De actuele woonlastenagenda per partner (16 april 2014)

De actuele woonlastenagenda per partner (16 april 2014) GEMEENTE S-HERTOGENBOSCH Factoren Omschrijving woonlastenagenda woonlastendruk Netto huurlasten Servicekosten Energielasten De gemeente is faciliterend en stimulerend als het gaat om energieprojecten die door de partners of door anderen geïnitieerd worden. Ondersteunen van een woonlastenexperiment G32/Platform 31 samen met Zayaz, waarbij Zayaz een complex naar Nul op de Meter brengt. De gemeente coördineert de Energy Battle, een wedstrijd t.a.v. energiezuinig gedrag tussen huurders van de drie corporaties, gericht op bewustwording. De gemeente verzorgt de Klimaatpagina in de Bossche Omroep. De gemeente faciliteert workshops op het gebied van energiebewustwording bij mensen thuis in samenwerking met Vincentius. De gemeente is partner in het Blok voor Blok project 'Slimme Buurt' (met o.a. Enexis). Deze aanpak is erop gericht om met name particuliere woningeigenaren energiebesparende maatregelen te laten nemen, samen met hun buurt. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om ook huurders te laten participeren. Ook is de gemeente initiator van het experiment Energie Nul73, waarbij bedrijven, woningeigenaren en de gemeente oplossingen zoeken voor energieneutrale renovaties. Belastingen gemeente en waterschap Voor 2014 worden de tarieven van de gemeentelijke belastingen vrij beperkt verhoogd. De gemeentelijke belastingen in s-hertogenbosch behoren t.o.v. andere steden tot de laagste. Woongerelateerde kosten (Woon)verzekeringen Overig De gemeente benut de maximale wettelijke ruimte voor kwijtschelding. Ongeveer 4.000 huishoudens hebben hier profijt van. De gemeente voorziet in diverse inkomensondersteunende regelingen/voorzieningen: 1. Individuele bijzondere bijstand Als minima kosten maken die bijzonder en noodzakelijk zijn en er is geen draagkracht aanwezig, dan zal op basis van de individuele bijzondere bijstand een toekenning volgen (wettelijke verplichting). De woonkostentoeslag is onderdeel van de bijzondere bijstand: deze is bedoeld voor mensen die qua inkomensniveau onder de huurtoeslaggrens zitten, maar die de huurtoeslag (nog) niet ten gelde kunnen maken. De gemeente compenseert dit. De regeling geldt voor huurders én kopers. Er kan wel sprake zijn van een verhuisplicht in geval van te duur wonen. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 1

2. Categoriale bijzondere bijstand: Langdurigheidstoeslag: Huishoudens die drie jaar of langer tot de groep minima (100% bijstandsniveau) behoren, komen in aanmerking voor een langdurigheidstoeslag, waarvan de hoogte afhankelijk is van de huishoudenssamenstelling. Uit onderzoek (Nibud) blijkt dat minima na een periode van drie jaar niet of nauwelijks duurzame goederen (wasmachines, ed.) kunnen vervangen. Collectieve ziektekostenverzekering: Minima kunnen via de gemeente een ziektekostenverzekering afsluiten en ontvangen zowel een collectiviteitskorting als een maandelijks bedrag (via bijzondere bijstand) als tegemoetkoming in de zorgpremie voor de aanvullende verzekering. Minima zijn hierdoor goedkoper en adequaat verzekerd. De collectieve verzekering wordt afgesloten enerzijds omdat de verzekering dekkingen bevat waarvoor minima voorheen een beroep konden doen op de bijzondere bijstand en anderzijds om de premielast voor minima te verlagen. Via bijzondere bijstand wordt elke maand een bedrag van 8 verstrekt als tegemoetkoming in de zorgpremie. Regeling chronisch zieken en gehandicapten: Chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen kunnen via de gemeente een tegemoetkoming ontvangen in verband met de (hoge) kosten die ziekte of handicapt met zich meebrengt. De vergoeding bedraagt 175 euro voor een eenpersoonshuishouden en 250 euro voor een meerpersoonshuishouden. 3. Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz): financiële hulp voor startende ondernemers en gevestigde zelfstandigen met tijdelijke financiële problemen. 4. Computerregeling. Schoolgaande kinderen uit minimagezinnen kunnen eenmaal per vijf jaar een computer ter waarde van 500,00 via de gemeente ontvangen. 5. Participatie Kinderen. Via de subsidiëring van Stichting Leergeld, Jeugdsportfonds, Jeugdcultuurfonds en Kindervakantieweek blijft het voor kinderen uit minimagezinnen mogelijk om te sporten of culturele activiteiten te ondernemen. Benodigdheden voor school (fiets, niet noodzakelijke leermiddelen zoals woordenboeken etc.) worden via Leergeld verstrekt. Deze organisaties verstrekken aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar voorzieningen in natura (lidmaatschap, sportkleding etc.). Voedselbank. Via subsidiëring van de Stichting Voedselbank zorgen we ervoor dat de huishoudens met de minste bestedingsruimte voorzien worden van voedselpakketten. Bij de herijking van het armoede- en schuldenbeleid zal (mede in het licht van het woonlastenakkoord) bezien worden of het wenselijk is om bestaande regelingen en voorzieningen aan te passen en/of te verruimen, zodat meer mensen in aanmerking komen voor ondersteuning. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 2

Hulp bij schulden en budgettering De gemeente biedt hulp en begeleiding bij financiële problematiek en budgettering, via schuldhulpverlening en ook via subsidie aan Juvans op dit gebied. Het accent ligt op preventie en vroegsignalering. Bij problematische schulden kunnen mensen zich aanmelden voor schuldsanering. E.e.a. geldt voor zowel huurders als kopers. Voor kopers geldt een specifiek begeleidingstraject, waarbij in overleg met banken regelingen worden getroffen om huisuitzetting en schuldsanering te voorkómen. Werk De gemeente heeft een actieve rol in het begeleiden van mensen naar werk. Werkplein Entreon (samenwerking met regiogemeenten en UWV WERKbedrijf) fungeert daarbij als schakel in het contact tussen werkzoekenden en werkgevers in de regio. Het onlangs opgerichte gemeentelijke werkontwikkelbedrijf richt zich op mensen die niet in staat zijn zelfstandig werk te vinden of in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Het werkontwikkelbedrijf helpt hen bij het vinden en behouden van werk of zorgen ervoor dat zij kunnen participeren. Social return als onderdeel van het inkoopbeleid. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 3

BRABANTWONEN Factoren Omschrijving woonlastenagenda woonlastendruk Netto huurlasten Beleidsuitgangspunten huurbeleid 2014-2020: In 2014 is het huurbeleid van BrabantWonen herijkt. Uitgangspunten zijn: De doelgroep voor sociale huurwoningen zijn de huishoudens met een inkomen tot 34.678. BrabantWonen (BW) richt zich op de beschikbaarheid van voldoende woningen die de doelgroep kan betalen (nu en in de toekomst). BW bepaalt op basis van de ontwikkeling van de omvang en financiële mogelijkheden van huurders hoeveel woningen in welke prijsklasse nodig zijn. BW verhuurt alleen huurwoningen boven de liberalisatiegrens als er een overschot is aan sociale huurwoningen. Omdat s-hertogenbosch een gespannen woningmarkt kent en dit dus niet aan de orde is, topt BW de huurprijs bij huurstijging op deze grens af. Reeds geliberaliseerde huurwoningen blijven geliberaliseerd. Het huurbeleid komt tot uiting in de streefhuur. BW werkt met één streefhuurpercentage (in s-hertogenbosch 68% in 2014). Dit percentage is voor de doelgroep leidend bij de huurverhoging. Bij mutatie stijgt of daalt de huurprijs naar deze streefhuur. Bij de jaarlijkse