ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is om een uitgebreid overzicht te krijgen van de invulling en opbouw van de module. Er bestaat slechts één ECTS-fiche voor elke module. 1. Identificatie Opleiding Module Code Lestijden Studiepunten Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot Graduaat Maatschappelijk Werk Structuurgericht werken Bc3 60 n.v.t. 80 JA aanvragen vrijstelling Vereiste aanwezigheid 100% 2. Inhoud In deze module staat het positionele interventieniveau van de maatschappelijk werker centraal. Focus ligt dan ook op de positie van een groep cliënten. Belangrijke kerntaken van de maatschappelijk werker zoals preventie en signalering komen hier aan bod. Daarnaast behandelen we in deze module het terrein van de samenlevingsopbouw: Definiëring. 1 De totale studiebelasting hangt af van de kennis, inzet en ervaring van de student. De ingeschatte totale studiebelasting geeft een gemiddelde weer en wordt uitgedrukt in uren van 50 minuten. Het omvat de lesmomenten, de verwerkings- en voorbereidingstijd en de evaluatiemomenten. 1
De specifieke aanpak, nl. projectmatig werk. Projectmatig werken zou het geschikte middel zijn om processen van maatschappelijke verandering op het lokale vlak beter te beheersen en tot een goed einde te brengen. Taak van de maatschappelijk werker in de samenlevingsopbouw. Samenlevingsopbouw op het terrein: wonen, werken, lokaal sociaal beleid. Participatiehefboom. Het reikt enerzijds een aantal methodes aan en anderzijds handvaten. Tot slot wordt ook aandacht besteed aan het werken met vrijwilligers. (Definiëring, soorten vrijwilligers, evolutie vrijwilligerswerk, motieven vrijwilligerswerk, verwachtingen van de vrijwilliger en het vrijwilligersbeleid). 3. Draagt bij tot volgende competenties AC1 Denk en redeneervaardigheid AC2 Verwerven en verwerken van informatie AC3 Vermogen tot kritische reflectie AC4 Creativiteit AC7 Het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken ABC2 Oplossingsgericht kunnen werken ABC3 Het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid, samenhangend met de beroepspraktijk BSC2 Sociaalagogische voorkomings-; begeleidings- en veranderingsstrategieën opstellen, uitvoeren en evalueren op micro-, meso- en macroniveau BSC3 Participeren aan samenwerkingsverbanden of deze organiseren en de samenwerkingsverbanden coachen en begeleiden BSC6 Ethisch handelen BSC7 Reflecteren op de eigen praktijk en deze van samenwerkingsverbanden 2
BSC11 Bijzonder oog hebben voor en inzicht in die factoren die allerlei vormen van kansenongelijkheid in de hand werken BSC15 Hij/zij werkt naargelang de context en het belang met verschillende cliënt systemen BSC16 Hij/zij heeft inzicht in de belangrijkste modellen van methodisch hulpverlenen en laat zich inspireren door de professionele en wetenschappelijke discussie over deze modellen BSC17 Hij/zij werkt procesmatig BSC18 De maatschappelijk werker kent en hanteert de actuele sociale kaart. Hij/zij informeert en assisteert cliënten en doelgroepen gericht bij het gebruik van voorzieningen. Hij/zij consulteert, interpreteert en past de (sociale) wetgeving situatiegericht toe en oriënteert of verwijst het cliëntsysteem op een gepaste wijze door. Indien nodig of wenselijk en steeds in overleg, treedt hij/zij in plaats van de cliënt op en behartigt de belangen van de cliënt zonder hem/haar te verafhankelijken. BSC19 Hij/zij heeft inzicht in de basismechanismen van interactie en communicatie zowel interpersoonlijk als in groepen, in en tussen organisaties BSC21 De maatschappelijk werker heeft de vaardigheid en is bereid om formeel en informeel samen te werken met collega s, in teamverband, met andere hulpverleners en organisaties en met vrijwilligers. 4. Doelstellingen Weten wat signaleren in het maatschappelijk werk inhoudt. Weten wat preventief werken in het maatschappelijk werk inhoudt. Preventief werken kunnen toepassen aan de hand van een casus. Weten wat samenlevingsopbouw inhoudt. De terreinen van de samenlevingsopbouw verkennen. Inzicht hebben in wat projectmatig werken inhoudt. 3
De principes van projectmatig werken kunnen toepassen op een bestaand project. De reflex hebben om veranderingsgericht te denken. Inzicht hebben in inspraak- en participatietechnieken. Inzicht hebben in het werken met vrijwilligers. 5. Werkvormen Instructievormen: doceren, vertellen Interactievormen: onderwijsleergesprek, klasgesprek, discussie Opdrachtsvormen: groepswerk, schriftelijke opdrachten, mondelinge presentaties, partnerwerk, oefeningen Videomateriaal 6. Leermiddelen Cursusmateriaal Cursus, ELO (elektronische leeromgeving), powerpoints, videomateriaal, oefeningen Literatuurlijst (verplicht/aanbevolen) o Verplicht: geen o Aanbevolen: Verreth, B. (2010). Wegwijs in Samenlevingsopbouw. Een informatiepakket voor nieuwe opbouw- en buurtwerkers. Brussel: Samenlevingsopbouw Vlaanderen. Deel 4. 7. Evaluatie Schriftelijke en mondelinge groepsopdrachten Voor details: zie evaluatiecontract 4
8. Gecombineerd onderwijs / zelfstudie opdrachten Bc3 wordt gegeven in gecombineerd onderwijs. Dit kan de vorm aannemen van een leerpad, het maken van oefeningen, deelnemen aan het forum, enz... Dit gecombineerd onderwijs houdt de volgende voorwaarden in: Voorwaarde 1: Alle studenten zijn minimaal 75% in de school aanwezig. In de tijdsplanning staat telkens vermeld wanneer ze in het lokaal op school aanwezig moeten zijn. Op de andere momenten werken ze via de ELO. Voorwaarde 2: Op de momenten dat ze niet op school aanwezig hoeven te zijn, werken de studenten thuis aan de opdrachten van deze module. Er wordt verwacht dat ze elk gecombineerd lesmoment 2 lesuren besteden aan de individuele opdracht (leerpad) of de uitwerking van de groepsopdracht en hierover rapporteren op het forum van hun groep (dit is noodzakelijk voor contact met de andere groepsleden en de lector, zie permanentie). Het moment waarop ze dit doen is vrij te bepalen. Op afgesproken momenten is de docent digitaal bereikbaar via de ELO (groepsforum). Het forum wordt wekelijks minstens één maal bekeken. Indien er problemen zijn met het gebruik van de DLO kan een afspraak gemaakt worden met de lector. Voor details: zie evaluatiecontract. 9. Laatste wijziging 24 juni 2014 5