Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCG Nieuwe getallen en nieuwe diagnostiek bij erfelijke borstkanker
Disclosure belangen spreker geen geen geen
Overzicht Nog even de verwijscriteria Risicogetallen na DNA-diagnostiek met aangetoonde mutatie zonder aangetoonde mutatie DNA diagnostiek huidige diagnostiek en opbrengst nieuwe ontwikkelingen Perspectieven
Verwijscriteria 1 patiënt: - borstkanker 35 jr, of triple neg borstkanker 50 jr - eierstokkanker of tubacarcinoom ongeacht leeftijd - bilateraal / multifoc borstkanker, 1e tumor 50 jr - borst èn eierstokkanker - man met borstkanker 2 patiënten (1 e graads: zussen of moeder- dochter) - 1 borstkanker 50 jr en 1 eierstokkanker - beiden borstkanker van wie 1 50 jr - beiden eierstokkanker - prostaat ca 60 jr en borstkanker 50 jr 3 of meer 1 e - of 2 e graads verwanten met borst-/eierstok-/tubakanker
Verwijscriteria 1 patiënt: - borstkanker 35 jr, of triple neg borstkanker 50 jr - eierstokkanker of tubacarcinoom ongeacht leeftijd - bilateraal / multifoc borstkanker, 1e tumor 50 jr - borst èn eierstokkanker - man met borstkanker 2 patiënten (1 e graads: zussen of moeder- dochter) - 1 borstkanker 50 jr en 1 eierstokkanker - beiden borstkanker van wie 1 50 jr - beiden eierstokkanker - prostaat ca 60 jr en borstkanker 50 jr 3 of meer 1 e - of 2 e graads verwanten met borst-/eierstok-/tubakanker
Verwijscriteria Differentiaal diagnose Cowden syndroom: (non-medullair) schildklier; uterus; lentigines; macrocephalie; cutane afw.; hamartomen; vasculaire afw.; Li-Fraumeni syndroom: sarcoom; hersenca.; bijnierschorsca.; leukemie; longca.; Peutz-Jeghers syndroom: lentigines; hamartomateuze poliepen; maagca.; pancreasca.; colonca.; ovariumca.; Nb: Ashkenazim, prostaatca., pancreasca., melanoom, maagca., Kortom: te veel, te jong, multiple primairen, gekende combinaties
Overzicht Nog even de verwijscriteria Risicogetallen na DNA-diagnostiek met aangetoonde mutatie zonder aangetoonde mutatie DNA diagnostiek huidige diagnostiek en opbrengst nieuwe ontwikkelingen Perspectieven
Risicogetallen voor mutatiedraagsters 60-80%
Risicogetallen voor mutatiedraagsters
Brohet et al. 2014 risicogetallen NL 45% (35-52%) BRCA1 27% (14 38%) BRCA2
Geboorte cohort effect op 65 jaar al 46-76%
Vergelijking Noord NL en de rest Dus voorlopig in belaste families nog steeds 60 80%...
Risicogetallen zonder aangetoonde mutatie: erfelijkheid niet uitgesloten obv. familiaire belasting: mammaca., ovariumca., bilateraliteit, diagnoseleeftijd, CLTR < 20 % : geruststellen, BOB vanaf 50 jr CLTR 20-30 % : jaarlijks mammografie 40-50 jr, waarna BOB CLTR 30-40 % : jaarlijks mammografie en lich. onderz. 35-60 jr, waarna BOB CLTR > 40 % : jaarlijks MRI en lich. onderz. vanaf 25 jaar tot 60 jaarlijks mammografie vanaf 30 jaar tot 60 waarna BOB (?)
Overzicht Nog even de verwijscriteria Risicogetallen na DNA-diagnostiek met aangetoonde mutatie zonder aangetoonde mutatie DNA diagnostiek huidige diagnostiek en opbrengst nieuwe ontwikkelingen Perspectieven
Opbrengst DNA-diagnostiek BRCA1/2: mutatie in 7-9% volgens huidige verwijscriteria PTEN, STK11, TP53: zeer zeldzaam Zodra een mutatie is aangetoond: voor familieleden kansen van 50%; 25%; 12,5%;
Nieuwe ontwikkelingen CHEK2*1000delC diagnostiek toevoegen aan BRCA1/2 test index casus (sterk) verhoogd risico op contralateraal mammaca. in belaste families: CLTR ca. 35% autosomaal recessief : risico modificatie voor CHEK2 dragerschap in belaste families: CLTR tot 35-50%, (voor zussen hoger dan voor moeders) opbrengst / getallen landelijk monitoren in Hebon verband
Nieuwe ontwikkelingen UMCG oncopanel pilot-studie DNA diagnostiek 72 aan erfelijke kanker gerelateerde genen in één run in BRCA1/2 negative maar sterk verdachte families eerste resultaten over enkele maanden welk % families zal worden opgelost? bijvangst? nieuwe genetische verbanden?
Overzicht Nog even de verwijscriteria Risicogetallen na DNA-diagnostiek met aangetoonde mutatie zonder aangetoonde mutatie DNA diagnostiek huidige diagnostiek en opbrengst nieuwe ontwikkelingen Perspectieven
Science, maart 2014
Het wordt alleen maar ingewikkelder
Personalized cancer risk estimation Pathogene mutatie in major gene(s)? Mildere mutatie in major gene(s)? Risicoverhogende modifiers? Risicoverlagende modifiers? Familiaire belasting? Andere epidemiologische risico modifiers? Lifestyle? Chemopreventie? Preventieve ingrepen? En dat allemaal in één algoritme!
Dank voor uw aandacht! Zie ook www.hebon.nl http://www.oncoline.nl/index.php?pagina=/richtlijn/pagina.php http://www.vkgn.org/images/vakinformatie/richtlijnen_en_protocollen/stoet_vk GN_richtlijn_erfelijke_tumoren.pdf