Beleidskader Integrale Veiligheid 2014-2017

Beleidskader Integrale Veiligheid 2014-2017

A gemeente Eindhoven Beleidskader Integrale Veiligheid 2014-2017 Augustus 2013 esm/be13011543

Augustus 2013 Beleidskader Integrale Veiligheid - 2014-2017 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Datum Augustus 2013 gemeente Eindhoven

Augustus 2013 Beleidskader Integrale Veiligheid - 2014-2017 Inhoudsopgave Vooraf 5 1 Visie op Veiligheid 8 1.1 Inleiding 8 1.2 De rol van de gemeente 8 1.3 Aanpak 10 1.4 Georganiseerde criminaliteit 11 1.5 Informatiegestuurd werken 12 1.6 (Technische) innovatie 12 1.7 Europa 13 1.8 Realiteit 13 2 Prioriteitstelling 14 2.1 Analyse DSP groep 14 2.1.1 Voorstel tot prioritering 14 2.1.2 Overkoepelende thema s 15 2.2 Veiligheidsbeeld Eindhoven 17 2.2.1 Objectief 17 2.2.2 Subjectief 21 2.3 Wat is een prioriteit? 22 2.4 Onderbouwing gekozen thema s en prioriteiten 22 2.5 Niet geprioriteerde thema s 24 3 Algemene doelstellingen 25 3.1 Toename zelfredzaamheid inwoners Eindhoven 25 3.2 Toename veiligheidsgevoelens 25 3.3 Verbeteren objectieve veiligheid 26 3.4 Tegengaan ondermijning samenleving 26 4 High Impact Crimes 28 4.1 Woninginbraken 28 4.1.1 Trends & ontwikkelingen 28 4.1.2 Literatuur en theorieën 28 4.1.3 Doestellingen 29 4.2 Overvallen/straatroof 31 4.2.1 Trends & Ontwikkelingen 31 4.2.2 Literatuur en theorieën 32 4.2.3 Doelstellingen 33 gemeente Eindhoven 3

5 Risicojeugd 34 5.1 Trends en ontwikkelingen 34 5.2 Literatuur en theorieën 35 5.3 Doelstellingen 38 6 Overlast 39 6.1 Woonoverlast 39 6.1.1 Trends en ontwikkelingen 40 6.1.2 Doelstellingen 41 6.2 Drank- en drugsoverlast 41 6.2.1 Trends en ontwikkelingen 42 6.2.2 Doelstellingen 43 7 Veilig Uitgaan 44 7.1 Trends en ontwikkelingen 44 7.2 Literatuur en theorieën 45 7.3 Doelstellingen 45 8 Georganiseerde Criminaliteit 47 8.1 Mensenhandel 47 8.1.1 Trends en ontwikkelingen 47 8.1.2 Doelstellingen 47 8.2 Hennepteelt 48 8.2.1 Trends en ontwikkelingen 48 8.2.2 Doelstellingen 49 8.3 Langlopende multidisciplinaire handhavingtrajecten 49 9 Uitvoering en organisatie 50 9.1 Bestuurlijke coördinatie 50 9.2 Ambtelijke coördinatie 50 9.3 Communicatie 51 9.4 Planning en control 52 4 gemeente Eindhoven

Vooraf Met ruim 220.000 inwoners is Eindhoven de vijfde stad van Nederland. Eindhoven is een dynamische stad met ontwikkelingen op het vlak van onder andere sport, cultuur, onderwijs, economie, zorg en veiligheid. Met behulp van onze belangrijkste pijlers technologie, design en kennis hebben we ons de laatste jaren zowel nationaal als internationaal op de kaart gezet en meten we ons aan internationale topregio s. Niet voor niets zijn we in 2011 verkozen tot slimste regio ter wereld. De aanwezige kennis, kunde en innovatiekracht zetten we in om maatschappelijke vraagstukken op het gebied van energie, duurzaamheid, leefbaarheid en veiligheid op te lossen. De stad wordt hierbij gezien als levend laboratorium om innovatieve oplossingen te ontwikkelen en testen. De ontwikkelingen die Eindhoven de laatste jaren doormaakt hebben tot gevolg dat de stad een steeds grotere aantrekkingskracht heeft. De Brainportregio met de mondiale top van het hightechbedrijfsleven zorgt voor een toestroom van expats die zich in onze stad vestigen. Evenementen als de Dutch Design Week, GLOW en Koningsdag zorgen voor grote aantallen (inter)nationale bezoekers. De titel beste binnenstad van Nederland zorgt voor een toename van het aantal winkelende bezoekers en met de langste uitgaansstraat van de Benelux heeft Eindhoven als uitgaansstad ook nog steeds een landelijke aantrekkingskracht. Naast de eigen inwoners zijn er zodoende dagelijks vele bezoekers in de stad voor werk, studie of vermaak. Alleen al de stationstunnel wordt bijvoorbeeld iedere dag door 200.000 passanten gebruikt. De grote hoeveelheid mensen die dagelijks gebruik maakt van de faciliteiten van onze stad zorgen er voor dat Eindhoven net als andere grote steden te maken heeft met grootstedelijke problemen. Achterstandswijken, dak- en thuislozen, straatroof, woninginbraken, auto-inbraken, winkeldiefstal en overlast. Het is de keerzijde van de medaille die onlosmakelijk verbonden is aan de levendigheid en aantrekkelijkheid van een grote stad. Voor ons is het zaak om deze keerzijde tot een minimum te beperken zodat het prettige woon-, leef- en verblijfklimaat gehandhaafd blijft. In 2009 is de eerste keer een beleidskader integrale veiligheid opgesteld. Sindsdien zijn er door alle betrokken veiligheidspartners flinke slagen gemaakt. In vergelijking met 2010 is de afgelopen jaren op veel veiligheidsthema s een verbeterende trend in gang gezet. We zijn echter altijd op zoek naar nieuwe verbeterslagen. De komende jaren zullen wij ons samen met alle betrokken in- en externe partners inzetten om op diverse vlakken verbeteringen te bewerkstelligen. gemeente Eindhoven 5

