Centraal Slaap Apneu: De pathofysiologie van de C. Een interactieve workshop SLEEPLESS 2014. Dr KW van Kralingen



Vergelijkbare documenten
Wat te doen als CPAP niet meer helpt? Universitair Medisch Centrum Groningen

Casus. PrevalenOe OSAS Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures

In samenwerking met afdeling longziekten ORBIS MC. 23 november :00. Michiel de Vries; Longarts Sjef Lebon ; PA longziekten / OSAS

Slaapapneu en co-morbiditeit. Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis

Ken uw Slaap geneeskunde. Sleepless 2015 Klaas van Kralingen

Obesitas Hypertensie Cardiovasculair risico Diabetes mellitus II

Waar chronisch acuut ontmoet; De CTB patiënt in de acute zorg. Annique Bahnmüller Witzenburg Ventilation Practitioner CTB Rotterdam

Obesitas op de recovery

OSA en diabetes. Wake 2/3 of life. Inleiding. Slaap is een basale behoefte. NREM Sleep ~80% of night. Prof. Dr. Dries Testelmans

Dr.Al de Weerd Slaapcentrum SEIN Zwolle-Groningen

Slaapapneu en vermoeidheidsklachten bij mensen met een CVA. Het venijn zit in de staart IV 11 april 2013 Justine Aaronson

De oorspronkelijke witte-jas reactie in Milaan, 1983

Geen. Geen. Geen. Geen

Hartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie

Ondersteuning OSAS diagnostiek in de eerste lijn. Dr. Annelies Lucas, huisarts Medisch directeur Diagnostiek voor U

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018

Sleep-disordered breathing: definitie

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen

CHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland. Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Hartfalen: pompen of verzuipen

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Obese hypoventilatie en thuisbeademing

Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten

NIV bij exacerbatie COPD

Wanneer is het epilepsie?

(C)PAP-therapie de verschillende behandelopties. Sjef Lebon Physician Assistant Longgeneeksunde 23 november 2011

Ziektelast hoe meet en bespreek ik dit? Annerika Slok, MSc

Trombosezorg in het DOACtijdperk. nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn

Impact van de ingebruikname van de DSM-5

Slaaplabo: indicaties, methodiek en outcome

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie

Ouderen en COPD Programma. Programma. Leerdoelen/vragen. Programma. Ja of Nee?

Thuis bloeddrukmeten. Indeling presentatie

Obstructief slaapapneu syndroom (OSAS)

Disclosure belangen NJ de Wit

Is het depressie? Dr. M. Zuidersma, UMCG of is het een onderliggend neurodegeneratief beeld? Maar is dit wel zo? Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Onderhoudsbehandeling met Zuurstof Thuis (OZT)

Het obstructief slaap apnee syndroom ( OSAS). Sonia De Weerdt Pneumoloog Uz Brussel

De oudere patiënt met comorbiditeit

CRT-D versus CRT-P. verschillende behandelingen voor dezelfde patiënt? CarVasZ M.L. Hendriks, MSc Dept. Cardiology VUmc.

Screening OSAS Informatie over de screening op OSAS ter voorbereiding op de operatie

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018

Depressie bij ouderen Trends over de tijd

Diagnostiek van COPD: van spirometrie tot ziektelastmeter. Hanneke de Jong Meriam van der Zon Guus van der Meijden

Ervaring met Gezondheidsmeter PGO. Simone van der Sluijs Verpleegkundig specialist i.o.

Haagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker

Bloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie

INVLOED VAN INZICHT OP HET BELOOP VAN DE OBSESSIEVE-COMPULSIEVE STOORNIS

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Obstructief slaapapneu syndroom OSAS en gevolgen voor het hart (en andere ziekten)

Let s get organized P E J va n Po l C a rd i o l o o g, R i j n l a n d zo rg g ro e p, L e i d e rd o r p


OSAS peri-operatief. Queenayda Kroon Peter Huybrechts

Kennisgebieden. The happy decision. Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten

Palliatieve zorg voor hartfalenpatiënten in de praktijk

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian

Casuistiek in de praktijk CAHAG CURSUS 2017

Een zeldzame genetische diagnose, en dan..?

