Algemene Risico-Inventarisatie Risico-inventarisatie behorende bij de Lokale Risico-Inventarisatie Risico-inventarisatie
Algemene Risico-Inventarisatie behorende bij de Lokale Risico-Inventarisatie Geldig voor alle bij ProRail in beheer zijnde spoor- en tramweg terreinen
Uitgave: ProRail Beheer en instandhouding Onderhoud en Vernieuwing Postbus 2025 3500 HA UTRECHT Versie: 1.1, januari 2004 Status: Definitief 2004 ProRail Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, en evenmin in een retrieval systeem worden opgeslagen, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the author. Code RIB 0065 2 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
Inhoudsopgave 1 Inleiding........................................................................................... 5 1.1 Algemeen............................................................................................. 5 1.2 De (Lokale) Risico-Inventarisatie........................................................... 5 1.3 Doelgroep............................................................................................. 5 1.4 Gebruik................................................................................................. 6 1.5 Symbolen.............................................................................................. 6 1.6 Toepassingsgebied................................................................................ 6 2 Risico................................................................................................ 7 2.1 Algemeen............................................................................................. 7 2.2 Spoorspecifiek...................................................................................... 7 2.2.1 Algemeen............................................................................................. 7 2.2.2 Huisregels............................................................................................. 7 2.2.3 Persoonlijk letsel................................................................................... 7 2.2.4 Lawaai.................................................................................................. 7 2.2.5 Luchtverontreiniging............................................................................ 7 2.2.6 Graafwerkzaamheden.......................................................................... 7 2.2.7 Verontreinigde grond........................................................................... 8 2.2.8 Gevaarlijke stoffen............................................................................... 8 2.2.9 Spoorafstanden.................................................................................... 8 2.3 Electrocutiegevaar................................................................................ 8 2.3.1 Retourstroom........................................................................................ 8 2.3.2 Onder en schakelstations...................................................................... 8 2.3.3 Werken aan elektrotechnische installaties............................................ 8 3 Voorschriften en documentatie.......................................... 9 4 Hulpverlening.............................................................................. 11 5 Wijzigingen/afwijkingen lri tekening............................. 13 5.1 Afwijkingen........................................................................................... 13 5.2 Wijzigingen.......................................................................................... 13 Bijlage........................................................................................................ 14 Legenda bij LRI-tekeningen............................................................................. 14 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie 3
4 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
