Het verlichte brein als veelbelovend antipsychoticum? Matthijs Bossong Postdoctoral Research Fellow Institute of Psychiatry King s College London De grootte van het risico hangt samen met de mate van gebruik, de startleeftijd van gebruik positieve symptomen negatieve symptomen depressieve symptomen gebruik bij 15 jaar gebruik bij 18 jaar geen cannabisgebruik Moore et al. (2007) - Lancet Schubart et al. (2010) - Psychological Medicine Arseneault et al. (2002) - British Medical Journal 1
en de kwetsbaarheid van de gebruiker Risicofactoren voor psychotische stoornis kunnen elkaar versterken Leeftijd Geslacht Erfelijkheid gebruik Stress Opgroeien stad Angst Apathie Hallucinaties Caspi et al. (2005) - Biological Psychiatry Di Forti et al. (2012) - Biological Psychiatry en CBD belangrijkste psychoactieve stoffen in cannabis ( 9-tetrahydrocannabinol) CBD (cannabidiol) maar veroorzaakt psychotische symptomen Bhattacharyya et al. (2009) - Archives of General Psychiatry Wiet bevat voornamelijk terwijl hasj zowel als CBD bevat Verband tussen optreden eerste psychotische episode en het gebruik van wiet langer vaker wiet Niesink & Van Laar (2012) Di Forti et al. (2009) - British Journal of Psychiatry 2
speelt rol in ontstaan van psychotische stoornis speelt rol in ontstaan van psychotische stoornis Plausibel biologische mechanisme? Biologie: communicatie Hersencellen communiceren met behulp van neurotransmitters Biologie: communicatie Onze hersenen bevatten een lichaamseigen cannabissysteem bestaande uit cannabisachtige stoffen en receptoren systeem reguleert communicatie tussen hersencellen 3
Hallucinaties & wanen Onze hersenen bevatten een lichaamseigen cannabissysteem bestaande uit cannabisachtige stoffen en receptoren X verstoort communicatie tussen hersencellen Communicatiestoornis CBD?? CBD als veelbelovend antipsychoticum? Psychische Communicatiestoornis gezondheid CBD onderzoek: epidemiologie Gebruik van cannabis met veel CBD: minder psychotische symptomen gedurende het leven * hoog CBD Mate van recent cannabisgebruik laag CBD Morgan and Curran (2008) - British Journal of Psychiatry Schubart et al. (2011) - Schizophrenia Research CBD onderzoek: neuropsychologie CBD onderzoek: neuroimaging CBD toediening aan vrijwilligers: psychotische effecten van verminderen Functionele MRI: visualiseren van hersenfunctie Scherm voor de computertaken Knoppendoos Spiegel Bhattacharyya et al. (2010) - Neuropsychopharmacology Englund et al. (2012) - Journal of Psychopharmacology 4
CBD onderzoek: neuroimaging Tegengestelde effecten van en CBD op hersenfunctie Prefrontale cortex Effecten vs CBD CBD onderzoek: klinische trials CBD aan patiënten met psychotische stoornis: vermindering symptomen vergelijkbaar met amisulpiride, minder bijwerkingen 21 patiënten behandeld met CBD vs. 21 patiënten behandeld met amisulpride Totale PANSS Positieve symptomen Placebo CBD Striatum / Hippocampus Negatieve symptomen Algemene symptomen Placebo CBD Bhattacharyya et al. (2012) - Archives of General Psychiatry Leweke et al. (2012) - Translational Psychiatry CBD onderzoek Londen 40 jongeren met hoog risico op ontwikkeling psychotische stoornis 20 jongeren: placebo 20 jongeren: cannabidiol Studiedag 1 Studiedag 2 1 2 3 4 18 19 20 21 21 behandelingsdagen Psychotische symptomen fmri: veranderde hersenfunctie tijdens psychologische taak MRS: regionale veranderingen in glutamaat huishouding Conclusies en CBD belangrijkste psychoactieve stoffen in cannabis speelt rol in ontstaan van psychotische stoornis door verstoring normale functie lichaamseigen cannabissysteem Verschillende onderzoeken laten potentie zien van CBD als nieuw antipsychoticum Meer en grootschaliger onderzoek nodig voordat CBD voorgeschreven kan worden Vragen? Met dank aan Willemijn van Gastel en Chris Schubart Matthijs.Bossong@kcl.ac.uk 5