Het Probleem Anne Roefs Sieske Franssen Wanneer te zwaar? In Nederland BMI ondergewicht Hoe komt het? 18.5 25 30 gezond gewicht overgewicht Homeostase Grieks: homos = gelijk, stasis = om te staan OOewel De eigenschap van een levend organisme om zijn interne toestand stabiel te houden Walter Cannon, 1932 in The Wisdom of the Body 1
De theorie De hypothalamus Hongercentrum Voedingsstoffen Motivatie Eetgedrag Verzadigingscentrum LepWne & verzadiging 1994 Ontdekking LepWne deficiënwe in ob/ob muizen Zhang et al., 1994, Positional cloning of the mouse obese gene and its human homologue in Nature Helaas... De meeste obese personen hebben veel lepwne, evenredig aan hun hoeveelheid vetweefsel Freidman, 2002, in Nutri9on Reviews Injecteren met lepwne leidt niet tot gewichtsverlies Zelissen et al., 2005, in Diabetes Obesity and Metabolism 2
Helaas... Ghreline: honger hormoon De meeste obese personen hebben weinig ghreline Druce, Small & Bloom, 2004 in Endocrinology 1999 ontdekking Ghreline Kojima, Hosoda, Date, Nakazato, Matsuo & Kangawa, 1999 in Nature. Genen? 33% genewsch niet genewsch 67% Meer dan 30 hormonen en 100 pepwden worden door ons spijsverteringstelsel geproduceerd 2008 in Appetite Keesey & Powley, Genen, dus niks aan te doen? niet-genewsch (voeding & beweging) 33% 5% 10% 40% 12% genen - voeding & beweging Genen, dus niks aan te doen? LasWg hoor, die obesitas genen genen - metabolisme genen - spontane fysieke acwviteit genen - 'respiratory quowent' 3
Genen zijn niet veel veranderd, maar Genen laden het geweer, de omgeving haalt de trekker over Eten Beloning Toates F. Mo9va9onal systems. Cambridge (MA): Cambridge University Press; 1986. Het Beloningscircuit FuncWonele MagneWsche ResonanWe Imaging (fmri) Verhoogde acwviteit beloningscircuit meer eten! Lawerence, Hinton, Parkinson & Lawrence, 2012 in Neuroimage 4
Procedure fmri onderzoek fmri hersenacwviteit acweve neuronen à zuurstofrijk bloed Verschil in signaal Wjdens fmri taak: voeding / geen voeding Taak MRI signaal StaWsWsche map > Een heleboel onderzoeken verder Frankort, Roefs, Siep, Roebroeck, Havermans & Jansen, 2012 in Interna9onal Journal of Obesity 5
Mindset maoers *Focus op de smaak *kies drie lekkerste voedingsmiddelen *Geen instrucwe *kies drie voedingsmiddelen Frankort, Roefs, Siep, Roebroeck, Havermans & Jansen, 2012 in Interna9onal Journal of Obesity Moduleren van beloningsacwviteit? 0.08 0.07 0.06 0.05 0.04 overgewicht 0.03 gezond gewicht 0.02 0.01 0-0.01 focus op smaak geen instrucwe 6
Methode I: Verhogen Wanneer je deze pijl ziet probeer je jouw verlangens naar het getoonde eten te verhogen. Je kunt dit doen door acwef te denken aan: De geweldige smaak De heerlijke geur Hoe lekker het zou zijn om het eten in je mond te proeven Ik heb trek in een bepaald voedingsmiddel Methode 2: Onderdrukken Mee eens Wanneer je dit stopbord ziet, onderdruk je jouw verlangens naar het getoonde eten. Probeer op een neutrale manier naar het eten te kijken. Begin je te denken aan de smaak of geur van het eten, stop dit onmiddellijk! Mee oneens Methode 3: Herwaarderen Wanneer je dit oog ziet probeer je het getoonde eten op een andere manier te waarderen. Denk aan de negaweve gevolgen van het getoonde eten voor je: gewicht gezondheid figuur 7
Resultaten: Trek in eten Resultaten: fmri Beloningscircuit Somatosensorische Cortex Resultaten: fmri Prefrontale cortex Insula Linker Prefrontale Cortex Verhogen Onderdrukken Herwaarderen Neutraal Prefrontale Cortex Rechter Prefrontale Cortex Verhogen Onderdrukken Herwaardering Neutraal AcWef moduleren geeo verschil in hersenacwvawe, zelfs wanneer je precies dezelfde voedingsmiddelen ziet. Maar wat als je denkt dat je iets ziet, proeo of ruikt? Maar het is iets anders? 8
De Aroujo, Rolls, Velazco, Margot & Cayeux, 2005 in Neuron De Aroujo, Rolls, Velazco, Margot & Cayeux, 2005 in Neuron The power of your mind en Ghreline lege maag En als je alleen maar denkt dat je verzadigd bent Crum et al. (2011) in Health Psychology volle maag Mind & Ghreline response 980 ghreline (pg/ml) 960 940 "indulgent" 920 gezond 900 880 baseline 380 kcal vanille milkshake na bekijken advertenwe na consumpwe 9
Uitslag chocola-experiment Ik kan dit eten niet weerstaan Ik heb zo n zware dag gehad, ik verdien wat lekkers Ik heb iets gegeten dat ik niet zou moeten eten. Ik begin morgen wel weer met mijn dieet. Score: Het is niet eerlijk. Iedereen eet iets lekkers. Dit is moeilijk. Ik zal nooit afvallen. Het is onbeleefd om aangeboden eten af te slaan Doelen Think Slim (CogniWeve Gedrags Therapie) Verander de manier waarop je denkt over eten, dieet, en beweging. Leer omgaan met situawes, gedachten, en emowes die het moeilijk maken je aan je dieet te houden. Verander dieet-ondermijnende gedachten in dieet-ondersteunende gedachten. 10
11
DANK VOOR UW AANDACHT! 12