GLP-1 and the neuroendocrine control of feeding in obesity andtype 2 diabetes. Food for thought
|
|
|
- Lotte Aalderink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 GLP-1 and the neuroendocrine control of feeding in obesity andtype 2 diabetes Food for thought Liselotte van Bloemendaal, AIOS interne Ziekenhuis Amstelland / VUmc
2 Overgewicht en obesitas Wereldwijd heeft 40% van de volwassenen overgewicht en 13% obesitas
3 Toename overgewicht in Nederland
4 Toename overgewicht in Nederland
5 Toename overgewicht in Nederland
6 Toename overgewicht in Nederland
7 Toename overgewicht in Nederland
8 Obesitas en diabetes Obesitas Hart- en vaatziekten Kanker Diabetes type 2
9 Ontstaan van obesitas VERBRUIK INNAME
10 Regulatie van de eetlust De hersenen spelen een belangrijke rol in de eetlustregulatie eetlust Tijdens het eten komen hormonen vrij uit de darm hormonen Deze hormonen remmen mogelijk de eetlust via effecten op de hersenen
11 GLP-1 Een van de hormonen uit de darm is glucagonlike peptide-1 (GLP-1) Verlaagt de glucose Remt de eetlust Sinds 2005 worden GLP-1 receptor agonisten gebruikt voor de behandeling van type 2 diabetes Tevens gewichtsverlies (gemiddeld 5 kg); werkingsmechanisme niet geheel duidelijk
12 Doel van het proefschrift De rol van GLP-1 onderzoeken in de regulatie van eetgedrag door de hersenen
13 GLP-1 receptor in de hersenen GLP-1 receptoren in de humane hypothalamus aangetoond Betrokken bij eetlust- en glucoseregulatie Minder receptoren bij diabetes Dit zou een rol kunnen spelen in de gestoorde glucose-en eetlustregulatie bij diabetes Controle Diabetes type 2 van Bloemendaal & ten Kulveet al. J ClinEndocrinolMetab. 2015
14 Braini-Ex studie Deelnemers: 16 slanke deelnemers (BMI < 25 kg/m2) 16 met obesitas, normoglycemisch(bmi > 30 kg/m2) 16 met obesitas en diabetes type 2 (BMI > 30 kg/m2) Intraveneus GLP-1 receptor agonist (GLP-1RA), GLP-1RA & antagonist, of placebo toediening Functionele MRI scan om hersenreacties op voedsel te meten
15 Functionele MRI Stimulus Neuronale response Doorbloeding O 2 gebruik BOLD signaal
16 Studie opzet fmri lunch A. Placebo infuus B. GLP-1RA infuus C. Exendin 9-39 en GLP-1RA infuus Somatostatine, insuline, glucagon, groeihormoon en glucose (variabel) infusie Time (min)
17 Braini-Ex studie
18 Verschillen tussen de groepen Mensen met obesitas (en diabetes) reageren sterker op zien van voedsel In hersengebieden die beloning en eetlust reguleren VERHOOGD Hunkeren van Bloemendaal L et al. Diabetes. 2014
19 Effect van GLP-1 op het zien van voedsel Tijdens GLP-1RA toediening is er afnamevan hersenreacties op het zien van voedsel In gebieden die beloning en eetlust reguleren AFNAME AFNAME Hunkeren van Bloemendaal L et al. Diabetes. 2014
20 Verschillen tussen de groepen Mensen met obesitas (en diabetes) reageren minder sterk op het eten van voedsel In hersengebieden die beloning reguleren VERLAAGD VERLAAGD beloningsgevoel OVERETEN van Bloemendaal L et al. Diabetes Obes Metab. 2015
21 Effect van GLP-1 op krijgen van chocolademelk Tijdens GLP-1 toediening is er toenamevan hersenreacties op het eten van voedsel In gebieden die beloning reguleren TOENAME TOENAME beloningsgevoel SNELLER VOLDAAN, NIET OVERETEN van Bloemendaal L et al. Diabetes Obes Metab. 2015