huurverhoging stijgt de huurprijs voor de doelgroep tot deze streefhuur is bereikt. Woningen met een huurprijs die reeds boven de streefhuur ligt, krijgen alleen een inflatievolgende huurverhoging. Middeninkomens krijgen een extra inkomensafhankelijke huurverhoging. Onderlegger voor het huurbeleid is een goede prijs-kwaliteitsverhouding: meer kwaliteit betekent daarbij een hogere prijs. Dit betekent ook dat op het moment dat door renovatie kwaliteit aan de woning wordt toegevoegd, dit zich zal vertalen in een hogere streefhuur. Bij renovaties gaat BW in de toekomst de prijscategorie waarbinnen BW de woning wil verhuren nadrukkelijker in ogenschouw nemen. Het huurbeleid draagt bij aan een duurzaam verdienmodel. Dit om ook op lange termijn betaalbaar wonen mogelijk te maken. Vertrekpunt voor de verdeling over de verschillende prijsklassen is dat BW circa 30% van de sociale woningvoorraad in s-hertogenbosch in bezit heeft; dat aandeel borgt BW in de voorraad. BW is zich ervan bewust dat zittende huurders geconfronteerd worden met een beleidswijziging; daarom werkt BW flankerend beleid uit. Dit onder andere door de inzet op het woonlastenakkoord. Huurverhoging 2014: In 2014 voert BW een inkomensafhankelijke huurverhoging door. Voor de huishoudens met een inkomen onder de 34.678 is de huurverhoging afhankelijk van de kale huur (inclusief subsidiabele servicekosten) in relatie tot de streefhuur. Dit betekent voor deze huishoudens per 1 juli 2014 een huurverhoging van maximaal: - 4% (inflatie + 1,5%) voor woningen met een huur onder de streefhuur; - 2,5% (inflatie) voor woningen met een huur boven de streefhuur; - BW topt woningen af op de streefhuur; huurverhoging voor deze woningen is 2,5% + % tot streefhuur wordt bereikt (in totaal < 4%). Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 4

Voor huishoudens met een inkomen boven de 34.085 geldt per 1 juli 2014 een huurverhoging van maximaal: - 4,5% (inflatie + 2%) voor inkomens tussen 34.085 en 43.602; - 6,5% (inflatie + 4,0%) voor inkomens boven de 43.602. Servicekosten BW onderzoekt of door middel van keuzepakketten waarbij bewoners zelf kunnen kiezen om meer of minder zelf te doen, de servicekosten omlaag kunnen. Energielasten Beleidsuitgangspunten duurzaamheid: In 2013 stelde BW een lange termijn visie op duurzaamheid vast. BW stelt zich daarin het volgende ten doel: Energiedoelstelling: In 2025 heeft 60% van de woningen van BW minimaal label B en 100% minimaal label C (BrabantWonen, Portfoliostrategie BrabantWonen 2011-2025, 2011). Uitgangspunt daarbij is dat woningen met de hoogste energielasten als eerste aangepakt worden. CO2-doelstelling: BW wil de CO2-uitstoot van woningen jaarlijks reduceren met 2% (tot 2018) oplopend naar 3% in 2030. BW werkt aan deze doelstelling door energetische verbeteringen in de schil van woningen aan te brengen, energieopwekking te verduurzamen en gebruik te maken van groene stroom. Concrete inzet: BW zet komend jaar wat betreft woonlasten vooral in op duurzaamheid/ energetische maatregelen. Daar ligt het accent in de woonlastenagenda: In 2003 is een programma gestart om het totale Bossche bezit (minus monumenten) up-to-date te brengen. Dit door vervangende nieuwbouw of door renovatie. Dit programma loopt tot en met 2018. Tot dusverre zijn ca. 4000 woningen gerenoveerd; dit zonder huurverhoging voor zittende huurders. Sinds 2011 resulteerde de inzet van BW in: - 602 woningen met 1 labelsprong; - 343 woningen en 256 studentenwoningen met 2 labelsprongen; - 219 woningen met 3 labelsprongen; - 63 woningen met 4 labelsprongen. Woningen naar energielabel Eind 2008 Eind 2013 Label A++, A+, A, B 20% 36% Label C, D 53% 47% Label E, F, G 27% 17% Tot en met 2018 worden nog 1000 woningen aangepakt. In 2014 worden 200 woningen gerenoveerd en energetisch verbeterd. Renovatie A+: In deze pilot is een technisch instrument ontwikkeld, waardoor 2 labelsprongen gemaakt kunnen worden. Dit apparaat wordt ook gebruikt bij nieuwbouw in Eikendonk. BW zet in op verdere kennisontwikkeling t.a.v. duurzaamheid/ energieneutraal bouwen en past de inzichten toe in de praktijk. BW organiseert themamiddagen rondom energieneutraal bouwen, ook om kennis te delen en over te dragen. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 5

