Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas 17 juni 2015 13.30 16.00 uur Madeleine Vreeburg Miranda Noom Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 8 oktober 2014 Workshop 1: Gedrag kennen en zien 26 november 2014 Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 28 januari 2015 Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens oa Gordonmethode 18 maart 2015 Workshop 4: Groepsplan gedrag en oplossingsgerichte gesprekken 1
Agenda Workshop 4 1. Opstarten 1.1. Programma en doelen workshop 1.2. Terugkijken 2. Oplossingsgerichte gespreksvoering 2.1 Wat is oplossingsgerichte gespreksvoering? 2.2 Welke vragen en technieken gebruik je daarbij? 2.3 Oefening 3. Groepsplan gedrag 4. Aandachtsemmertjes 3.1 PBS en aandacht 3.2 Aandachtsemmertjes vullen voor jouw klas 5. Verwerking & afsluiting 4.1. Ik neem mee 4.2. Evaluatie. Doel voor deze bijeenkomst Aan het eind van deze bijeenkomst: Weet je wat kenmerken zijn van oplossingsgerichte gesprekken gevoerd worden en heb je hiermee geoefend. Weet je wat er binnen de aanpak Positive Behavior Support bedoeld wordt met het vullen van een aandachtsemmer. Heb je een voorbeeld gezien van een groepsplan gedrag en kun je aspecten daarvan omzetten naar jouw groep. Heb je voor een aantal kinderen uit je groep of school een plan gemaakt om haar of zijn aandachtsemmer te vullen. 2
Terugkijken - Wat heb je gedaan met de inhoud van de workshop van de vorige keer? - Wat ging goed? - Waar wil je nog verder mee aan de slag? Effectieve aanpakken: Gordonmethode Aanleren van effectieve communicatieve vaardigheden Basisprincipes: het gedragsraam actief luisteren ik-boodschappen overschakelen conflicten oplossen 3
. Effectieve aanpakken: basishouding Effectieve aanpakken: basishouding Pestgedrag: gebruik maken van de kracht van de groep 4
Positive Behavior Support De kernprincipes van PBS zijn: 1. Ontwikkel duidelijke gedragsverwachtingen 2. Communiceer en onderwijs je verwachtingen 3. Herken en bekrachtig gewenst gedrag 4. Minimaliseer de aandacht voor ongewenst gedrag 5. Wees duidelijk en consequent met de gevolgen. Oplossingsgerichte gesprekken voeren 5
. Oplossingsgerichte gesprekken voeren De essentie van oplossingsgerichte gesprekken voeren Het aanboren en versterken van krachtbronnen binnen personen, zodat zij zelf hun problemen ter hand nemen en de daarbij passende oplossingen realiseren. Fabel: https://www.youtube.com/watch?v=lpn 5pKO1CBk 6
. 4 theoretische basisprincipes Als iets niet werkt, stop er dan mee Als iets niet werkt, stop er dan mee en doe iets anders Als iets werkt, doe er dan meer van Als iets werkt, leer het aan een ander of leer het van een ander Belangrijke soorten vragen De vraag naar verandering voor het eerste gesprek; De vraag naar het doel (bv. met de wondervraag); De vraag naar uitzonderingen; De vraag: En wat nog meer? ; Schaalvragen: gericht op vooruitgang (bv. na aanmelding) gericht op motivatie gericht op vertrouwen gericht op kleine doelen De vraag naar competenties waar de persoon al over beschikt 7
Complimenten WOW!! Ik hoor dat je... En ik merk dat je... Je moet wel een...zijn! Bekrachtigen wat de persoon al goed doet Bevorderen van de relatie Complimenten: verhouding 1:4 Uit onderzoek blijkt: Als volwassenen minstens 4 positieve interacties hebben tegenover 1 negatieve / corrigerende, dan: - Neemt de productiviteit toe - Neemt de afwezigheid af - Neemt het juiste gedrag toe - Neemt storend en onjuist gedrag af - Verbeteren de relaties tussen mensen 8
