeen. Iets meer dan een kwart (27%) is positief, een derde (32%) is neutraal. Jongeren zijn een stuk positiever dan ouderen. Bijna de helft (49%) van alle jongeren is positief over de zondagopenstelling, tegenover een vijfde van de ouderen ( 60 jaar). Bij inwoners van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar) is ongeveer een kwart (24%) positief. 3

9 2.4 Mening van jonge inwoners (18 tot 40 jaar) ten aanzien van de zondagopenstelling Om de resultaten uit paragraaf 2.3 beter te kunnen duiden, wordt hieronder de top drie van meest genoemde open antwoorden weergegeven per leeftijdsgroep (jong, middelbaar, oud) en per antwoordcategorie (positief, neutraal of negatief over de zondagopenstelling). Jongere inwoners (18 tot 40 jaar) zijn positief over de zondagopenstelling, omdat: 1. Zij doordeweeks fulltime werken en ook op zaterdag allerlei activiteiten doen, zoals sporten; 2. Koopzondagen voor hen daarom zeer praktisch zijn; 3. Zij vinden dat de gemeente met haar tijd moet meegaan. Jongere inwoners (18 tot 40 jaar) zijn neutraal over de zondagopenstelling, omdat: 1. Winkeliers dit zelf moeten kunnen beslissen; 2. Een koopzondag af en toe heel praktisch is, maar niet iedere zondag; 3. Zij al zes dagen in de week de tijd hebben om te winkelen; 4. De gemeente De Wolden niet interessant is om te winkelen en zij daarom op zondag andere plaatsen (in andere gemeenten) bezoeken om te winkelen. Jongere inwoners (18 tot 40 jaar) zijn negatief over de zondagopenstelling, omdat: 1. Winkeliers een rustdag verdienen; 2. Zij vanwege hun geloofsovertuiging op zondag niet winkelen; 3. Zij doordeweeks en op zaterdag al genoeg tijd hebben om te winkelen. Winkeliers hoeven van mij niet 7 dagen in de week te werken. Het is praktisch. Ik werk fulltime en mijn partner ook. Dan is het heel makkelijk om op zondag boodschappen te kunnen doen. 2.5 Mening inwoners van middelbare leeftijd ten aanzien van de zondagopenstelling Inwoners van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar) zijn positief over de zondagopenstelling, omdat: 1. Dit handig/makkelijk is; 2. Het prettig/leuk is om op je vrije dag in alle rust te kunnen winkelen; 3. Zij vinden dat de gemeente met haar tijd moet meegaan. Inwoners van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar) zijn neutraal, omdat: 1. Winkeliers dit zelf moeten kunnen beslissen; 2. Dit positief is voor grote winkels, maar minder rendabel is voor kleinere ondernemers; 3. Een koopzondag af en toe heel praktisch is, maar niet iedere zondag. Inwoners van middelbare leeftijd (40 tot 60 jaar) zijn negatief, omdat: 1. Er doordeweeks en op zaterdag genoeg momenten zijn om te kunnen winkelen; 2. Zij vanwege hun geloofsovertuiging op zondag niet winkelen; 3. De kleinere winkeliers op zondag vrij verdienen. Het is leuk om op zondag te winkelen met het hele gezin. Iedereen is dan vrij. De winkeltijden zijn zo ruim, dat iedereen nu genoeg tijd heeft om te winkelen. 4