Pilot zonnepanelen: inzet is deze in 2014 toe te passen op 400 woningen, waarvan 200 in s-hertogenbosch. BW zet in op verdere bewustwording t.a.v. energielasten en energiezuinig gedrag, onder meer via: - de woonruimteverdeling (samen met andere corporaties): ook indicatie energiekosten toevoegen aan advertenties; - sociale aanpak Barten Zuid: bewustwording invloed op eigen energierekening; - deelname Energy Battle; - bijdrage aan woonlastencampagne. Belastingen gemeente en waterschap Woongerelateerde kosten (Woon)- verzekeringen Overig Inzet budgetcoach (sinds 2011): huurders die in de problemen dreigen te komen kunnen via de afdeling Incasso hulp krijgen van een budgetcoach. Inzet sociale wooncoach (pilot 2013, met partners): maatje voor kwetsbare groepen die moeite hebben met zelfstandig wonen en het hoofd boven water houden : samen met Zayaz. Inzet woonconsulent bij renovaties: indien gewenst legt de consulent contact met andere (diverse) instanties voor ondersteuning. Voor kwetsbare groepen zijn in samenwerking met maatschappelijke partners projecten gestart om deze groepen te geleiden naar werk / werkervaring: - woontrainingsproject (begeleiding, uitkering, scholing en/of werk); - Take Off projecten: uitstromers uit Maatschappelijke opvang krijgen kans om met begeleiding (huisvesting, werken, leren) een zelfstandig bestaan op te bouwen; - Project Parklaan: jongeren via social return naar werk geleiden. Gestelse Buurt: als onderdeel van de wijkaanpak bedrijven in de omgeving interesseren om vacatures door (werkloze) buurtbewoners in te laten vullen. BW ontwikkelt komend jaar een aanpak om gerichter te sturen op woonlasten. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 6

KLEINE MEIERIJ Factoren Woonlastenagenda woonlastendruk Netto huurlasten Beleidsuitgangspunten huurbeleid 2014-2018: Jaarlijks herijkt Kleine Meierij haar huurbeleid op basis van de op dat moment geldende wet- en regelgeving. Algemene uitgangspunten zijn: De doelgroep voor sociale huurwoningen zijn de huishoudens met een inkomen tot 34.678. Kleine Meierij (KM) richt zich op de beschikbaarheid van voldoende woningen die de doelgroep kan betalen (nu en in de toekomst). KM bepaalt op basis van de ontwikkeling van de omvang en financiële mogelijkheden van huurders hoeveel woningen in welke prijsklasse nodig zijn. KM verhuurt alleen huurwoningen boven de liberalisatiegrens als er een overschot is aan sociale huurwoningen. Omdat s-hertogenbosch een gespannen woningmarkt kent en dit dus niet aan de orde is, topt KM de huurprijs bij huurstijging op deze grens af. Reeds geliberaliseerde huurwoningen blijven geliberaliseerd. Het huurbeleid komt tot uiting in de streefhuur. KM werkt met één streefhuurpercentage, namelijk: minimaal 67% van de maximaal redelijke huur. Hierbij kiest KM ervoor om de liberalisatiegrens als plafond in te voeren. Middeninkomens krijgen een extra inkomensafhankelijke huurverhoging. Onderlegger voor het huurbeleid is een goede prijskwaliteitsverhouding: meer kwaliteit betekent daarbij een hogere prijs. Dit betekent ook dat op het moment dat door mutatie kwaliteit aan de woning wordt toegevoegd, dit zich zal vertalen in een hogere