Kaatje Goetschalckx UZ Leuven, Belgium 07-03-2015

Vergelijkbare documenten
Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2. Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3. VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian

Schrik om het hart! CoRPS. Dr. Annelieke Roest. Promotoren: Peter de Jonge, PhD. Johan Denollet, PhD

INFOSESSIE MET CARDIOLOGE KAATJE GOETSCHALCKX

Anemie en transfusies bij cardiochirurgie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

Volumenormen cardiologie 2016

5-jaars Follow-up van de FAME studie

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors

Telebegeleiding & zelfmanagement bij chronisch hartfalen

Hypertensie bij ouderen

Nederlandse samenvatting

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ

Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Hartfalen: Wat is de optimale samenwerking voor de patient?

Hoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Casus. PrevalenOe OSAS Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures

Hart: ischemie en kleppen. Prof. Paul Herijgers

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care

Hartfalen : diagnose en definities

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Hypertensie bij de alleroudsten. MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts

Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018

Kwaliteit van Leven na Hartchirurgie

Behandeling na een acuut coronair syndroom

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

CardioVitaal programma. Roderik Kraaijenhagen

drs. R. Vergroesen, huisarts, dr. H. Kemps, cardioloog, drs. R. Brouwers, cardioloog i.o., mw. drs. L. Oostveen, hoofd Flow.

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018

Toelichting resultaten

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

Hartziekten door PLN mutatie Wat is de rol van de cardioloog

Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige

Martin Jan Schalij Hartcentrum Leiden Leids Universitair Medisch Centrum

Chemotherapie en stolling

Thoraxcentrum Jaarverslag 2017

Prevalentie en impact van symptomen bij patiënten met hartfalen NYHA III/IV in een Zuid Afrikaans ziekenhuis

CoreValve. Nieuwe hoop bij ernstige aortastenose

NIEUWIGHEDEN IN DE AANPAK VAN KLEPLIJDEN. MC Herregods HARPA

24 september Van harte welkom!

Inhoud. Verpleegkunde Cardiologie. Symptomen. Diagnose. Verpleegkunde Cardiologie 1. Indeling New York Heart Association (NYHA)

Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!

Rapid Access Raadpleging. Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA

Zin en onzin van routine echocardiografie bij CKD

Peer Review. Hartrevalidatie

Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?

PCSK9-remming: voor welke patienten?

Samen zorgen. Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct

Hart & Nieren Siamese tweeling?

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

TRANSCATHETER GEBONDEN AORTAKLEPVERVANGING (TAVI)

Knelpunten en uitgangsvragen

Versie juni

Hierbij gaat voor de delegaties document D043528/02 Annex.

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Outcome na CVVH- behandeling Mortaliteit en nierfunctieherstel bij IC-patiënten na CVVH-behandeling

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Andrea van der Meulen, MDL-arts

Hartcentrum Hasselt. Intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen via telemonitoring

9 e Post-O.N.S. Meeting

Hart voor Vrouwen. Het vrouwenhart is anders

Heb ik misschien hartfalen?

Continu ST-segment bewaking, als elke millimeter telt.

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

CRT-D versus CRT-P. verschillende behandelingen voor dezelfde patiënt? CarVasZ M.L. Hendriks, MSc Dept. Cardiology VUmc.

Hartfalen: pompen of verzuipen

Het hoofd en het hart. F.C. Visser Stichting CardioZorg Amsterdam

S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid. S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid

Quiz. Hart en Vrouw. Doel. Opzet. Juist / Onjuist? Onjuist Hart en vaatziekten als doodsoorzaak. Het herkennen van sekseverschillen in risicofactoren

Inhoud. predictie predictie afasie predictiemodel ontwikkeling predictiemodel afasie predictiemodel afasie conclusies aanbeveling

Workshop hypertensie op jonge leeftijd

Robot geassisteerde slokdarm chirurgie. Dr. P.C. van der Sluis MD, PhD, Msc. AIOS Heelkunde jaar 6

13 juni 2015 Landelijke Hartkleppenbijeenkomst van de diagnosegroep Hartfalen Cardiomyopathie en Hartkleppen Een samenvatting van de presentaties

Behandeling van het acute herseninfarct

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond

En plots lig je op de stroke Wat nu?