10 2.6 Mening van de oudere inwoners ( 60 jaar) ten aanzien van de zondagopenstelling Oudere inwoners ( 60 jaar) zijn positief over de zondagopenstelling, omdat: 1. Iedere winkelier het recht moet hebben om hier zelf over te beslissen; 2. Dit af en toe zeer praktisch is, maar niet iedere week; 3. Het leuk is om op een vrije zondag te winkelen. Oudere inwoners ( 60 jaar) zijn neutraal over de zondagopenstelling, omdat: 1. Zij zich niet aan een koopzondag storen, maar hier geen gebruik van zullen maken; 2. Zij denken dat mensen op zondag eerder naar de grotere steden zullen gaan om te winkelen. Oudere inwoners ( 60 jaar) zijn negatief over de zondagopenstelling, omdat: 1. Zondag een rustdag is (of men nu kerkelijk is of niet); 2. Zij vanwege hun geloofsovertuiging op zondag niet winkelen; 3. Dit alleen positief is voor grote winkels, maar niet rendabel voor kleinere ondernemers; 4. Zes dagen per week genoeg is om te kunnen winkelen; 5. Zij de kleine zelfstandigen in de gemeente een vrije dag gunnen. Het zou voor de winkeliers prettig zijn als ze vrij in deze keuze zouden zijn. Ik ben hier principieel op tegen en dat heeft niets met het geloof te maken. De zondag is voor iedereen een rustdag. 5

11 2.7 Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar regio Grafiek 3. Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar regio (n=400) Totaal (n=400) 27% 32% 40% Centrumbewoners (n=60) 17% 36% 45% Overige bewoners (n=340) 29% 31% 39% Positief Neutraal Negatief Geen mening Van alle ondervraagde centrumbewoners, is 45% negatief over de zondagopenstelling. Ongeveer een zesde (17%) is positief. Mensen die niet in de centrumgebieden wonen (de overige bewoners) zijn minder negatief; bijna drie op de tien (29%) inwoners staat positief tegenover de zondagopenstelling in het algemeen, 39% is negatief. 2.8 Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar plaats Grafiek 4. Mening van de inwoners ten aanzien van de zondagopenstelling, naar plaats (n=400) Totaal (n=400) 27% 32% 40% Zuidwolde (n=109) 27% 25% 48% De Wijk (n=64) 42% 45% 13% Ruinen (n=58) 16% 31% 48% 5% Ruinerwold (n=56) 27% 30% 43% Koekange (n=44) 18% 34% 48% Overige plaatsen (n=69) 30% 31% 39% Positief Neutraal Negatief Geen mening Van alle ondervraagde inwoners in de gemeente De Wolden, zijn de inwoners van De Wijk het meest positief over de zondagopenstelling: 42% is positief, slechts 13% is negatief. Bij iedere andere plaats in de gemeente, is de grootste groep inwoners negatief over de zondagopenstelling in het algemeen. 6

12 2.9 Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Grafiek 5. Voorkeurstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan, naar leeftijd (n=400) Totaal (n=400) 24% 17% 53% 6% 60 jaar (162) 14% 12% 65% 9% 40 tot 60 jaar (n=159) 26% 20% 52% 18 tot 40 jaar (n=79) 42% 20% 33% 5% uur Andere voorkeur Geen voorkeur Weet niet Indien de winkels op zondag open zouden gaan, dan geeft ongeveer een kwart (24%) van alle inwoners de voorkeur aan uur tot uur als openingstijd. Ruim de helft (53%) heeft geen voorkeur (hieronder vallen ook de inwoners die tegen een koopzondag zijn), 17% heeft een andere voorkeur. Andere voorkeur Van de inwoners die een andere voorkeurstijd hebben (17% van alle inwoners), ziet een meerderheid graag dat de winkels s ochtends open gaan (bijvoorbeeld om uur of uur) en aan het eind van de middag weer sluiten (bijvoorbeeld om uur of uur). Dit ligt redelijk in lijn met de reguliere doordeweekse openingstijden in gemeente De Wolden (09.30 uur tot of uur). Tabel 2. Percentage inwoners dat een andere voorkeur heeft dan tot uur of tot uur (n=59) Tijd Aantal Percentage tot uur 8 14% tot uur 10 17% tot uur 8 14% tot uur 8 14% tot uur 5 8% tot uur 10 17% Overige voorkeurstijden 10 17% Totaal % 7