Bij het schrijven van het nieuwe beleidskader is zo veel mogelijk rekening gehouden met de transities die op ons afkomen (bv. transitie jeugdzorg) en de diverse reorganisaties die zowel bij interne als externe veiligheidspartners doorgevoerd worden. De interne reorganisatie en de aanpassing van zowel het ruimtelijke als sociale domein betekenen iets voor de manier waarop de veiligheid in de stad aangepakt gaat worden. Extern hebben de landelijke reorganisaties van zowel het Openbaar Ministerie als de politie uiteraard ook een directe invloed op de manier waarop het veiligheidsbeleid ten uitvoer gebracht kan worden. Omdat de fasen van deze transities en reorganisaties wisselend zijn is op voorhand niet te voorspellen wat de exacte invloed zal zijn op de uitvoering van het integrale veiligheidsbeleid. Al deze ontwikkelingen zullen nauw gevolgd worden en daar waar mogelijk wordt samen opgetrokken. Zo zal er samen met collega s van het sociale domein, ruimtelijke domein, WIJeindhoven en het Veiligheidshuis een procesbeschrijving gemaakt moeten worden hoe de werkprocessen, samenwerking en opschaling er in de nieuwe structuren uit zal komen te zien. Artikel 38b van de nieuwe politiewet verplicht de gemeenteraad om ten minste eenmaal in de vier jaar de doelen vast te stellen die de gemeente op het terrein van veiligheid nastreeft. Aangezien het huidige beleidskader in het laatste jaar zit, is er gewerkt aan een nieuw beleidskader voor de periode 2014-2017. We bouwen met het nieuwe beleidskader verder op dat wat enkele jaren geleden in gang is gezet. Net als in het vorige beleidskader zal er in het nieuwe beleidskader gewerkt worden met prioriteiten. Van deze prioriteiten zullen de strategische doelen en uitgangspunten vastgelegd worden. Daarnaast bevat dit beleidskader een Visie op Veiligheid. Voortvloeiend uit het beleidskader zal het college van B&W iedere twee jaar een actieplan integrale veiligheid vaststellen. Het actieplan integrale veiligheid bevat concrete projecten, activiteiten en maatregelen die moeten leiden tot verwezenlijking van de strategische doelstellingen uit dit beleidskader. Bij het opstellen van het nieuwe beleidskader is er samengewerkt met diverse in- en externe partners binnen het veiligheidsdomein. Om te komen tot de prioriteiten voor de nieuwe beleidsperiode is er door de DSP groep onderzoek gedaan waarbij er samengewerkt is met een raadswerkgroep, betrokken bestuurders, collega s van diverse sectoren, politie, Openbaar Ministerie, welzijn, woningcorporaties en scholengemeenschappen. Deze exercitie heeft ertoe geleid dat de keuze voor de prioriteiten van de komende periode in juni 2013 genomen is. Bij de uitwerking van de prioriteiten in doelstellingen en concrete acties en maatregelen is er samengewerkt met inwoners en ondernemers uit de stad. Met behulp van een digitale consultatie is aan hen gevraagd wat zij het beste idee vinden om een veiligheidsprobleem aan te pakken. Uit de reacties zijn geen concreet nieuwe ideeën naar voren gekomen, maar ze hebben ons de bevestiging gegeven dat we de juiste weg zijn ingeslagen. De input vanuit de digitale consultatie is middels citaten concreet weergegeven in het actieplan integrale veiligheid 2014-2015. 6 gemeente Eindhoven

Leeswijzer Voordat er inhoudelijk ingegaan wordt op de prioriteiten van de komende vier jaren, is het van belang om het kader te schetsen waarbinnen deze prioriteiten geplaatst worden. Dit kader wordt geschetst in de vorm van een Visie op Veiligheid. De visie gaat ondermeer in op de rol van de overheid, de rol van innovatie & technologie en de aanpak van criminaliteit. Nadat de kaders helder zijn gemaakt, volgt in hoofdstuk twee een uiteenzetting van het proces dat is doorlopen om te komen tot de prioriteiten voor de komende vier jaar. Bij deze uiteenzetting is aandacht voor de vragen: wat maakt een thema tot een prioriteit? en wat betekent het als een thema niet tot prioriteit benoemd is?. Daarnaast wordt uiteengezet hoe het analyseproces van de DSP groep in samenwerking met in- en externe partners, bestuur en raadswerkgroep Veiligheid is verlopen. Nadat helder is hoe we tot de selectie van prioriteiten zijn gekomen, zal hoofdstuk drie allereerst ingaan op de algemene doelstellingen. In de daaropvolgende hoofdstukken wordt per thema ingegaan op de specifieke doelstellingen voor de komende vier jaren. Het afsluitende hoofdstuk geeft weer hoe het beleidskader organisatorisch wordt geborgd, wat de rol van communicatie is in relatie tot veiligheid en hoe het proces er de komende vier jaren uit zal zien. gemeente Eindhoven 7

1 Visie op Veiligheid 1.1 Inleiding Al diverse jaren is de gemeente op verschillende beleidsterreinen niet meer dé partij, maar één van de partijen geworden. Op verschillende terreinen zijn de verantwoordelijkheden verdeeld geraakt over diverse partijen. Daar waar de gemeente voorheen hiërarchisch kon sturen op basis van legitieme autoriteit of door middel van financiering, moet zij het nu hebben van visie, stimuleren, enthousiasmeren, regisseren en faciliteren op basis van gezamenlijke belangen. Onze samenleving verkeert in een overgangsfase van een verticale naar een horizontale wereld. Dit heeft te maken met processen als globalisering, individualisering en digitalisering, wat wordt aangeduid als de netwerksamenleving. Dit betekent dat de gemeente zich een andere rol moeten aanmeten: niet meer vanuit een formele autoriteit en als beheersingsgerichte regisseur maar als visionaire en faciliterende regisseur, coach en medeorganisator. Belangrijk daarbij is dat we meer durven te vertrouwen op de kennis en expertise bij andere partijen en bij onze inwoners. Ook op het gebied van veiligheid doen deze ontwikkelingen zich voor. Gezien de beperkte capaciteit van het strafrechtelijke systeem en door het feit dat andere maatregelen steeds vaker prevaleren boven strafrechtelijke maatregelen is het proces van responsabilisering van andere partijen onvermijdelijk. Het betreft daarbij niet enkel een proces van het verantwoordelijk maken maar juist ook het proces van het nemen van verantwoordelijkheid en het definiëren van het gemeenschappelijke belang en doel. De gemeentelijke regisseursrol op het gebied van integrale veiligheid is wettelijk verankerd. Het is van belang dat de gemeente Eindhoven deze wettelijke verantwoordelijkheid in de praktijk handen en voeten geeft. Daarbij vormt een onderliggende heldere visie op veiligheid in de stad en in de regio het vertrekpunt. Die visie vormt de basis van het denken en doen op het gebied van veiligheid zowel politiek, bestuurlijk als ambtelijk. 1.2 De rol van de gemeente Maar, met wie stemmen we af over onze koers en met wie trekken we samen op om onze doelen op veiligheid te bereiken? Met andere woorden: over wie en welke samenwerking voeren we regie? 8 gemeente Eindhoven