SOLK. Mindset Het SOLK consult Wat zit er nu in mijn hoofd. Dr. Tim olde Hartman

Vermoeidheid & hartziekten

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

DIAGNOSE VAN COPD: EENVOUDIG OF COMPLEX

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren. Symposium DHD 24 september 2015

To ventilate or not to ventilate, that s the question

Patient reported Outcomes in Cognitive Impairement (PROCOG)

Transcriptie:

Kaatje Goetschalckx UZ Leuven, Belgium 07-03-2015

Het hart historisch gezien Het hart als symbool van liefde? Broken heart syndrome Invloed van het huwelijk op hart en gezondheid Het hart in beeld nieuwe technieken MitraClip Moet er nog revalidatie zijn?

Oude Egyptenaren

Oude Grieken:

Oude Grieken: Hippocrates: 4 lichaamssappen Evenwichtherstel door aderlatingen Plato: hart als alarmcentrale (reageert op in- en uitwendige prikkels); de longen zorgen voor afkoeling van het opspringende hart, als het door hartstochten opgewonden was

Oude Grieken: Aristoteles: hart als centrum van het hele organisme, zetel van de ziel, bron van lichaamswarmte en zetel van de zintuigen; hersenen dienden enkel voor slijmafscheiding als koeling voor het hart

Oude Grieken: Galenus, 2 de eeuw: hart als warmtebron (ziel zit in de hersenen), innerlijk vuur van het hart is verantwoordelijk voor de hartslag Misverstand: bloed beweegt in de vaten heen en weer

16 de eeuw Leonardo da Vinci: Hart als holle spier

16 de eeuw Vesalius: + bloedsomloop

16 de eeuw William Harvey: hart lijkt op waterpomp, met klepsysteem zodat bloed in 1 richting wordt verdergepompt

Google web search : heart AND love Ongeveer 1.090.000.000 resultaten (0,22 seconden)

= apical ballooning syndrome = transient left ventricular ballooning syndrome = takotsubo cardiomyopathie = stress cardiomyopathie

Komt over heel de wereld voor 90% postmenopauzale vrouwen, maar ook jongere mensen en mannen kunnen gebroken hart syndroom krijgen Onderscheid met hartinfarct moet worden gemaakt : geen bloedklonter die de doorbloeding van het hart verstopt slechts weinig afgestorven hartspiercellen, in verhouding tot de belangrijke functievermindering 75% veroorzaakt door stress; vb. relatiebreuk, overlijden familielid/huisdier, aanrijding, overval Kan fataal zijn, door falen van de pompfunctie en/of hartritmestoornissen. 96% herstelt volledig. Bij 10-15% keert het terug na een aantal jaren.

Gehuwd zijn en de langetermijnsoverleving na coronaire overbruggingsoperatie. King KB, Reis HT Health Psychol. 2012 Jan;31(1):55-62. doi: 10.1037/a0025061. Epub 2011 Aug 22. 225 patiënten die CABG ondergingen tussen 1987 en 1990 (USA) Huwelijksstatus en tevredenheid in het huwelijk 1 jaar na CABG werden gebruikt om de 15j-overleving na CABG te voorspellen

Gehuwde mensen hadden 2,5 x meer kans om nog in leven te zijn 15 jaar na CABG, dan niet-gehuwde mensen (mannen en vrouwen). Tevreden gehuwde mensen hadden zelfs 3,2 x meer kans om nog in leven te zijn 15j na CABG, in vgl met niet-tevreden gehuwden (effect groter bij vrouwen dan mannen). Verklaring? Multifactorieel Wsl. combinatie van ondersteuning door partner om gezondere levensstijl aan te meten, en meer intrinsieke motivatie hiervoor indien men gehuwd is, meer emotionele ondersteuning.