13 2.10 Percentage centrumbewoners dat overlast ervaart van de zondagopenstelling Grafiek 6. Percentage centrumbewoners dat overlast ervaart van de zondagopenstelling (n=60) 2% 5% Ja, veel (n=1) Ja, een beetje (n=3) 93% Nee (n=56) Koopzondagen in De Wijk Bewoners van de winkelstraten in de centrumgebieden van de gemeente ervaren nu nauwelijks overlast van de zondagopenstelling. Slechts 2% ervaart veel overlast, 5% een beetje. Dit is te verklaren door het feit dat koopzondagen in gemeente De Wolden nu voornamelijk plaatsvinden in De Wijk. Het zijn dan ook alleen de bewoners die in een winkelstraat in De Wijk wonen die aangeven overlast te ervaren van de zondagopenstelling. Van alle ondervraagde centrumbewoners (60 inwoners), woont een kwart (15 inwoners) in De Wijk. Hiervan ervaart 27% wel eens overlast van de zondagopenstelling. Soort overlast Bij de inwoner die veel overlast ervaart, heeft deze overlast betrekking op parkeren en verkeersdrukte. Inwoners die een beetje overlast ervaren, hebben vooral last van parkeren en in mindere mate van verkeersdrukte. 8

14 3 Winkeliers in de centrumgebieden In het winkeltijdenonderzoek onder ondernemers worden twee groepen onderscheiden: winkeliers die gevestigd zijn in de centrumgebieden en ondernemers in de branche horeca, recreatie en toerisme. In dit hoofdstuk worden de resultaten van de groep winkeliers besproken. 3.1 Percentage winkeliers dat nu wel eens gebruik maakt van de zondagopenstelling Grafiek 7. Percentage winkeliers dat nu wel eens gebruik maakt van de zondagopenstelling in de gemeente (n=51) 16% 14% 70% Ja, vaak Soms Nee, bijna nooit Een meerderheid (70%) van de ondervraagde winkeliers maakt nu geen (of bijna nooit) gebruik van de zondagopenstelling in gemeente De Wolden. Ongeveer een zesde (16%) van de winkeliers maakt hier nu (vaak) gebruik van, 15% maakt hier soms gebruik van. 3.2 Mening van de winkeliers in De Wolden over verruiming van de zondagopenstelling Grafiek 8. Percentage winkeliers dat positief of negatief is tegenover een verruiming (n=51)* Totaal (n=51) 29% 12% 51% 6% Vaak gebruik zondagopenstelling (n=8) 63% 25% 12% Soms gebruik zondagopenstelling (n=7) 43% 29% 28% Geen gebruik zondagopenstelling (n=36) 19% 6% 69% 3% 3% Positief over verruiming Tevreden met huidige situatie Tegen zondagopenstelling Neutraal Geen mening Van alle ondervraagde winkeliers, is ongeveer de helft (51%) tegen de zondagopenstelling in het algemeen. Drie op de tien (29%) winkeliers staat positief tegenover een eventuele verruiming. Branches binnen detailhandel De branches die binnen detailhandel worden onderscheiden, laten hier vergelijkbare resultaten zien. Huidig gebruik zondagopenstelling Van de winkeliers die nu (vaak) gebruik maken van de zondagopenstelling, is 63% positief over een verruiming, 12% is tegen. Ook bij winkeliers die soms gebruik maken van de verruiming is de grootste groep (43%) positief. Bij winkeliers die nu geen (of bijna nooit) gebruik maken van de zondagopenstelling, is 69% tegen de zondagopenstelling in het algemeen, 19% is positief over een verruiming. *Sommige verschillen zijn niet significant vanwege het lage aantal respondenten (n) per deelpopulatie. 9

15 3.3 Mening van de winkeliers over verruiming van de zondagopenstelling, naar regio Grafiek 9. Percentage winkeliers dat positief of negatief is tegenover een verruiming, naar regio (n=51)* Totaal (n=51) 29% 12% 51% 6% Zuidwolde (n=22) 36% 5% 55% 4% De Wijk (n=9) 45% 22% 11% 22% Ruinen (n=8) 25% 25% 38% 12% Ruinerwold (n=6) 17% 83% Overige plaatsen (n=6) 17% 83% Positief over verruiming Tevreden met huidige situatie Tegen zondagopenstelling Neutraal Geen mening Van alle ondervraagde winkeliers in de gemeente De Wolden, zijn de winkeliers in De Wijk het meest positief over een eventuele verruiming van de zondagopenstelling: 45% is positief, 11% is tegen de zondagopenstelling. Bij iedere andere plaats in de gemeente is de grootste groep winkeliers tegen de zondagopenstelling in het algemeen. *Sommige verschillen zijn niet significant vanwege het lage aantal respondenten (n) per deelpopulatie. 10