Inleiding 1.1 Algemeen De verplichting tot het maken van risico-inventarisaties en -evaluaties (RI&E s) vloeit voort uit de vigerende Arbo-wetgeving. ProRail is verplicht: als werkgever de risico s waarmee eigen personeel in de werkomgeving wordt geconfronteerd te inventariseren en te evalueren en gepaste maatregelen te nemen gericht op het voorkomen dan wel beheersen van die risico s; als opdrachtgever de (rest)risico s die samenhangen met de aanwezigheid, de werking en het gebruik van de railinfrastructuur te inventariseren en kenbaar te maken aan opdrachtnemers die in zijn opdracht in of nabij de railinfrastructuur werkzaamheden gaan verrichten. Een en ander wordt vastgelegd in respectievelijk het V&G-dossier en het V&G-plan Ontwerpfase. De (lokale) RI&E is voor beide verplichtingen een belangrijk instrument. 1.2 De (Lokale) Risico-Inventarisatie De (lokale) risico-inventarisatie bestaat uit 2 delen, te weten: 1. Dit document, inhoudend een algemeen (voor het gehele spoorwegnet) geldende inventarisatie van arbo- en spoorspecifieke risico s bij het werken in of nabij de railinfrastructuur. 2. Lokale verbijzonderingen van het gestelde in dit document in de vorm van tekeningen waarop locatiegebonden risico s (bijvoorbeeld zichtbelemmeringen, schouwpaden binnen PVR, ontbrekende wijkplaatsen) voor zover bekend zijn aangegeven. Er wordt vooralsnog onderscheid gemaakt naar 3 niveaus: maaiveld- of loopniveau (tot mv + 2 meter); op hoogte (bovenleiding); ondergronds (kabels en leidingen). De tekeningen geven de risico s aan voor het maaiveld- of loopniveau. Ze vormen een projectie van de risico s op dit niveau op de Basisbeheerkaart zoals die in het Geografisch InformatieSysteem (GIS) van ProRail aanwezig is. De inrichting van het systeem is opgebouwd aan de hand van zogenaamde geocodering (KAB-geocodes) en kilometreringen. De index van de LRI-tekeningen komt overeen met de index van de Basisbeheerkaart. Opmerking Risico s die kunnen voortkomen uit door de doelgroepen toe te passen werkmethoden, en/of middelen zijn in deze risico-inventarisatie niet verwerkt. 1.3 Doelgroep Eenieder die bij de werkvoorbereiding gebruik dient te maken van de Lokale Risico-Inventarisatie om te komen tot een aanvaardbaar risico bij het uitvoeren van werkzaamheden. Bedoeld worden: Spoorwegaannemers en zij die voor ProRail werkzaamheden verrichten in of in de nabijheid van het spoorwegterrein; Eigen personeel van ProRail en opdrachtnemers welke de railinfrastructuur betreden ter voorbereiding van werkzaamheden of inspecties; Bezoekers welke zich met een geldige reden op het niet voor publiek toegankelijke deel van het spoorwegterrein bevinden. 1.4 Gebruik Voor alle werkzaamheden in- of nabij de railinfrastructuur dient bij de werkvoorbereiding gebruik te worden gemaakt van deze algemene risico-inventarisatie in combinatie met de LRI-tekening van het gebied waar gewerkt gaat worden. Voor het op juiste wijze lezen en interpreteren van de tekeningen is achterin dit document een overzicht van de legenda opgenomen. 01-01-2004 Algemene Risico-inventarisatie 5
1.5 Symbolen Voor het gebruik van symbolen is uitgegaan van: arboregeling hoofdstuk 8 Veiligheids- en Gezondheidssignalering, bijlage 10a; algemene verkeersborden; seinenboek NS. 1.6 Toepassingsgebied 1. Het nationale spoorwegnet, bestaande uit: Hoofd- en lokaalspoorwegen en de aansluitende raccordementen die door ProRail worden beheerd. 2. Het totale gebied in en rond de onder 1. benoemde sporen en de daarbij behorende terreinen tot de grensafscheiding, perrons en tot het gebied behorende gebouwen (Onder- en schakelstations, telecomruimtes, relaishuizen e.d.). 6 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
2 Risico 2.1 Algemeen Risico wordt aangeduid als de kans dat er zich een onverwachte gebeurtenis voordoet met een kans op letsel, verlies of schade aan mens en/of milieu en/of goederen en/of materieel. Dit document beschrijft in hoofdzaak de arborisico s en geeft de specificaties voor de op de LRI-tekening aangegeven spoorspecifieke risico s. 2.2 Spoorspecifiek 2.2.1 Algemeen Als uitgangspunt bij ProRail geldt dat er gewerkt wordt volgens het Reglement Veilig Werken (RVW) en Voorschriften voor het werken aan spanningvoerende delen van hoogspanningsinstallaties (VWS). 2.2.2 Huisregels Indien men werkzaamheden gaat uitvoeren op een van de genoemde locatie s binnen het toepassingsgebied van deze risico-inventarisatie dient men zich te houden aan de bij ProRail gebruikte huisregels welke worden verwoord in het boekje Huisregels Toegang & Veiligheid. 