INFORMATIEBIJEENKOMST GEZONDHEIDSCENTRA EN ZORGGROEPEN 7 april 2016 AGENDA 1 Opening en mededelingen 2 Indicatoren Stand van zaken werkgroep kwaliteit HRGO Notitie indicatoren benchmark ketenzorg 3 Vervolg discussie Toekomst en positionering chronische zorg en ketenzorg 4 Rondvraag 1
OPENING EN MEDEDELINGEN STAND VAN ZAKEN BENCHMARK KETENZORG Maarten Klomp, 7 april 2016 DLV zorggroepen en gezondheidscentra 2
BENCHMARK KETENZORG 5 JAAR Groeiend aantal deelnemers: 113 in 2015 Toenemende transparantie zorggroepen: 90% Van 4 naar 5 zorgprogramma s WAAROM BENCHMARK KETENZORG? Spiegelinformatie (met vergelijking) voor kwaliteitsverbetering Verantwoording richting zorgverzekeraars Transparantie richting patiënten en overige stakeholders Trends op landelijk niveau voor belangenbehartiging en beleid 3
(DOOR)ONTWIKKELING INDICATOREN NHG maakt standaarden huisartsenzorg NHG maakt daarbij indicatoren huisartsenzorg Benchmark ketenzorg is selectie uit deze NHG-indicatoren Uitvraag landelijke benchmark ketenzorg Terugkoppeling gebruikerservaring indicatoren aan NHG Ontwikkeling indicatoren doorloopt ook kwaliteitscyclus STEEDS MEER BELANGSTELLING INDICATOREN Cruyffiaans: Als het werkt dan doet het er toe Toenemende belangstelling betekent ook meer vragen 4
BIJ BENCHMARK BETROKKEN PARTIJEN Bij aanvang: Landelijke Organisatie Ketenzorg (LOK)/InEen NHG Expertgroepen Daarna: InEen, NHG, Expertgroepen En ook ZN Nu: InEen, NHG, Expertgroepen, ZN En ook LHV, VPH, NPCF, HRMO, zorgverzekeraars TOENEMENDE COMPLEXITEIT Meer wensen, behoeften, vragen en dilemma s: Prestatiebeloning? Betrouwbaarheid en validiteit? Populatievergelijkbaarheid? Registratielast? Reductie aantal indicatoren? Besluitvormingsproces? Keuze-informatie? 5
PRESTATIEBELONING Contractjaar 2015 3 procesindicatoren diabetes MDRD bepaald in afgelopen 12 maanden: 90% funduscontrole in afgelopen 24 maanden: 80% voetonderzoek in afgelopen 12 maanden: 80% 2 procesindicatoren COPD rookgedrag vastgelegd: 80% functioneren of gezondheidsstatus vastgelegd: 70% Contractjaar 2016: Geen landelijke afspraken Afspraken op lokaal niveau (veelal continuering afspraken 2015) REDUCTIE INDICATOREN Het Roer Gaat Om: Zorgverzekeraars stoppen eigen uitvraag en conformeren zich aan gezamenlijk afgesproken indicatoren Beschrijvende gegevens: - Prevalentiecijfers per aandoening - Verdeling hoofdbehandelaarschap (huisarts specialist) - Aanduiding wel/geen programmatische zorg Diabetes COPD Astma HVZ VVR 8 indicatoren 8 indicatoren 6 indicatoren 6 indicatoren 8 indicatoren N.B. Voor operationalisatie indicatoren (m.n. bijbehorende noemer) gespecificeerde gegevens nodig 6
HOOFDBEHANDELAARSCHAP Alleen patiënten met huisarts als hoofdbehandelaar in zorgprogramma. Achtergrond: Duidelijkheid medisch-inhoudelijk verantwoordelijkheid bij HA Afbakening populatie, verdeling eerste-tweede lijn Vergelijkbaarheid en interpretatie van cijfers Sturingsinformatie t.a.v. substitutie Rechtmatige declaratie N.B. Zoeken naar oplossing zichtbaarheid in journaal scherm INCLUSIE- EN EXCLUSIECRITERIA Aanleiding: Inclusie- en exclusiecriteria vastgesteld door InEen met experts Algemene en programma specifieke criteria ZN wil gezamenlijk traject Voorstel aanpassingen voor 2017: Exclusie diabetes type I Exclusie roken zonder ICS bij astma Compromis VVR: indicatie voor medicatie Stand van zaken: Afstemming over exacte formulering Bespreking achterbannen 7
HET VERVOLG VERANTWOORDINGSINFORMATIE KWALITEIT KORTE TERMIJN Afspraken tussenrapportage Het Roer Gaat Om voor 2016 Indicatoren 2016=2015 Indicatoren astma en COPD 2016 zo mogelijk aanpassen aan nieuwe NHG standaarden NHG zal indicatoren beoordelen op geschiktheid voor bekostiging relevant valide onderscheidend 8