Eén van de sterke punten van Eindhoven is de aanwezigheid en potentie van sterke partners zoals bewoners, ondernemers, woningcorporaties, politie, Openbaar Ministerie, zorg- en welzijnsorganisaties, onderwijs en vrijwilligersorganisaties. De samenwerking tussen deze partijen manifesteert zich op verschillende maatschappelijke terreinen en kent vele vormen, zoals bewonersorganisaties, buurtpreventieteams en ondernemersverenigingen. Metafoor van het voetbalelftal Als we al onze partners zouden opstellen in een voetbalelftal 1 zouden Openbaar Ministerie en politie de laatste verdedigers zijn. Alleen de doorgebroken speler van de tegenstander komt bij hen terecht. De verdediging bestaat verder uit instellingen die zich bezighouden met de risico s (risicojongeren, risicogezinnen, risicosituaties). Zo treffen we Jeugdzorg, uitgaanssurveillance, team complex toezicht en particuliere beveiliging aan op de verdedigingsposities. Op het middenveld treffen we de partners aan waarvoor veiligheid een afgeleide functie is: onderwijs, zorg, hulpverlening, welzijn, bedrijfsleven, woningcorporaties, WIJteams. Deze spelers hebben hun eigen doelen, maar krijgen ook te maken met veiligheidsissues. Daarbij gaat het om vroegtijdige correctie van ongewenst gedrag, beslechting van conflicten, versterking van de integriteit en bevordering van burgerparticipatie. In de voorhoede staan onze inwoners en ondernemers en de sociale verbanden die zij aangaan. Onze voorhoede bestaat niet uit eenzame, zwervende spitsen die op een goaltje loeren, maar weet zich in de rug gesteund door verdedigers en middenvelders die hen in positie brengen. De gemeente is de coach die met de spelers afspraken maakt over de te voeren tactiek. Eenmaal op het veld moet men elkaar vanuit de eigen rol weten te vinden, aanwijzingen geven en ruggensteun bieden. Iedere speler heeft zijn eigen positie, maar heeft ook een behoorlijke ruimte voor eigen initiatief. Daardoor kan er met lef en passie gespeeld worden. Onze gemeentelijke rol in veiligheid bestaat dus vooral uit het in positie brengen van bewoners, ondernemers en partners. Wij zijn op de hoogte van de veiligheidsproblemen die spelen, maar we lossen ze niet (alleen) op. Wij zorgen ervoor dat de juiste partners bij elkaar komen, in stelling worden gebracht en maken onderling afspraken over wie welke bijdrage aan de aanpak of de oplossing gaat leveren. Wij zorgen ervoor dat onze partners goed beslagen ten ijs komen. Onze rol is daarin faciliterend: wij zorgen voor sturing, kennis, netwerken en middelen die nodig zijn voor succesvolle samenwerkingen en het bereiken van gezamenlijke doelen. Wij kunnen als gemeente een dubbelrol van coach en speler vervullen, hierbij staan we net als politie en Openbaar Ministerie in de laatste linie van de verdediging. Doorgebroken spelers kunnen daarbij door ons als gemeente aangepakt worden met bestuursrechtelijke maatregelen. Deze rol als speler wordt steeds vaker ingezet. 1 Uit: Boutellier, H. (2005), Meer dan veilig. Over bestuur, bescherming en burgerschap gemeente Eindhoven 9

Bovenstaande metafoor van het voetbalelftal illustreert de belangrijke rol die wij zien voor onze inwoners. De gemeente heeft in het verleden steeds meer uit handen genomen van inwoners, terwijl mensen vaak zelf hun eigen situatie het beste kennen en weten wat ze nodig hebben om uit de problemen te komen. Daarom is enkele jaren geleden een koerswijziging in gang gezet waarbij meer wordt ingezet op burgerparticipatie. Dit wordt de komende jaren verder doorontwikkeld. Er wordt ingezet op het stimuleren van de eigen kracht van de bewoner en zijn sociale omgeving (samenkracht). Dit uitgangspunt werkt alleen wanneer we dicht bij onze inwoners staan. Door in de wijk te zijn weten we wat leeft onder de inwoners. Met deze informatie op zak kunnen inwoners gericht gefaciliteerd worden in de aanpak van criminaliteit en veiligheid. Deze visie sluit aan op de wijze waarop het gehele sociale domein binnen de gemeente wordt herzien. In de transformatie van het sociaal domein (beter bekend als WIJEindhoven) wordt ook ingezet op het stimuleren van de eigen kracht van de bewoner en de sociale omgeving o.a. door de inzet van WIJeindhoventeams in de wijken. 1.3 Aanpak Overlast en criminaliteit bestaan bij de aanwezigheid van een gemotiveerde dader, een aantrekkelijk doelwit en gelegenheid 2. Als gemeente Eindhoven hebben wij oog voor alle drie factoren. Dader Binnen het huidige beleidskader wordt er hard gewerkt aan diverse veiligheidsthema s. Per thema of doelgroep wordt ingezet op een top aan daders, een lijst geprioriteerde veelplegers of een geprioriteerde criminele jeugdgroep. De werkelijkheid is dat personen zich niet beperken tot één delictsoort of vallen binnen één doelgroep van ons beleid. Een persoon kan zowel verantwoordelijk zijn voor woninginbraken als overvallen en eveneens lid zijn van een criminele jeugdgroep of zelfs crimineel netwerk. Met een gefragmenteerde inzet op delicten of doelgroepen laten we de kraan open staan. Omdat we probleemkranen dicht willen draaien in plaats van te blijven dweilen, gaan we samen met onze partners zorgen voor een dadergerichte aanpak van een Top X. De verschillende top aanpakken worden geïntegreerd in één Top X aanpak om zo de top die verantwoordelijk is voor de meeste criminaliteit in Eindhoven effectief aan te pakken. 2 Gelegenheidsheorie van Felson en Cohen 10 gemeente Eindhoven

