Plan van aanpak huishoudelijke hulp toelage gemeente Loon op Zand Betreft : Aanvraag huishoudelijke hulp toelage (HHT) Voor : Ministerie van Volksgezondheid, welzijn en sport Van : Gemeente Loon op Zand Contactpersoon: mevrouw K. Stalpers (k.stalpers@loonopzand.nl; tel. 0416 289 164) Datum : 25 november 2014 1. Gevraagd subsidiebedrag: 108.918 voor 2015 en 108.918 voor 2016. 2. Bijdrage van de klant: 10,- per uur in 2015 en 12,50 per uur in 2016. 3. Opbrengst in de vorm van additionele werkgelegenheid: 6,7 fte 1 in 2015 en 6,3 fte in 2016 (dit zijn respectievelijk ongeveer 20 en 19 parttime banen). Inleiding Als gevolg van de aangekondigde bezuinigingen van 40% (een korting op het budget van 765.000,-, peiljaar 2013) op de hulp bij het huishouden heeft de gemeente Loon op Zand besloten de hulp bij het huishouden 1 als een vrij toegankelijke algemene voorziening aan te gaan bieden vanaf april 2015. De uren dienen door de burger zelf bekostigd te worden, tenzij deze hier financieel niet toe in staat is. In dat geval kan een gemaximeerde financiële tegemoetkoming via de Doepas worden aangevraagd. Gezien het feit dat mensen de huishoudelijke hulp in principe zelf moeten betalen, zal er een scherpere afweging zijn van de klant zelf of en hoeveel hulp er nodig is. Men zal eerder de eigen kracht en het eigen netwerk aanspreken. Dit sluit aan bij de visie van de gemeente waarin zij zegt dat ze toe wil naar een samenleving waarin burgers, verenigingen en stichtingen, het maatschappelijk middenveld en commerciële organisaties zichzelf en anderen helpen, dan wel activiteiten met en voor elkaar organiseren. Als iemand het echt niet zelf en met zijn sociale netwerk redt, dan zorgt de overheid voor ondersteuning op basis van de verantwoordelijkheidsladder. Anderzijds zal een dalende vraag naar hulp bij het huishouden ten koste van de werkgelegenheid gaan. Op 7 juli j.l. heeft het kabinet in een brief naar de Tweede Kamer aangekondigd 75 miljoen per jaar beschikbaar te stellen in 2015 en 2016 voor het stimuleren van de vraag naar huishoudelijke hulp, om zoveel mogelijk volwaardige werkgelegenheid te behouden. Via een brief aan colleges van burgemeester en wethouders van 22 juli 2014 en een later (augustus) aangeboden Informatiekaart zijn de budgetten gecommuniceerd die voor een Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) beschikbaar zijn. Daarnaast zijn de voorwaarden uiteengezet om in aanmerking voor de toelage. Gemeente Loon op Zand kan een bedrag van 108.918 aanvragen voor het jaar 2015 en een zelfde bedrag voor 2016. Met dit plan van aanpak voor de HHT doen we een voorstel om een deel van de werkgelegenheid in de gemeente te kunnen behouden. In hoofdlijnen omvat het plan de volgende intenties: 1. Creëren van werkgelegenheid voor medewerkers huishoudelijke hulp 2. Een zachte landing voor huidige klanten die van een geïndiceerde hulp per april 2015 gebruik moeten gaan maken van de vrij toegankelijke algemene voorziening voor hulp bij het huishouden 1 Ingaande per april 2015 vanwege het overgangsrecht voor huidige klanten. Hierbij wordt uitgegaan van 36 zorgweken in 2015. Voor 2016 betreft het 48 zorgweken per jaar. 1