VERANTWOORDINGSINFORMATIE KWALITEIT LANGERE TERMIJN Afspraken Het Roer Gaat Om vanaf 2017 Kwaliteitsbeleid (mate waarin ketenzorgorganisaties een kwaliteitssysteem hanteren): Accreditatie of certificering Deelname zelfevaluatie Gebruik maken van spiegelinformatie voor kwaliteitsverbetering kritische kwaliteitskenmerken (organisatie ketenzorg) medisch-inhoudelijke indicatoren (proces en uitkomst) patiëntervaringsinformatie declaratiegegevens (bijv. praktijkspiegel VEKTIS data) Transparantie (via website of jaarverslag), nader te verkennen? Benchmarkindicatoren. NB voor bekostiging alleen voor zover daartoe geschikt bevonden door NHG INTERNE BESLUITVORMING INEEN Betrokkenheid leden bij ontwikkeling indicatoren en benchmark ketenzorg vergroten. Mogelijkheden: Besluitvorming naar voren trekken Verbreden actieve inbreng van leden inhoudelijke werkgroep indicatoren technische werkgroep specificaties en datamanagement schriftelijke consultatie- en commentaarronde leden organiseren informatiebijeenkomsten Communicatie over processen: wat mag u wanneer verwachten? NB Zoeken naar balans tussen afstemming en representatieve besluitvorming; rekening houdend met externe dynamiek 9
ZIJN ER VRAGEN TIJD VOOR KOFFIE! WE ZIEN U GRAAG ZO WEER TERUG 10
VERVOLG DISCUSSIE TOEKOMST EN POSITIONERING CHRONISCHE ZORG EN KETENZORG 7 april 2016 Ketenzorg is zinloos en kostbaar tijdverlies Binnen 5 jaar verliest de helft van de zorggroep haar bestaansrecht 11
TERUGBLIK DEBAT Vijf thema s debat 18 februari: Omslag van aandoeningsgerichte naar persoonsgerichte zorg Vraag naar gebleken effectiviteit van de ketenzorg Mogelijkheden voor verder doorontwikkeling en verbreding Houdbaarheid van de bekostiging Aanpreekbaarheid en governance van ketenzorgorganisaties VAN AANDOENINGSGERICHT NAAR PERSOONSGERICHT Stelling 1: Persoonsgerichte zorg is de zoveelste hype die wel weer overwaait. Wat is persoonsgerichte zorg precies? 10 professionals, 10 ideeën. Veel ervaring opgedaan met organiseren van ketenzorg/netwerkzorg: ervaringen goed in te zetten voor persoonsgerichte zorg, los van aandoeningen Huidige financiering staat haaks op persoonsgericht: contact leggen met andere domeinen is noodzakelijk Vraagt omslag van alle partijen: aanbieder, verzekeraar én patiënt Geeft leuker werk voor de professional Er wordt al veel ontwikkeld, waar beginnen we? 12
EFFECTIVITEIT KETENZORG Stelling 2: Stop met discussiëren; de ketenzorg heeft zich inmiddels voldoende bewezen. Eigenlijk unanieme consensus over dat: ketenzorg een goede rol heeft gehad, maar doorontwikkelen nodig is. Genoemde varianten erop: Programmatische zorg heeft zich bewezen, de inhoud dus, maar blijf discussiëren. Blijven discussiëren, het was toen nodig, gaf goede dingen, nu doorontwikkelen Discussiëren niet stoppen, zo bewezen is het nog niet. THEMA DOORONTWIKKELING EN VERBREDING Stelling 3: Er is geen ruimte voor verbreding, het bord is vol. Ontwikkeling is nodig om het aanbod beter te laten aansluiten bij de veranderende zorgvraag Geen stapeling van zorgprogramma s, maar focus op de patiënt Aandacht voor de patiëntenpopulatie via multidisciplinaire samenwerking Ondersteuning van de zorgverleners en praktijkorganisatie schept ruimte voor (door)ontwikkeling Flexibiliteit is nodig om functies op passende schaalgrootte te organiseren 13
