MARKTVOORUITZICHTEN Koen Maes Brussel, 12 juni 2014 Juni 2014
ASSETALLOCATIE Vooruitzichten H2 2014 In H1 2014 kregen we te maken met een aantal verrassingen: zoals verwacht stegen de aandelenkoersen, maar over het algemeen zetten obligaties een outperformance neer ten opzichte van aandelen en maakten zo een einde aan de trend van H2 2013. Vanuit regionaal oogpunt was Japan de grootste teleurstelling, terwijl de performance van de groeilanden positief was. Op basis van de rotatie die we in de thema s konden vaststellen, heeft tegendraads beleggen mogelijk geloond, maar de vraag is hoe lang dit nog kan duren. De sleutel ligt bij de rentetrends. Economische teleurstellingen in de eerste maanden van het jaar leidden tot minder gespierde taal bij de Fed en de ECB, waardoor de rente onder druk kwam. De economische nieuwsstroom moet in de tweede jaarhelft normaal positiever zijn. De leidende economische indicatoren wijzen allemaal in de richting van een verbetering van de economische toestand. Dit moet normaal de rente doen stijgen. Onze renteverwachtingen voor het einde van het jaar liggen in ieder geval boven de huidige niveaus: 3,3% voor de Amerikaanse schatkistcertificaten op tien jaar en tussen 1,7% en 1,9% voor de Duitse Bund. De ontwikkelingen in de eurozone verlopen evenwel niet synchroon met die in de Verenigde Staten en de kloof tussen de Amerikaanse en de Europese rente zal normaal breder worden, aangezien de verwachting is dat de ECB in de tweede jaarhelft haar monetaire beleid nog zal versoepelen. Dit moet normaal een beslissende impact hebben op de returns van de activaklassen. In het universum van de vastrentende beleggingen heeft de versmalling van de spreads de prestaties, die als gevolg van de rentedaling al een boost hadden gekregen, nog versterkt. Er is nu een minder grote buffer om elke mogelijke rentestijging op te vangen. Dit zou voor een vernieuwde belangstelling voor aandelen moeten zorgen, temeer omdat er in de waarderingen nog wat rek zit. Aandelen moeten normaal kunnen profiteren van een geruststellende nieuwsstroom over de bbp-groei, terwijl de bedrijfswinsten in Europa zeker dit jaar zouden moeten stijgen. In onze regionale allocatie blijven we sterker geloven in Europese activa, terwijl de verwachte cyclische opleving de returns zou moeten opkrikken. Het sentiment bij de beleggers is minder positief dan bij het begin van het jaar en er is meer wantrouwen ten aanzien van het economische herstel. Dit betekent dat er ruimte blijft voor positieve verrassingen. Er is nog altijd onvoldoende zicht op de vraag of de groeilanden een dieptepunt hebben bereikt om een positiever oordeel te kunnen vellen over de regio. We geven toe dat in het universum van de vastrentende beleggingen het schuldpapier uit de groeilanden vandaag de beste ratio biedt tussen lopend rendement en risico en vanuit langetermijnperspectief interessante kansen blijft bieden. De waarderingen van de aandelen uit deze landen zijn aantrekkelijk, maar dit is gedeeltelijk een valkuil, want de gemiddelde koersen worden naar beneden getrokken door de erg lage waardering van de financiële sector, waarover met name in China heel wat scepticisme blijft bestaan. 02/01/2014 Footer 2
1 CONTEXT: Positievere nieuwsstroom verwacht 2 AANDELEN: Aantrekkelijkere relatieve waardering 3 OBLIGATIES: Minder buffers om een rentestijging op te vangen 4 GRONDSTOFFEN: Verrasten om eenmalige redenen 5 ALTERNATIEVE STRATEGIEËN: Aantrekkelijke diversificatie in een context van stijgende rente 6 ONZE AANBEVELINGEN PER ACTIVAKLASSE Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 3
1 CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 4