streefhuur. Het huurbeleid draagt bij aan een duurzaam verdienmodel. Dit om ook op lange termijn betaalbaar wonen mogelijk te maken. Vertrekpunt voor de verdeling over de verschillende prijsklassen is dat KM ca. 10% van de sociale woningvoorraad in s-hertogenbosch in bezit heeft; dat aandeel borgt KM in de voorraad. KM neemt deel aan een proeftuin van het Ministerie; een pilot waarbij kleinschalig geëxperimenteerd wordt met maatwerkoplossingen, zoals tijdelijke huuraanpassing. Huurverhoging 2014: Kleine Meierij ziet zich in 2014 gedwongen de huurverhogingen inclusief de inkomensafhankelijke huurverhoging integraal door te voeren. Dit om de stijgende verhuurderheffing en saneringssteun te kunnen voldoen aan de overheid. Dit betekent per 1 juli 2014 een huurverhoging van maximaal: 4% (inflatie + 1,5%) voor huishoudinkomens tot 34.085; 4,5% (inflatie + 2%) voor inkomens tussen 34.085 en 43.602; 6,5% (inflatie + 4,0%) voor inkomens boven de 43.000. Servicekosten KM onderzoekt de mogelijkheid om bewoners door zelfwerkzaamheid een afname van de servicekosten te faciliteren. Daarnaast drukt KM de huidige servicekosten door verlichting in alle algemene ruimten te vervangen door energiezuinige (led) verlichting. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 7

Energielasten Woningen KM naar energielabel Eind 2008 Eind 2013 Label A++, A+, A, B 21% 23% Label C, D 52% 55% Label E, F, G 27% 22% Belastingen gemeente en waterschap Woongerelateerde kosten KM heeft de komende periode geen investeringsprojecten op de agenda staan. Inzet is om -daar waar bewoners dit wensen- energetische verbeteringen toe te passen en toe te staan (dus op initiatief van de huurder). Daarnaast zet KM sterk in op bewustwording en voorlichting. Dit leidt tot de volgende concrete agenda: Aanbieden dubbelglas (tegen huurprijsverhoging). Planmatig vervangen van 150 standaard ketels voor HR ketels. Soepel ZAV-beleid (zelf aangebrachte voorzieningen), zodat het aanbrengen van zonnecollectoren en panelen is toegestaan. Onlangs is KM gestart met het energieproject Aurum bij 75 huurders. De apparatuur geeft inzicht en bewustwording t.a.v. energiegebruik. Leerervaringen worden gedeeld met gemeente en collegacorporaties. Deelname aan de Energy Battle. Huurders ontvangen aan het einde van het jaar de woonkostenkrant. Woonruimteverdeling (samen met andere corporaties): ook indicatie energiekosten toevoegen aan advertenties. Onderzoek naar de mogelijkheid om zonnepanelen op verzamelgebouwen aan te bieden aan huurders. Mogelijkheid voor een huurdersabonnement van 1,95 per maand, waarmee een deel van het huurdersonderhoud afgekocht kan worden. (Woon)verzekeringen KM heeft in het kader van het woonlastentraject een verkennend gesprek gevoerd met Woonenergie en overweegt hieraan deel te gaan nemen (verkennen). Qua energietarieven behoort Woonenergie tot de top 3. Overig In het kader van het incassobeleid worden waar nodig betalingsregelingen getroffen en vindt doorverwijzing plaats naar hulpverleners waar nodig en gewenst. Komende periode zal KM nadrukkelijker inzetten op een persoonlijke aanpak in geval van huurachterstanden, dat wil zeggen het intensiveren van huisbezoeken en het wijzen op de mogelijkheden van budgetcoaching en op andere regelingen en voorzieningen. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 8