3. Sturing geven aan veranderingen van de markt voor huishoudelijke hulpen van een gemeentelijke naar een particuliere markt Voorwaarden en uitgangspunten Betrokken partijen in de gemeente Loon op Zand willen graag gebruik maken van de HHT regeling om hiermee een stevige impuls te geven aan de werkgelegenheid voor mensen die ten gevolge van eerder genomen beleidskeuzes op het terrein van de huishoudelijke hulp hun baan dreigen te verliezen of reeds verloren hebben. Vanuit het ministerie van VWS is aangegeven dat een plan van aanpak voor inzet van de middelen uit de HHT regeling, dient te voldoen aan de volgende eisen: 1. Het plan moet bijdragen aan langer behoud van volwaardige werkgelegenheid 2. Er dient sprake te zijn van een relevant multiplier effect c.q. de burger dient een bijdrage te leveren 3. HHT dient binnen de Wmo georganiseerd te worden vanwege de geldende Btwvrijstelling. 4. Het plan moet inzage geven op welke wijze de extra middelen worden ingezet. 5. Het plan moet weergeven op welke wijze de aanbieders betrokken worden. 6. Er dient concreet aangegeven te worden hoeveel volwaardige banen (van hoeveel uur per week) met de HHT behouden kunnen worden bij deze aanbieders. 7. De bijdrage HHT per uur is een uniform bedrag. Dit wil zeggen dat de hoogte van dit bedrag niet afhankelijk van de hoogte van het inkomen van de cliënt mag variëren. Het is dus ook niet mogelijk om de bijdrage HHT te binden aan maximum inkomen. 8. Het plan moet door tenminste één wethouder en één aanbieder ondertekend zijn. Bij de uitwerking van het plan van aanpak zijn belangrijke aanvullende voorwaarden en uitgangspunten vanuit de gemeente Loon op Zand: 1. Volwaardige werkgelegenheid betekent voor partijen dat werkzaamheden worden verricht in dienstverband, op basis van een arbeidsovereenkomst met arbeidsvoorwaarden en beloning conform cao van de betreffende werkzaamheden. 2. De uitvoering van het plan van aanpak dient gedaan te worden binnen het beschikbare budget dat verkregen wordt vanuit de HHT aangevuld met de financiële bijdragen vanuit de burgers. 3. De administratieve lasten worden laag gehouden; zowel voor gemeente, aanbieder als burger. De inning van de bijdragen van de burgers wordt gedaan door de aanbieder. Inzet van de HHT Hieronder volgt de aanpak die de gemeente Loon op Zand en aanbieders nastreven. Daarbij is het uitgangspunt een eenvoudige en regelarme inbedding binnen bestaande structuren, waardoor uitvoeringskosten tot een minimum beperkt worden. De doelgroep die we met de HHT willen bereiken zijn burgers die tot 1 april 2015 hulp bij het huishouden 1 (hbh1) ontvangen op basis van een indicatie. Door het vrij toegankelijk verklaren van de hbh1 per april 2015 is het verschil tussen de eigen bijdrage die deze burgers betaalden voor de hbh1 en het particuliere tarief dat zij per april 2015 moeten gaan betalen groot. De verwachting is dat de vraag naar hulp bij het huishouden bij deze groep sterk zal teruglopen. Met de HHT kan deze groep financieel tegemoet worden gekomen en wordt er een zachte landing gecreëerd. Hierdoor is de verwachting dat meer klanten de hulp bij hun huidige (of een andere) aanbieder zullen voortzetten in plaats van dat zij zich richten tot de informele markt. Klanten kunnen voor maximaal 2 uur per week een beroep doen op de HHT. Dit maximum is gesteld in de veronderstelling dat hiermee het resultaat een schoon en leefbaar huis bewerkstelligd kan worden. Burgers die met de Doepas een tegemoetkoming van twee uur krijgen, kunnen daar bovenop ook gebruik maken van de HHT. De verwachting is echter dat 2
