Onderwerp: HH als algemene voorziening - Hulp blj het Huishouden Toelage (HHT)

Transcriptie

1 H4 y < ïjf Hardenberg Collegevoorstel Zaakkenmerk: Datum college 25 november 2014 Documentkenmerk: Behandeld door: dhr. G.D. ten Berge E-mall: Dleger.tenBerge(a)ommen-hardenberg.nl Onderwerp: HH als algemene voorziening - Hulp blj het Huishouden Toelage (HHT) HET COLLEGE WORDT VOORGESTELD TE BESLUITEN OM: 1. De HHT aanwenden ter ondersteuning van de huidige aanbieders HH om een 'schoon huis' (voorheen met name HHi) te bieden als algemene voorziening, conform het beleidsplan "Samen Doen"; 2. De HHT beschikbaar stellen als tegemoetkoming in de kosten voor de eigen bijdrage van particulieren die gebruik maken van het aanbod aan algemene voorzieningen van de huidige aanbieders HH. De tegemoetkoming bedraagt 75,- per periode van 4 weken; 3. Ten behoeve van inwoners met een inkomen en vermogen binnen de grenzen van het minimabeleid, een extra tegemoetkoming te bieden a 75 per periode van 4 weken; 4. De HHT inzetten ten behoeve van de inwoners die nu de indicatie HH hebben; 5. De HHT inzetten voor inwoners met nieuwe ondersteuningsvragen op het terrein van het huishouden. De toegangstoets hiertoe te beleggen bij de aanbieders, op grond van een door de gemeente vastgesteld format; 6. Deze regeling vooralsnog voor een periode van 6 maanden in het leven te roepen en uiterlijk voor 1 juli 2015 te besluiten of deze regeling inhoudelijk en financieel adequaat is, in relatie tot de ontwikkelingen rondom de Hulp bij het Huishouden, de herbeoordelingen alsook de uitkomsten van het sociaal contracteren. In februari en mei 2015 vinden tussenevaluaties plaats om te bezien wat de eerste effecten zijn van deze regeling

2 Inleiding Het sociaal domein verkeert in een transformatietraject van 'zorgen voor' naar 'zorgen dat'. Dit zal ertoe leiden dat minder mensen afhankelijk zijn van de overheid en meer mensen in staat worden gesteld zelf tot oplossingen te komen op het terrein van zelfredzaam participeren in de samenleving. In september heeft de Raad de beleidskaders voor het sociaal domein vastgesteld. Bij ondersteuningsvragen op het terrein van de huishouding, waar het Rijk oplopend tot 40% gaat bezuinigingen, is het volgende besloten: Uit te gaan van het principe dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun huishouding; Hulpvragers te verwijzen naar (bestaande) algemene voorzieningen; De hulpvrager zelf de algemene voorziening te laten betalen; De hulpvrager kan, als aan de hiervoor vastgestelde voorwaarden wordt voldaan, een beroep doen op de gemeente voor financiële steun; Voor deze financiële steun een regeling te treffen, met een vergelijkbare systematiek als de bijzondere bijstand, waarbij de kosten ten laste komen van het Wmo budget; In principe de ondersteuning alleen te richten op het aanbrengen van structuur en regie in het huishouden; Het begrip Huishoudelijke Hulp niet meer in te vullen vanuit de oude resultaatgebieden, maar vanuit de term 'begeleiding huishouding'. Meerdere factoren zullen uiteindelijk het succes van het beleid bepalen. Maar één ervan is de ontwikkeling en het aanbod aan algemene voorzieningen. Met behulp van de door het Rijk geïntroduceerde Hulp bij het Huishouden Toeslag (HHT) kan de ontwikkeling van algemene voorzieningen een stimulans krijgen. De HHT heeft als doel om de werkgelegenheid in de sector te behouden, alsook het faciliteren van de overgang van individuele voorzieningen naar algemene voorzieningen. Op 30 september is een aanvraag voor de HHT ingediend. Maandag 17 november heeft het Ministerie telefonisch en op ambtelijk niveau laten weten dat de aanvraag zal worden gehonoreerd. In dit voorstel wordt een advies gegeven over de wijze waarop we om kunnen gaan met de HHT. Tevens worden de contouren geschetst van een regeling voor minima, die een beroep doen op een algemene voorziening voor de Hulp bij het Huishouden (HH). Beoogd effect Conform het beleidsplan de gemeentelijke ondersteuning alleen te richten op het aanbrengen van structuur en regie in het huishouden en het traditionele schoonmaakwerk omvormen tot een algemene voorziening. Met behulp van de HHT worden de huidige aanbieders ondersteund om schoonmaakwerk te bieden als algemene voorziening voor inwoners die nu een indicatie HH hebben. In de bijlage is het model nader uitgewerkt. Voorgesteld wordt dit model in 2015 ook toe te passen ten behoeve van minima en hen een extra tegemoetkoming in de kosten te bieden. Vanwege de start van de eerste informatiebijeenkomsten met inwoners waarvan de indicaties Hulp bij het Huishouden aflopen, is spoedige besluitvorming en informatievoorziening noodzakelijk.