16 3.4 Winkeliers die positief zijn over een eventuele verruiming Winkeliers die positief zijn over een eventuele verruiming geven aan, dat: 1. Zij hun eigen keuzevrijheid hierbij erg belangrijk vinden; 2. Af en toe een koopzondag een interessante optie is, maar niet iedere week; 3. Een verruiming van de zondagopenstelling voor meer klanten zorgt; 4. Een verruiming alleen werkt als de andere winkels hier ook voor open staan; 5. De gemeente moet meegaan met het beleid van de andere gemeenten in de provincie Drenthe. Ik ben alleen positief als we als winkelier zelf de keus krijgen over wanneer we open en dicht mogen gaan. Dan zie ik veel kansen liggen op een zondagmiddag. 3.5 Winkeliers die neutraal zijn over een eventuele verruiming Winkeliers die tevreden zijn met de huidige situatie geven aan, dat: 1. Zes dagen in de week en acht koopzondagen per jaar genoeg zijn; 2. Zij niet per se voor een verruiming zijn, maar wel mee zullen gaan met de andere winkeliers. Wij zijn zes dagen in de week geopend en dat is genoeg in onze branche. 3.6 Winkeliers die negatief zijn over een eventuele verruiming Winkeliers die tegen zondagopenstelling in het algemeen zijn geven aan, dat: 1. Dit voor hun een principekwestie is; 2. Zij vanwege hun geloofsovertuiging niet op zondag open willen; 3. Zij geen zin hebben om ook nog eens op zondag te moeten werken; 4. Zij veel waarde hechten aan de zondagsrust en dan tijd willen besteden aan hun gezin; 5. Zes dagen in de week genoeg is om boodschappen te kunnen doen; 6. Potentiële klanten op zondag toch naar andere, grote plaatsen zullen gaan om te winkelen. Wij houden hier van de zondagsrust. Als het kan, dan ga ik hier niet in mee. 11

17 3.7 Percentage winkeliers dat vaker open zou gaan als deze mogelijkheid er zou zijn Grafiek 10. Percentage winkeliers dat vaker open zou gaan als deze mogelijkheid zou worden geboden (n=51)* Totaal (n=51) 20% 67% 13% Vaak gebruik zondagopenstelling (n=8) 50% 38% 12% Soms gebruik zondagopenstelling (n=7) 14% 43% 43% Geen gebruik zondagopenstelling (n=36) 14% 78% 8% Ja Nee Weet ik nog niet Eén op de vijf winkeliers zou vaker open gaan wanneer de gemeente deze mogelijkheid zou bieden. Twee derde van de winkeliers zou van deze mogelijkheid geen gebruik maken. Huidige gebruik zondagopenstelling Van de winkeliers die nu al (vaak) gebruik maken van de zondagopenstelling, geeft de helft aan vaker open te gaan als de gemeente deze mogelijkheid zou bieden. Winkeliers die nu al geen gebruik maken van de zondagopenstelling, zullen niet vaker open gaan (78% is negatief). Bij de winkeliers die nu soms al gebruik maken van de zondagopenstelling, twijfelt nog een grote groep (43%). Plaatsen De diverse plaatsen in gemeente De Wolden, zoals Zuidwolde, De Wijk, Ruinerwold en Ruinen, laten hier allen vergelijkbare resultaten zien. *Sommige verschillen zijn niet significant vanwege het lage aantal respondenten (n) per deelpopulatie. 12