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Enkele verrassingen in H1! 1 YTD PERFORMANCES (OP 23 MEI 2014) Soybeans Gold Emerging Markets Bonds (Hard Currency) Emerging Markets Bonds LC Euro-Zone Bonds Emerging Markets Corporates Bonds EMU Equities Emerging Markets High-Yield Bonds German Gvt Bonds Euro Corporates Bonds US Equities US Gvt Bonds UK Equities Alternative Investments Oil Equities Bonds Commodities Alternative Strategies Copper Japanese Equities -12% -7% -2% 3% 8% 13% 18% 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 5
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT De economie stelde teleur maar dat zou vooral een verhaal van Q1 moeten zijn 1 AMERIKAANSE GROEI INDEXEN ECONOMISCHE VERRASSINGEN Q1 Gerealiseerde groei Verwachte groei 3.30% Q1 Daling in Q1 (met name in de VS) 1,30% Teleurstellend gebrek aan groei in Q1, maar de verwachtingen zijn ongewijzigd Europa VS Groeilanden (%) VERWACHTE GROEI GROEILANDEN Q1 BRIC Wordt nog steeds naar beneden Mexico toe herzien, maar vindt een South Korea nieuwe bodem na nieuwe Taiwan ontgoochelingen in China South Africa 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 6
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Neerwaartse winstherziening & lagere verwachtingen: kans op positieve verrassingen 1 2014 E WINST PER AANDEEL WINSTHERZIENINGEN Bleef dalen MSCI Euro MSCI US MSCI Emerging Markets Opwaarts herziene winstverwachtingen/totaal aantal herzieningen MSCI World (yoy groei, rhs) BEDRIJFSWINSTEN De negatieve aanpassingen moeten normaal stoppen Negatieve herzieningen ONTWIKKELDE LANDEN GROEI WINST PER AANDEEL VS. BBP-GROEI Toenemende groei ontwikkelde landen Hogere groei winst per aandeel in 2014 Groei winst per aandeel ontwikkelde landen BBP-groei ontwikkelde landen (rhs) Bronnen: Datastream, IMF, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 7
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Ontwikkelingen eurozone en VS verlopen niet synchroon 1 BBP-GROEI INFLATIEVERWACHTINGEN (%) VS VS: neemt toe sinds 2010 Eurozone komt uit dubbele dip recessie in 2014 (%) 10Y UST Breakeven 10Y EUR HICP Inflatie Swaprendement EU Verwachtingen rond dalende inflatie vooral in eurozone EU vs. VS ($Bn) OMVANG BALANSEN CENTRALE BANKEN Fed Toenemend contrast! (%) VERWACHTINGEN ROND MONETAIR BELEID Beoogde Fed fund rente ECB belangrijkste financieringsrente Initiatieven centrale banken zijn niet gelijklopend ECB De kloof zal normaal nog verbreden Bronnen: Citi Research, Bloomberg, IMF, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 8
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT De rentestijging zou opnieuw een rotatie naar aandelen op gang moeten brengen 1 «ROTATIE NAAR AANDELEN» Beeld van de rendementen: Aanmoediging voor verdere rotatie Beeld van de kapitaalstromen: Hoog potentieel voor rotatie VOORTSCHRIJDENDE RETURN OP TIEN JAAR VAN AANDELENRENDEMENTEN VS. OBLIGATIERENDEMENTEN FONDSEN VLOEIEN NAAR AANDELEN TEGENOVER OBLIGATIES Na een pauze in de rotatie sinds begin 2014 blijft er een heel groot potentieel om voor een ommekeer te zorgen van een gedeelte van de bewegingen sinds 2010 Voortschrijdende return op 10 jaar aandelenrendementen Voortschrijdende return op 10 jaar obligatierendementen Cumulatieve kapitaalstromen in aandelen (in miljard dollar) Obligaties (miljard dollar) 02/01/2014 Bronnen: ICI, Footer Bloomberg 9
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT De rentestijging zou opnieuw een rotatie naar aandelen op gang moeten brengen 1 In 2013 was de aanleiding voor het wegvloeien van kapitaal uit obligaties het feit dat de Amerikaanse rente met 100 bp steeg. In H2 2014 zouden we ($Mn) Cumulatieve kapitaalstromen sinds 17/01/2013 USGG10YR Index (rhs) % normaal hetzelfde effect moeten zien. Sinds vorige zomer is de Amerikaanse rente binnen een trading range gebleven. Onze verwachtingen voor het jaareinde zijn hoger. De katalysator hiervoor zou de verbetering van de economische cijfers in de Verenigde Staten moeten zijn, nadat ze bij het begin van het jaar flink onder de verwachtingen bleven. ($Mn) Cumulatieve kapitaalstromen sinds 17/01/2013 USGG10YR Index (rhs) % 02/01/2014 Bronnen: BAML, Footer EPFR Data, Bloomberg, Candriam Assetallocatiestrategie 10