3 Argumenten 1. HH als algemene voorziening Met ingang van ijanuari 2015 bieden de aanbieders HH aan als algemene voorziening. In feite is een algemene voorziening een particulier aanbod, waarbij inwoners en aanbieders onderling afspraken maken. Gemeenten kunnen de totstandkoming en continuïteit van algemene voorziening (financieel) ondersteunen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in het geval van welzijns- en maatschappelijk werk. Middels de HHT wordt het mogelijk gemaakt om voor 2015 en 2016 de totstandkoming en ontwikkeling van de HH als algemene voorziening te ondersteunen. Aanbieders kunnen hiermee hun bedrijfsvoering transformeren en inwoners krijgen een gewenningsperiode om de HH zelf te organiseren en te bekostigen. Voor Hardenberg is 2X HHT aangevraagd. De exacte wijze waarop de HHT besteed wordt, is in de bijlage nader uitgewerkt. Voor minima is het zelf bekostigen van een algemene voorziening financieel problematisch. In het beleidsplan is bepaald dat voor deze doelgroep extra financiële steun wordt georganiseerd. Minima die behoren tot de doelgroep van de HHT (met indicatie HH en/of ondersteuningsbehoefte op het terrein van het huishouden) wordt aanvullende ondersteuning a 75 per periode van 4 weken geboden. Dit construct zou eventueel na het wegvallen van de HHT gecontinueerd kunnen worden. 2. HHT en behoud van werkgelegenheid Het kabinet heeft de HHT ingesteld om werkgelegenheidseffecten van de structurele bezuinigingen op de HH in 2015 en 2016 te dempen. Aanbieders krijgen zo de tijd hun aanbod en bedrijfsvoering om te bouwen, zodat op termijn HH als algemene voorziening tot stand komt. Middels de HHT bieden wij de reeds gecontracteerde aanbieders Zorg in Natura deze kans, zonder afbreuk te doen aan het beleid om de HH om te vormen naar een algemene voorziening, waarmee banen behouden kunnen blijven. De HHT kan niet worden benut door partijen die nu leveren via een PGB-plus constructie. In de toelichting op de regeling HHT van het Ministerie is namelijk onder andere het volgende als voorwaarde gesteld: De inzet van de extra middelen draagt bij aan het langer behoud van volwaardige werkgelegenheid bij aanbieders die voor 2015 door een gemeente worden of zijn gecontracteerd (hierna: betrokken aanbieders). De inzet van de extra middelen leidt tot extra door betrokken aanbieders geleverde uren huishoudelijke hulp (of ondersteuning waar huishoudelijke hulp onderdeel van is). Het gaat hier nadrukkelijk om ondersteuning in natura, aanvullend op de reguliere contracten en dus geen pgb's. Dit betekent dat de HHT niet ingezet kan worden ten behoeve van de aanbieders PGB-plus, waaronder Carinova in Hardenberg. Dit is inmiddels ook met Carinova gecommuniceerd, zij zoeken nu naar een oplossing voor dit vraagstuk. 3. Toegang en bedriifsvoering: slim en simpel De voorgestelde uitvoering kan slim en simpel worden georganiseerd. De aanbieders dragen zorg voor de toegang en factureren per 4 weken de gemeentelijke bijdrage. Ten aanzien van de extra steun voor minima wordt een vergelijkbare werkwijze toegepast als bij de collectieve zorgverzekering. De