Doelwit Het begrip aantrekkelijk doelwit is breed. Een aantrekkelijk doelwit kan een flatscreentelevisie zijn die in het zicht hangt, een brievenbus waar vuurwerk in gegooid kan worden of een persoon die slachtoffer wordt van zinloos geweld. We willen er voor zorgen dat de doelwitten van criminaliteit minder aantrekkelijk worden gemaakt. Daartoe maken we mensen bewust van potentiële doelwitten en hoe zij kunnen voorkomen dat hun eigendommen of zijzelf doelwit worden van criminaliteit. Zo adviseren we bewoners en ondernemers om hun woningen en bedrijfspanden veiliger te maken. Personen die waardevolle spullen in het zicht in de auto laten liggen attenderen we op het risico dat ze hiermee lopen. We bieden trainingen aan om over drempels heen te kunnen gaan en met mensen (bijvoorbeeld jeugd) in gesprek te gaan in plaats van er bang voor te zijn. Gelegenheid Naast een gemotiveerde dader en een aantrekkelijk doelwit, moet er ook gelegenheid zijn om criminaliteit te plegen. Gelegenheid wordt gevonden in anonimiteit of een gebrek aan sociale controle of toezicht. We dragen bij aan het verkleinen van de gelegenheid en het verhogen van de pakkans. Dit doen we door gemeentelijke toezichthouders en camera s in te zetten en buurtpreventieteams te stimuleren en faciliteren op die plekken en tijdstippen waar sprake is van relatief veel overlast of criminaliteit gedurende een korte periode (hotspots en hottimes). 1.4 Georganiseerde criminaliteit De zichtbare en onzichtbare criminaliteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de loop der jaren is steeds duidelijker geworden dat het moeilijk is om de georganiseerde criminaliteit aan te pakken wanneer enkel gebruik gemaakt wordt van strafrecht. Op bepaalde momenten heeft het lokaal bestuur meer slagkracht om barrières op te werpen en criminele activiteiten onmogelijk te maken. Met de bestuurlijke aanpak leveren we als gemeente een bijdrage aan de bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Hier valt bijvoorbeeld te denken aan toepassing van de wet BIBOB. Hiermee voorkomen we dat de onderwereld in de bovenwereld infiltreert en daarmee dat de overheid ongewild criminelen faciliteert. We doorbreken de economische machtsposities die zijn opgebouwd met kapitaal dat met crimineel vermogen is opgebouwd. Daarbij wordt nauw samengewerkt met de politie, Openbaar Ministerie, RIEC en belastingdienst. Gezamenlijk wordt bepaald hoe strafrechtelijke, bestuursrechtelijke en fiscale interventies ingezet kunnen worden zodat zij het totale overheidsoptreden tegen de georganiseerde criminaliteit versterken. gemeente Eindhoven 11

1.5 Informatiegestuurd werken Veiligheid staat vaak in de schijnwerpers, maar dan vooral de incidenten. Wij kiezen voor een vaste koers en anticiperen op incidenten maar laten ons niet van onze koers afbrengen door plotselinge media-exposure op één specifiek incident. Per vier jaar bepalen we onze prioriteiten en iedere twee jaar bepalen wij onze doelen en maatregelen. Wij bepalen onze prioriteiten, doelen en maatregelen op basis van informatie. Met behulp van het cluster Intelligence werken wij informatiegestuurd aan veiligheid. Dat wil zeggen dat wij gebeurtenissen, signalen en trends op wijk-, buurt- en mogelijk zelfs op straatniveau in kaart brengen. Daar waar mogelijk wordt er met behulp van informatie een veiligheidsprobleem voorspeld. De informatie gebruiken we om gericht maatregelen te treffen en onze mensen en middelen in te zetten. Niet alleen om de objectieve veiligheid te verbeteren, maar juist ook om de subjectieve veiligheidsbeleving van onze inwoners positief te beïnvloeden. Dit doen we uiteraard samen met onze partners. Dat we een vaste koers varen wil niet zeggen dat we niet alert zijn op de rol en invloed van (social)media. Op basis van informatie zullen we daar waar (social) media een escalerende werking dreigt te hebben anticiperen en opschalen. 1.6 (Technische) innovatie De gemeente Eindhoven staat bekend om techniek, licht, design en innovatie. Brainport Regio Eindhoven werd de slimste regio ter wereld, onder andere door de samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen & lokale overheid en de innovatiekracht die dit met zich meebrengt. Onze regio is uniek in de wijze waarop ICT wordt ingezet voor sociale, maatschappelijke én zakelijke doelen. Op het gebied van veiligheid komen deze werelden en mogelijkheden samen in het Dutch Institute for Technology, Safety & Security (DITSS) dat zich richt op technologische en sociale innovaties ten aanzien van veiligheid in de maatschappelijke context. Deze kennis en kunde uit onze regio worden benut bij het behandelen van veiligheidsvraagstukken. Daar waar technologische ontwikkelingen een oplossing bieden, maken we gebruik van de aanwezige samenwerkingsverbanden binnen onze regio. Hierdoor wordt in de benadering van veiligheidsproblemen ook gekeken naar beleving met inzichten uit de psychologie, sociologie en andere gedragswetenschappen. Technologische ontwikkelingen gaan hard en bieden veel kansen om sneller in te spelen op actuele gebeurtenissen in het sociale veiligheidsspectrum. Camera's maken plaats voor 'slimme sensoren' die kunnen tellen, herkennen en analyseren en die kunnen sturen, inspelen en reageren op beeld, licht, geluid en geur. Middels een netcentrisch systeem worden die facetten onderling geschakeld en kunnen hulpdiensten rechtstreeks en met up-to-date informatie worden aangestuurd. 12 gemeente Eindhoven

1.7 Europa De eerdergenoemde processen van globalisering en digitalisering maken het noodzakelijk om de aanpak van veiligheid niet enkel op gemeentelijk niveau en zelfs niet alleen op landelijk niveau te bekijken. Het verbreden van de focus naar Europa komt voort uit twee invalshoeken: b Criminaliteit houdt niet op bij onze gemeente,- of landgrens: slachtoffers van mensenhandel worden onder andere geronseld in Oost-Europa, XTC en wiet worden geëxporteerd naar bijvoorbeeld Engeland, Italië en Spanje, cybercrime wordt gepleegd op het gehele World Wide Web en Oost- Europese bendes plegen meerdere (woning)inbraken op één nacht en nemen de buit mee terug. b De diverse verschijningsvormen van criminaliteit zijn niet uniek voor Nederland, ook in andere landen zijn er vergelijkbare problemen. Het is goed om met elkaar op te trekken om te kijken waar de overlap zit en waar we elkaar kunnen versterken of van elkaar kunnen leren. De komende jaren willen we als gemeente nadrukkelijk aansluiten bij Europese initiatieven om criminaliteit aan te pakken en veiligheid te vergroten. Hierbij is interesse in samenwerkingsverbanden waarbij het gaat om kennisuitwisseling of samenwerkingsverbanden waarbij wij onze gemeente beschikbaar stellen als living lab om onderzoeken uit te voeren die uiteindelijk internationaal uitgerold kunnen worden. 1.8 Realiteit Het realiseren van 100% veiligheid bestaat niet. Uit onderzoek blijkt dat bewoners van zogenaamde gated communities (afgelegen gebouwencomplexen met bewaking en eventuele ophaalbrug) zich onveiliger voelen dan mensen die midden in de samenleving staan. Simpelweg omdat de eerstgenoemde groep het verleert of niet meer leert om met andere en andersoortige mensen te communiceren en af te stemmen. Wij kiezen niet voor het isoleren maar voor actief participeren en verbinden. En juist daarin zit de ware veiligheid; de mate waarin je bereid en in staat bent om af te stemmen met je omgeving, tot een goede verstandhouding en afspraken te komen en zodoende zorg te dragen voor je eigen veiligheid. gemeente Eindhoven 13