2.2.3 Persoonlijk letsel Bij het betreden van spoorwegterreinen dient men rekening te houden met gevaar voor persoonlijk letsel bij: het lopen op geaccidenteerd terrein; het oversteken van sporen; beklemming tussen bewegende delen van wissels; struikelgevaar door de eventueel aanwezige obstakels; aanrijdgevaar door wegverkeer tijdens het passeren van/- of tijdens werkzaamheden op in dienst zijnde overwegen; electrocutiegevaar door los liggende kabels en/of bij aanraking stalen draagconstructies van EV bovenleiding-installaties; aanrijdgevaar door railgebonden voertuigen; uitglijdgevaar; brandgevaar. 2.2.4 Lawaai In de directe omgeving van het spoorwegterrein en met name in tunnels en op bruggen kan de lawaaibelasting boven de toegestane normen geraken waarbij dan gehoorbescherming noodzakelijk is. Bij 80-85 db(a) aanbevolen, > 85 db(a) verplicht. Wel dient hierbij rekening gehouden te worden met het kunnen waarnemen van de akoestische signalen gegeven door een veiligheidsfunctionaris of gebruikte veiligheidsvoorziening ( b.v. ARW 5.2). 2.2.5 Luchtverontreiniging Bij werkzaamheden in tunnels en onder viaducten dient men rekening te houden met verontreinigde lucht ten gevolge van de uitgevoerde werkzaamheden en het vervoer van gevaarlijke stoffen. Hiervoor zal men maatregelen moeten treffen. 2.2.6 Graafwerkzaamheden Indien een onderdeel van de werkzaamheden bestaat uit graven, dient men zich te allen tijden op de hoogte te stellen van de ligging van ondergrondse infra welke nog geen deel uitmaakt van de LRI. Dit in verband met de risico s bij het onverhoopt raken van ondergrondse infrastructuur (electrocutiegevaar bij hoog- en laagspanningskabels, ontploffingsgevaar bij gasleidingen, uitspoeling bij waterleidingen). Informatie over ondergrondse infra kan men inwinnen bij de medewerker ondergrondse infra van de betrokken ProRail Regio. 01-01-2004 Algemene Risico-inventarisatie 7
Opmerking Met een zekere regelmaat worden in Nederland bij graafwerkzaamheden nog explosieven gevonden uit WO II. Het valt niet uit te sluiten dat ook in gronden in beheer bij Prorail explosieven aanwezig zijn. Bij het aantreffen ervan dienen de werkzaamheden onmiddellijk te worden gestaakt en dient de opdrachtgever te worden geïnformeerd. 2.2.7 Verontreinigde grond Indien bekend zal dit door de opdrachtgever worden vermeld middels een aanduiding op de LRItekening. Langs de vrije baan is vastgesteld dat slechts een gering verhoogde concentratie van verontreinigde stoffen aanwezig is. Deze brengt geen gevaar voor de gezondheid met zich mee. Indien men onverhoopt toch op ernstige verontreiniging stuit dient men onmiddellijk zijn bezigheden te staken en contact op te nemen met de verantwoordelijk beheerder. 2.2.8 Gevaarlijke stoffen Indien bekend is dat er gevaarlijke stoffen voorkomen in een installatie, wordt dit gemeld middels de voorwaarden om aan betreffende installatie te mogen werken. Indien de opdrachtnemer zonder voorafgaande kennisgeving onverhoopt toch op gevaarlijke stoffen stuit dan dient men zijn werkzaamheden te staken en de opdrachtgever op de hoogte te stellen. Overige bekend zijnde locaties met gevaarlijke stoffen (niet zijnde installaties) worden door de opdrachtgever gemeld zodat men, indien nodig, beschermende maatregelen kan nemen. 2.2.9 Spoorafstanden Het landelijke spoorwegnet voldoet bij meersporigheden grotendeels niet de aan de uit veiligheidsoogpunt wenselijke spoorafstand 400 cm h.o.h. Op veel locaties zal deze zich bevinden tussen de 360 cm en 400 cm. Wanneer voor het veilig kunnen uitvoeren van werkzaamheden de spoorafstand van belang is dient deze ter plaatse te worden bepaald. Vervolgens dient een risico-inventarisatie en -evaluatie te worden gemaakt, met in achtneming van aard van de werkzaamheden in relatie tot de gevonden spoorafstand. Op basis daarvan dienen maatregelen te worden gekozen ter voorkoming van aanrijdgevaar door treinen op nevensporen. 2.3 Electrocutiegevaar Bij werkzaamheden in de nabijheid van onderspanning staande delen van de bovenleiding dient men altijd een bevoegd persoon in het kader van de VWS in te schakelen. Deze zal de risico s en de daarbij te nemen veiligheidsmaatregelen vaststellen. 2.3.1 Retourstroom Werkzaamheden die kunnen leiden tot onderbreking van onderdelen van de retourleiding, mogen alleen worden verricht met en na toestemming van de beheerder energievoorziening of door of in opdracht van een bevoegd persoon. 2.3.2 Onder en schakelstations Iedereen die toegang moet hebben tot hoogspanningsruimtes, of andere ruimtes met elektrotechnische installaties, dient zich bij de beheerder te melden in het kader van de te volgen procedures en de gestelde voorwaarden. 2.3.3 Werken aan elektrotechnische installaties Voor het werken aan elektrotechnische installaties wordt men door de opdrachtgever geïnformeerd over de daaraan verbonden risico s, de voorwaarden om er aan te mogen werken en men wordt voorzien van de installatie-tekeningen. Vóór de aanvang van de werkzaamheden dient alsnog geïnventariseerd te worden of de omstandigheden nog voldoen aan de bij de voorbereiding verwachtte situatie. 8 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