22 Effect van GLP-1 op voedsel inname % -23% -14% Placebo GLP-1RA Exenatide Ex Exe Voedsel Intake inname (kcal) (kcal) GLP-1RA Exendin Slank Lean Obees Obese DM T2DM type 2
23 Effect van GLP-1 op voedsel inname % -23% -14% Placebo GLP-1RA Exenatide Ex Exe Voedsel Intake inname (kcal) (kcal) GLP-1RA Exendin Slank Lean Obees Obese DM T2DM type 2
24
25 Emotioneel eten Emotionele eters reageren sterkerop zien van voedsel, onafhankelijk van BMI 1.5 r 2 = r 2 =0.60 Amygdala R (placebo) Amygdala R Amygdala L (placebo) Amygdala L Emotional eating score Score Emotioneel Eten Emotional eating score Score Emotioneel Eten van Bloemendaal L et al. Obesity. 2015
26 Effect van GLP-1 bij emotioneel eters Emotionele eters zijn mindergevoelig voor de effecten van GLP-1RA op hersenreacties op zien van voedsel 1.0 r 2 =0.70 Amygdala L (plac vs exe) Amygdala L Emotional eating score Score Emotioneel Eten van Bloemendaal L et al. Obesity. 2015
27 Conclusies Mensen met obesitas: reageren sterker op het zien van voedsel hunkeren reageren minder sterk op eten van voedsel overeten GLP-1 RA toediening: vermindert hersenreacties op zien voedsel versterkt beloningsgevoel tijdens eten remt de voedselintake onafhankelijk van glucose, insuline en glucagon gemedieerd via GLP-1 receptor
28 Conclusies We weten nu beter hoe de hersenen eetgedrag reguleren en wat de rol van GLP-1 daarin is Dit kan helpen bij nieuwe strategieën in de behandeling van obesitas
29 Vervolgonderzoek hersenen & obesitas Behandeling met GLP-1RA Bariatrische chirurgie Tweelingstudies Ondervoeding Microbioom SGLT-2 remmers
30 Acknowlegdements Diabetes Centrum VUmc Prof Michaela Diamant Richard G IJzerman Jennifer ten Kulve Eelco van Duinkerken Psychiatrie VUmc Prof Dick J Veltman Endocrinologie VUmc Prof Madeleine Drent Radiologie VUmc Prof Frederik Barkhof Nederlands Hersen Instituut Prof Dick Swaab Anneke Alkemade Susanne la Fleur Radiologie AMC Paul FC Groot Psychiatrie UMC Groningen Prof Henricus G Ruhé
31 van Bloemendaal L et al. J Endocrinol 2014;221:T1-T16
Chapter 9. Dutch Summary
Chapter 9 Dutch Summary Samenvatting van het proefschrift GLP-1 en de neuroendocriene regulatie van voedsel inname in obesitas en type 2 diabetes: stof tot nadenken Chapter 9 Obesitas en type 2 diabetes
C H A P T E R Dutch Summary Nederlandse samenvatting van het proefschrift: De darm-hersenen as en de regulatie van voedselinname.
CHAPTER Dutch Summary Nederlandse samenvatting van het proefschrift: De darm-hersenen as en de regulatie van voedselinname. De rol van GLP-1, van fysiologie tot farmacotherapie DUTCH SUMMARY Het aantal
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING CHAPTER X 188 INLEIDING Wereldwijd neemt het aantal mensen met overgewicht steeds verder toe. In Nederland heeft ruim de helft van de huidige bevolking overgewicht, en 14% heeft
ADDENDUM. Nederlandse Samenvatting
& ADDENDUM Nederlandse Samenvatting Addendum Wereldwijd neemt het aantal patiënten met type 2 diabetes ( ouderdom suikerziekte ) snel toe, wat voornamelijk komt door de toename in overgewicht. Diabetes
Welke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist!
