MS Excel Module 0 MS Excel, versie 97 (NL) Nummer: 239 (11062002) The Courseware Company Niets van deze uitgave mag verveelvoudigd worden en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van The Courseware Company.
VOORWOORD Geachte cursist(e), Van harte welkom bij deze opleiding! Om van een goede start verzekerd te zijn, hebben wij ter introductie een aantal zaken op papier gezet. Voor u ligt het cursusboek waarin de lesstof van de opleiding is opgenomen. Dit boek is tijdens de cursus bedoeld als hulpmiddel. U krijgt daarin een stapsgewijze uitleg met duidelijke voorbeelden. Daardoor heeft dit cursusboek (welk uw eigendom is) ook een grote waarde als naslagwerk. U kunt daarin informatie terugzoeken en uw kennis opfrissen. Tijdens een klassikale training geeft de trainer een duidelijke, centrale uitleg en zal u intensief begeleiden bij het uitvoeren van opdrachten. U krijgt zodoende de stof snel onder de knie. Wanneer u vragen heeft of extra uitleg wenst, aarzelt u dan niet de trainer te raadplegen. Tijdens een Individuele-training heeft de trainer een actiefbegeleidende rol. Hij/zij zal u helpen wanneer u problemen heeft met, of vragen heeft over de leerstof. Wij wensen u een leerzame en plezierige opleiding!
ALGEMENE CURSUSINFORMATIE Opbouw van het cursusmateriaal Het materiaal voor deze cursus is opgebouwd uit algemene informatie, een of meer modules en een algemene index. De volgorde waarin u de modules kunt doorlopen wordt hieronder getoond in een stroomdiagram. Algemene informatie De algemene informatie is opgebouwd uit: Voorwoord; Algemene cursusinformatie; Algemene inhoudsopgave. Moduleopbouw Elke lesmodule behandelt een specifieke werkzaamheid en komt qua duur overeen met een dagdeel. Iedere module is opgebouwd uit: Hoofdstukken (zie volgende paragraaf); Case (opgave over de gehele module). Hoofdstukopbouw Ook de hoofdstukken hebben een vaste opbouw: Opbouw Inleiding Uitleg Procedures Opgaven Omschrijving Korte tekst over de toepasbaarheid van het te behandelen onderwerp. Bespreking van een bepaalde functie of handeling. Stappenplan van uit te voeren handelingen. Aan de hand van een specifiek voorbeeld kunt u het geleerde oefenen aan de computer. Algemene opsomming van uit te voeren handelingen. Deze procedures zijn handig als naslagwerk. De opgaven zijn beschrijvend. U dient zelf de oplossingen te bedenken, hetgeen alleen mogelijk is als u de stof uit het hoofdstuk heeft begrepen. Algemene index In deze index vindt u, op alfabetische volgorde, alle trefwoorden die in het materiaal worden gebruikt. 1
The Courseware Company Module 0 Structuurschema De structuur van de cursus MS Excel 97 NL is als volgt: Module 1 Basisvaardigheden Module 2 Spreadsheets opzetten Module 3 Layout en afdrukken Module 4 Berekeningen opzetten Module 5 Grafieken Module 6 Werken met Databases Module 7 Eenvoudige macro's Module 8 Werkomgeving aanpassen U kunt aan de hand van dit schema zelf het leertraject uitstippelen. 2
Algemene inhoudsopgave The Courseware Company Conventies In het cursusmateriaal worden de volgende schrijfwijzen en symbolen gehanteerd: Symbool/Schrijfwijze! Betekenis Geeft aan dat u een bestand van schijf moet openen om praktijkoefeningen te kunnen maken. In het materiaal wordt ervan uitgegaan dat deze lesbestanden zich bevinden in een speciale "map met lesbestanden" die bekend is bij de cursist. # $ Cursief Hiermee wordt een wetenswaardigheid aangegeven. Hiermee wordt aangegeven dat een bepaalde handeling kan worden uitgevoerd met de rechtermuisknop. Hiermee wordt een waarschuwing gegeven. Geeft het begin aan van een praktijkoefening. Naast dit symbool