Markttoezicht: met elkaar méér effect. Safety event, 13 mei 2014 Drs. Ineke Lemmen Programmamanager Markttoezicht

Transcriptie

1 Markttoezicht: met elkaar méér effect Safety event, 13 mei 2014 Drs. Ineke Lemmen Programmamanager Markttoezicht Inspectie SZW, 13 mei 2014

2 Inspectie SZW: historie en werkveld Historie: Arbeidsinspectie Inspectie Werk en Inkomen (IWI) Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) Op 1 januari 2012 samengevoegd tot: Inspectie SZW Inspectie SZW levert een bijdrage aan: Veilig en gezond werken Eerlijke en goed werkende arbeidsmarkt Goed werkende sociale zekerheid Level playing field : voorkomen dat er onveilige producten op de markt komen, zónder het vrije verkeer te belemmeren. 2

3 Werkwijze Inspectie SZW De Inspectie SZW zet een mix in van: Voorlichting over onder andere rechten en plichten Inspecties Onderzoeken Boetes en andere handhavingsinstrumenten De Inspectie SZW werkt nauw samen met andere rijksinspecties 3

4 Aanpak op basis van Omgevingsanalyse, Probleemanalyse, Risicoanalyse Uitgangspunt: meeste bedrijven en marktdeelnemers zorgen zelf dat ze gezond, veilig en eerlijk werken. SZW-brede risicoanalyse om te vissen waar vis zit. Inspectie richt zich vooral op branches en bedrijven met hoge risico s en lage naleving. Inspectie blijft weg bij bedrijven en instellingen die zich aan de regels houden. Aanscherping van het sanctiebeleid: sneller en zwaarder ingrijpen. 4

5 Inzoom op Markttoezicht Vrij verkeer van goederen is één van de vrijheden van de interne markt van de EU. Om vrij verkeer van goederen mogelijk te maken is meer nodig dan het open stellen van grenzen. Specifieke producteisen en normen per land kunnen grote barrieres zijn voor een vrije handelsmarkt. Deze belemmeringen worden in Europa met productrichtlijnen opgelost. Geen Duitse, Franse of Nederlandse productnormen, maar Europese wetgeving en normen De richtlijnen stellen veiligheids- milieu en gezondheidseisen aan producten die op de Europese markt komen. Markttoezicht gaat over het erop toezien dat veilige producten op de markt komen. 5

6 Markttoezicht / Warenwet: Doel: eerlijke handel Intrinsiek veilige en gezonde arbeidsmiddelen Gericht op marktdeelnemers: 6 Fabrikanten en gemachtigde Importeurs Distributeurs Gericht op nieuwbouwfase Gebaseerd op Europees toezichtskader (2010) voor alle 27 lidstaten Lidstaten verplicht een handhavingsprogramma op te stellen en uit te voeren ARBO-wet: Doel: gezond en veilig werken Veilige en gezonde werkplek Gericht op werkgevers (werknemers) Gericht op gebruikersfase

7 Het werkveld is breed 7

8 en beperkt zich niet tot Nederland 8

9 7 Productrichtlijnen voor Inspectie SZW 1. Machines 2. Persoonlijke beschermingsmiddelen 3. Liften 4. Drukapparatuur 5. Drukvaten van eenvoudige vorm 6. Explosieveilig materieel 7. Containers 9

10 Onze aanpak: actief en reactief (op aanwijzing) Handhavingsinstrumenten: Waarschuwing Boeterapport Proces-verbaal (strafrecht) Buitengebruik stelling Verzegelen Merk van afkeuring Beproeven Last ex artikel 21 Warenwet Uit de handel nemen, handel stilleggen, gebruikers informeren Procedure voor weren van onveilige producten van de Europese markt Publiciteit 10

11 We werken risicogericht, op basis van risico-analyse: Belangrijke doelgroepen: Fabrikanten en samenstellers van machines Handelaren in tweedehandsmachines van buiten de EU Fabrikanten en importeurs van persoonlijke beschermingsmiddelen Online distributeurs Onderzoek naar motieven om wel / niet na te leven: Onbekendheid bij leveranciers en fabrikanten Eigen inschatting van de veiligheid boven normen Inschatting dat klanten prijs belangrijker vinden dan veiligheid Inschatting dat de pakkans laag is 11

12 Communicatie en samenwerking: Kennisbijeenkomsten met branches: landbouwmachines en PBM s Samenwerking: Douane NVWA, IL&T Europese zusterorganisaties Andere inspecties Europese werkgroepen 12

13 Informatieuitwisseling op Europees niveau Informatiesystemen: ICSMS RAPEX voor gevaarlijke producten Safeguard Clause (procedure) 13

14 In de praktijk: Een CE-markering aangebracht op een product? Bewijs dat een product qua ontwerp en vervaardiging voldoet aan de richtlijnen Een EG-verklaring van overeenstemming (VVO)? Fabrikant verklaart dat het product in overeenstemming is met de productrichtlijnen (essentiële veiligheids- en gezondheidseisen) Een Nederlandstalige gebruiksaanwijzing bijgesloten? En een technische documentatie 14

15 Markttoezicht is gericht op marktdeelnemers 15

16 De fabrikant of importeur Is verantwoordelijk voor het product dat hij op de markt brengt. Met een verklaring van overeenstemming, het aanbrengen van een CEmarkering en het verstrekken van een gebruiksaanwijzing voldoet het product aan de Europese richtlijnen. 16

17 De handelaar Brengt het product in de handel. Inclusief een duidelijke en passende gebruiksaanwijzing meeleveren. 17

18 De gebruiker Gebruikt het product waarvoor het is bedoeld en houdt zich aan de gebruiksaanwijzing. Voor bepaalde risicovolle producten, geldt een onderhouds- en (periodieke) keuringsverplichting. 18

19 Activiteiten Markttoezicht : Inspectieproject schaarhoogwerkers Inspecties bij fabrikanten, importeurs en leveranciers. Resultaten besproken met de branche en via vakbladen. Inspectieproject Markttoezicht liften Reactief onderzoek naar liften in de nieuwbouwfase. Inspectieproject Markttoezicht Veilingen Onderzoek naar herkomst en bestemming van machines die via veilingen op de Europese markt worden gebracht. 19

20 Activiteiten markttoezicht 2014 Machineveiligheid in de afvalsector Joint action met FR, DE, BE: persoonlijke beschermingsmiddelen Buitengrenscontroles: samenwerking douane Deelname aan AdCo s EU overlegstructuur met lidstaten EU handhavingsondersteuning tussen lidstaten 20

21 Certificatie en markttoezicht Team Certificatie Aanwijzingsbevoegdheid voor Notified Bodies (NoBO s) Intrekkingsbevoegdheid Toezicht op NoBo s 21

22 Vervolgstappen: Van curatief naar preventief Van nationaal naar internationaal, denk aan cross border inspecties en internationale kennisuitwisseling Van sectoraal naar integraal Meer integrale samenwerking Nadruk op buitengrenscontroles via water en de lucht (R dam en Eemshaven, Schiphol). Nadruk op notoire overtreders en hoge risico s, oa door raadpleging van toezichtgeschiedenis. 22

23 Onze stand op het Safety-event > productveiligheid en markttoezicht (UN richtlijn containers) nando Blue Guide on the implementation of EU product rules 23