Prognose na acute coronaire gebeurtenissen is slechter in patiënten die alleen leven: het FINAMI myocardinfarct register. Lammintausta A, Airaksinen JKE, Immonen-Räihä P et al. Eur J Prev Cardiol 2014;21(8):989-996. Register met 15.330 gevallen van acuut coronair syndroom in mensen tussen 35 en 99 jaar in Finland, tussen 1993 en 2002.

De incidentie en de 28-dagen mortaliteit waren hoger in niet-gehuwde mannen en vrouwen, ongeacht de leeftijd De kans op overlijden binnen de 28 dagen na ACS was 26% voor gehuwde mannen 42% voor mannen die eerder gehuwd waren, maar nu niet meer 51% voor nooit-gehuwde mannen 20% voor gehuwde vrouwen 32% voor eerder gehuwde vrouwen 43% voor nooit-gehuwde vrouwen Het grootste verschil in prognose zit in de (prehospitaal-) kans op een ACS, eerder dan in een verschil in behandeling naargelang de huwelijksstatus

Karaktertrek vijandigheid is geassocieerd met systeemonsteking in getrouwde koppels : een actorpartner analyse. Smith TW, Uchino BN, Bosch JA, Kent RG. Biological Psychology 2014;102:51-53. 94 gehuwde koppels (lft 42 78j) moesten vragenlijsten invullen Aggression Questionnaire Buss & Perry Social Relationships Index Marital Adjustment Test en hscrp werd gemeten in het bloed.

SYSTOLE DIASTOLE R L R L A = Mitraalklep; B = Tricuspiedklep; C = Aortaklep; D = Pulmonaalklep

regelt de bloedstroom tussen linkervoorkamer (=linkeratrium) en linkerkamer(=linkerventr ikel). heeft 2 klepdelen: het voorste en het achterste mitraalklepblad L R beide mitraalklepbladen zijn met chordae bevestigd aan de papillairspieren

de mitraalklep heeft de vorm van een zadel of een bisschopsmijter (latijn Mitra ), vandaar de naam. voorste klepblad achterste klepblad

Symptomen kunnen zijn: Kortademigheid Hartkloppingen Vermoeidheid Ijlhoofdigheid Hoest Gezwollen voeten of enkels Veel moeten wateren

Prevalence (%) of moderate to Severe valve disease Bijna 1 op 10 mensen ouder dan 75 jaar hebben een mitraliskleplekkage 14 12 10 8 6 All Valve Disease Mitral Valve Disease Aortic Valve Disease 4 2 0 0 <45 45-54 55-64 65-74 <75 >75 Heart Disease and Stroke Statistics 2010 Update: A Report From the American Heart Association. Circulation. 2010;121:e46-e215 Nkomo et al. Burden of Valvular Heart Diseases: A Population-based Study, Lancet, 2006; 368: 1005-11

Jaarlijkse kost voor de behandeling van hartfalen neemt een belangrijk deel in beslag van het gezondheidszorgbudget in België Er zijn jaarlijkse >15.000 nieuwe HF-patiënten in B. Verdeling van de kosten voor de behandeling van hartfalen in de VS. De helft van de patiënten worden al opnieuw gehospitaliseerd binnen het jaar 29% van de patiënten met HF heeft een matige tot ernstige mitraliskleplekkage 43 à 56% zijn patiënten met een hoog operatief risico Hospital Care, 60%

HF Re-Hospitalization Rate (# events / # patients) Survival Probability 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 10.5 No/Mild MR P= 0.021 79% hogere graad van rehospitalisatie voor HF 18.8 Moderate/Severe MR Through follow-up ~ 7 yrs (N=218 cases matched 1:1) 100% 80% 60% 40% 20% 0% No MR Mild MR (1+ or 2+) Mod/sev MR (3+ or 4+) 0 1 2 3 4 5 East Years West North Survival of Heart Failure Patients with MR by Degree of MR Adjusted for demographics and clinical variables at baseline Markwick et al. Prognostic Implications of Moderate and Severe Mitral Regurgitation in Contemporary Clinical Care. TCT 2012 Trichon BH et al. Am J Card. 2003,91:538-43