1 Welke behandelstrategie bij obese type patiënten: GLP 1 agonist! Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Afd. Endocrinologie: www.umcg.net Blog: www.gmed.nl
Overleving patiënten aan dialyse (diabetische status) Incidence of RRT treated Type II Diabetic Nephropathy
Overschakelen op GLP1 analogen bij diabetespatiënten met obesitas en nierfalen Dr. Stijn Konings internist/nefroloog Jolanthe Helder diabetesverpleegkundige Catharina ziekenhuis Eindhoven Incidence of
het dopaminerge beloningssysteem
het dopaminerge beloningssysteem 27/05/2016 51 mesolimbic DA system lekker eten zorgt voor DA afgifte 27/05/2016 52 Bassareo and Di Chiara, 1997 palatable food and dopamine why would some people overeat
Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes
Diabetes mellitus in vogelvlucht Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van Diabetes Aantal diabetespatiënten wereldwijd in 2012 ca. 371 miljoen In 2025: 6% van de wereldbevolking Jaarlijks ca. 72.000
+/- Environment / Lifestyle + - Genetic Predisposition. Fuels. De rol van het brein in de ontwikkeling van Obesitas. Susanne la Fleur.
De rol van het brein in de ontwikkeling van Obesitas Susanne la Fleur Endocrinologie & Metabolisme storage WAT hormones Energy Intake Environment / Lifestyle + - Fuels nutrient sensing Physical Activity
Chapter 11. Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 157 158 Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Overgewicht wordt wereldwijd een steeds groter probleem. Het aantal mensen met overgewicht blijft toenemen. Dit is niet
Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/32608 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32608 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ellenbroek, Johanne Hendrike (Rianne) Title: Pancreatic β- and α-cell adaptation
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/17/3252 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Wijngaarden, Marjolein A. Title: Metabolic and endocrine adaptations to fasting in
Chapter 8. Samenvatting en discussie
Chapter 8 Samenvatting en discussie Chapter 8 ALGEMEEN Obesitas is in de westerse wereld de laatste decennia een groot gezondheidsprobleem geworden. Het is een complexe aandoening welke invloed heeft op
Chapter 8. Dutch summary
Chapter 8 Dutch summary Nederlandse samenvatting van het proefschrift Pathofysiologische en therapeutische studies in humane diabetische cardiomyopathie Chapter 8 Samenvatting Het doel van dit proefschrift
Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door:
Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door: Bariatrie: (n)iets voor de 1 e lijn? Bariatrie, diabetes en de NHG standaard dr. Dingeman Swank, bariatrisch chirurg NOK drs. Françoise Langens,
Diabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts
Diabetes Mellitus Toen en nu 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts 2015 een jaar van Celebrations 2015 een jaar van Celebrations 1965-1980 Behandeling type-1 1 x daags insuline!! (varkens/rund)
Voedingsmanagement in de Psychiatrie
Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze
Samenvatting voor niet-ingewijden
Samenvatting voor niet-ingewijden REGULERING VAN MICROVASCULAIRE INSULINE- GEVOELIGHEID DOOR PERIVASCULAIR VET: EEN TRANSLATIONELE BENADERING Rick I. Meijer 225 Het doel van dit proefschrift was te onderzoeken
Samenvatting voor de geïnteresseerde leek
Chapter 10 Samenvatting voor de geïnteresseerde leek Gedurende de laatste decades is diabetes mellitus type 2 (DM2) veranderd van een relatief onschuldige aandoening van de, met name de oudere, mens in
Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief. 5 oktober 2016 Inge Bourass
Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief 5 oktober 2016 Inge Bourass Gewicht & co-morbiditeit Obesitas gerelateerde co-morbiditeit Diabetes Hypertensie Hart- en vaatziekten Slaap apnoe syndroom Artrose
Overgewicht en verminderde vruchtbaarheid
Overgewicht en verminderde vruchtbaarheid Het aantal mensen met overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht of zwaarlijvigheid) is de laatste tien jaar wereldwijd explosief toegenomen. In Nederland zijn
Samenvatting Samenvatting hoofdstuk 1 127
125 Samenvatting Het metabool syndroom is een clustering van risicofactoren, zoals overgewicht/obesitas, verhoogd cholesterol, hoge bloeddruk (hypertensie) en metabole insulineresistentie (verminderde
Oud. Nieuwe en nieuwste middelen. Programma. 1. Oud. Nanno Kleefstra Henk Bilo Opfrisdagen, 15 en 16 december 2011
Rectificatie: Kosten van GLP-1 analogen zoals vermeld op de opfrisdagen 15 december 2011 klopten niet, zie hiervoor deze hand-out! Nieuwe en nieuwste middelen Nanno Kleefstra Henk Bilo Opfrisdagen, 15
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.