4 gemeente verricht een inkomens- en vermogenscheck. Met extra uitvoeringskosten is reeds rekening gehouden in het Raadsvoorstel rondom de uitvoering van de Transities. 4. Tijdeliikheid Voorgesteld wordt deze regeling vooralsnog voor een periode van 6 maanden in het leven te roepen en uiterlijk voor 1 juli 2015 te besluiten of deze regeling inhoudelijk en financieel adequaat is, in relatie tot de ontwikkelingen rondom de Hulp bij het Huishouden, de herbeoordelingen alsook de uitkomsten van het sociaal contracteren. Deze onzekerheden maken dat een tijdelijke oplossing passend is. Financiën Voor Hardenberg is voor 2015 en voor HHT aangevraagd. Dit betekent dat-wanneer inwoners een heel jaar een beroep doen op een algemene voorziening - circa 400 inwoners een beroep kunnen doen op deze regeling. Dit is circa 30% van de huidige populatie HH. Rekening houdende met het overgangsrecht zal de HHT tot oktober 2015 naar verwachting toereikend zijn. Door maandelijks de deelname aan de regeling te monitoren, kan eventueel tijdig worden bijgestuurd. Vanuit het minimabeleid is in beschikbaar, hiermee kunnen 260 mensen een beroep doen op de regeling. Dit is circa 20% van de huidige populatie HH. Geprognosticeerd wordt dat dit afdoende is, omdat er naast een inkomens- ook een vermogenscheck wordt geïntroduceerd, conform het minimabeleid. Mocht het budget HHT en bijzondere bijstand niet toereikend zijn, terwijl de regelingen wel voorzien in een behoefte, dan is er nog een financiële 'escape'. Wanneer het voorgenomen beleid onverkort wordt geëffectueerd, dan wordt de opgelegde rijkstaakstelling van 30% in 2015 en 40% in 2016 op de HH gerealiseerd. In de situatie dat de regeling HHT overvraagd wordt, dan kan hier financiële ruimte gevonden worden om de stap naar HH als algemene voorziening een extra stimulans te geven. Uitgangspunt op voorhand is dat de HHT afdoende moet zijn. In de loop van 2015 wordt bezien wat de ontwikkeling is, of dat bijsturing nodig is. Wanneer budget resteert in 2015, in verband met het overgangsrecht dan wordt dit overgeheveld naar Risico's De toegang tot de door de gemeente ondersteunde algemene voorziening wordt voor inwoners met nieuwe ondersteuningsvragen uitgevoerd door de aanbieders, met als risico dat zij niet streng zullen toetsen aan de poort. Door een toegangstoets voor te schrijven en periodiek met aanbieders in overleg te treden over ontwikkelingen in de toegang en het aantal gebruikers wordt voorkomen dat de aanbieders de poort openzetten. Ook de evaluatiemomenten in het eerste halfjaar dragen bij aan het beperken van risico's. Vanwege de onzekerheid rondom de Hulp bij het Huishouden in relatie tot de herbeoordelingen, het feit dat we niet kunnen inschatten hoeveel mensen geen gebruik maken van dit aanbod wordt voorgesteld al in het i e en 2 e kwartaal te evalueren of de wijze waarop deze regeling nu wordt ingericht inhoudelijk en financieel adequaat is. Communicatie Met de aanbieders HH is dit model reeds besproken en verdere afstemming zal plaatsvinden. Zij kunnen ook een rol spelen in de communicatie naar de huidige cliënten. Daarnaast zal in de informatievoorziening over de transities in het sociaal domein de HH als algemene voorziening onder de aandacht van inwoners worden gebracht, dit kan via persoonlijke gesprekken, brieven en algemene communicatie. Dit is eveneens onderdeel van het project herbeoordelingen.

5 Bijlage i: model HH als algemene voorziening, met de HHT en Minima Inwoner meldt zich bij de aanbieder. Deze verricht een toegangstoets, door alle deelnemende aanbieders op dezelfde wijze toegepast, op noodzaak huishoudelijke hulp vanwege fysieke beperkingen. Na het doorlopen van een eenvoudige beslisboom verricht de aanbieder altijd een nadere toetsing door middel van een intakegesprek. De aanbieder heeft een acceptatieplicht. Niet langer werken met een tarief per uur, maar met een budget per klant (= per leefeenheid) per periode (van 4 weken) en er wordt gestuurd door het te bereiken resultaat: tevreden klant (binnen de kaders van deze afspraken). Alleen gangbare ruimtes worden schoongemaakt. Het gaat om schoonmaken toilet, woon- en slaapkamer/keuken/badkamer en toegangsruimten. De aanbieder en de klant maken onderling afspraken over de precieze invulling van de dienstverlening. Wanneer een inwoner iets wil dat buiten de algemene voorziening valt, kan de inwoner dit bij de aanbieder (of elders) afnemen als private dienstverlening (dus wel btw-plichtig). Bekostiging Bij inkomen in % van de bijstandsnorm Totaal voor aanbieder per periode, per klant Eigen bijdrage cliënt per periode Vaste bijdrage van gemeente per periode, per klant (HHT) Extra bijdrage van gemeente per periode, per klant (Minima) Tot 110% 175,00 25,00 75,oo 75,oo Boven de 110% 175,00 100,00 75,00 00,00 Aanbieder mag in gesprek met de klant aangeven dat de klant van de gemeente korting op de eigen bijdrage kan krijgen als zijn of haar inkomen onder de grens van 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm zit. Als een klant hiervoor in aanmerking wil komen, doet de gemeente een GBA-, inkomens- en vermogenscheck. Aanbieder brengt de eigen bijdrage bij de klant in rekening. De vaste eigen bijdrage van de gemeente en de eventuele korting van de gemeente op de eigen bijdrage moet hierbij zichtbaar zijn. Wanneer en hoe de aanbieder de eigen bijdrage incasseert, is aan de aanbieder. De vaste bijdrage van de gemeente en de eventuele korting op de eigen bijdrage wordt door de aanbieder vierwekelijks middels een verzamelfactuur bij de gemeente gedeclareerd. Hierop staan de BSN-nummers van de betreffende klanten. De gemeente en de in 2014 gecontracteerde aanbieders HH Zorg in Natura voegen deze regeling toe als addendum op de reeds afgesloten contracten. Het addendum geldt in eerste instantie alleen voor 2015, er is een intentie voor verlenging in Op basis van de inhoudelijke resultaten en de financiële haalbaarheid wordt bepaald of de algemene voorziening HH in 2016 kan worden gecontinueerd. In het addendum worden nadere eisen aan kwaliteit, informatie aan klanten, bereikbaarheid van de aanbieder en verantwoordingsrapportages.