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Het sentiment gaat minder uit van stijgende koersen, wat vanuit tegendraads oogpunt goed nieuws is 1 BULL/BEAR RATIO (MA 8W) PUT / CALL RATIO (MA 8W) Terugval na piek van april 2014 +STD Investeerders kopen meer bescherming -STD HEDGE FUNDS GLOBAL EXPOSURE (BETA TO MSCI WORLD) Sterke daling tijdens de eerste 4 maanden Minder positief sentiment Goed nieuws! RISK APPETITE Terugval naar neutraal niveau en recente heropleving 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer JP Morgan, Candriam Assetallocatiestrategie 11
CONTEXT: POSITIEVERE NIEUWSSTROOM VERWACHT Enquêtes fondsenbeheerders: sterke rotatie in bezorgdheden van beleggers 1 WAT WORDT VOLGENS U HET MEEST VERHANDELD? Meest verhandelde categorieën in mei 2014 Long EU periphery debt Long US HY Meest verhandelde categorieën in december 2013 Long SPX Long USD Long EuroStoxx Long Nikkei Short JPY Mei 2014 December 2013 0 5 10 15 20 25 30 35 40 (%) NIVEAU VAN HET RISICO DAT DOOR BELEGGERS WORDT GENOMEN SENTIMENT OVER WAARDEAANDELEN Positief sentiment opnieuw naar een heel hoog niveau Netto % van degenen die meer risico s nemen dan normaal Netto % van degenen die denken dat waardeaandelen beter zullen doen dan groeiaandelen 02/01/2014 Bronnen: BAML Footer 12
2 AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 13
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 Relatieve waardering aandelen: aantrekkelijker dan bij het begin van het jaar RELATIEVE WAARDERING AANDELEN VS. HIGH YIELD & RENDEMENT AANDELEN VS. STAATSOBLIGATIES RISICOPREMIE AANDELEN (%) (Globaal dividendrendement aandelen) (globaal rendement staatsobligaties) Nog steeds heel aantrekkelijk Veel aantrekkelijker (Globaal dividendrendement aandelen ) (globaal high Yield YTM) Bronnen: Bloomberg, Datastream, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 14
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERNG 2 Positieve correlatie tussen waardering aandelen en obligatierendementen Er is over het algemeen sprake van een positieve correlatie tussen de waardering van aandelen en de stijging van obligatierendementen. als de inflatie onder controle is KOERS/WINST ONTWIKKELDE LANDEN VS. RENDEMENT AMERIKAANSE STAATSOBLIGATIES OP 10 JAAR (1% < INFLATIE < 4%) MSCI World- 12m Fwd PE WAARDERINGSMULTIPLES WORDEN BEÏNVLOED DOOR INFLATIE BOVEN - 4% OF ONDER 1% Gemiddelde koers/winstverhouding (1871 2013) S&P 500 Positieve correlatie P/E 12M fwd Rendement Amerikaans e obligaties op 10 jaar % Inflatie (%) Verwachte Amerikaanse inflatie voor 2014: 1,8% 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Datastream, Credit Suisse, Candriam Assetallocatiestrategie 15
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 De kloof tussen de waarderingen in de EMU en de VS KOERS/BOEKWAARDE EUROZONE IN VERGELIJKING MET VS AMERIKAANSE EN EUROPESE CYCLISCH AANGEPASTE WAARDERING* Mediaan sinds1996 Europese aandelen zijn in vergelijking met Amerikaanse aantrekkelijk gewaardeerd De kloof toont de potentiële cyclische opleving in Europa * De cyclisch aangepaste koers/winstverhouding stemt overeen met de ratio tussen de huidige koers van de index en de gemiddelde bedrijfswinsten over de laatste 10 jaar (wat een goede weerspiegeling is van een complete cyclus van de activiteit) 02/01/2014 Bronnen: Datastream, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 16
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 moet versmallen naarmate de winsten in de eurozone dit jaar weer toenemen AMERIKAANSE WINST PER AANDEEL VS EUROPESE WINST PER AANDEEL In Europa was er een dubbele dip van de winst per aandeel net als in de economie - terwijl - de winst per aandeel in de VS sinds 2009 is blijven stijgen (%) EUROPESE BEDRIJFSWINSTEN VS. BBP-GROEI De bedrijfswinsten in Europa moeten normaal stijgen in lijn met de opleving van de bbpgroei Groei winst per aandeel Europa jaar op jaar (rhs) Europese bbp-groei jaar op jaar Beoogde economisc he groei voor 2014 AMERIKAANSE BEDRIJFSWINSTEN TEN OPZICHTE VAN BBP Hoog recordniveau MSCI EMU 12MTH FWD WTD EPS MSCI USA 12 MTH FWD WTD EPS Amerikaanse bedrijfswinsten als % van bbp 02/01/2014 Bronnen: Datastream, Footer Bloomberg, Candriam Assetallocatiestrategie 17