HOUDBAARHEID VAN BEKOSTIGING Stelling 4: De financiering van de ketenzorgorganisaties kan via de huisarts gaan lopen. Programmatische zorg zal afkalven als er geen regionale financiering plaatsvindt. Merendeel geen voorstander van individuele financiering via de huisarts (versnippering) Uitgangspunt is integrale financiering (overhead én zorg) Huidige programma s zijn nog niet uitontwikkeld Nieuwe programma s en innovatie ontwikkelen en stimuleren via regionale financiering (trekkracht) Wens: doorontwikkeling huidige financiering via ketens naar regio-budgetten. In ieder geval 1 e lijnsbudget maar ook met 2 e lijn denkbaar Punt van aandacht: grote verschillen tussen zorggroepen AANSPREEKBAARHEID EN GOVERNANCE Stelling 5: Huisartsen moeten de dienst uit blijven maken binnen ketenzorgorganisaties. Essentieel dat het bestuur/de bestuurder het vertrouwen geniet van de aangesloten huisartsen. Doordat de huisartsen vaak de aandeelhouders zijn hebben ze indirect altijd invloed. Er moet sprake zijn van wederzijds respect Belang van de continuïteit van de organisatie kan soms anders liggen dan belang van de huisarts Besturen en organiseren is niet hetzelfde als huisartsenzorg, geen kernkwaliteit van een huisarts Huisarts-bestuurders hebben meer opleiding nodig om een goede bestuurder te kunnen zijn Duaal management zou oplossing kunnen zijn, bedrijfskundige blik in aanvulling op medisch-inhoudelijke blik van de arts 14
TUSSENTIJDSE CONCLUSIE Implementatiekracht toegenomen en doorontwikkeling nodig Hoofdlijnen doorontwikkeling: 1 Doorontwikkeling van bestaande chronische zorg programma s 2 Omslag van aandoeningsgerichte naar persoonsgerichte zorg 3 Ontwikkeling van nieuwe innovaties en organisatievormen 4 Ontzorgen van de huisarts ( doktergerichte zorg ) DOORONTWIKKELING Doorontwikkeling van bestaande chronische zorg programma s Volgens kernelementen zorgstandaarden samenwerkingsafspraken medisch-specialistische zorg multidisciplinaire zorg maatwerk voor patiënt benutten mogelijkheden e-health Draagt bij aan doelmatige zorg Dilemma: Helpt het verbeteren van bestaande ketens bij het debat over de meerwaarde van de ketenzorg of kunnen we beter investeren in nieuwe ontwikkelingen en innovaties? 15
PERSOONSGERICHTE ZORG Omslag van aandoeningsgerichte naar persoonsgerichte zorg Concept positieve gezondheid (Machteld Huber) Bouwstenen persoonsgerichte zorg volgens House of Care Gebruik van shared decision making, individueel zorgplan, zelfmanagement en patiëntenportalen Ondersteuning van individuele zorgverleners door eerstelijnszorgorganisaties bij implementatie persoonsgerichte zorg (bijvoorbeeld Zelfzorg Ondersteund!) Dilemma: Wat betekent persoonsgerichte zorg voor het meten van kwaliteit via indicatoren? INNOVATIES EN ORGANISATIEVORMEN Ontwikkeling van nieuwe innovaties en organisatievormen Transities langdurige zorg, jeugdzorg, GGZ en sociale domein Kwetsbare doelgroepen langer thuis (kwetsbare ouderen, palliatieve patiënten, GGZ en multiproblematiek) Organiseren van passend aanbod Aanspreekbare eerstelijnsorganisaties Vorming van netwerkorganisaties bij draagvlak in regio Dilemma: Wat is de relatie tussen activiteiten van ketenzorgorganisaties en die van andere (regionale) organisaties? 16
ONTZORGEN HUISARTS Ontzorgen van de huisarts ( doktergerichte zorg ) Beschikbare capaciteit huisarts ( het volle bord ) Faciliteren samenwerking en gegevensuitwisseling/ict Ondersteunen administratieve processen, taakherschikking, personeelsbeleid, scholing en implementatie e-health en PGD Aansluiten op wensen en behoeften van de zorgverleners Dilemma: Hoe verhoudt ondersteuning gericht op de huisarts zich tot focus op multidisciplinariteit? DISCUSSIE Hoofdlijnen doorontwikkeling: 1 Doorontwikkeling van bestaande ketens 2 Omslag van aandoeningsgerichte naar persoonsgerichte zorg 3 Ontwikkeling van nieuwe innovaties en organisatievormen 4 Ontzorgen van de huisarts ( doktergerichte zorg ) Weerspiegelen deze hoofdlijnen de gewenste richting? 17
VERVOLG DEBAT Vervolgvragen verdere uitwerking Wat komt er bij kijken om deze hoofdlijnen te realiseren? Welke randvoorwaarden spelen hierbij een rol? Op welk schaalniveau (praktijkniveau, wijkniveau, (boven)regionaal, landelijk) kan dit gerealiseerd worden? Werkvorm In groepjes per hoofdlijn deze vervolgvragen bespreken Plenaire terugkoppeling ZIJN ER VRAGEN 18
GOEDE REIS! 19