Aansprakelijkheid uitgesloten

Transcriptie

1 Aansprakelijkheid uitgesloten mr. M.R.F. Gerrits Van Diepen van der Kroef Advocaten

2 Draaiboek Juridische relevantie EMC Inleiding: Wetgeving systematiek EMC enkele belangrijke (basis)begrippen EMC juridische betekenis/relevantie Verdieping: CE-markering: juridische gevolgen voor bedrijfsvoering: In hoedanigheid van: fabrikant van een apparaat In hoedanigheid van: importeur of verhandelaar van een apparaat In hoedanigheid van: verantwoordelijke persoon voor een vaste installatie In hoedanigheid van: werkgever (heel kort)

3 EMC wetgeving EMC = EU wetgeving Wel even puzzelen

4 D.A.R.E!! Development Puzzelstukjes EMC wetgeving LET OP: NIET COMPLEET! Hét EMC Event 2011 DARE!!

5 Extra puzzel? Bouwbesluit 2003 ook toepasselijk? Zie Rb. Utrecht 13 juli 2011 ( Naast de Machinerichtlijn 2006/42/EG is ook het Bouwbesluit van toepassing op roltrappen Vaste installaties: financiële en technische consequenties?

6 Niet-naleving wetgeving Strafrecht Bestuursrecht Civiele recht Wetboek van Strafvordering Wet op de Economische Delicten Algemene wet Bestuursrecht Bijzondere wetten: Telecommunicatiewet Arbeidsomstandighedenwet Arbobesluit Burgerlijk Wetboek Wetboek van Strafrecht

7 Basisbegrippen EMC EMC richtlijn/telecommunicatiewet: uitrusting : elk apparaat of vaste installatie apparaat : elk afgewerkt toestel of een samenstel ervan dat in de handel verkrijgbaar is als een aparte functionele eenheid ten behoeve van de eindgebruiker en dat in staat is elektromagnetische storingen te veroorzaken, of waarvan de prestaties vatbaar zijn om door dergelijke storingen te worden beïnvloed vaste installatie : een specifieke combinatie van verschillende soorten apparaten en eventueel andere inrichtingen, die samengebouwd, geïnstalleerd en bestemd zijn voor permanent gebruik op een van tevoren vastgestelde locatie

8 Fabrikant - apparaten Fabrikant: Wie is fabrikant? Degene die een apparaat in de handel brengt Ook degene die een apparaat produceert voor eigen gebruik dient als fabrikant te worden beschouwd! In de handel brengen: op het moment dat het apparaat voor het eerst wordt gebruikt (Guide for the EMC Directive 2004/108/EC, pag. 21)

9 Fabrikant verplichtingen (1) (Hoofd)verplichting fabrikant: Apparaat dient te voldoen aan de essentiële eisen van artikel 4, eerste lid, Besluit EMC 2007 Gevolgen niet-naleving: Verbod in de handel te brengen of te verhandelen Plegen van economisch delict Civiele (product)aansprakelijkheid

10 Civiele (product)aansprakelijkheid Fabrikant Productaansprakelijkheid Onrechtmatige daad Dood Lichamelijk letsel Schade in de privésfeer Schade in de zakelijke sfeer geleden LIMITATIEF

11 Aansprakelijkheid fabrikant Productaansprakelijkheid (artikel 6:185 BW): De producent is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door een gebrek in zijn product ( ). Producent (Artikel 6:187 BW): Onder producent wordt ( ) verstaan de fabrikant van een eindproduct, de producent van een grondstof of de fabrikant van een onderdeel ( ).