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 De heropleving moet normaal goed worden ondersteund door de perifere landen Terwijl de winst per aandeel in de eurozone gemiddeld nog altijd 34% onder het piekniveau ligt, hebben de perifere landen duidelijk het grootste herstelpotentieel. VERWACHTE WINST PER AANDEEL KOMENDE 12 MAANDEN Sinds de laatste cyclische piek in elk land De perifere landen zijn nog niet helemaal uit de problemen, maar de activiteitsindicatoren staan er op een heel laag niveau en zijn duidelijk aan het verbeteren Het consumentenvertrouwen bijvoorbeeld gaat duidelijk de goede richting uit en leunt nu dichter aan bij de kernlanden CONSUMENTENVERTROUWEN IN ITALIË : EEN VOORLOPENDE INDICATOR VOOR DE DETAILVERKOOP (6 MAANDEN VOORAF) VOORUITZICHTEN ITALIAANSE WINST PER AANDEEL VS. REËLE BBP-GROEI Positieve correlatie Consumentenvertrouwen (rhs) 2 per. Mov. Avg (detailverkoop) Italië: reële bbp-groei (% yoy) Italië verwachte winst per aandeel 12m % yoy (rhs) Bronnen: EDatastream, Bloomberg, Candriam Assetallocatiestrategie QUITY: 02/01/2014 more attractive Footer relative valuation 18
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING De heropleving moet normaal goed worden ondersteund door de perifere landen 2 OBLIGATIEMARKT PERIFERE LANDEN VS. AANDELENMARKT BTP / Bund MSCI Italy / MSCI Euro Outperformance obligatiemarkt perifere landen Obligatiemarkt is duurder dan aandelenmarkt De relatieve performance van de MSCI Italië in vergelijking met de MSCI Euro ligt 15% onder de relatieve performance van de obligatiemarkt, die profiteerde van de versmalling van de spread. De waardering van Italië ten opzichte van de eurozone blijft ook achter op de boodschap die uitgaat van de versmalling van de spread. RELATIEVE WAARDERING OBLIGATIEMARKTEN (VERSMALLING SPREADS) VS. AANDELENMARKTEN Er is ruimte voor een verdere rerating van de waardering van de aandelenmarkt (%) KOERSSTIJGINGSPOTENTIEEL OP BASIS VAN TREND EPS EN MEDIAAN P/E Stijgingspotentieel aandelenmarkten hangt af van de mate waarin de bedrijfswinsten kunnen groeien vanaf een laag niveau Relatieve koers/boekwaarde Italië/EMU Spread obligaties 10 jaar Italië Duitsland (omgekeerde schaal, rhs) 02/01/2014 Bronnen: Datastream, Footer Bloomberg, JP Morgan, Candriam Assetallocatiestrategie 19
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERNG 2 Performance cyclische aandelen zou moeten profiteren van positieve economische verrassingen CYCLISCHE AANDELEN VS. INDEX ECONOMISCHE VERRASSINGEN (EUROPA) Cyclische aandelen hebben geleden onder negatieve economische verrassingen Index economische verrassingen eurozone Eurozone Cyc / Def (veranderingen op 3 maanden) - rhs? maar zouden moeten profiteren van beter nieuws in H2 2014 HEFBOOMFONDSEN DIE POSITIES INNEMEN OP CYCLISCHE/DEFENSIEVE AANDELEN Sentiment voor cyclische aandelen gaat minder uit van koersstijgingen EUROPESE CYCLISCHE/DEFENSIEVE AANDELEN VS. EURO STOXX Europe CYC/DEF Euro Stoxx (rhs) Performance cyclische aandelen hinkt nog altijd achterop ten opzichte van heropleving globale index Gebrek aan vertrouwen in winstgroeipotentieel 2014 ZOU HET EERSTE JAAR MOETEN ZIJN VAN EEN CYCLISCHE OPLEVING IN EUROPA Gemiddelde cyclische aandelen Gemiddelde defensieve aandelen Groei winst per aandeel 2014e Groei winst per aandeel 2014e- 2016e Winstherzieningen YTD 18,2% 15,5% -3,7% -4,6% 2,7% -4,1% Energie 9,1% 7,7% -8,5% Financiële sector 15,3% 14,4% -3,9% Cyclische vs. defensieve sectoren : Verwachtingen rond winstgroei lopen sterk uiteen 02/01/2014 Bronnen: Datastream, Footer Bloomberg, JP Morgan, Candriam Assetallocatiestrategie 20