ZAYAZ Factoren woonlastendruk Netto huurlasten Woonlastenagenda Algemene beleidsuitgangspunten: In 2013 heeft Zayaz het huurbeleid aangepast. Dit wordt periodiek herijkt. Algemene uitgangspunten voor het huurbeleid zijn: De doelgroep voor sociale huurwoningen zijn de huishoudens met een inkomen tot 34.678. Zayaz richt zich op de beschikbaarheid van voldoende woningen die de doelgroep kan betalen (nu en in de toekomst). Zayaz bepaalt op basis van de ontwikkeling van de omvang en financiële mogelijkheden van huurders hoeveel woningen in welke prijsklasse nodig zijn. Zayaz verhuurt alleen huurwoningen boven de liberalisatiegrens als er een overschot is aan sociale huurwoningen. Omdat s-hertogenbosch een gespannen woningmarkt kent en dit dus niet aan de orde is, topt Zayaz de huurprijs bij huurstijging op deze grens af. Reeds geliberaliseerde huurwoningen blijven geliberaliseerd. Het huurbeleid komt tot uiting in de streefhuur. Zayaz werkt met een streefhuurpercentage van gemiddeld 70%. Onderlegger voor het huurbeleid is een goede prijskwaliteitsverhouding: meer kwaliteit (ook energetisch) betekent daarbij een hogere prijs. Hiermee doet Zayaz recht aan de woonlastenbenadering. Midden- en hoge inkomens krijgen een extra inkomensafhankelijke huurverhoging. Het huurbeleid draagt bij aan een duurzaam verdienmodel. Dit om ook op lange termijn betaalbaar wonen mogelijk te maken. Vertrekpunt voor de verdeling over de verschillende prijsklassen is dat Zayaz ca. 60% van de sociale woningvoorraad in s-hertogenbosch in bezit heeft; dat aandeel borgt Zayaz in de voorraad. Inzet in 2014: In 2014 onderzoekt Zayaz de gevolgen van het in 2013 ingezette huurbeleid voor de woonlastendruk van de primaire doelgroep. Op basis daarvan kan, als dat nodig blijkt, verdere aanscherping plaatsvinden. Uitgangspunt jaarlijkse huurverhoging 2014: Zayaz geeft, binnen haar financiële mogelijkheden, prioriteit aan het betaalbaar houden van de woningvoorraad voor de laagste inkomensgroep. Dit betekent het volgende: - Zayaz berekent de maximum huurverhoging door (inclusief het inkomensafhankelijke gedeelte) aan huishoudens met een inkomen boven 34.085. Dit betekent voor huishoudens met een inkomen tussen 34.085 en 43.602 een huurverhoging van 4,5% en voor huishoudens met een inkomen boven 43.602 een huurverhoging van 6,5 %. - In principe berekent Zayaz ook de maximum huurverhoging (4%) door aan huishoudens met een inkomen tot 34.085. Echter: Zayaz maakt een uitzondering voor huurders met een huishoudinkomen tot 34.085, waarvan de huidige huur hoger is dan 582,20. Voor deze huurders geldt een huurverhoging van 2,5 % (inflatie), opdat zij niet boven de tweede aftoppingsgrens uitkomen, die geldt voor de Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 9

huurtoeslagberekening. Zij zouden anders niet gecompenseerd worden vanuit de huurtoeslag. Zayaz gaat kleinschalig experimenteren met maatwerkoplossingen voor huurders die in de knel zitten. Extra regelruimte die Zayaz krijgt aangereikt vanuit de proeftuinstatus van het Ministerie (bv. Tijdelijke huurverlaging) wordt in dit kader actief ingezet. Aansluitend op actuele casuïstiek en initiatieven van bewoners start Zayaz experimenteel met het introduceren van mogelijkheden voor financiële/materiële compensatie bij zelfwerkzaamheid (wederkerigheid). Servicekosten Aansluitend op actuele casuïstiek en initiatieven van bewoners start Zayaz experimenteel met het introduceren van mogelijkheden voor financiële/materiële compensatie bij zelfwerkzaamheid (wederkerigheid). Zie ook inzet op energielasten, die soms doorwerkt in de servicekosten (bv LED verlichting). Energielasten Woningen Zayaz naar energielabel Eind 2009 Eind 2013 Label A++, A+, A, B 8% 26% Label C, D 54% 55% Label E, F, G 38% 19% Renovatie gaat gepaard met een energetische verbetering van de woningen. Gerealiseerde verbetering in 2013: 130 woningen van E/F naar B; - 24 woningen van F naar B. Te realiseren verbetering in 2014/2015: - 138 woningen, n.t.b.; - 70 woningen van D naar B; - 112 woningen van F naar B; - 84 woningen van E/F naar D; - 146 woningen van F naar C/B; - 25 