Consequenties voor de voeding
Alleen Diabetes? Chronische Nierschade Diabetes Mellitustype 2 wat betekent dat voor de voeding? DieGo, diëtisten Gooi en Omstreken Mariëtte Hoogers, diëtist te Hilversum Bron: DieGo Caresharing Nevendiagnoses
Samenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
SAMENVATTING VOOR NIET. BIOLOGEN
SAMENVATTING VOOR NIET. BIOLOGEN ACHTERGROND In onze modeme westerse samenleving neemt het verschijnsel overgewicht epidemische voíïnen aan. Overgewicht kan leiden tot vetzucht (obesitas) en geeft een
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2)
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Marloes Dankers 1 & 2 december 2015 IVM Het instituut dat gespecialiseerd is in het verspreiden van informatie en effectieve oplossingen voor een
Internistisch perspectief
Management van diabetes & ACS Internistisch perspectief Max Nieuwdorp Academisch Medisch Centrum Amsterd Diabetes en hart en vaatziekten ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ Dood door
Doorbloeding van het hart tijdens dieetblootstelling en sevofluraan anesthesie
9 Samenvatting Samenvatting 3 Dit proefschrift beschrijft de invloed van dieetsamenstelling op de effecten van het dampvormige anestheticum sevofluraan op de doorbloeding en pompfunctie van het hart,
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met
Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes
Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes Heleen Berkelmans, diëtist, DITO Paul van den Broek, medisch coördinator Diabetes Inhoud Diëten en medicatie aanpassen? Wat te doen na een gastric bypass?
Behandeling van diabetes type 2
Behandeling van diabetes type 2 Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes: ongeveer negentig procent van de mensen heeft diabetes type 2. Hierbij is vaak sprake van een combinatie van factoren.
Dutch Summary. Samenvatting van het proefschrift Glucocorticoïd-geïnduceerde diabetes: de potentiële rol voor incretine-therapie
CHAPTER 11 Dutch Summary Samenvatting van het proefschrift Glucocorticoïd-geïnduceerde diabetes: de potentiële rol voor incretine-therapie Chapter 11 Het doel van dit proefschrift was te onderzoeken of
Wanneer te zwaar? In Nederland
Het Probleem Anne Roefs Sieske Franssen Wanneer te zwaar? In Nederland BMI ondergewicht Hoe komt het? 18.5 25 30 gezond gewicht overgewicht Homeostase Grieks: homos = gelijk, stasis = om te staan OOewel
Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2. Nicolaas Schaper
Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 Nicolaas Schaper Non-insulin glucose verlagende medicatie Insulin, metformin, SU (briefly) GLP-1 (s.c.), ook in fixed combination met
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35174 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Diepen, Hester Catharina van Title: Retinal and neuronal mechanisms of circadian
Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief
Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief dr. Leentje Vervoort Leentje.Vervoort@UGent.be Overgewicht en obesitas Diagnose ~ % lichaamsvet BMI als proxy van lichaamsvet BMI: volwassenen bijkomende
Somatostatine. Het gebruik van somatostatine analogen in de behandeling van Neuro Endocriene Tumoren. Marc De Man 29/11/2015
Somatostatine Het gebruik van somatostatine analogen in de behandeling van Neuro Endocriene Tumoren Marc De Man 29/11/2015 DIGESTIEF ONCOLOOG PATHOLOOG RADIOLOOG NET NUCLEARIST CHIRURG 2 MEDICATIE APD