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERNG Ook small caps moeten normaal blijven profiteren van de cyclische opleving 2 VERWACHTE WINSTGROEI BIJDRAGE VAN DE SECTOREN TOT DE OUTPERFORMANCE SINDS VORIGE ZOMER European Small Cap Stoxx 600 De opleving van de winsten van de small caps moet normaal hetzelfde patroon volgen als de cyclische opleving en zal veel hoger liggen dan die van de index WAARDERING (KOERS/WINSTVERHOUDING 12 MAANDEN VERDER) WAARDERING (P/BV VS. ROE) MAANDELIJKSE GEGEVENS SINDS 2006 Er is een historische waardering voor small caps Twee laatste gegevens maar de kloof met de globale index is recent niet verbreed Europe Small Cap Stoxx 600 Een opleving van de ROE moet normaal hand in hand gaan met een stijgende waardering 02/01/2014 Bronnen: Datastream, Footer Bloomberg, Candriam Assetallocatiestrategie 21
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 Groeilanden: naar een rally in een dalende markt of naar een dieptepunt? We voelen ons nog niet comfortabel om voor langere termijn te gokken op een outperformance van de aandelen uit de groeilanden. De waardering is aantrekkelijk, maar werd naar beneden getrokken door de heel lage waarderingen van de financiële sector en de energiesector. We hebben nog niet gezien dat de macro-economische indicatoren stilaan naar een dieptepunt zakken. MSCI GROEI- VS. ONTWIKKELDE LANDEN REËLE BBP-GROEI GROEILANDEN MIN ONTWIKKELDE LANDEN (% YOY) Verkleinende gap met DM Zullen de groeiverwachtingen dit keer standhouden? Feb Apr 11 Oct Nov 11 Jan Feb 12 Sep Jan 13 Aug Oct 13 +10% +8% +8% +8% +7% +9% Mar Apr 14 Weinig rally s sinds 2010 (rond 10%) VERRASSINGSINDEX GROEILANDEN Maar geen omkering van het underperf. patroon Niet bemoedigend MSCI EM vs. DM ($) 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer IMF, Candriam Assetallocatiestrategie 22
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING Groeilanden: zijn de waarderingen echt aantrekkelijk? 2 JA Waarderingen van de groeilanden zijn aantrekkelijk GROEILANDEN / ONTWIKKELDE LANDEN (ZONDER FINANCIALS & ENERGY) RATIO KOERS/WINSTVERHOUDING MAAR Waarderingen liggen dicht bij historisch gemiddelde als geen rekening wordt gehouden met financiële sector energiesector EM/DM (ex. Fin & energy) EM/DM Bronnen: Bloomberg, Citi Research, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 23
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING 2 Japan: gebrek aan een katalysator TOTALE ACTIVA BOJ VS. NIKKEI BoJ totale activa (miljard yen) Nikkei (rhs) BOJ QE: volstaat niet langer om de markt te ondersteunen RELATIEVE PERFORMANCE JAPAN / MSCI WORLD VS. USD/JPY Er is een einde gekomen aan de koersdaling van de yen & Relatieve perf. Japan / MSCI World USD/JPY Japan heeft een nieuwe underperformance ingezet % MSCI JAPAN VS. JAPANSE EXPORT De forse verbetering van de macro-economische indicatoren ligt achter ons JAPAN Nood aan een nieuwe actie van de BOJ % CONSUMENTENVERTROUWEN (VERANDERING JAAR OP JAAR) MSCI Japan (YoY) Japanse export (YoY%, rhs) De evolutie van de export profiteert niet meer van de katalysator van de koersdaling Vertrouwen Inkomen Tewerkstelling Aankoop duurzame goederen De btw-verhoging zal de komende maanden normaal de economische cijfers sterk beïnvloeden Bronnen: Bloomberg, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 24
AANDELEN: AANTREKKELIJKERE RELATIEVE WAARDERING Japan: een aantrekkelijke waardering volstaat niet 2 De waardering van de aandelenmarkt is aantrekkelijk maar de groei van de winst per aandeel ligt nu in de lijn van andere ontwikkelde landen en de winstvooruitzichten werden onlangs neerwaarts herzien. Een nieuwe ronde van de rally zou in de hand worden gewerkt door een nieuwe tussenkomst van de BoJ om Abenomics een steuntje te geven (de derde pijl daarvan is momenteel wel echt teleurstellend). JAPANSE P/BV VERWACHTE GROEI WINST PER AANDEEL JAPAN 2015e 2016e 2017e Verwachte groei winst per aandeel < 10% (in lijn met andere ontwikkelde landen) JAPANSE RATIO WINSTHERZIENINGEN De fase van euforie ligt echt achter ons Aantrekkelijk niveau! Bronnen: Datastream, Candriam Assetallocatiestrategie 02/01/2014 Footer 25