enkelen daar gebruik van zullen maken gezien het beperkte inkomen. Voor 2015 gaat het om een maximum van 72 uur HHT waar de klant gebruik van kan maken. Voor 2016 gaat het om een maximum van 96 uur. 2 Bij de HHT gaat het om een gelimiteerd bedrag per jaar. Dat betekent dat klanten gebruik kunnen maken van de regeling totdat het beschikbare budget op is. In juli 2015 wil de gemeente het gebruik van de HHT evalueren. Mocht blijken dat het gebruik onder de huidige klanten minder is dan verwacht, dan zal de HHT ook beschikbaar gesteld worden voor nieuwe klanten. De dienstverlening die met de huishoudelijke hulp toelage geboden kan worden is dezelfde die tot 1 april 2015 als geïndiceerde hulp werd geboden. Dit betreft het schoonhouden van het huis. Aanvullende taken, zoals boodschappen doen en strijken vallen hier niet onder. Bijdrage klant Van de klant zal een tariefbijdrage gevraagd worden. Voor huidige klanten is het verschil tussen de eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden die zij tot 31 maart 2015 betalen, een groot verschil met het particuliere tarief dat zij per april 2015 gaan betalen. De gemeente wil hen met de HHT tegemoetkomen door een zachte landing te creëren. De bijdrage HHT moet zodanig zijn dat dit leidt tot een aantrekkelijk tarief voor de klant, waardoor deze zich niet tot de informele markt zal richten. Door middel van de tariefbijdrage moet er dus een concurrerend tarief ontstaan ten opzichte van de informele markt. Een klantbijdrage van 10,00 tot maximaal 12,50 per uur wordt in die zin als een concurrerend klanttarief ten opzichte van de informele markt gezien. Het gestelde particuliere tarief voor inzet van een huishoudelijke medewerker bedraagt circa 22,50 per uur. Om tot bovengenoemde klantbijdrage te kunnen komen wil de gemeente in 2015 een bijdrage van 12,50 per uur vanuit de HHT bieden. Om klanten te laten wennen aan het feit dat er na 2016 geen middelen zijn om hen tegemoet te komen, verlagen we de HHT in 2016 naar 10,00 per uur. Relatief zijn er zo meer uren voor de HHT beschikbaar in 2016 waardoor zoveel mogelijk klanten het hele jaar (maximaal 96 uur) gebruik kunnen maken van de HHT. Budget HHT 2015 en 2016 Op basis van bovenstaande bijdrage, de kostprijs en een grove schatting van het beroep op de HHT vraagt de gemeente Loon op Zand in 2015 om een toelage vanuit de HHT van 108.918 en voor 2016 van 108.918. In onderstaand overzicht is dit gespecificeerd. Voor de Wmo hbh1 heeft de gemeente op dit moment in totaal 626 klanten op jaarbasis. We gaan er vanuit dat naarmate het inkomen van de klant hoger is, er meer gebruik van de HHT zal worden gemaakt, omdat de eigen bijdrage voor deze groep klanten beter op te brengen is dan voor klanten met een lager inkomen. Omdat de overgang van de geïndiceerde hbh1 per april 2015 overgaat naar een algemene voorziening, gaan we in 2015 uit van een maximum van 72 uur per klant. In 2016 wordt de HHT voor een heel jaar beschikbaar gesteld met een maximum van 96 uur per klant. Door de verlaging van de HHT-bijdrage vanuit de gemeente kunnen we in 2016 zoveel mogelijk klanten in de mogelijkheid stellen het hele jaar gebruik te maken van de HHTtegemoetkoming. Tegelijkertijd gaan we in 2016 uit van een iets kleiner aantal klanten dat gebruik wil maken van de HHT. Dit vanwege de afname van de tegemoetkoming HHT en daarmee een toename van de bijdrage van de klant. Deze afname verwachten we voornamelijk in de groep klanten met een relatief lager inkomen. 2 Het is gebruikelijk dat het aantal zorgweken op jaarbasis op 48 weken wordt gesteld, dit vanwege feestdagen en vakantieperiodes. In 2015 gaat de hulp bij het huishouden als een algemene voorziening per april 2015 in. Zodoende zijn er in 2015 minder uren per klant voor de HHT beschikbaar dan in 2016, waarin de klant het gehele jaar gebruik kan maken van de HHT. 3