18 3.8 Mening winkeliers over andere winkels die op zondag wel vaker open zouden gaan Grafiek 11. Percentage winkeliers dat er wel/geen problemen mee heeft als anderen op zondag wel open gaan (n=34) 27% 23% 50% Ja Maakt mij niet uit Nee Van de winkeliers die geen gebruik gaan maken van de mogelijkheid om op zondag vaker open te gaan, heeft de helft er geen problemen mee als andere winkeliers wel vaker open gaan. Iets meer dan een kwart (27%) heeft hier wel problemen mee, 23% is neutraal. 3.9 Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Grafiek 12. Voorkeurstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan (n=51) 16% 41% 43% uur Andere voorkeur Geen voorkeur Indien de winkels op zondag open zouden gaan, dan geeft ongeveer één op de zes winkeliers (16%) de voorkeur aan uur tot uur als openingstijd. Ruim veertig procent (43%) heeft geen voorkeur (hieronder vallen ook de winkeliers die de zondagopenstelling zijn), 41% heeft een andere voorkeur. Andere voorkeur Van de winkeliers die een andere voorkeurstijd hebben, ziet een meerderheid het liefst dat de winkels s ochtends om uur open gaan en aan het eind van de middag weer sluiten (bijvoorbeeld om uur of uur). Tabel 3. Percentage winkeliers dat een andere voorkeur heeft dan tot uur (n=18) Tijd Aantal Percentage tot uur 3 17% tot uur 4 22% tot uur 5 28% tot uur 2 11% Overige voorkeurstijden 4 22% Totaal % 13

19 4 Ondernemers horeca, recreatie en toerisme In dit hoofdstuk worden de resultaten besproken van de ondernemers in de gemeente De Wolden die zich in de branche horeca, recreatie en toerisme bevinden. 4.1 Mening van de ondernemers over verruiming van de zondagopenstelling, totaal Grafiek 13. Mening van ondernemers ten aanzien van een verruiming van de zondagopenstelling, totaal (n=56) 50% 18% 20% 12% Positief over verruiming Tevreden met huidige situatie Tegen zondagopenstelling Neutraal Van alle ondervraagde ondernemers in de sector horeca, recreatie en toerisme, staat de helft positief tegenover een verruiming van de zondagopenstelling. Twintig procent is tegen de zondagopenstelling in het algemeen, 18% is tevreden met de huidige situatie. 4.2 Mening van de ondernemers over verruiming van de zondagopenstelling Ondernemers die positief zijn over een eventuele verruiming geven aan, dat: 1. Dit aantrekkelijk is voor toeristen, die nu al vaak verwachten dat de winkels op zondag open zijn; 2. Zij hun eigen keuzevrijheid hierbij belangrijk vinden. De winkels hoeven niet iedere zondag open, maar bijvoorbeeld wel wat vaker met de feestdagen. Ondernemers die tevreden zijn met de huidige situatie geven aan, dat: 1. Zij niet principieel tegen een verruiming zijn, maar denken dat het voor winkeliers niet uit kan; 2. Een paar extra koopzondagen zeer praktisch kan zijn, bijvoorbeeld met de feestdagen; 3. Zes dagen in de week en acht koopzondagen per jaar voldoende moet zijn. Het is onnodig en te belastend voor de winkeliers om op zondag op te gaan. Ondernemers die tegen zondagopenstelling in het algemeen zijn geven aan, dat: 1. Dit te belastend is voor de winkeliers en dat zij recht hebben op een vrije zondag; 2. Mensen al genoeg tijd en mogelijkheden (zes dagen per week) hebben om te kunnen winkelen; 3. Er genoeg winkels op zondag open zijn in de nabij gelegen gemeenten. Onze gasten zijn soms heel teleurgesteld dat de winkels hier op zondag niet geopend zijn. 14