woningen van E naar D. Te realiseren aantal te verbeteren woningen in 2016/2017 (met doorloop naar 2018): 795 woningen. Zayaz werkt bij renovaties met woonlastengaranties. Dat wil zeggen dat de huurverhoging maximaal 75% bedraagt van het energievoordeel bij een gemiddeld verbruik. Ook via de geplande nieuwbouwprojecten (298 eenheden t/m 2017) draagt Zayaz bij aan een energetische verbetering van de voorraad. Bovenstaande ambities zijn geformuleerd op basis van het huidige beleid. Zayaz is voornemens het beleid te herzien in 2014. Zayaz zet duurzaamheid en energetische verbetering van de voorraad, mede ingegeven door de woonlastendiscussie, hoger op de agenda. Op basis van de bij te stellen ambitie zal Zayaz komend jaar afwegen of t.a.v. de geplande investeringsprojecten (renovatie/nieuwbouw) andere scenario s mogelijk zijn, waarbij een hogere doelstelling gerealiseerd wordt op het gebied van duurzaamheid/energie. Zayaz heeft voor 2014 een programma Energie en Duurzaamheid opgesteld. Het accent ligt in 2014 op het verlagen van de energielasten van huurders en het verhogen van bewustwording van huurders en medewerkers. Het gaat om een groot aantal (veelal kleinschalige) initiatieven met als doel ervaring op te doen, zodat dit in 2015 verder kan worden doorgezet. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 10

Belastingen gemeente/waterschap Woongerelateerde kosten Een greep uit het programma Energie en Duurzaamheid voor 2014: Bijstellen van de ambitie op duurzaamheid/energie en doorvertalen naar diverse beleidsinstrumenten. Zayaz integreert de woonlasten in het afwegingskader voor (investerings)beslissingen. Analyse van de energieprestaties en het energieverbruik per complex als input voor (toekomstige) besluitvorming en voor gerichte verbeteracties. Zayaz is in samenwerking met de gemeente en ondersteund door Platform 31/G32 een woonlastenexperiment gestart voor één van de geplande investeringsprojecten (na 2014). Kern van het woonlastenexperiment is het nul-op-de-meter concept. Opzetten businesscase Nul-op-de-meter voor nieuwbouw. Starten met toepassing van LED-verlichting in algemene ruimtes van complexen. Dit leidt tot minder onderhoudskosten voor Zayaz en lagere servicekosten voor de huurder. Bewustwording van medewerkers en huurders vergroten via diverse instrumenten en kanalen. Onderzoeken technische mogelijkheden energiebesparing in grote complexen. Realiseren inkoopvoordeel energie, samen met andere corporaties in de regio (Zayaz neemt deel aan het regionale samenwerkingsverband Futura). Overig Zayaz is deelnemer aan de Energy Battle en zal bijdragen aan andere op te starten gezamenlijke bewustwordings/voorlichtingsactiviteiten. Woonruimteverdeling (samen met andere corporaties): ook indicatie energiekosten toevoegen aan advertenties. Deelname Klussendienst als onderdeel van breder project Kroon op je wijk. In algemene zin: ruimte maken voor bewonersinitiatief en talentuitwisseling (juist niet teveel vooraf bedenken!). (Woon)verzekeringen Overig Preventief incassobeleid met snelle begeleiding, huisbezoeken en waar nodig doorverwijzing. Inzet sociale wooncoach: maatje voor kwetsbare groepen die moeite hebben met zelfstandig wonen. Zayaz maakt social return-afspraken met leveranciers bij de aanbesteding van projecten en monitort deze actief, teneinde mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt perspectief te bieden op een betaalde baan en daarmee een vast inkomen. Zayaz breidt de afspraken geleidelijk uit naar andere inkoopprocessen. Zayaz herijkt in 2014 de portefeuilledoelstellingen. Betaalbaarheid is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Woonlastenagenda per deelnemende partij woonlastenakkoord, 16/4/2014 Pagina: 11