2 Prioriteitstelling Met een grens aan mens en middelen is het van belang om keuzes te maken in datgene waar er de komende jaren extra op geïnvesteerd gaat worden. Het maken van een dergelijke keuze is moeilijk omdat we het liefst alle veiligheidsproblemen met dezelfde intensiteit aan willen pakken. Om de keuze te vergemakkelijken wordt deze onderbouwd middels drie facetten: - onderzoeksresultaten van een analyse uitgevoerd door de DSP groep; - het veiligheidsbeeld van Eindhoven, zowel de objectieve als de subjectieve kant; - uiteenzetting wat er onder een prioriteit wordt verstaan. Na de behandeling van deze drie facetten wordt onderbouwd waarom er gekozen is voor de prioriteiten van de komende vier jaren. Tot slot wordt aangegeven hoe we omgaan met de thema s die niet geprioriteerd zijn. 2.1 Analyse DSP groep 2.1.1 Voorstel tot prioritering De DSP groep heeft in maart en april 2013 onderzoek gedaan om te komen tot een aanbeveling voor prioriteiten voor het komende beleidskader. De onderzoekers zijn gestart vanuit de prioriteiten van het beleidskader 2010-2013. Deze prioriteiten heeft men uitgebreid met prioriteiten uit het veiligheidsbeleid van de gemeenten Tilburg, Nijmegen en Amsterdam en de actuele trendrapportage van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Om de lijst te completeren zijn er interviews gehouden met diverse professionals, bestuurders en leden van de raadswerkgroep veiligheid. De lijst met prioriteiten is door het bureau geaggregeerd en heeft geresulteerd in een longlist met prioriteiten. Onder het motto als alles prioriteit heeft, krijgt niets prioriteit is er vervolgens in werksessies met professionals en de raadswerkgroep toegewerkt naar een shortlist met prioriteiten. De shortlist bevatte prioriteiten van verschillende orde van grootte of niveau. Daarom is er nog een slag gemaakt en is er een indeling gemaakt die recht doet aan de verschillen in grootte/niveaus. Daarmee is het bureau tot het volgende voorstel voor de komende vier jaar gekomen: 14 gemeente Eindhoven

Thema High Impact Crimes Overlast Jeugd & Veiligheid Veilig Uitgaan Georganiseerde criminaliteit Prioriteit - Woninginbraak - Overvallen - Straatroof - Woonoverlast - Drank en drugsoverlast - Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit - Uitgaansgeweld - Hennepteelt - Mensenhandel 2.1.2 Overkoepelende thema s Binnen het onderzoek van de DSP groep zijn er ook enkele thema s besproken die door iedereen wel van belang worden geacht maar die eerder gezien moeten worden als overkoepelende thema s of aanpakken/werkwijzen die binnen meerdere thema s naar voren komen. Onderstaande thema s worden de komende vier jaar zodoende niet afzonderlijk geprioriteerd maar meegenomen binnen de geprioriteerde thema s. Cybercrime Het thema cybercrime is in de werksessies met de professionals en leden van de raadswerkgroep uitgebreid aan bod gekomen. Het werd duidelijk dat het gebruikt wordt als paraplu-begrip voor allerlei vormen van digitale of virtuele criminaliteit en overlast (van identiteitsfraude tot aan cyberpesten). Cybercrime kan daarbij het doel zijn (bv. hacking), maar ook het middel voor andere vormen van criminaliteit (bv. skimming). De grootschalige cybercrime waarbij het World Wide Web gebruikt wordt om grensoverschrijdende criminaliteit te plegen is geen taak voor de gemeente. Het is wel de rol van de gemeente om cybercrime op te nemen in het beveiligingsbeleid van de eigen organisatie en om ontwikkelingen bij te houden waarbij onze openbare ruimte zich niet alleen maar buiten bevindt maar ook in de virtuele wereld. Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van onze openbare ruimte moeten we onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten. Hier valt bijvoorbeeld te denken aan facebook en twitter als digitale ontmoetingsplaatsen voor jongeren, als aanvulling op de fysieke hangplekken in de openbare ruimte. Het is hiermee dus geen afzonderlijk thema maar een aanpak waar, daar waar van toepassing, binnen de thema s naar gekeken moet worden. Veiligheidsgevoelens Ondanks een toename van de objectieve veiligheid is er niet eenzelfde verbetering van het gevoel ten aanzien van veiligheid. Veiligheidsgevoelens zijn namelijk afhankelijk van meer dan alleen objectieve criminaliteit. Hoe veilig men zich voelt hangt voor een groot deel ook af van leefbaarheidsvraagstukken. Niet voor niets bestaat de Veiligheidsmonitor uit zowel vragen ten aanzien van veiligheid als wel als leefbaarheid. Daarnaast zijn veiligheidsgevoelens ook afhankelijk van landelijke, mondiale ontwikkelingen die bij de samenleving als geheel zorgen voor gedachten, zorgen, onzekerheden en angsten. Onderzoeker Marnix Eysink Smeets spreekt over drie groepen factoren die van invloed zijn op veiligheidsbeleving: persoonlijke factoren, factoren op wijk/buurtniveau en factoren op macroniveau. gemeente Eindhoven 15

De discrepantie tussen de objectieve en subjectieve veiligheid wordt door veel mensen als een groeiend probleem ervaren. Als prioriteit is het echter moeilijk te koppelen aan concrete veiligheidsproblemen: het speelt bij elk thema een rol en bij ieder thema moet het op een andere manier aangevlogen worden. Het is geen criminaliteitsprobleem op zich, maar een benadering. Het moet een onderdeel zijn binnen elk thema waar wij prioriteit aan geven. Dit betekent dat er binnen elk thema, indien van toepassing, ingegaan wordt op het verbeteren van de veiligheidsgevoelens. Onze invloed als gemeente zal zich daarbij voornamelijk toespitsen op factoren op wijk/buurtniveau waarbij we werken aan schoon, heel en veilig. Hier zal communicatie altijd een nadrukkelijke rol vervullen. Heling Heling is het verwerven, bezitten of overdragen van een gestolen product. Onder heling valt ook het kopen van gestolen producten als iemand had kunnen vermoeden dat het om een gestolen goed gaat. Heling is echter geen aangiftecriminaliteit. Het voltrekt zich grotendeels buiten het zichtveld van onze inwoners, het heeft in directe zin geen effect op veiligheidsbeleving en het gevaar dreigt daarmee dat heling een ondergeschoven kindje wordt in de veiligheidsaanpak. Een grote misvatting, want: zonder heler, geen steler. Met andere woorden: heling blijft de vruchtbare grond scheppen waarin woninginbraken, overvallen e.d. in gedijen. Wij zullen daarom met politie en OM nog intensiever dan voorheen inzet plegen op de signalering en aanpak van vermoedelijke verkooppanden (ook de virtuele) en opslagplaatsen. De aanpak van heling valt in ons beleid binnen het thema High Impact Crimes. Preventie & Repressie Naast een duidelijke keuze van prioriteiten, is het voor effectief veiligheidsbeleid van belang dat er sprake is van een passend en volledig pakket maatregelen. Er moet een logische opbouw en samenhang zitten in de combinatie van alle maatregelen. Eén van de belangrijke elementen waar we in de combinatie naar kijken is de verhouding tussen preventieve en repressieve maatregelen. Als gemeente hebben we voornamelijk een rol in het voorkomen van criminaliteit, daarom zijn preventieve maatregelen voor ons van zeer grote waarde. Er zijn echter ook repressieve maatregelen nodig om de veiligheid in de stad aan te pakken. Deze repressieve maatregelen kunnen zich richten op zowel het bestuursrecht als het strafrecht. De verhouding tussen preventieve en repressieve maatregelen lag in het actieplan integrale veiligheid 2013 ongeveer 2/3 en 1/3. Ook voor de komende jaren zal de nadruk van de maatregelen op preventie komen te liggen. Situationele preventieve maatregelen (zoals aanpassingen in de openbare ruimte) zullen van invloed zijn op alle mensen die in Eindhoven wonen, werken of verblijven. Bij preventiemaatregelen die specifiek gericht zijn op het individu (dader- en slachtoffergerichte preventieve maatregelen) reikt het bereik tot de inwoners van Eindhoven, hier is Eindhoven als stad met een regiofunctie dus voor een deel afhankelijk van de preventieve maatregelen die buurgemeenten treffen. Gezien de regionale inbedding van zowel de politie als het Openbaar Ministerie levert de regiofunctie van Eindhoven op het repressieve vlak geen problemen op. 16 gemeente Eindhoven