20 4.3 Mening van ondernemers over andere winkels die op zondag vaker open gaan Grafiek 14. Percentage ondernemers dat het positief/negatief vindt dat andere winkels op zondag vaker opengaan (n=56) 41% 30% 7% 21% Positief Neutraal Negatief Weet ik niet Van alle ondervraagde horeca, recreatie en toerisme ondernemers, vindt de grootste groep (41%) het positief als andere winkels in de gemeente op zondag vaker open zouden gaan. De helft van de ondernemers is neutraal (30%) of kan deze vraag niet beantwoorden (21%). Slechts 7% is negatief. 4.4 Mening van ondernemers over andere winkels die op zondag vaker open gaan Ondernemers die het positief vinden als andere winkels op zondag vaker open gaan, zeggen dat dit: 1. Zorgt voor meer klandizie op zondag, vooral in de horecabranche; 2. Aantrekkelijk is voor toeristen, die nu al vaak verwachten dat de winkels op zondag open zijn. Als je een horecazaak hebt in een grote winkelstraat, dan heb je meer klandizie op zondag. Ondernemers die neutraal of negatief zijn, geven onder meer aan dat een verruiming voor hen zelf oninteressant is, maar alleen aantrekkelijk is voor de ondernemers die zelf ook in het centrum zitten. 15

21 4.5 Voorkeur voor openingstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan Grafiek 15. Voorkeurstijden indien de winkels op zondag open zouden gaan, naar leeftijd (n=56) 29% 18% 43% 5% 5% uur Andere voorkeur Geen voorkeur uur Weet niet Indien de winkels op zondag open zouden gaan, dan geeft ongeveer drie op de tien ondernemers (29%) de voorkeur aan uur tot uur als openingstijd. Ruim veertig procent heeft geen voorkeur (hieronder vallen ook de winkeliers die tegen een koopzondag zijn), 18% heeft een andere voorkeur. Andere voorkeur Van de ondernemers die een andere voorkeurstijd hebben (18%), ziet ruim de helft (56%) het liefst dat de winkels de hele dag open zijn. Zij prefereren dezelfde tijden als op doordeweekse dagen; van uur tot uur of uur. Tabel 4. Percentage winkeliers dat een andere voorkeur heeft dan tot uur (n=9) Tijd Aantal Percentage tot uur 1 11% tot uur 1 11% tot uur 1 11% tot uur 1 11% Zelfde openingstijden als doordeweeks 5 56% Totaal 9 100% 16

22 5 Achtergrondkenmerken responsgroepen Het winkeltijdenonderzoek in De Wolden is verricht onder inwoners en ondernemers. Inwoners zijn hierin onderscheiden naar regio (centrumbewoners en overige bewoners) en leeftijd (jong, middelbaar en oud). Ondernemers zijn onderverdeeld in winkeliers en horeca, recreatie en toerisme ondernemers. In dit hoofdstuk worden de achtergrondkenmerken per responsgroep weergegeven. 5.1 Alle inwoners, verdeling naar leeftijd Tabel 5. Verdeling responsgroep inwoners, naar leeftijd (n=400) Leeftijd Responsgroep Populatie (N=18.700) 18 tot 40 jaar 20% 25% 40 tot 60 jaar 40% 40% 60 jaar 40% 35% Totaal 100% 100% 5.2 Alle inwoners, verdeling naar geslacht Tabel 6. Verdeling responsgroep inwoners, naar geslacht (n=400) Geslacht Responsgroep Populatie (N=18.700) Man 43% 50% Vrouw 57% 50% Totaal 100% 100% 5.3 Alle inwoners, verdeling naar regio Tabel 7. Verdeling responsgroep, naar regio (n=400) Regio Responsgroep Populatie (N=18.700) Centrum 15% 10% 1 Overige 85% 90% Totaal 100% 100% In de bovenstaande tabellen is de verdeling van de responsgroep naar leeftijd, geslacht en regio weergegeven. Wanneer we deze verdeling vergelijken met de verdeling naar leeftijd, geslacht en regio in de totale populatie in gemeente De Wolden (bron: CBS, 1 januari 2013), blijkt de verdeling in de responsgroep daarmee vrij goed overeen te komen. Ouderen ( 60 jaar), vrouwen en centrumbewoners zijn in de responsgroep iets oververtegenwoordigd, jongeren (18 tot 40 jaar), mannen en overige bewoners iets ondervertegenwoordigd. 1 De gemiddelde huishoudensgrootte in Zuidoost Drenthe is 2,3 personen. Het totale aantal inwoners in de gemeente De Wolden is Hiervan zijn inwoners 18 jaar of ouder. Dit is 79% van het totale aantal inwoners. (Bron: CBS, 1 januari 2013). De centrumgebieden bevatten circa adressen (bron: Cendris, 1 november 2013) maal gemiddeld 2,3 inwoners = centrumbewoners (inclusief inwoners jonger dan 18 jaar). Het aantal inwoners in de centrumgebieden van 18 jaar en ouder is: centrumbewoners maal 79% = inwoners. Het percentage inwoners van 18 jaar en ouder dat in de centrumgebieden woont is: centrumbewoners / (het totaal aantal inwoners) maal 100% = 9,7%. 17

