Diabe&sche ketoacidose Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015
Casus 38- jarige man VG: blanco Buiten bewustzijn aangetroffen, onduidelijk of hij voordien klachten had Bij verdenking hypoglycemie in ambulance glucose 50% SEH: glucose 115.0, ph 6.86, Bic 12.0, CO2 9.1, BE - 22.1, osmolaliteit 470, lactaat 7.6, ketonen urine posiwef, Na 161, Cl 138 Berekende anion gap: 35.0
Diabe&sche ketoacidose (DKA) DKA is een toestand waarbij het interne milieu verstoord is door hyperglykemie en toenemende ketonenvorming à beide veroorzaakt door een absoluut insulinetekort. Hyperglykemie Ketonen in de urine Acidose De ernst wordt vooral bepaald door de mate van acidose. Een ph<7,20 heez schadelijke effecten op de har[uncwe, microcirculawe en leidt tot bewustzijnsstoornissen en insulineresistenwe. Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus; DKA en HHP
Diagnos&sche criteria Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Pathofysiologie DKA UptoDate
Precipiterende factoren 1. Nieuw gediagnoswceerde DM: type 1 (DKA), type 2 (HHS), ketosis prone diabetes type 2 (DKA). 2. Onderbreken van insulinetoediening bij bekende DM: - niet funcwonerende insulinepomp - onterecht overslaan van insuline- injecwes bij niet kunnen eten - niet spuiten uit angst voor gewichtstoename (eetstoornissen) - niet spuiten uit angst voor hypoglycemie 3. InfecWes: sinusiws, pneumonie, meningiws, urosepsis etc. 4. Ontstekingen: appendiciws, acute pancreawws, etc. 5. Cardiovasculaire aandoeningen: myocardinfarct, CVA, longembolie. 6. Medicamenten: corwcosteroïden, thiazidediurewca, anwpsychowca etc Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Anamnese & LO Klachten: polyurie, polydipsie, afvallen, vermoeidheid, misselijkheid, braken, buikpijn, dyspneusensawe (tgv Kussmaulademhaling) Lichamelijk onderzoek: Zelden verlaagd bewustzijn Uitgepuce, zieke indruk Kussmaul ademhaling (diep en snel) ter compensawe van de acidose: kan ontbreken bij zeer ernswge acidose Acetongeur Verlaagde huidturgor + droge slijmvliezen Normale/verlaagde RR, verhoogde pols Normale/verlaagde lichaamstemperatuur (ook bij infecwe) Soms buikklachten Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Lab onderzoek Plasmabepalingen van glucose, natrium, kalium, chloor, osmolariteit Aniongap berekenen Arteriële bloedgasanalyse + lactaat Ureum, kreawnine Bloedbeeld en leukocytendifferenwawe + CRP Alcoholpromillage Urine: glucose, ketonen, sediment Capillaire bepaling ß- OH boterzuur Op indicawe: bacteriologisch onderzoek Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Behandeling DKA Ruime intraveneuze vochcoediening en supplewe van natrium Toediening van insuline KaliumsuppleWe Bicarbonaat Fosfaat Bloedgas Daarnaast is de behandeling gericht op oorzaken en complicawes Een goede en intensieve monitoring is onderdeel van de behandeling. Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Handige formules ter evalua&e behandeling 1. Anion gap: [Na+ ] ([Cl- ] [HCO3- ]) 2. Effectieve serumosmolariteit: A. = gemeten Posm ureum B. =2x[Na+ ]+2x[K+ ]+[glucose] 3. Gecorrigeerde [Na+ ] = Actuele [Na+ ] + [glucose]/3,5 4. Gecorrigeerde [K+ ] = Actuele [K+ ] + 0,6 (ph 7,4) 5. Tekort aan lichaamswater = 0,5* x gewicht x ((gecorrigeerde [Na+ ] 140))/140 * voor mannen wordt 0,6 gebruikt
Complica&es Hypotensie of hypovolemische shock CAVE sepsis, swl infarct Hersenoedeem Rabdomyolyse Trombo- embolische complicawes ARDS of mulw- orgaan falen bij ernswge en langbestaande DKA PneumomediasWnum, subcutaan emfyseem en zelfs subduraal emfyseem waarschijnlijk ten gevolge van langdurig en hezig braken bij DKA Thyreotoxische crisis bij reeds bestaande (en onbehandelde hyperthyreoïdie) Richtlijn NIV Behandeling van acute ontregeling van diabetes mellitus: DKA en HHP.
Vragen??