Landelijk Diabetes Congres 2016

Behandeling van hypertensie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie

Alles over slaap. Presentatie NVAB 11 juni Reinier de Groot, longarts-somnoloog

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Zijn er evidence based indicaties voor medische toepassingen bij verstandelijk gehandicapten? Prevalentie slaapproblemen

Een transmuraal ketenzorgmodel voor COPD;

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Disclosure belangen spreker

Chronische beademing bij ALS Marijke Rutten Longarts

Hoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker

Thema Zorg op maat uur Opening en terugblik vorig jaar uur Benchlearning Kees de Visser, huisarts Urk

Disclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI

De rol van kalium op de bloeddruk. Wilko Spiering, internist-vasculair geneeskundige Afd. Vasculaire Geneeskunde

Het complex slaapapneusyndroom: klinische aspecten en behandeling 1

COGNITIEVE STOORNISSEN BIJ COPD. VAAK VERGETEN SYMPTOOM? Frank Pepels Kaderhuisarts astma/copd, aios ouderengeneeskunde

AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog

Nachtwerk en gezondheid Prof dr ir Tjabe Smid, Prof. dr. Carel Hulshof

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Centrum voor Slaapstoornissen Algemene informatie

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

PROfeel. Dr. Sanne Nijhof, kinderarts Merel Nap-van der Vlist, arts-onderzoeker

Beweegprogramma s voor COPD. Mirjam Verhoef fysiotherapeut Voorzitter Netwerk Fysiotherapie COPD Utrecht

Sebastiaan Blok Hypertensie in het digitale tijdperk

AHI OK Patiënt niet Wat nu?

Slaapregistratie (polygrafie) met CPAP in het ziekenhuis

Moeheid. Robert Rozenberg, sportarts Sportgeneeskunde Rotterdam

Slaapapneu. Longgeneeskunde

De kracht van het netwerk

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016

Theory of Constraints. Een introductie

Respiratoire revalidatie.

Inhoud. predictie predictie afasie predictiemodel ontwikkeling predictiemodel afasie predictiemodel afasie conclusies aanbeveling

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD

PERCEPTIE EN PERCEPTIEVRAGENLIJST COPD. Marian van Cuilenburg Kaderarts Astma/COPD Adembenemend 10, januari 2015

Werken met Entrustment- Based- Discussion als nieuw feedbackinstrument

Wat is er toch gaande in de lucht!

Transcriptie:

Centraal Slaap Apneu: De pathofysiologie van de C. Een interactieve workshop SLEEPLESS 2014 Dr KW van Kralingen

Disclosure belangen spreker Dr K.W. van Kralingen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Bedrijfsnamen

Het geval Dhr. M. Cardiale Voorgeschiedenis: - Ischemische cardiomyopathie - 1981CABG - 1996 Afib - 2004 recabg, klepvervangingr Pulmonale VG: - 1999 Dyspnea - COPD? Nu: - Moe - Afname inspanningstolerantie - Geen hypersomnolentie

Dhr. M.: polygrafie

Vraag Bij Dhr M. is er sprake van een: 1. Gemengd Slaap Apneu Syndroom 2. Een Obstructief Slaap Apneu Syndroom 3. Een Centraal Slaap Apneu Syndroom 4. Cheyne Stokes Ademen

Wat is slaap apneu Apneu = hypopneu > 10 sec Obstructief + adempoging Centraal - adempoging OSAHS: Klachten + 5 of meer ademstops/uur CSA: idem, meer dan 50% centrale events

De Syndromen I. Obstructief Slaap Apneu II. Upper Airway Resistance III. Centraal Slaap Apneu

Indeling CSAS (Jahaveri 2010) Physiologic CSA - sleep onset - post arousal Nonhypercapnic - heartfailure - idiopathic - altitude - stroke Hypercapnic CSA - congenital - brainstem - muscle disorder CSA in endocrine disease CSA with OSA CSA with UA disease

Vervolg Dhr M. Welk lab. Onderzoek wil je aanvragen? 1. Bloedgas 2. BNP 3. Schildklier 4. 1 tm 3. 5. 1 en 3

Non Hypercapnisch Centraal Slaap Apneu Stoornis Centrale Ademhalingscontrole OORZAKEN - Grote hoogte - Metabole aandoeningen bv nierinsufficientie - CVA - Hartfalen - Idiopathisch

An example of ICSA Eckert, D. J. et al. Chest 2007;131:595-607

An example of a patient with CSB Eckert, D. J. et al. Chest 2007;131:595-607

Persistent ventilatory instability Voorwaarden persisterende ventilatoire instabiliteit - Faseverschil - Loopgain >1

Pathofysiologie van de C Circulatie: - longoedeem - lage pco2 - apneu drempel - circulatietijd Chemoreflex: - verhoogde chemoreflex - rol zuurstof Cerebrum: - rol arousals Cerebrale bloedstroom