23 5.4 Centrumbewoners, verdeling naar regio Tabel 8. Verdeling centrumbewoners, naar regio (n=60) Plaats Aantal Percentage De Wijk 15 25% Zuidwolde 12 20% Ruinen 8 13% Ruinerwold 7 12% Koekange 7 12% Linde 5 8% Echten 3 5% Kerkenveld 2 3% Totaal % 5.5 Winkeliers in de centrumgebieden, verdeling naar branche Tabel 9. Verdeling winkeliers, naar branche (n=51) Plaats Aantal Percentage Winkels in overige artikelen (zoals kleding en modeartikelen, schoenen, apotheken, drogisterijen, cosmetica, bloemen en planten, dieren, juweliers) 19 36% Handel in en reparatie van auto s, motorfietsen en aanhangers 9 18% Winkels in overige huishoudelijke artikelen (zoals kledingstoffen, doe-het-zelf artikelen, vloerbedekking en gordijnen, huishoudelijke apparatuur, meubels) 9 18% Gespecialiseerde winkels in voedings- en genotmiddelen (zoals aardappelen, groente, fruit, vlees(waren), vis, brood, dranken, tabaksproducten, kaas) 5 10% Supermarkten, warenhuizen en dergelijke winkels met algemeen assortiment 4 8% Benzinestations 2 4% Markthandel 2 4% Winkels in consumentenelektronica 1 2% Totaal % Het responspercentage is 68%. Van alle 75 winkeliers in de centrumgebieden (bron: Cendris, ) hebben er 51 aan het onderzoek deelgenomen. Deze groep winkeliers is op basis van de hoge respons een goede afspiegeling van alle winkeliers in de centrumgebieden. Omdat CBS-gegevens op dit brancheniveau niet voorhanden zijn, kan de representativiteit niet op dat aspect getoetst worden. 18

24 5.6 Winkeliers in de centrumgebieden, verdeling naar regio Tabel 10. Verdeling winkeliers, naar regio (n=51) Plaats Aantal Percentage Zuidwolde 22 43% De Wijk 9 18% Ruinen 8 16% Ruinerwold 6 12% Koekange 3 6% Linde 1 2% Echten 1 2% Alteveer 1 2% Totaal % 5.7 Ondernemers horeca, recreatie en toerisme, verdeling naar branche Tabel 11. Verdeling horeca, recreatie en toerisme ondernemers, naar branche (n=56) Branche Aantal Percentage Café 7 13% Sport en recreatie 7 13% Restaurant 6 11% Bungalowpark 5 9% Camping 3 5% Bed & Breakfast 3 5% Cafetaria 3 5% Kunst 3 5% Bibliotheken, musea en natuurbehoud 2 4% Hotel 2 4% Overige 15 27% Totaal % Het responspercentage is 40%. Van alle 140 horeca, recreatie en toersime ondernemers in gemeente de Wolden (bron: Cendris, ) hebben er 56 aan het onderzoek deelgenomen. Deze groep ondernemers is op basis van de hoge respons een goede afspiegeling van alle ondernemers in de branche horeca, recreatie en toerisme in gemeente De Wolden. Omdat CBS-gegevens op dit brancheniveau niet voorhanden zijn, kan de representativiteit niet op dat aspect getoetst worden. 19

25