HHT in 2015 Inkomen Aantal klant klanten Schatting aantal klanten dat gebruik zal maken van de HHT Maximaal aantal uren Particulier uurtarief hulp bij het huishouden Tarief HHT gemeente per uur Aantal*uur* tarief HHT Bijdrage klant per uur HHT in 2016 Inkomen Aantal klant klanten Schatting aantal klanten dat gebruik zal maken van de HHT Maximaal aantal uren Particulier uurtarief hulp bij het huishouden Tarief HHT gemeente per uur Aantal*uur* tarief HHT Bijdrage klant per uur Tot 110% 403 22 (5%) 72 22,50 12,50 19.800 10,- 110-130% 82 8 (10%) 72 22,50 12,50 7.200 10,- 130-56 14 (25%) 72 22,50 12,50 12.600 10,- boven 86 77 (90%) 72 22,50 12,50 69.300 10,- totaal 626 121 108.900,- Tot 110% 403 14 (3%) 96 22,50 10,- 13.440 12,50 110-130% 82 8 (10%) 96 22,50 10,- 7.680 12,50 130-56 14 (25%) 96 22,50 10,- 13.440 12,50 boven 86 77 (90%) 96 22,50 10,- 73.920 12,50 totaal 626 113 108.480,- Werkgelegenheid De korting van 40% op het budget voor hulp bij het huishouden houdt voor de gemeente Loon op Zand in dat er 765.000 bezuinigd moet worden. Bij een uurtarief van 22,50 gaat het om een banenverlies van 19,7 fte. Zonder de HHT is de verwachting dat veel klanten de hulp bij het huishouden niet meer zullen afnemen bij de huidige aanbieders. Met de HHT is de verwachting, kijken naar de prijs voor de klant, dat klanten met name degenen met een relatief wat hoger inkomen - de hulp wel gaan afnemen bij de aanbieders. De hulp bij het huishouden wordt grotendeels door hulpen met een parttime dienstverband geleverd. Gemiddeld gaat het om een dienstverband van 12 uur per week 3. Op basis van bovengenoemde ureninzet kunnen met behulp van de HHT in 2015 20 hulpen een baan blijven behouden en in 2016 kan er voor ongeveer 19 hulpen een baan behouden blijven. Dit is respectievelijk 6,7 fte 4 en 6,3 fte. Nadere uitwerking Vanwege de korte termijn is voorliggend plan op hoofdlijnen. Nadere uitwerking vindt de komende weken plaats in overleg met de aanbieders in de gemeente. Bij de uitwerking worden bovengenoemde uitgangspunten in ogenschouw genomen. Onderdelen die daarbij aan de orde komen zijn onder andere: 3 Dit gemiddelde is getoetst bij de aanbieders 4 Ingaande per april 2015 vanwege het overgangsrecht voor huidige klanten. Hierbij wordt uitgegaan van 36 zorgweken in 2015. Voor 2016 betreft het 48 zorgweken per jaar. 4
Betrekken andere aanbieders huishoudelijke ondersteuning. Voorliggend plan van aanpak is vanwege het relatief korte tijdsbestek ondertekend door Thebe. De overige aanbieders zijn wel geïnformeerd over de uitgangspunten in de plan. Bij de uitvoering is het nadrukkelijk ook de bedoeling andere aanbieders te betrekken. Toegang. Hieronder valt de uitwerking van de vraag op welke manier huidige klanten aanspraak kunnen maken op de HHT. Administratieve lasten, facturatie en uitvoering. Omdat als voorwaarde voor de HHT geldt dat de burger meebetaalt, zal de thuiszorgaanbieder ervoor verantwoordelijk zijn dat deze betalingen ook geïnd worden. De HHT is gelimiteerd. Om toezicht te houden op de uitgaven dient er maandelijks door de aanbieders gedeclareerd te worden. Hierover zullen nadere werkafspraken gemaakt worden. Communicatie richting huidige klanten en partijen in het veld. Ondertekening plan van aanpak Huishoudelijke Hulp Toelage gemeente Loon op Zand Kaatsheuvel, 25 november 2014 Namens het college van burgemeester en wethouders Burgemeester gemeente Loon op Zand dhr. W.C. Luijendijk Namens de aanbieders hulp bij het huishouden Thebe Huishoudelijke Zorg B.V. dhr. H. Klingeman, directeur 5
6