12 Aansprakelijkheid fabrikant Gebrek (Artikel 6:186 BW): Een product is gebrekkig, indien het niet de veiligheid biedt die men daarvan mag verwachten, alle omstandigheden in aanmerking genomen ( ). Een product dat niet voldoet aan de toepasselijke wettelijke essentiële eisen is in beginsel gebrekkig Essentiële EMC eisen = wettelijk verplichte eisen (artikel 4 Besluit EMC 2007)

13 Aansprakelijkheid fabrikant Onrechtmatige daad (artikel 6:162 lid 1 BW): Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend is verplicht de schade, die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. Onrechtmatige daad (artikel 6:162 lid 2 BW): Als onrechtmatige daad worden aangemerkt ( ) een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht( ) Wettelijke plicht = voldoen aan eisen EMC wetgeving

14 Aansprakelijkheid fabrikant Onrechtmatige daad (artikel 6:162 lid 3 BW): Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld ( ). Onrechtmatige daad vs. productaansprakelijkheid Verschillen: Schade op basis van onrechtmatige daad pas vergoeden als producent schuld heeft De soorten schade die voor vergoeding in aanmerking komen Productaansprakelijkheid alleen voor roerende zaken

15 Aansprakelijkheid fabrikant Onrechtmatige daad: Productaansprakelijkheid:

16 Fabrikant verplichtingen (2) Overige verplichtingen fabrikant: Uitvoeren conformiteitsbeoordeling: artikel 8 (interne productiecontrole) of artikel 9 (m.b.v. Aangemelde instantie) Besluit EMC 2007 Vraag: keuzevrijheid ten aanzien van welke procedure te gebruiken? Opstellen technische documentatie Opstellen EG-verklaring van overeenstemming Aanbrengen CE-markering Informatievoorziening, inclusief (gebruikers)instructies

17 Importeur Stel: een verhandelaar importeert uitrusting afkomstig uit een lidstaat van de EU of een land aangesloten bij de EER. Hoewel het apparaat is voorzien is van CE-markering en vergezeld gaat van de vereiste informatie en instructies, vereist de nationale wetgeving van de importeur dat hij er óók op toeziet dat het apparaat daadwerkelijk aan de essentiële eisen voldoet. CORRECT?

18 Importeur NEE: HvJEG 8 september 2005, zaak C-40/04: EMC richtlijn 2004/108/EG hier centraal (handelsfase): verantwoordelijkheid ligt uitsluitend bij fabrikant Strijdig met EU recht

19 Importeur Wél: Verifiëren of de CE-markering is aangebracht: Verifiëren of andere wettelijke verplichte informatie het apparaat vergezeld (o.m. type-/serienummer, naam/adres fabrikant) ter identificatie; Verifiëren aanwezigheid documentatie ivm assemblage/installatie/onderhoud/gebruik; Verschaffen informatie/medewerking nationale controleautoriteiten. VERHANDELEN is dan toegestaan: artikel 21 Besluit EMC 2007 In de handel brengen ook? NEE. Alleen voor verhandelen minder zwaar wettelijk regime. Verhandelen van apparaten van buiten de EER? NEE. Is ook in de handel brengen.

20 Importeur Indien apparaat toch niet voldoet aan de essentiële eisen: speciale procedure voor verhandelverbod (artikel 21, leden 2 t/m 4)

21 Importeur Dient de importeur zich ervan te vergewissen of de EGverklaring van overeenstemming is meegeleverd? NEE. Er bestaat geen wettelijke verplichting om de EG-vvo met het apparaat mee te leveren (Guide for the EMC Directive 2008/104/EC, pag. 37. Versie 8 februari 2010) Anders bijv.: Machinerichtlijn 2006/42/EEG

22 Apparaten bestemd voor vaste installatie Regime productaansprakelijkheid geldt alleen voor roerende zaken. Artikel 13 Besluit EMC 2007: artikelen 4 (essentiële eisen), 7-9 (conformiteitsbeoordeling) en 10 (CE) niet van toepassing op apparaat bestemd voor integratie in vaste installatie en anderszins niet in de handel verkrijgbaar. Stelling: Het regime van productaansprakelijkheid geldt niet (meer) voor deze apparaten. Het gaat immers deel uitmaken van een vaste installatie FOUT. Artikel 6:187 BW: Onder product wordt ( ) verstaan een roerende zaak, ook nadat deze een bestanddeel is gaan vormen van een andere roerende of onroerende zaak ( ) Apparaat moet dus altijd voldoen aan essentiële eisen, ook al is CE niet vereist!