Groeimarkten. Pfizer Stock History. Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek
Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek Dr. Dave Schweitzer, internist-endocrinoloog Reinier de Graaf Groep, Delft Groeimarkten 3-3-2013 Dit is de voettekst 4 Pfizer
Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis. Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen
Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen Kinderen en adolescenten met obesitas 1. Definities 2. Indicatie verwijzing 3. Poliklinische verwijzing
EETLUSTREGULATIE: WAAROM EN HOE
EETLUSTREGULATIE: WAAROM EN HOE H. Pijl Introductie Energie is de basis van ons bestaan. Zonder energie geen leven. Het is voor een organisme letterlijk en figuurlijk van levensbelang dat er voldoende
Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM
Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM Prof. Anita Hokken-Koelega, kinderarts-endocrinoloog Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Directeur Stichting Kind en Groei
Gendersensitief basaal onderzoek: zoeken naar een oplossing voor migraine. Dr. A. Maassen van den Brink Erasmus MC Rotterdam
Gendersensitief basaal onderzoek: zoeken naar een oplossing voor migraine Dr. A. Maassen van den Brink Erasmus MC Rotterdam Corrie Hermans Prijs 2015 Jeanine Roeters van Lennep Jeanine zoals we haar kennen:
NIET-CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN OVERGEWICHT EN OBESITAS. Algemene Abdominale Chirurgie SFZ
NIET-CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN OVERGEWICHT EN OBESITAS Algemene Abdominale Chirurgie SFZ Welkom Beste Mevrouw/Mijnheer, Welkom in het obesitascentrum van het SFZ Heusden-Zolder. Deze brochure bevat
Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep
Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling
Zwangerschapsdiabetes: diagnostische en beleidsmatige inzichten. Henk Bilo Opfrisdagen 15 & 16 december Risicofactoren.
Zwangerschapsdiabetes: diagnostische en beleidsmatige inzichten Henk Bilo Opfrisdagen 15 & 16 december 2011 1 Risicofactoren BMI > 30 kg/m2 voor de zwangerschap Familiehistorie met diabetes mellitus of
De stap na gliclazide. Insuline? Nee!
NHG Standaard Diabetes 2013 De stap na gliclazide. Insuline? Nee! Mw. dr. H.E.Hart, Huisarts en kaderarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Julius Centrum UMC Utrecht 21 en 23 juni 2016
Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater
Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013 Inhoud Presentatie Definitie Ondervoeding Verschillende schalen Ouderen Centrum & Ondervoeding HagaZiekenhuis & Ondervoeding Eigen Onderzoek Voedingsgebied Supplementen
Nederlandse samenvatting
Bij de ontwikkeling van metabole ziekten zoals overgewicht, type 2 diabetes en Anorexia Nervosa spelen omgevingsfactoren zoals dieet en fysieke activiteit een belangrijke rol. Er zijn echter grote individuele
9 e Post-O.N.S. Meeting
9 e Post-O.N.S. Meeting NOTHING BUT NET Neuro-endocriene tumoren, begrip en nieuwe therapieën. Sandra Bossmann Verpleegkundig specialist UMC St Radboud Niet elk hoefgetrappel is een paard Symptomen van
Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/23436 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/23436 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Sleddering, Maria A. Title: Insulin resistance : pathophysiology in South Asians
List of publications
