Europese Richtlijnen: toepassen en implementeren in projecten Geleen, 31-05-2012 Waarom het onderwerp Europese richtlijnen: Toepassing in projecten niet altijd vanzelfsprekend; Regelgeving is niet altijd duidelijk; Meestal onduidelijk: wie doet wat en wanneer; Wanneer wel of niet: HAZOP studies; Vergunningen; Arbo RI&E s. Introductie
Juridisch kader Doelstellingen Europese richtlijnen: Deregulering wetgeving; Vrije handel binnen de Europese Unie; Eenduidige veiligheidseisen; Standaard EN normen voor heel Europa. Doelstellingen regelgeving
Effecten van toepassing Europese richtlijnen: Installaties in Europa die voldoen aan minimale veiligheidseisen; Minder ongevallen; Effecten regelgeving Handhaven rechtsbescherming en verzekeringsdekking; Vrije binnenmarkt EU; Besparingen door deregulering. Regelgeving niet toegepast: In de handel brengen verboden Inbedrijfstelling verboden Melding aan de Europese Commissie Bij ongeval strafrechtelijke consequenties De rol van de Arbeidsinspectie Gevolgen door regelgeving
Definities en verantwoordelijkheden: Europese richtlijnen, wettelijk kader; De CE-markering; De werkgever; De werknemer; De fabrikant; De consument; Verantwoordelijkheden. Definities, verantwoordelijkheden Verantwoordelijk voor de toepassing van: Juridisch kader De economische Europese Richtlijnen Fabrikant of leverancier als fabrikant in de zin van de Europese richtlijnen; Importeur of fabrikant buiten de EU. De sociale Europese Richtlijnen De klant of opdrachtgever als werkgever; De werknemers. De richtlijnen met vergunningentraject IPPC-richtlijn, vergunningentraject (milieu) Onderneming
Meestal relevante Europese Richtlijnen Niet limitatief: Richtlijn drukapparatuur 97/23/EG Richtlijn arbeidsmiddelen 2009/104/EG Machinerichtlijn 2006/42/EG ATEX richtlijn 94/9/EG (en 99/92/EG) EMC richtlijn 2004/108/EG Laagspanningsrichtlijn 2006/95/EG Gastoestellen 2009/142/EG Welke richtlijnen zijn relevant Europese richtlijnen in de praktijk
Toepassen Europese richtlijnen Voorbeel 1: Een balenpers voor willekeurige klant: Is een machine in de zin van de Machinerichtlijn Heeft een IIA verklaring Heeft een gebruikershandleiding in het Nederlands Is de verantwoordelijkheid van de fabrikant/leverancier Is geen IIB machine! Balenpers IIA Dit is een IIB machine (voorbeeld) Voorbeeld 2: Een productielijn. Is een samenstel in de zin van de Europese richtlijnen Werking en functie is bekend bij klant Bestaat uit diverse componenten met eigen fabrikanten Heeft bij voorkeur gebruiker als fabrikant over het samenstel Toepassen Europese richtlijnen
Toepassen Europese richtlijnen Bij nieuwbouw, wijzigingen en oudere installaties: Nieuwbouw: relevante Europese richtlijnen toepassen Richtlijnen selecteren; Benoemen de fabrikant ; Indien S.I.P. fabrikant: taken delegeren aan dienstverlener(s). Wijzigingen (MOC procedures): Nieuwe componenten conform aan de nieuwe regelgeving; Beoordelen of nieuwe risico s ontstaan, deze afhandelen; Vervanging 1 op 1: meestal geen actie nodig. Oudere installaties, van voor 1-1-1995: Richtlijn arbeidsmiddelen toepassen; Nieuwe componenten (MOC), conform aan nieuwe regelgeving; Oudere installaties niet als geheel opwaarderen! Toepassen
Toepassen Europese richtlijnen Algemeen stappenplan Europese richtlijnen: 1. Altijd vaststellen: wie is de fabrikant 2. Bepaal welke Europese Richtlijnen relevant zijn 3. Samenstellen dossiers: a. technisch constructie dossier (TCD) b. explosieveiligheidsdocument (EVD) 4. Doe de risico analyse en reductie 5. Schrijf de gebruikershandleiding (montagehandleiding bij IIB) 6. Stel de Verklaring van Overeenstemming op en breng de CE markering aan Toepassen Europese richtlijnen Stap 1 fabrikant vaststellen. De fabrikant*: Heeft kennis van het ontwerp Stelt vast welke Richtlijnen van toepassing zijn. Heeft mogelijkheden tot aanpassen van het ontwerp Schakelt een Aangewezen Instantie of NoBo in Stelt vast of uitzonderingen relevant zijn *Fabrikant schriftelijk vastleggen!