3 OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM RENTESTIJGING OP TE VANGEN Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 26
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Hogere Amerikaanse rente 3 (%),10.0,8.0,6.0 VOORUITZICHTEN AMERIKAANS MONETAIR BELEID Het monetaire beleid blijft bijzonder soepel in vergelijking met onze Taylor Rule (de impliciete Fed Funds rente zou normaal dicht bij 2% moeten liggen),4.0,2.0,0.0 -,2.0 -,4.0 -,6.0 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 40 35 30 25 20 15 10 5 Fed Funds Rate TAYLOR Fed's "Dot Plot" Market-implied timing of 1st hike US 10Y (R.H.S. - inverted) FF RATE EXPECTATIONS & US 10Y US 10Y = -0.07 x Months + 4.03 (25.02) (4.42),1.0,1.5,2.0,2.5,3.0,3.5,4.0 Het rendement op Amerikaanse tienjarige obligaties wordt voornamelijk aangedreven door de verwachtingen rond de timing van de eerste verhoging van de Fed Funds rente. Momenteel moet de rente op Amerikaanse tienjarige obligaties normaal dichter bij 2,80% liggen (vs. 2,53%). Op basis van deze analyse is de verwachting dat de Amerikaanse rente op 10 jaar eind 2014 dicht bij 3,30% zal liggen. Het verstrakken van de monetaire teugels moet normaal beginnen in Q2/Q3 2015 en kan dan vanaf midden 2016 mogelijk versnellen. 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014,4.5 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Vastrentende strategie 27
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Amerikaanse obligaties op 30 jaar lijden normaal minder dan kortere looptijden 3 (%) EVOLUTIE AMERIKAANSE RENTE US 30y US 10y US 5y US 2y De impact zal niet voor alle looptijden dezelfde zijn (%) EVOLUTIE RENTE AMERIKAANSE OBLIGATIES OP 30 JAAR VS. AMERIKAANSE GROEI Obligaties met langere looptijden zouden normaal minder te lijden moeten hebben Rendement Amerikaanse obligaties op 30 jaar Gemiddelde nominale groei op lange termijn 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Vastrentende strategie 28
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN De rente in de EMU moet normaal die in de VS volgen, maar de kloof tussen beide zal normaal nog verbreden 3 KERNLANDEN FAIR VALUE KERNLANDEN (%) Kernlanden: potentieel voor rentestijging gezien het niveau van de nominale groei maarut Nominale groei (langetermijngemiddelde) Duitsland 10Y NIET-KERNLANDEN BTPS FAIR VALUE (%) Niet-kernlanden: het lagere economische potentieel moet normaal nog enige tijd op de rente van de eurozone wegen Nominale groei (langetermijngemiddelde) Italiaanse obligaties op 10 jaar 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Vastrentende strategie 29
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Rente EMU: de steiler wordende Duitse curve 3-10 jaar, een goedkoper duration alternatief om in te spelen op de dalende markt 3 ZOU MOETEN PROFITEREN VAN STIJGING VAN RENDEMENT OP AMERIKAANSE 250 10-JARIGE OBLIGATIES 2S10S GE BOND YIELD CURVE 200 150 100 50 1.50 2.00 2.50 3.00 3.50 4.00 10Y US BOND RATE MONETAIR BELEID ECB MOET NORMAAL ONDERSTEUNING BIEDEN 170 0 3/10 BLIJFT DE BESTE DURATIONBENADERING OM IN TE SPELEN OP DALENDE MARKT Alternatives for bearish 10 year duration stance? 2s/10s 3s/10s 4s/10s 5s/10s 7s/10s 10 YR Beta to 10 YR 0.75 0.53 0.30 0.15 0.08 1 R squared vs 10 YR 90% 78% 50% 24% 10% 100% Carry & slide -7-4 -3-1 0-7 10 Blijft de beste curvepositie om voordeel te halen uit een positie op korte termijn voor obligaties, rekening houdend met de dynamiek rond Beta & Carry CARRY & ROLL DOWN MINDER DUUR DAN EEN RECHTSTREEKSE POSITIE OP KORTE TERMIJN 160 150 0.1 0.2 0.3 8 6 Roll-Down Carry Carry + RD 140 130 120 110 100 0.4 0.5 0.6 4 2 0.7 0.8 0 Germany 3-10 0.9 ECB rate (Rhs) -2 1 Jun-16 Jun-21 Jun-26 Jun-31 Jun-36 Jun-41 Jun-46 02/01/2014 Bronnen : Footer Bloomberg, Candriam Vastrentende strategie 30
