Dr. Jenny Buijtels, specialist interne geneeskunde

Transcriptie

1 Dr. Jenny Buijtels, specialist interne geneeskunde

2 Presentatie Dia s en casussen die ook voorkomen in de workshop vloeistoftherapie en dwangvoeding Zo indruk van hoe de workshop is opgebouwd Verantwoordelijkheid voor zover mogelijk bij paraveterinair, maar dan is de achtergrond essentieel! Niet werken volgens lijstjes, maar volgens kennis

3 Vochtbalans Evenwicht tussen opname en verlies Ingrijpen als balans is verstoord

4 Waar komt het vocht vandaan? Drinken van water Drinkbak, waterplas, rivier etc Haalt water uit het eten Brokken ten opzichte van blikvoer Omzetting in het lichaam = metabool Met name vet en koolhydraten

5 Vochtopname Wat is een normale hoeveelheid vochtopname per dag? ml/kg/24 uur voor de hond ml/kg/24 uur voor de kat

6 Wat is dan teveel?

7 Opdracht Hoeveel vocht heeft een Labrador van 35 kg nodig per dag? Onderhoud= ml/kg/24 uur (=dag) Gewicht = 35 kg Antwoord = 55 x 35 = 1,9 liter water/dag

8 Hoe verlies je vocht? Ademhaling Hijgen bij honden Zweten Urine en ontlasting

9 Urineproduktie In een gezond dier is de normale urineproduktie 1-2 ml/kg/uur Sterk afhankelijk van hoeveel er wordt opgenomen

10 Teveel vochtverlies Braken en diaree Vochtproduktie bij wonden Vaginale uitvloeiing Polyurie: verhoogde urineproduktie Vocht in de buik: ascites

11 Geen goede vochtbalans meer

12

13 Vochtbalans herstellen in 2 fasen 1. Wat is het dier verloren, dus hoe erg is de uitdroging van het dier 2. Als uitdroging is opgelost moet je bepalen of het dier daarna alleen nog onderhoud nodig heeft of meer dan alleen onderhoud omdat verlies doorgaat

14 Fase 1 Hoe schat je uitdroging in? Waar moet je op letten? Hoeveel moet je geven om het op te lossen? Dit leer je berekenen!

15 Fase 2 Wat is een normaal onderhoud? Hoeveel geef je dan? En als dier meer nodig heeft hoe bepaal je dat dan? Ook dit leer je te berekenen!

16 Als je weet hoeveel je moet geven zijn de volgende vragen: Hoe dien je het toe? Wat dien je toe?

17 Hoe dien je het toe? Oraal Kan gebruikt worden (mogelijk met ORS) als dier drinkt en niet braakt Subcutaan Beperkt in hoeveelheden die gegeven kunnen worden Duurt langer voordat toegediende vocht opgenomen is (constrictie vaten speelt rol) Intraveneus Intraosseus

18 Intraveneus Vocht direct in het bloed Verbetert de algehele circulatie Kan vochtverliezen oplossen Kan continu gegeven worden Voorpoot: Vena cephalica Achterpoot: Vena saphena Hals: Vena jugularis

19 Intraosseus Wordt bij hele kleine dieren en met name neonaten gebruikt Soms wordt het bij volwassen dieren gebruikt bij algehele collaps en waar men geen vene kan vinden om infuus te plaatsen Vene van het bot blijven bij erge uitdroging goed vocht opnemen Mag niet bij sepsis of gebroken botten

20 Welke vloeistof geef je? Regel is: vervang met hetgeen je verliest Bij dier met braken: verliest veel vocht en elektrolyten: vervang met kristalloïden Bij dier dat aangereden is en veel bloed verliest: vervang met bloed Grof gezegd zijn er drie keuzen: Bloed, colloïden en kristalloïden

21 Crystalloïd - isotoon Vloeistof Na Mmol/l K Mmol/l Mg Mmol/l Ca Mmol/l Cl Mmol/l PO4 Mmol/l Glucose g/l Buffer Mmol/l 0.9% NaCl Ringer lactaat Lactaat 28 Sterofundin BG Sterofundin ISO Lactaat Acetaat 24 en malaat 5 Sterofundin BG mag alleen als onderhoud gegeven worden en niet als correctie!

22 Hoe plaats je een IV Infuus? En waar moet je op letten? Maakt het uit welke branule je kiest en waarom? Hoe controleer je de snelheid van je infuus?

23

24 Waarom is voeding zo belangrijk? Na 1-2 dagen worden aminozuren gebruikt om glucose aan te maken Ook vetweefsel wordt gebruikt voor energie Na 4 dagen worden de eiwitten waar spieren uit op zijn gebouwd aangesproken Deze processen leiden tot vertraagde wondgenezing, minder goede functie van het immuunapparaat, bacterien kunnen gemakkelijker van darm naar bloed en sloomheid, futloos van dier

25 Hoe bereken je hoeveel het dier nodig heeft per dag? Wat moet er allemaal inzitten? Hoe bouw je het op? Hoe kun je het allemaal geven? Kun je niet iets geven wat de eetlust opwekt of werkt dat niet?

26 Toedienen Dwangvoeding Neussonde Slokdarmsonde

27 Dwangvoeding Makkelijk omdat er geen sonde geplaatst hoeft te worden Kan heftig verzet geven Kan weerzin tegen eten vergroten Kan verslikken veroorzaken Lastig om dagelijks de benodigde energie te geven

28 Neussonde NEUSSONDE Hoe plaats je het? Wanneer kan het wel en wanneer mag het absoluut niet?

29

30

31 SLOKDARMSONDE

32 Bron: N. Bexfield en K. Lee, BSAVA Guide to procedures in small animal practice

33 Bron: N. Bexfield en K. Lee, BSAVA Guide to procedures in small animal practice

34 Bron: N. Bexfield en K. Lee, BSAVA Guide to procedures in small animal practice

35

36 EINDE