3 Voorschriften en documentatie 1. Reglement Veilig Werken aan de railinfra ( RVW), uitgiftedatum: 01-12-2001. 2. Reglement Rail Vervoer (RRV), uitgiftedatum: 01-12-2001. 3. Veiligheidsvoorschriften voor werkzaamheden aan of werkzaamheden en inspecties in de nabijheid van Ev - Hoogspanningsinstallaties ( VWS ), uitgiftedatum: 01-08-2002 deel 1 en 2. 4. Huisregels Toegang & Veiligheid. 01-01-2004 Algemene Risico-inventarisatie 9
10 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
4 Hulpverlening Indien zich een calamiteit voordoet in gebouwen of langs de baan (in het kader van werkzaamheden) dan dient dit gemeld te worden aan het Schakel en Meld Centrum (SMC) van de betrokken regio. Voor ongevallen op de baan waarbij vervoerders betrokken zijn dient dit ook gemeld te worden aan de betrokken verkeersleidingspost. Er zijn locaties van gebouwen of spoorbanen die in geval van hulpverlening (bv ambulance en brandweer) moeilijk bereikbaar zijn via openbare wegen. Deze werkplekken dienen in het V&G-plan specifiek te worden opgenomen. In dit plan moet staan hoe deze locaties vanaf de openbare weg te bereiken zijn in het geval van het oproepen van hulpverleningsinstantie s. 01-01-2004 Algemene Risico-inventarisatie 11
12 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
5 Wijzigingen/Afwijkingen LRI tekening Afwijkingen Wellicht ten overvloede wijzen wij er op dat de verstrekte LRI-tekening niet mag worden beschouwd als de finale risico-inventarisatie. Bij de voorbereiding van de werkzaamheden en te treffen veiligheidsmaatregelen moeten de lokale risico s, in relatie met de aard en omvang van de geplande werkzaamheden, ter plaatse worden beoordeeld. Wijzigingen Voor het beheren van de LRI-tekeningen is de procedure voor Lokale Technische Documentatie (LTD) van toepassing. Indien in de finale opname blijkt dat de feitelijke lokale situatie afwijkt van de tekening dient onverwijld contact te worden opgenomen met de Medewerker Operationeel Beheer in betreffende regio. Hij draagt er zorg voor dat de tekening volgens genoemde procedure wordt aangepast. Dit document geeft een overzicht van bij ProRail bekende risico s; indien dit aanvulling behoeft zijn uw reacties van harte welkom. 01-01-2004 Algemene Risico-inventarisatie 13
Legenda LRI Kode Weergave op BKK Omschrijving Hart spoor 316 123 1:9 Wissel pad 1 Pad PVR vrij (aan beide zijden van het spoor) 314 Pad niet PVR vrij (aan beide zijden van het spoor) 315 12345 Moeilijk bereikbare wijkplaats of oversteken in dienst zijnde spoor (aan de gemarkeerde zijde van het spoor) 313 Geen wijkplaats (aan de gemarkeerde zijde van het spoor) 311 Zichtprobleem naar rechts 311 Z Zichtprobleem naar links 311 Zichtprobleem naar beide zijden Combinatie van risico s 318 AB Geen pad (er wordt niets weergegeven) Valgevaar (in combinatie met bord) 14 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie
Note: Waarden in symbolen dienen na plaatsing ingevuld te worden. De symbolen en lijnstijlen zijn weergegeven op ware grootte (behalve de kopgegevens-cel). Vluchtweg 13 Valgevaar Aanduiding spoor links Snelheidsvermeerderingsbord (in combinatie met blauwe lijn) (onderbord) 8 Aanduiding spoor rechts Snelheidsbord Struikelgevaar (onderbord) 12+ Oud symbool Objecten Aanduiding spoor beide zijden Snelheidsverminderingsbord nabij spanningvoerende delen (onderbord) Topografische ondergrond (BBK) =, uitgave, d.d. Naam Datum Lokale Risico Inventarisatie Goedgekeurd Omgevingslawaai Produktie: G&IKTG HAARLEM - WARMOND Kopgegevens N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 23 Aankondigingstijd overweg (in sec) 85 db(a) door infra L26 betreffende LRI Verstrekking: G&ITDV 085 401.01,, K 40.100, 342 Samenstelling Gecontroleerd Schaal: Formaat A 4x5 1:1000 Uitgave IN REVISIE WIBR WUBO WIT 12A Baanvaksnelheid naar links 80, ABCDE Spoornummer 14 8 13 Baanvaksnelheid naar rechts 130 01-01-2004 Algemene Risico-Inventarisatie 15