The System controlling sensors controller controlled

Chemoreceptors Peripheral chemoreceptors: carotid bodies, measure po2 Central chemoreceptors: medulla, measure pco2/ph

Centraal Benarroch, E. E. Neurology 2007;68:2140-2143

Centraal in PF van CSA Verstoorde regulatie agv afwijkende feedback loop Hypocapnie & Apneudrempel Hypocapnia Evidence: - crosssectional (Naughton 1993, Hanly 1993) - epidemiological (Jahaveri 2006, Sin 1999)

CO2 vermindert AHI in CSR-CSA (Lorenzi 1999)

Longoedeem/hyperventilatie Evidence - animal (Paintal, Yu) - human (Lorenzo 11 ptes cs) - therapeutic (Solin 1999 75 ptes, 7 ptes after Rx)

PCWP & CSA (Solin 1999)

Circulatietijd Verminderde hartfunctie geeft een trage bloedstroom, tijd verdubbelt Normaal 1 minuut Bewijs uit exp met honden Onderdeel van het probleem Long-oor (vinger) tijd langer in CSR CSA, relatie met CO

B to C: increased circulation time

Verhoogde chemosensitiviteit Evidence - animal (Sun 1999) - human (Solin 2000 cs, 51 ptes, Jahaveri cs 20 ptes)

Hypoxie Hypoxia geeft hyperventilation HF patienten meestal geen ernstige hypoxie GC activatie bij lage O2 sat Maar: hypoxische dips kunnen hyperventilatie geven Bewijs: O2 helpt bij CSR CSA(Teschler 2001)

Cerebrovascular reactivity to CO2

Pulmonary mechanics Large FRC dampens oscillations In HF decrease in FRC? No (Naughton 1993) But Sahlin et al (2005): less CSR-CSA in lateral position.

Upper Airway UA collapse is observed (Alex 1986, Badr 1995) Role? CPAP works, but also via different mechanism (Teschler 2001)

Samenvatting

HF /CSAS: feiten Definitie: Index? > 50% centraal Prevalentie ICSA in healthy: 0-1% Prevalence CSA in HF: - 15-42% - selectie! (betablockade) - lft > 60, man, pco2 < 38 mmhg en Afib

SAS en HF

Prognose HF met CSAS Sin Circulation 2000;102:61

Vraag De behandeling van Dhr M zal bestaan uit: 1. Zuurstof toediening 2. Terugverwijzing naar de cardioloog 3. Positieve druk beademing 4. Harttransplantatie

Dhr M. : Management Slaap study BMI: 26 Average O2: 92.6 Min sat: 76% Sat 90: 18.8% AHI 50/hr mn CSA ODI 47/hr Management: CPAP:... Zuurstof 2 L/min PM ASV

Hearttransplant

CANPAP results I

CANPAP results II

Kaplan-Meier survival plots demonstrating that compared with the control group, the CPAP-CSAsuppressed group had significantly improved heart transplant-free survival (*unadjusted P=0.043), whereas the CPAP-CSA-unsuppressed group did not (unadjusted P=0.260) Arzt, M. et al. Circulation 2007;115:3173-3180 Copyright 2007 American Heart Association

Adaptive Servoventilation (ASV) Teschler, AJRCCM 2001; 64:614-619

Effecten van ASV vs. CPAP op apnoe-hypopnoe-index

Effect van ASV op LVEF

Vervolg Dhr M. Verdient deze man geen steunkousen 1. Ja. 2. Nee 3. Weet niet

Wat is nieuw in PF van CSR-CSA Fluid shift: - zittend > liggend nachtelijke rostrale fluid shift - in OSAS > toename halsomvang - in CSAS > toename longwater - nieuwe behandelingen? Bv steunkousen overdag

Beenvocht en apneu

Pathofysiologie Fluid shift?

OSAS & Stockings (Redolfi 2011) 12 subjects, 1 week, Reduction fluid change 62%, neckcircumference 60%, AHI 36%

Treatment algoritm CSA/HF

Position paper Treatment advice Treatment advice CSR-CSA: Mild CSA; geen Rx evt diamox Matig CSA: CPAP evt O2/diamox Ernstig CSA: CPAP (O2/diamox) ASV (centra) CPAP goed onderzocht, effect beperkt ASV: wrsch goed, duur Diamox: logisch, longterm?? O2: makkelijk, longterm?? Theofylline: beperkt bewijs

Who wins? Fluid shift prevention Fluid shift treatment