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Versmalling spreads perifere landen: we hebben de eerste 4 maanden de doelstelling voor het hele jaar bereikt 3 In de context van een stijgende Amerikaanse rente zal het moeilijker zijn om Italiaans en Spaans schuldpapier aantrekkelijk te vinden (%) Italië 10Y Spanje 10Y VS 10Y VK 10Y Voor dezelfde looptijd kan het dat de risicopremie ten aanzien van Brits en Amerikaans schuldpapier niet aantrekkelijk genoeg is 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 31
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Een steeds minder aantrekkelijk universum vergeleken met andere activaklassen 3 EUROPEES SCHULDPAPIER UITGIFTES 2014 HET UNIVERSUM VAN DE KREDIETEN IS OVER HET ALGEMEEN UITGESPEELD Rendement tot vervaldag (rhs) Credit spread ten opzichte van staatsobligaties Redemptions Gross issuance 503 455 Net issuance -48 Dat er weinig nieuwe uitgiftes zijn zou normaal de markt moeten blijven ondersteunen (met een toenemend liquiditeitsrisico) -,200,0,200,400,600 SCHULDGROEI BEDRIJVEN (EUROPA & VS) Naarmate het economische herstel zich doorzet, moeten normaal ook de schulden van de bedrijven toenemen Europa VS terwijl de groei van de fusie- en overnameactiviteit een andere bedreiging vormt voor de spreads 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Vastrentende strategie 32
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Schuldpapier van de groeilanden is het aantrekkelijkst gemeten naar carry en risico, en de impact van een stijging van de Amerikaanse rente moet normaal minder groot zijn dan vorig jaar 3 RENDEMENT TOT VERVALDAG ONTWIKKELDE LANDEN VS. GROEILANDEN RATIO CARRY/RISICO ONTWIKKELDE LANDEN VS. GROEILANDEN Rendement schuldpapier groeilanden in lokale munt Rendement staatsobligaties ontwikkelde landen Staatsobligaties ontwikkelde landen Bedrijfsobligaties ontwikkelde landen High Yield bedrijfsobligaties Staatsobligaties groeilanden VERANDERING RENDEMENT AMERIKAANSE OBLIGATIES OP 10 JAAR in absolute cijfers In% 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Vastrentende strategie 33
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN De fundamentals van de groeilanden blijven gemiddeld genomen vrij stevig 3 De fundamentals blijven op langere termijn goed en zijn in vergelijking met 2007 zelfs aantrekkelijker dan die voor het schuldpapier van de ontwikkelde landen NEGATIEVE / POSITIEVE & STABIELE RATINGVOORUITZICHTEN Economieën groeilanden Economieën ontwikkelde landen EVOLUTIE RENDEMENT OP 10 JAAR VS. SCHULD (% BBP) Het ruime aandeel van de stabiele of positieve ratingvooruitzichten weerspiegelt de relatieve stabiliteit van de fundamentals ONDERVERDELING RATINGS IN UNIVERSUM GROEILANDEN Bronnen: Bloomberg, Candriam Vastrentende strategie 02/01/2014 BONDS: Footer less cushion to absorb AN INCREASE IN RATES 34
OBLIGATIES: MINDER BUFFERS OM EEN RENTESTIJGING OP TE VANGEN Hoogrentende obligaties: steeds minder buffers na de aanhoudende versmalling van de spreads 3 YIELD TO WORST (EUROPA VS. VS) Yield to worst is blijven dalen SPREAD HIGH YIELD / INVESTMENT GRADE De kloof tussen de spreads op High Yield en Investment Grade obligaties bleef versmallen US Europe US & EZ: nieuwe bodems bereikt EXCESS SPREAD OVER KREDIETVERLIEZEN HIGH YIELD Carry minder aantrekkelijk RATIO NIET-TERUGBETALINGEN De hefboom van de bedrijfsobligaties moet net als de fusie- en overnameactiviteit toenemen naarmate het herstel zich doorzet De buffer die wordt gegeven door de spread, is gezakt tot onder het gemiddelde niveau EU High Yield EM High Yield BofA-ML High yield Lage niveaus Excess Spread over kredietverliezen 02/01/2014 Bronnen: BAML. Footer Bloomberg, Assetallocatiestrategie 35
4 GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 36
GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN Grondstoffen en groeilanden: naar een minder sterke correlatie? 4 GRONDSTOFFEN VS. GROEILANDEN EMG & koper EMG & olie EMG & CRB 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 37
GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN De stijging van de grondstoffenindexen werd opgetrokken door de landbouw 4 YTD PERFORMANCES (OP 23 MEI 2014) 130 125 Slachtvarkens 120 Sojabonen 115 110 105 100 Graan Goud Tarwe GSCI Light Index Olie 95 Koper 90 85 80 12/31/2013 1/14/2014 1/28/2014 2/11/2014 2/25/2014 3/11/2014 3/25/2014 4/8/2014 4/22/2014 5/6/2014 5/20/2014 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Candriam Assetallocatiestrategie 38
GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN Prijzen basismetalen zullen verder worden aangedreven door Chinese vraag 4 BASISMETALEN VS. PMI CHINA NIEUWE ORDERS PMI China nieuwe orders Bloomberg Base Metals Index (rhs) 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MARKTAANDEEL CHINA IN GRONDSTOFFENVERBRUIK 2002 2011 40% 20% Basismetalen Aangedreven door Chinese vraag HUIDIGE PRIJS VS. TOP DECIEL MARGINALE KOST EN VERWACHTE PRIJS OP LANGE TERMIJN Evolutie voorraden in weken van verbruik (per week) Gemiddelde prijs(rhs) KOPER Nog altijd een overaanbod 0% -20% -40% Huidige prijs/top deciel marginale kost Huidige prijs/verwachte prijs op lange termijn Voorraden zullen normaal pas afnemen vanaf 2016 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Exane BNP Paribas, Candriam Assetallocatiestrategie 39
GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN Olie: productiestijging in landen buiten OPEC tenietgedaan door productiedaling OPEC-landen 4 (kbpd) 2500 1500 PRODUCTIE BUITEN OPEC PRODUCTIE IN OPEC-LANDEN DAALT OVER HET ALGEMEEN EN IS ALLEEN IN SAOEDI-ARABIÊ VRIJ STABIEL (kbpd) (kbpd) 10500 23000 500 9000 21500 0-500 -1000 Groei aanbod van buiten -1500 OPEC Jan-07 Jan-09 Jan-11 Productie buiten OPEC Jan-14 7500 Saoedi-Arabië OPEC zonder Saoedi-Arabië (rhs) Jan-07 Jan-09 Jan-11 OPEC productie Jan-14 20000 250 200 OLIEPRIJS STEMT OVEREEN MET FISCAAL BREAKEVENPUNT IN OPEC-LANDEN $237 VOORRADEN LIGGEN DIT JAAR OP EEN RELATIEF LAAG NIVEAU, MAAR ZIJN OVER HET ALGEMEEN VERGELIJKBAAR MET VOORGAANDE JAREN 150 100 $110 50 0 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Goldman Sachs, Candriam Assetallocatiestrategie 40
GRONDSTOFFEN: VERRASTEN OM EENMALIGE REDENEN Goud: zou normaal moeten lijden onder de stijging van de reële rente 4 (%) GOUDPRIJS (RHS) VS. REËLE AMERIKAANSE RENTE ($) ($) GOUDPRIJS VS. AANTAL GECREËERDE ETF (RHS) Goud is ook een sterke momentumcategorie Sterke correlatie Het aantal gecreëerde ETF sloot dicht aan bij de prijstrend, wat de trend versterkt GOUDPRIJS VS. VRAAG NAAR JUWELEN GOUDBEZITTINGEN CENTRALE BANK (MTOZ, MAANDELIJKSE WIJZIGINGEN) De vraag naar goud voor juwelen reageert op de goudprijstrends, maar stuurt die niet aan De vraag van de centrale banken in de groeilanden volgt eveneens de recente prijstrends 02/01/2014 Bronnen: Bloomberg, Footer Goldman Sachs, Candriam Assetallocatiestrategie 41
5 ALTERNATIEVE STRATEGIEËN: AANTREKKELIJKE DIVERSIFICATIE IN EEN CONTEXT VAN STIJGENDE RENTE Juni 2014 Vooruitzichten assetallocatie 42
AANTREKKELIJKE DIVERSIFICATIE IN EEN CONTEXT VAN STIJGENDE RENTE Alternatieve strategieën: goede prestaties verwacht in 2014 5 Alternatieve strategieën Aantrekkelijk profiel Aantrekkelijk voor institutionele beleggers en retailbeleggers Stabiele returns over 10 jaar Aantrekkelijke diversificatie voor obligaties Gunstige omgeving Cyclische heropleving fusies en overnames in Europa in 2014 Grotere spreiding in aandelen- en obligatiemarkten Einde QE in de VS: terugkeer van de markttrends? ACTIVA ONDER BEHEER SINDS 1990 UCITS ALTERNATIEVE FONDSEN Alternatieve fondsen Alternatieve dakfondsen Aantal alternatieve fondsen (rhs) +72% RETURNS VAN DE HFRI FOF INDEX Stabiele return van 3-4% in meer dan 10 jaar Jaarlijkse returns Maandelijkse returns 14 02/01/2014 Bronnen: HFR, Footer Candriam Alternatieve strategieën 43