vindt u, in een opsomming, de geleide instructie om de oefening te maken. Alle namen van onderdelen die u op het scherm kunt lezen worden cursief weergegeven. " " Tekst die u wordt verondersteld in te typen, is tussen aanhalingstekens geplaatst. Typ alleen de tekst, niet de aanhalingstekens. Hoofdletters Shift+F1 Home, % Alle bestands- en mapnamen worden in hoofdletters weergegeven. Toetsencombinaties met een plusteken tussen de toetsnamen geven aan dat u de eerstgenoemde toets ingedrukt moet houden, terwijl u de tweede typt. Toetsencombinaties met een komma tussen de toetsnamen geven aan dat u de toetsen na elkaar moet typen. Gebruik van scheidingstekens In de verschillende pakketten wordt gebruikgemaakt van scheidingstekens voor: decimale komma, duizendtalpunt en argumentscheider (listseparator). Deze worden in het cursusmateriaal opgenomen zoals ze gelden bij de standaardinstallatie van het betreffende pakket. 3
Algemene Inhoudsopgave Module 5 Grafieken Hoofdstuk 1 Grafiek maken...5-1 Inleiding...5-1 Grafiek maken...5-2 Stap 1: Grafiektype bepalen...5-3 Stap 2: Gegevensreeks bepalen...5-4 Stap 3: Grafiekopties bepalen...5-5 Stap 4: Locatie van grafiek bepalen...5-6 Procedures...5-8 Opgaven...5-9 Hoofdstuk 2 Grafiektypen...5-11 Grafiek hoofdtypen...5-11 Procedures...5-14 Opgaven...5-15 Hoofdstuk 3 Opmaak...5-17 Grafiek selecteren...5-17 Grafiek verwijderen...5-17 Locatie grafiek wijzigen...5-17 Grafiek wijzigen of elementen toevoegen...5-18 Werkbalk Grafiek...5-19 Positie en afmetingen wijzigen...5-20 Grafiektype wijzigen...5-20 Gegevensreeks wijzigen...5-22 Titels toevoegen of verwijderen...5-24 Assen invoegen of verwijderen...5-25 Rasterlijnen...5-25 Legenda...5-26 Gegevenslabels...5-27 Trendlijnen...5-27 Gegevenstabellen toevoegen of verwijderen...5-29 Foutbalken...5-30 Teksten en celverwijzingen toevoegen...5-31 Afbeeldingen aan grafiekonderdelen toevoegen...5-33 Assen met tijdschalen...5-34 Grafiekonderdelen via snelmenu wijzigen...5-35 Een grafiek afdrukken...5-36 Procedures...5-36 Opgaven...5-39 Hoofdstuk 4 Geografische kaarten...5-41 Geografische kaart toevoegen...5-41 Geografische kaart aanpassen...5-42 Kaartbeheer...5-42 Legenda aanpassen...5-43 Titel van de kaart aanpassen...5-43 Kenmerken toevoegen...5-43 Gegevens aanpassen...5-44 Procedures...5-45 5
The Courseware Company Algemene inhoudsopgave Opgaven...5-46 Hoofdstuk 5 Case...5-47 Index...5-49 6
Algemene inhoudsopgave The Courseware Company Module 6 Werken met databases Hoofdstuk 1 Introductie in databases...6-1 Inleiding...6-1 Muteren van gegevens...6-1 Gegevensformulier...6-2 Sorteren...6-5 Op rij sorteren...6-5 Op meerdere sleutels sorteren...6-5 Op kolom sorteren...6-6 Procedures...6-8 Opgaven...6-9 Hoofdstuk 2 Het eenvoudige filter...6-11 AutoFilter...6-11 Meerdere kolommen filteren...6-13 Gefilterde gegevens totaliseren...6-14 Top 10 genereren...6-15 Procedures...6-16 Opgaven...6-17 Hoofdstuk 3 Uitgebreid filter...6-19 Benodigde gebieden instellen...6-19 EN-relatie in het criteriumbereik...6-21 OF-relatie in het criteriumbereik...6-21 Gefilterde gegevens naar ophaalbereik kopiëren...6-22 Berekende waarden in criteria gebruiken...6-23 Procedures...6-25 Opgaven...6-26 Hoofdstuk 4 Subtotalen en database-functies...6-31 Subtotalen...6-31 Overzichtsknoppen...6-32 De functie AANTAL.ALS...6-33 De functie SOM.ALS...6-33 DB-functies...6-34 Procedures...6-36 Opgaven...6-37 Hoofdstuk 5 Draaitabellen...6-39 Stap 1: Gegevensbron bepalen...6-39 Stap 2: Bereik bepalen...6-40 Stap 3: Indeling bepalen...6-41 Stap 4: Positie draaitabel en opties instellen...6-41 Werkbalk Draaitabel...6-42 Indeling draaitabel wijzigen...6-43 Weergave Pagina van draaitabel...6-44 Draaitabelvelden wijzigen...6-45 Formules en berekeningen gebruiken...6-48 Berekende velden en items...6-48 Lijst met gebruikte formules weergeven...6-50 Gegevens uit draaitabel halen...6-51 Draaitabelgegevens verversen...6-52 Procedures...6-52 Opgaven...6-54 7