2.2 Veiligheidsbeeld Eindhoven Het meest complete veiligheidsbeeld van een stad wordt geschetst door zowel naar de objectieve als subjectieve kant van veiligheid te kijken. Het objectieve deel wordt bepaald door de criminaliteit die daadwerkelijk gepleegd is. Het subjectieve deel komt naar voren in (slachtoffer)enquêtes en zegt iets over de veiligheidsbeleving in een stad. Er is geen één op één relatie tussen de objectieve veiligheid en de veiligheidsbeleving. Het is op dit moment zelfs zo dat de daling van criminaliteit geen gelijke tred houdt met de manier waarop burgers overlast en veiligheid beleven. Zodoende is het van belang om zowel te kijken naar de objectieve veiligheid als naar de veiligheidsbeleving in Eindhoven. De cijfers binnen de paragraaf objectieve veiligheid hebben betrekking op de thema s die de afgelopen vier jaar geprioriteerd waren en die daarom op dit moment deel uitmaken van de informatie die we structureel monitoren en rapporteren via intelligence. 2.2.1 Objectief Over de breedte gaat het de afgelopen jaar goed met de ontwikkelingen om de criminaliteit en overlast terug te dringen. Allereerst zijn er goede ontwikkelingen binnen het thema jeugd. In 2009 stond het aantal meldingen overlast jeugd nog rond de 2200, dit aantal is ieder jaar gedaald en stond het afgelopen jaar net onder de 1200. Ook in het eerste half jaar van 2013 zien we een licht dalende lijn wat betreft meldingen overlast jeugd. overlast jeugd Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 Het aantal incidenten met jeugdige verdachten is de afgelopen jaren eveneens gedaald. In 2010 waren er iets minder dan 1200 incidenten met jeugdige verdachten, dit aantal is ieder jaar gedaald met in 2012 net geen 1000 incidenten. gemeente Eindhoven 17

Het aantal overvallen is van 2009 naar 2010 flink gedaald. Sinds 2010 is het aantal overvallen weer aan het stijgen, het aantal blijft echter nog steeds ruim onder de piek van 2009. In de eerste helft van 2013 is een sterke daling van het aantal overvallen zichtbaar. overvallen Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 Het aantal straatroven liet in 2009 eveneens een piek zien met bijna 240 straatroven, hierna is het aantal gedaald en ligt het aantal straatroven op ongeveer 200 per jaar. Het aantal mishandelingen is de laatste jaren licht aan het dalen, tussen 2009 en 2012 bedroeg de daling een paar procent. In de eerste helft van 2013 is het beeld van het aantal mishandelingen vergelijkbaar met 2012. mishandeling Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 18 gemeente Eindhoven

In 2009 werd er nog iets meer dan 3500 keer aangifte gedaan van diefstal van een (brom)fiets. Dit aantal is een jaar later flink gedaald naar ongeveer 2500 aangiften van (brom)fietsdiefstal. De afgelopen twee jaren ligt het aantal aangiften (brom)fietsdiefstal tussen de 2900 en 3000 per jaar. Ten opzichte van het aantal aangiften in 2009 is dit een daling van bijna 16%. In de eerste helft van 2013 is het beeld van het aantal diefstallen van (brom)fietsen vergelijkbaar met 2012. fiets- bromfietsdiefstal Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 Na een daling van het aantal openlijke geweldplegingen in 2010 is dit aantal in 2011 gestegen en in 2012 weer licht gedaald naar 135 aangiften. Het aantal openlijke geweldplegingen in 2012 is ongeveer 6% hoger dan in 2009. Het beeld in de eerste helft van het jaar 2013 is vergelijkbaar met 2012. openlijk geweld Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 gemeente Eindhoven 19

Helaas zijn er ook enkele delicten waar de verbeterende trend het afgelopen jaar doorbroken is. Het aantal woninginbraken stond in 2009 nog op ongeveer 2000, dit aantal daalde in 2010 en 2011 naar iets meer dan 1650 inbraken per jaar. In 2012 is het aantal woninginbraken helaas gestegen naar iets meer dan 1900 inbraken. In de eerste helft van 2013 is echter weer een duidelijke afname zichtbaar van het aantal woninginbraken ten opzichte van 2012. woninginbraken Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 Het aantal aangiften van auto-inbraken daalde in 2010 van ongeveer 3600 naar 2500, deze daling zette zich in 2011 door naar iets minder dan 2000 aangiften van autoinbraak. Deze trend is het afgelopen jaar helaas onderbroken, het aantal aangiften is gestegen naar het niveau van 2010. Met iets meer dan 2500 aangiften van autoinbraak ligt het aantal echter nog steeds ruim 28% onder het niveau van 2009. In het afgelopen half jaar heeft de stijgende lijn van 2012 zich doorgezet. autoinbraken Aantal feiten 2009 2010 2011 2012 20 gemeente Eindhoven