Complimenten Uit onderzoek blijkt ook: Complimenten over proces / inspanningen (wat doet iemand) werken krachtiger dan complimenten over eigenschappen. (Dweck, 2002) (nb: dit is dus anders dan de huidige discussie over narcistjes: zie handout) Bruikbare hulpvragen Waar hoop je op? Welk verschil zou dat maken? Wat werkt al in de goede richting? Wat zou de volgende stap/het volgende teken van vooruitgang zijn? Leading from behind 9
Oefening in oplossingsgerichte vragen stellen! Herhaling: belangrijke oplossingsgerichte vragen! De vraag naar verandering vóór het eerste gesprek; De vraag naar het doel (bv. met de wondervraag); De vraag: En wat nog meer? ; De vraag naar uitzonderingen; Schaalvragen: gericht op vooruitgang (bv. na aanmelding) gericht op motivatie gericht op vertrouwen gericht op kleine doelen De vraag naar competenties waar de persoon al over beschikt Oefening in oplossingsgerichte gesprekken: de competentiecirkel Waar ben je trots op? Afgelopen jaar succesvol in geweest? Wat kan je goed? Wat wil je leren? Wat zou je meer willen doen? Wat zou je anders willen doen??.. 10
Oefening in oplossingsgerichte gesprekken: de competentiecirkel Waar ben je trots op? Afgelopen jaar succesvol in geweest? Wat kan je goed? Wat wil je leren? Wat zou je meer willen doen? Wat zou je anders willen doen?? Prioriteren in een top-3.. Oefening in oplossingsgerichte gesprekken: de competentiecirkel Wat wil je leren? Nr 1: Op een schaal van 0 10 Wat zou je meer willen doen? Wat zou je anders willen doen?? Prioriteren in een top-3 11
Oefening in oplossingsgerichte gesprekken: de competentiecirkel Wat wil je leren? Wat zou je meer willen doen? Wat zou je anders willen doen?? Nr 1: Op een schaal van 0 10 Als je nu één punt hoger zou willen op de schaal, wat zou er dan volgens jou moeten gebeuren? Prioriteren in een top-3 Oefening in oplossingsgerichte gesprekken: de competentiecirkel Nabespreken: In de duo s wat heeft deze manier van gesprekken voeren voor je opgeleverd? - Wat vond je fijn? - Wat is anders dan hoe je normaal gesprekken houdt? - Hoe zou je dit met kinderen kunnen doen? Evt. posities wisselen 12
Positive Behavior Support De kernprincipes van PBS zijn: 1. Ontwikkel duidelijke gedragsverwachtingen 2. Communiceer en onderwijs je verwachtingen 3. Herken en bekrachtig gewenst gedrag 4. Minimaliseer de aandacht voor ongewenst gedrag 5. Wees duidelijk en consequent met de gevolgen 13
Groepsplan Positive Behavior Support De kernprincipes van PBS zijn: 1. Ontwikkel duidelijke gedragsverwachtingen 2. Communiceer en onderwijs je verwachtingen 3. Herken en bekrachtig gewenst gedrag 4. Minimaliseer de aandacht voor ongewenst gedrag 5. Wees duidelijk en consequent met de gevolgen 14
Aandachtsemmers Alles wat aandacht krijgt groeit! Aandachtsemmertjes: groot en klein. Aandachtsemmers Aandachtsemmers vullen voor kinderen in jouw klas of in jouw school. Kies telkens twee verschillende kinderen uit: Een ll. met een grote aandachtsemmer en één met een kleine aandachtsemmer Een ll. met een behoefteconflict en een ll. met een waardeconflict (Gordonmethode) Een ll. die snel door de escalatieladder heen schiet en een leerling die daar juist nooit in terecht komt Een weerbaar kind, en een snel gepest kind (Rots en Water) Een kind met externaliserende gedragsproblemen en een kind met internaliserende gedragsproblemen. En kies vooral ook zelf leerlingen uit! 15
Aandachtsemmers Schrijf op de flap alle positieve bekrachtigingen die jullie samen hebben bedacht. Afsluiting Denkend aan deze workshop van vandaag:..neem ik voor morgen mee: 16
Dank voor jullie aandacht! Alles wat aandacht krijgt groeit! 17