Toepassen Europese richtlijnen Stap 2 Vaststellen relevante Europese richtlijnen: De Richtlijn Drukapparatuur, ook wel de PED genoemd De ATEX richtlijnen (ATEX 95 NoBo) DE EMC richtlijn De Machinerichtlijn (NoBo) De Laagspanningsrichtlijn Levensmiddelenhygiëne Toepassen Europese richtlijnen Stap 3a MR en PED: technisch constructie dossier (TCD) In het technisch constructie dossier opnemen: Risicobeoordeling, zie b.v. Bijlage I van Richtlijn 2006/42/EG (de MR) De te nemen maatregelen, waaronder beveiligingen en opleidingen In het Nederlands opgestelde gebruikershandleiding Verklaring van Overeenstemming opstellen b.v. volgens Bijlage II van Richtlijn 2006/42/EG (de MR) Stap 3b ATEX: Explosie Veiligheid Document
Stap 4 Opstellen gebruikershandleiding: Toepassen Europese richtlijnen Aan de hand van Technisch Constructie Dossier en risicoanalyse en reductie Gericht aan alle gebruikers van machines en installaties Stap 5 & 6 Verklaring en de CE markering: Verklaring van overeenstemming (IIA) opstellen Ondertekenen van de Verklaring Breng de CE markering aan: Implementatie
Europese richtlijnen in de praktijk Hoe gaan we dit allemaal doen? 1. Maak de interne procedures conform aan de Europese richtlijnen (compliance) 2. Zorg voor toepassing van de EN-normen 3. Zorg voor standaard werkdocumenten 4. Faciliteer punt 1-3 in de organisatie Maak gebruik van de Tebodin Compliance Navigator! Probleemstelling Projectleiders hebben vaak geen volledig beeld welke wet- en regelgeving van toepassing is binnen hun project
Effecten Onvolledige toepassing wet- en regelgeving Verhoogde kans op aansprakelijkheid Meer kosten dan begroot door meerwerk Extra kosten door correctieve acties Inventarisatie wet- en regelgeving Scan met de Tebodin Compliance Navigator
Voordelen bij de projectuitvoering Structurele toepassing van wet- en regelgeving in projecten (first time right); Duidelijk overzicht van benodigde acties met mogelijkheden voor koppeling planning en budget; Aanbeveling koppelen: Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden; Vastleggen van resultaten in werkdocumenten; Geen vorm (software) maar inhoud (content) 1. Op maat gesneden inhoud vanuit: Implementatie Inventarisatie wet- en regelgeving (incl. vergunningen en huisregels) Zelfopgelegde eisen: Corporate; Best practises. 2. Implementatie in bestaande systemen: In Managementsystemen (compliance is speerpunt ISO-9001 en ISO 14001, OHSAS 18001 of ISO/TS) In procedures en werkdocumenten; Periodiek actualiseren en continu verbeteren.
Vragen en discussie Hulplijnen en informatie Telefoonnummer Tebodin Maastricht: 043 329 4777 Tebodin Site Office Geleen