List of publications 122 List of publications Hoogendam J, Parlevliet ET, Miclea R, Lowik CW, Wit JM, Karperien M. Novel early target genes of parathyroid hormone-related peptide in chondrocytes. Endocrinology
Fysiologische effecten van dieetinterventie
Energiebalans Fysiologische effecten van dieetinterventie Prof. Dr. Marleen van Baak NUTRIM School for Nutrition, Toxicology and Metabolism Vakgroep Humane Biologie energieinname energiegebruik leptine
Fysiologische effecten van dieetinterventie
Fysiologische effecten van dieetinterventie Prof. Dr. Marleen van Baak NUTRIM School for Nutrition, Toxicology and Metabolism Vakgroep Humane Biologie Energiebalans energieinname energiegebruik leptine
Groeimarkten. Pfizer Stock History. Farmacologie tegen obesitas historie 1947 Amfetamine en desoxefedrine 1950 Amfetamine congeners
Groeimarkten Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek Dr. Dave Schweitzer, internist-endocrinoloog Reinier de Graaf Groep, Delft 3-3-2013 Dit is de voettekst 4 Pfizer
Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek
Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek Dr. Dave Schweitzer, internist-endocrinoloog Reinier de Graaf Groep, Delft Groeimarkten 3-3-2013 Dit is de voettekst 4 Pfizer
Mw A, 57 jaar. Beleid bij ingrepen. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar
Mw A, 57 jaar Beleid bij ingrepen Henk Bilo Opfrisdagen Langerhans 10 en 11 december 2009 Langere tijd buikpijnen, geen gewichtsverlies Onregelmatig ontlastingspatroon, dysurie, pollakisurie. Sediment
ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN. Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven
ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven Diabetes: eenwereldwijdeziekte Geschatteprevalentievan diabetes wereldwijd
De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!
De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie! Angela Fleming en Yvonne Verhulst, Ter Gooi Diëtistendagen 2016 4 De meerwaarde van de diëtist bij de behandeling van de klinische COPD patiënt. Angela
Michaela Diamant. Diabetescentrum, Afdeling Interne Geneeskunde/Sectie Endocrinologie, VU medisch centrum, Amsterdam
HEBBEN DARMHORMONEN MEERWAARDE BIJ DE BEHANDELING VAN DIABETES TYPE 2? Michaela Diamant Diabetescentrum, Afdeling Interne Geneeskunde/Sectie Endocrinologie, VU medisch centrum, Amsterdam Diabetes type
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Kanker en Voeding. een Alpe D HuZes/KWF leerstoel. Ellen Kampman, 14 mei 2014
Kanker en Voeding een Alpe D HuZes/KWF leerstoel Ellen Kampman, 14 mei 2014 Wat is gezonde voeding? Koffie verhoogt het risico op kanker Koffie verhoogt het risico op kanker Wat moet je eten als je kanker
Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling
Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling Dr. G.H. de Groot, mdl-arts Nederlandse Obesitas Kliniek Hilversum Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk Prevalentie van obesitas naar geslacht
Beweging en sport in jongeren met type 1 diabetes. Prof. dr. Dominique Hansen
Beweging en sport in jongeren met type 1 diabetes Prof. dr. Dominique Hansen Belang van beweging in type 1 diabetes Doorbreken en voorkomen van bewegingsangst Door hypoglycemie Belang van beweging in type
Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen
Er gaat niets boven Groningen! Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Inhoud 1. Rol van dieet en samenstelling
De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!