2.2.2 Subjectief Uit de veiligheidsmonitor van 2012 blijkt dat bijna één op de vier Eindhovenaren slachtoffer zegt te zijn van een of meer vormen van criminaliteit. Het merendeel van de Eindhovenaren zegt slachtoffer te zijn van een vermogensdelict (met name fietsdiefstal, woninginbraken en (poging tot) zakkenrollerij/beroving), daarna volgt slachtofferschap van vernieling. Wat betreft de eigen wijk is er gevraagd in hoeverre mensen zich onveilig voelen in de eigen buurt, of ze het idee hebben dat de criminaliteit de afgelopen 12 maanden is toegenomen en of er veel criminaliteit is in de buurt. Bijna een kwart van de inwoners (26,1%) geeft aan dat ze zich wel eens onveilig voelen in de eigen buurt. Dit percentage ligt lager dan in de vier grote steden in Nederland (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag & Utrecht), maar wel hoger dan het gemiddelde in Nederland. Ongeveer 18% van de Eindhovense bevolking denkt dat de criminaliteit in het afgelopen jaar is toegenomen. Dit percentage ligt hoger dan het gemiddelde in Nederland en het percentage van de vier grootste steden. Tot slot geeft bijna17% van de Eindhovense inwoners aan dat ze het gevoel hebben dat er veel criminaliteit in de buurt is. Dit laatste percentage ligt hoger dan het landelijk gemiddelde, maar lager dan in de vier grootste steden. Naast criminaliteit is er ook aandacht voor ervaren overlast in de buurt. Bijna 30% van de Eindhovenaren geeft aan dat ze last hebben van fysieke verloedering in de buurt. Dit houdt in dat ze last hebben van rommel op straat, vernield straatmeubilair, bekladding of hondenpoep. Ongeveer 14% geeft aan last te hebben van sociale overlast, te weten dronken mensen op straat, overlast drugsgebruik, mensen op straat lastigvallen of rondhangende jongeren. Iets meer dan één derde van de bevolking geeft aan last te hebben van verkeersoverlast. Wanneer fysieke verloedering, sociale overlast en verkeersoverlast gezamenlijk wordt berekend, geeft iets meer dan de helft van de Eindhovenaren aan last te hebben van buurtoverlast. Tot slot wordt er ook gevraagd naar de rol van de gemeente. Bijna de helft van de Eindhovenaren geeft aan dat de gemeente aandacht heeft voor het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in de stad. Daarbij geeft 41,2% aan dat de buurt bij deze aanpak betrokken wordt. Over het geheel genomen geeft men het rapportcijfer 7 voor de veiligheid in de stad. gemeente Eindhoven 21

2.3 Wat is een prioriteit? Startpunt voor het opstellen van het nieuwe beleidskader is het vaststellen van de prioriteiten voor de komende vier jaar. De prioriteiten zijn veiligheidsthema s die er toe doen en waar wij als overheid effect kunnen sorteren. Of een veiligheidsthema er toe doet, hangt onder andere af van de inbreuk op de persoonlijke integriteit, het gevoel van onveiligheid dat het met zich meebrengt en de maatschappelijke en sociale impact. Waar wij als overheid effect kunnen sorteren hangt af van de mogelijkheid van snelle en zichtbare resultaatboeking (quick-wins), het perspectief op duurzame effecten en een kosten-baten analyse (hoeveel moet er geïnvesteerd worden om resultaat te zien?). In de afweging wordt tevens meegenomen in hoeverre inwoners en ondernemers zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen. Hoewel bovenstaande onderbouwing van het begrip prioriteit een subjectief component met zich mee draagt (de inbreuk op iemands persoonlijke integriteit of het gevoel van onveiligheid is voor iedere individu anders) geeft het een goede basis voor het maken van keuzes. We bepalen namelijk de thema s die er voor de grootste groep mensen toe doen en waar wij als overheid effect kunnen sorteren. Het maken van deze keuzes is essentieel: als alles namelijk prioriteit heeft, krijgt niets echt prioriteit. Het is daarom belangrijk om een kleiner aantal problemen tot echt zwaartepunt te benoemen. De problemen die we als zwaartepunt benoemen, zijn de thema s die we voor de komende jaren het meest belangrijk vinden en waar we extra aandacht aan besteden in de vorm van beleidsontwikkeling, monitoring en toezicht en handhaving. 2.4 Onderbouwing gekozen thema s en prioriteiten Bij het onderzoek van de DSP groep is er naar diverse facetten gekeken. Trends op het gebied van veiligheid, veiligheidsbeleid van andere gemeenten en de expertise en inzichten van diverse professionals hebben geleid tot het voorstel voor prioritering. Er zijn hierbij diverse professionals geïnterviewd die kennis hebben van de cijfermatige ontwikkeling van veiligheidsthema s. Tot slot zijn bij het voorstel voor de prioriteiten voor de komende vier jaar de afwegingen van wat is een prioriteit nadrukkelijk meegenomen. Zodoende wordt er voor de komende vier jaar gewerkt met de prioriteiten zoals voorgesteld door de DSP groep. Voor de periode 2014-2017 is gekozen om te werken met overkoepelende thema s en daarbinnen specifieke prioriteiten. De overkoepelende thema s zorgen ervoor dat de grootste en belangrijkste veiligheidsthema s de komende jaren centraal staan in het Eindhovense veiligheidsbeleid. De specifieke prioriteiten zorgen voor focus en richting binnen de thema s. De specifieke prioriteiten waar nu voor gekozen is, doen er op dit moment het meeste toe en daar kunnen wij als overheid effect sorteren. Mochten er gedurende het tijdsbestek van het beleidskader structurele veranderingen voordoen, dan kan er binnen de vastgestelde thema s gekozen worden voor andere prioriteiten. 22 gemeente Eindhoven