The Courseware Company Algemene inhoudsopgave Hoofdstuk 6 Microsoft Query-programma...6-55 Verbinding maken met een externe database...6-55 Database bewerken...6-60 Tabellen toevoegen...6-60 Gegevens bijwerken...6-61 Procedures...6-62 Opgaven...6-63 Hoofdstuk 7 Case...6-65 Index...6-67 8
Algemene inhoudsopgave The Courseware Company Module 7 Eenvoudige macro's Hoofdstuk 1 Macro s...7-1 Macro opnemen...7-1 Macro uitvoeren...7-2 Macromodule...7-3 Procedures...7-4 Opgaven...7-5 Hoofdstuk 2 Macro's wijzigen...7-7 Foutmeldingen...7-7 Fouten opsporen...7-8 Macro bewerken...7-9 Macroregels kopiëren...7-11 Macro verwijderen...7-11 Macronaam wijzigen...7-12 Gereserveerde macronamen...7-12 Help opvragen over macroregels...7-13 Projectverkenner...7-14 Procedures...7-14 Opgaven...7-16 Hoofdstuk 3 Absoluut en relatief opnemen...7-17 In één macro absoluut en relatief opnemen...7-18 Procedures...7-18 Opgaven...7-20 Hoofdstuk 4 Startmogelijkheden...7-21 Macro aan een menu-optie toewijzen...7-21 Nieuw menu maken...7-21 Menunaam wijzigen...7-22 Menu-optie met toetsenbord activeren...7-23 Bestaande macro toewijzen aan het menu...7-23 Menu verwijderen...7-24 Nieuwe menubalk maken...7-25 Opties voor menu s...7-27 Macro starten via knop op werkbalk...7-27 Knop aan nieuwe werkbalk toewijzen...7-27 Macro aan knop toewijzen...7-28 Naam knop wijzigen...7-28 Knopafbeeldingen wijzigen...7-29 Knop bewerken...7-29 Macro starten via object in werkblad...7-31 Procedures...7-32 Opgaven...7-34 Hoofdstuk 5 De Persoonlijke macrowerkmap...7-35 Persoonlijke macrowerkmap gebruiken...7-35 Persoonlijke macrowerkmap bewerken...7-38 Bestaande macro toevoegen...7-39 Procedures...7-40 Opgaven...7-41 Hoofdstuk 6 Case...7-43 9
The Courseware Company Algemene inhoudsopgave Index...7-47 Module 8 Werkomgeving aanpassen Hoofdstuk 1 Standaardinstellingen...8-1 Het dialoogvenster Opties...8-1 Het tabblad Algemeen...8-1 Het tabblad Overgang...8-2 Het tabblad Bewerken...8-3 Het tabblad Berekenen...8-4 Het tabblad Weergave...8-5 Het tabblad Kleur...8-5 Het tabblad Grafiek...8-6 Het tabblad Aangepaste lijst...8-6 Procedures...8-8 Opgaven...8-9 Hoofdstuk 2 Werkgroepfuncties...8-11 Gedeelde werkmap instellen...8-11 Gedeelde werkmap uitschakelen...8-12 Wijzigingen bijhouden...8-12 Wijzigingen weergeven...8-13 Wijzigingen accepteren of negeren...8-14 Beperkingen gedeelde werkmappen...8-15 Procedures...8-16 Opgaven...8-17 Hoofdstuk 3 Invoegtoepassing...8-19 Beschikbare invoegtoepassingen...8-19 Procedures...8-21 Opgaven...8-22 Hoofdstuk 4 Werkbalken...8-23 Werkbalken tonen of verbergen...8-23 Een werkbalk aanpassen...8-24 Originele werkbalk instellen...8-26 Een knop aanpassen...8-26 Een nieuwe werkbalk maken...8-27 Procedures...8-28 Opgaven...8-29 Hoofdstuk 5 Integratie met andere applicaties...8-31 Statische kopieën met behulp van het klembord...8-31 Een bestand importeren...8-34 Object Linking and Embedding (OLE)...8-38 Object Embedding (insluiten)...8-39 Oject Linking (verbinden)...8-42 Procedures...8-44 Opgaven...8-45 Hoofdstuk 6 Sjablonen...8-47 Een sjabloon gebruiken...8-47 Een sjabloon maken...8-48 Een sjabloon aanpassen...8-49 Procedures...8-49 Opgaven...8-50 10
Algemene inhoudsopgave The Courseware Company Hoofdstuk 7 Case...8-53 Index...8-55 11
The Courseware Company Algemene inhoudsopgave 12