De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie! Uitgebreide antropometrie in de praktijk: meten is, goed kunnen adviseren in, weten wat te eten! Cora Jonkers Academisch Medisch Centrum Nutritional assessment
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING In dit proefschrift is de betrokkenheid van capsaicine-gevoelige vagale afferente zenuwen in de regulatie van energie homeostase onderzocht. De nadruk wordt gelegd op de betrokkenheid
Orale glucose tolerantietest (suikertest) bij een zwangere vrouw
Orale glucose tolerantietest (suikertest) bij een zwangere vrouw 2 Inleiding De verloskundige of gynaecoloog heeft je aangeraden om een suikertest (orale glucose tolerantietest) te laten doen. Je hebt
Aanpak overgewicht en obesitas bij kinderen. Simone Velzeboer Themadagen 2012 Porto
Aanpak overgewicht en obesitas bij kinderen Simone Velzeboer Themadagen 2012 Porto Definitie overgewicht/obesitas kinderen BMI Body Mass Index = Quetelet Index = Gewicht (kg)/ Lengte² (m)
Sarcopenie in obesitas en na bariatrische chirurgie. Prof. Dominique Hansen, PhD, FESC
Sarcopenie in obesitas en na bariatrische chirurgie Prof. Dominique Hansen, PhD, FESC Prevalentie van obesitas Prevalentie van obesitas Sarcopenie in obesitas Biolo G, et al. Clin Nutr 2014; 33; 737 Wat
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Wat verandert er in het zenuwstelsel als een dier iets leert? Hoe worden herinneringen opgeslagen in de hersenen? Hieraan ten grondslag ligt het vermogen van het zenuwstelsel om
Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Diabetogene effecten van glucocorticoïde medicatie: bekende en onbekende aspecten Dutch summary Ontdekking van het bijnierschorshormoon cortisol Cortisol is een hormoon dat in
Nederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden
Nederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden Chapter 8 Vitamine D, ter preventie van type 2 diabetes Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over vitamine D in
Voedingbijhoofdhals-en slokdarmkanker: Wanneer aanvullende voeding opstarten?
Voedingbijhoofdhals-en slokdarmkanker: Wanneer aanvullende voeding opstarten? Peter Schepens Diëtist Oncologie AZ Sint-Lucas Brugge Inhoud 1. Belang van screening op de voedingstoestand van de patiënt
Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie. Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen
Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen GEZOND EN ZIEK Lichamelijke Gezondheid Diabetes: somatische aandoening
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Dr. F.W. Visser Internist-nefroloog ZGT Almelo Cystenieren Expertise Centrum Universitair Medisch Centrum Groningen 8 septem ber 2015 ADPKD huidige
Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease
Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Er gaat niets boven Groningen! Inhoud Behandeling van NAFLD 1. Rol van
Tiffany Naets. Faculty of Psychology, Department of Developmental, Personality and Social Psychology, University of Ghent
Tiffany Naets Faculty of Psychology, Department of Developmental, Personality and Social Psychology, University of Ghent Marijke Ysebaert Faculty of Medicine, University of Antwerp Department of Pediatrics,
Sport en beweging in type 1 diabetes. Prof. dr. Dominique Hansen
Sport en beweging in type 1 diabetes Prof. dr. Dominique Hansen Sport en beweging: waarom? (Angst voor beweging) Geen beweging Toename in vetmassa Verlaging in fitheid Toename in bloeddruk, etc. Slechtere
Ellen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen
Ellen Govers Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen 1. patiënten kunnen goed afvallen op de Richtlijnen Goede Voeding 2. overgewicht behandelen
Nederlandse. Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het metabole syndroom is tegenwoordig een veel voorkomend ziektebeeld dat getypeerd wordt door een combinatie van verschillende aandoeningen. Voornamelijk in de westerse landen
De nieuwe NHG diabetes-standaard: de patiënt centraal. EADV-regiobijscholing najaar 2013: Diabetes Mellitus & Vrouwen
De nieuwe NHG diabetes-standaard: de patiënt centraal Epidemiologie RIVM rapport april 2013: 800.000 mensen diabetes (1 jan 2011) 87.000 nieuwe patiënten per jaar erbij 90% Type 2 25% niet gediagnosticeerd
Hypercortisolisme (of toch niet?)
Hypercortisolisme (of toch niet?) Gabor Linthorst Internist endocrinoloog Internist voor erfelijke stofwisselingsziekten Principal educator Leerdoelen Interpretatie van cortisol waarden (soms best lastig)
Dr. A.G. Lieverse (red.) LEIDRAAD DIABETES MELLITUS TYPE 2 glucoseregulatie
Dr. A.G. Lieverse (red.) LEIDRAAD DIABETES MELLITUS TYPE 2 glucoseregulatie Leidraad Diabetes mellitus type 2 glucoseregulatie Leidraad Diabetes mellitus type 2 glucoseregulatie Onder redactie van: Dr.