23 Verantwoordelijke persoon vaste installaties Verantwoordelijke persoon: Wie? Aanwijzen: De aannemer of installateur (contractuele afspraken!) De persoon die de installatie bedient De eigenaar/gebruiker zelf En anders: omstandigheden van het geval De persoon die in staat is de vaste installatie die niet voldoet aan de essentiële eisen aan te passen, dan wel uit te zetten Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen

24 Verantwoordelijke persoon - verplichtingen Installatie volgens goede technologische praktijken; geen conformiteitsbeoordelingsprocedure. Geen CE-markering of EG-verklaring van overeenstemming Documenteren Bewaarplicht documentatie Bewijs van overeenstemming leveren aan autoriteiten (Agentschap Telecom) Vaste installatie in overeenstemming brengen met essentiële eisen op vordering van AT Eisen gelden zolang de installatie in bedrijf is.

25 Verantwoordelijke persoon Verantwoordelijkheid conformiteit vaste installatie: De eigenaar/gebruiker zelf, tenzij contractuele afspraak (bestek) met: civiele, werktuigbouwkundige of de elektrotechnische aannemer Geen contractuele (schriftelijke) afspraken: Onnodige (juridische) onzekerheid, zelfs aansprakelijkheid Wél vaste installatie in overeenstemming brengen Mogelijk forse financiële gevolgen, voor rekening eigenaar/gebruiker als verantwoordelijke persoon

26 Sancties Fabrikant/Verantwoordelijke persoon Strafrechtelijk Civiel Bestuursrecht Boete (max ,-) Geleden verlies Boete (max ,-) Gevangenisstraf (max. 6 jaar) Ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel Kosten ter voorkoming/ beperking van schade Kosten ter vaststelling van schade & aansprakelijkheid Last onder dwangsom Terugroepen product (product recall) Stillegging Bedrijfsactiviteiten (1 jaar) Terugroepen product (product recall) Uit de handel nemen verbod in handel brengen (beperken vrij verkeer) Verzegelen voorwerpen /bedrijfsruimten De informatie in deze presentatie bevat géén concreet juridisch advies; steeds eerst (juridisch) deskundige raadplegen. Alleen voor algemene informatieve doeleinden.

27 Werkgeverschap Verantwoordelijke persoon kan tevens werkgever zijn Verantwoordelijkheid werkgever (artikel 7:658 BW lid 1): Zorgplicht = veilige werkomgeving en veilige arbeidsmiddelen Aansprakelijkheid werkgever (artikel 7:658 lid 2): De werkgever is jegens de werknemer aansprakelijk voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt, tenzij de werkgever aantoont dat aan zijn zorgplicht heeft voldaan

28 Uitwerking verantwoordelijkheid werkgever (I) Zorgplicht omvat óók voldoen aan de Arbowetgeving: Minimumvoorschriften inzake gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico's van fysische agentia (elektromagnetische velden): richtlijn 2004/40/EG betreffende elektromagnetische velden Formeel van kracht april 2012 (2008/46/EG) Het voldoen aan de essentiële eisen van artikel 4 Besluit EMC 2007 betekent niet dat ook automatisch is voldaan aan de voorschriften van richtlijn 2004/40/EG

29 Uitwerking verantwoordelijkheid werkgever (II) Arbowetgeving en CE-markering: Installaties c.q. apparaten dienen te voldoen aan de toepasselijke CE-markeringsrichtlijnen. (artikel 7.2. lid 1 Arbobesluit)

30 Aansprakelijkheid werkgever Werkgever Strafrechtelijk Bestuursrechtelijk Boete (74.000) Gevangenisstraf (2 jaar) Stillegging bedrijfsactiviteiten Boetes Last onder dwangsom* Stillegging van het werk of de werkzaamheden* Hét EMC Event 2011* DARE!! of; niet beiden

31 Bedankt voor uw belangstelling