Het thema high impact crimes is gekozen omdat binnen dit thema delicten vallen die directe en grote impact hebben op het slachtoffer dat het ondergaat. Bij het delict woninginbraken komt er iemand in je huis waardoor mensen zich thuis onveilig kunnen gaan voelen, dit is juist de plek waar iedereen zich het meest veilig zou moeten voelen. De delicten overvallen en straatroof zijn geprioriteerd omdat er bij deze delicten (direct) contact is tussen slachtoffer en dader en er vaak ook sprake is van het gebruik van geweld, hierdoor heeft dit een grote impact op slachtoffers. Ondanks de afname van jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit in onze stad vinden wij het van belang om risicojeugd ook de komende vier jaar als prioriteit te benoemen. Ten eerste blijft het een prioriteit omdat voorkomen beter is dan genezen, zodoende is het beter om in een vroegtijdig stadium jongeren te helpen op het goede pad te brengen of te blijven zodat ze niet afglijden in (zwaardere) criminele activiteiten. Ten tweede omdat (hang)jongeren een belangrijke invloed hebben op de veiligheidsgevoelens van onze inwoners. Veiligheid is zoals gesteld niet enkel afhankelijk van de criminele feiten die er daadwerkelijk gepleegd worden, het is ook een gevoelskwestie. Daarbij is een duidelijke relatie zichtbaar tussen de ervaren overlast en gevoelens van onveiligheid: mensen die meer overlast ervaren voelen zich vooral in de eigen buurt vaker onveilig 3. Om het veiligheidsgevoel van onze inwoners te vergroten is daarom het thema overlast voor de komende vier jaar tot prioriteit benoemd. Gezien het feit dat de thema s verkeer en fysieke overlast al elders in de organisatie aangepakt worden, is er voor gekozen om ons binnen dit thema te richten op sociale overlast. Binnen de sociale overlast richten we ons op woonoverlast en drank- en drugsoverlast. Hiervoor is gekozen omdat dergelijke overlastvormen directe invloed hebben op de leefomgeving en daarmee op de persoonlijke integriteit en het veiligheidsgevoel. Eindhoven kent vier grote uitgaansgebieden en heeft met het Stratumseind de langste stapstraat van de Benelux. Daarnaast is Eindhoven derde evenementenstad in Nederland. Met dit grote aanbod aan uitgaansgelegenheden bekleedt Eindhoven een belangrijke regionale uitgaansfunctie. Om deze functie ook de komende jaren op een goede manier in te kunnen vullen is het van belang dat het uitgaan ook veilig is. Veilig uitgaan is daarom ook voor de komende vier jaar tot prioriteit benoemd. Binnen het thema veilig uitgaan wordt de focus gelegd op het aspect geweld, uit de cijfers blijkt namelijk dat het aantal aangiften van openlijk geweld in de afgelopen jaren licht is gestegen. Daarnaast blijft het aantal mishandelingen ondanks een lichte daling in de afgelopen jaren hoog in vergelijking met andere steden. Ruim 40% van de mishandelingen vindt plaats in het centrum en deze zijn grotendeels gerelateerd aan het uitgaan. 3 CCV, trendsignalement 2013. gemeente Eindhoven 23

Naast deze zichtbare vormen van criminaliteit zijn er ook vormen van onzichtbare criminaliteit, strafbare feiten die voor inwoners minder op de voorgrond staan maar die de samenleving als geheel wel aantasten. We vinden het van belang om ook deze vormen van criminaliteit aan te pakken, daarom is het thema georganiseerde criminaliteit ook voor de komende vier jaar benoemd als prioriteit. Gezien de invloed op de persoonlijke integriteit en de maatschappelijke impact (ondermijning van de samenleving) wordt er binnen het thema georganiseerde criminaliteit de focus gelegd op de prioriteiten hennep en mensenhandel. 2.5 Niet geprioriteerde thema s Met de keuze voor bovenstaande thema s en prioriteiten zijn er ook enkele criminaliteitsvormen die de komende vier jaar niet meer geprioriteerd zijn en waar niet extra op wordt ingezet. De onderwerpen en thema s die niet zijn geprioriteerd worden echter niet genegeerd. Hier wordt in het kader van business as usual en op basis van een onderhoudsniveau regulier op ingezet. Het thema relationeel geweld was in het beleidskader 2010-2013 nog tot prioriteit benoemd. De werkwijze van dit thema staat, het aantal meldingen neemt toe (en dat is positief want zo komt het probleem uit de taboesfeer) en het staande beleid wordt als zodanig voortgezet, hier is zodoende geen extra investering op nodig. De vermogensdelicten fietsdiefstal en auto-inbraken waren in het vorige beleidskader ook nog tot prioriteit benoemd. Vanwege het feit dat auto-inbraken en fietsdiefstallen minder impact hebben dan bijvoorbeeld een woninginbraak en mensen hier zelf veel maatregelen in kunnen treffen zijn deze delicten voor de komende vier jaar niet geprioriteerd. Er zijn diverse acties en maatregelen de afgelopen jaren in gang gezet, die de komende jaren uiteraard voortgezet worden. Gedurende de looptijd van het beleidskader kunnen zich ook veiligheidsontwikkelingen voordoen die wellicht niet onder de vastgestelde prioriteiten vallen. Veel van deze ontwikkelingen kunnen worden bezien als actuele veiligheidsproblemen. Hier zullen wij met alle veiligheidspartners alert en adequaat op reageren. Dergelijke acute veiligheidsproblemen vragen niet gelijk om wijzigingen binnen de prioritering van het beleidskader maar vragen om tijdelijke operationele/tactische prioritering die door middel van projecten en projectleiders aangepakt worden. Mocht er in de looptijd van het beleidskader langdurige veiligheidsontwikkelingen voordoen dan is er uiteraard altijd de mogelijkheid om een prioriteitswijziging voor te leggen aan de gemeenteraad. 24 gemeente Eindhoven

3 Algemene doelstellingen Voor de periode 2014-2017 zijn de volgende vier algemene doelstellingen geformuleerd: 1. Toename zelfredzaamheid inwoners Eindhoven 2. Toename veiligheidsgevoelens 3. Verbeteren objectieve veiligheid 4. Tegengaan ondermijning samenleving 3.1 Toename zelfredzaamheid inwoners Eindhoven Al diverse jaren is de gemeente op verschillende beleidsterreinen niet meer dé partij, maar één van de partijen geworden. Op verschillende terreinen zijn de verantwoordelijkheden verdeeld geraakt over diverse partijen. Onze inwoners zijn daarbij een van de belangrijkste partijen. Inwoners kennen hun eigen situatie het beste en weten wat ze nodig hebben om uit de problemen te komen. We zijn er van overtuigd dat mensen het liefste zelf de regie houden over hun leven en zelfredzaam zijn. Daarom zetten we in op het stimuleren en versterken van de eigen kracht van de bewoner en zijn sociale omgeving (samenkracht). Dit is onderdeel van WIJEindhoven, de visie op basis waarvan het nieuwe sociaal domein gestoeld is. Door te investeren in de sociale basisinfrastructuur, de eigen kracht en samenkracht en de ontkokering in de professionele ondersteuning worden de inwoners van onze stad beter in staat gesteld zelf (langer) regie te houden over hun eigen leven. 3.2 Toename veiligheidsgevoelens Het is belangrijk dat onze inwoners zich veilig voelen, daarom zetten wij in op een toename van de veiligheidsgevoelens van onze inwoners. De toename van veiligheidsgevoelens meten wij met het rapportcijfer veiligheid en de belevingsindex, die beiden voortkomen uit de veiligheidsmonitor. Het rapportcijfer veiligheid ligt in de periode 2014-2017 tussen de 7 en 7,5 De belevingsindex is in de periode 2014-2017 minimaal 100 De veiligheidsmonitor is een grootschalig onderzoek naar de gevoelens van (on)veiligheid bij de bevolking. Ook zaken als leefbaarheid in de buurt, buurtproblemen en slachtofferschap worden gemeten. Respondenten wordt gevraagd welk rapportcijfer ze de gemeente geven op het gebied van veiligheid. De belevingsindex wordt opgebouwd uit vragen die betrekking hebben op gevoel van gemeente Eindhoven 25