Preventie van type 2 diabetes Een kwestie van leefstijl. Lange termijn effecten van leefstijlveranderingen op glucose tolerantie: De SLIM studie
Preventie van type 2 diabetes Een kwestie van leefstijl Lange termijn effecten van leefstijlveranderingen op glucose tolerantie: De SLIM studie Cheryl Roumen, promovendus Vakgroep Humane Biologie, Universiteit
Overgewicht en Obesitas op Curaçao
MINISTERIE VAN Gezondheid, Milieu & Natuur Volksgezondheid Instituut Curaçao Persbericht Overgewicht en Obesitas op Curaçao In totaal zijn 62,6% van de mannen en 67,3% van de vrouwen op Curaçao te zwaar,
Diabetes type 2 en hypo's: is voorkomenbeterdangenezen?
Diabetes type 2 en hypo's: is voorkomenbeterdangenezen? EADV symposium 17 maart 211, Nieuwegein Dr. Joop Lefrandt, Internist Vasculair Geneeskundige Diabetescentrum UMCG Programma 1. Inleiding: de hypoglycemie
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29021 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Lips, Mirjam Anne Title: Roux-en-Y gastric bypass and calorie restriction : differences
Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Controle over je verlangens. Diepe hersenstimulatie in impulscontrole en heroïne verslaving: een translationele benadering Verslaving wordt beschouwd als een chronische aandoening
BMI > 35: hoog aantal eenheden insuline? Een discussie over de zin en onzin van heel veel insuline bij heel zware patiënten.
BMI > 35: hoog aantal eenheden insuline? Een discussie over de zin en onzin van heel veel insuline bij heel zware patiënten. Prof dr Max Nieuwdorp Internist-endocrinoloog AMC/VUmc diabetes groep 15.20-1540h
Diabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes
Diabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes Inventarisatie vragen Vetweefsel (grote adipocyten) ontstekingsfactoren (TNF, IL-6, etc) adiponectine inflammatie INSULINE Insuline effect Insuline
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:
Glucoseregulatie na bariatrische chirurgie HACA avond 2 juli 2015
Glucoseregulatie na bariatrische chirurgie HACA avond 2 juli 2015 Jérôme Kisters Internist-endocrinoloog Morbide Obesitas BMI>40 Co-Morbiditeit Refluxziekten (± 70%) Diabetes Mellitus Type 2 (10-15%, IGT
Medicatie Stappenplan
In 2018 is er door de NHG een nieuwe standaard Diabetes uitgebracht. In deze standaard is er in stap 3 en 4 van het medicatie stappenplan alternatieve medicatie toegevoegd. De basis van het stappenplan
Matthijs.hesselink@maastrichtuniversity.nl
In beweging! Gezondheidsuniversiteit 2015 Matthijs Hesselink Department of Human Movement Sciences Faculty of Health, Medicine and Life sciences Maastricht University Matthijs.hesselink@maastrichtuniversity.nl
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. blauw. Toelatingsexamen arts. 3 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker blauw Toelatingsexamen arts 3 juli 2018 Generieke competenties (GC) VAARDIG 2 Aantal (miljoenen) Aantal (miljoenen) VAARDIG deel 2 Figuur 1A. Het voorkomen
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. geel. Toelatingsexamen arts. 3 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker geel Toelatingsexamen arts 3 juli 2018 Generieke competenties (GC) VAARDIG 2 Aantal (miljoenen) Aantal (miljoenen) VAARDIG deel 2 Figuur 1A. Het voorkomen
Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing
Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing 9 november 2015 Gent HarriëtVerkoelen.nl Insuline resistentie Achtergrond van insuline resistentie, de invloed hiervan op de