Metalen kunstkleppen Biologische kunstkleppen

Minder invasief Medicijnen MitraClip Mitralisklepheelkunde (plastie/vervanging) Grotere reductie in mitraliskleplekkage MitraClip is minder invasief dan opereren MitraClip leidt tot een definitievere en duurzamere vermindering van de mitraliskleplekkage dan medicijnen alleen

Samenwerking tussen specialiteiten is heel belangrijk voor een goed MitraClip behandelingsresultaat Zkh Administrator Hartfalenspecialist Hartchirurg Interventionele cardioloog Echocardioloog Anesthesist Verpleging/ Cath-Lab staff Samenwerking is nodig voor: Patient verwijzing Optimale Patient Selectie Behandingsplan & financiering Echo-begeleiding & Communicatie Nazorg Optimale Patiëntenzorg

Percutaan langs de ader in de lies Op kloppend hart Niet op de pomp Real-time positionering en repositionering voor optimale lekkagereductie Opereren is nadien nog mogelijk Slechts kort ziekenhuisverblijf nodig

Gemaakt van kobalt chroom Bedekt met polyester om genezing te bevorderen MRI veilig tot 3 Tesla Real time plaatsing tijdens procedure Heelkundig verwijderbaar indien nodig 40

279 Patients Randomized at 37 Sites Significant MR (3+ or 4+) Specific Anatomical Criteria Patient Demographics MitraClip Therapy (n=184) Surgery (n=95) P-value Age (mean) 67 years 66 years 0.32 Male 63% 66% 0.60 MitraClip Therapy N=184 R 2:1 Surgery N=95 History of CHF 91% 78% 0.005 Degenerative MR Etiology 74% 73% 0.81 Functional MR Etiology 26% 27% 0.81 Mean Ejection Fraction 60% 61% 0.65 Echocardiography Core Lab and Clinical Follow-up Baseline, 30 days, 6 months, 1 year, 18 months, and annually through 5 years Previous Coronary Artery Bypass Grafting (CBAG) 21% 19% 0.54 NYHA Functional Class III/IV 51% 48% 0.61 Atrial Fibrillation 34% 39% 0.42 Source: Feldman T, Foster E, Qureshi M, et al. The EVEREST II Randomized Controlled Trial: Three Year Outcomes Transcatheter Cardiovascular Therapeutics; October 22-26, 2012; Miami, FL.

Ernst lekkage voor de ingreep en na 2 jaar NYHA Functionele Classe voor de ingreep en na 2j 2+ 0+ 1+ 2+ 0+ I I 3+ 3+ 1+ II I II I 2+ 4+ 3+ 4+ 2+ 3+ III IV II Ill III IV II III Device Control Device Control Source: Mauri et al EVEREST II 4 years JACC manuscript 2013

Freedom from death EVEREST II RCT 4-year Results 1.0 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0.0 Device Group (N=178) Control Group (N=80) 0 120 240 360 480 600 720 840 960 1080 1200 1320 1440 1560 Days Post Index Procedure Source: Mauri et al EVEREST II 4 years JACC manuscript 2013

Patiëntenpopulatie 1996 2014 Cardiale revalidatie: revalidatie versus (secundair) preventieve behandeling?

Systematic literature search van 2000 tot 2009 47 RCT : 10 794 patiënten (AMI, CABG, PCI)

26% reductie in cardiovasculaire mortaliteit (RR 0.74 [95% CI 0.63, 0.87]) door aerobe trainingsprogramma s van minstens 3 maanden en met een FU > 12 ma Geen verschil in het risico op recidief myocardinfarct of revascularizatie, ongeacht de duur van FU 31% reductie in hospitalisaties in de eerste 12 ma FU (niet meer daarna) (RR 0.69 [95% CI 0.51, 0.93])

AIT ACT AIT ACT