CHRONOLOGISCH OVERZICHT VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF VERSIE 2.0 SAMEN WERKEN

CHRONOLOGISCH OVERZICHT VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF VERSIE 2.0 SAMEN WERKEN Programma grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland

VOORWOORD Beste lezer, Dit document beschrijft in chronologische volgorde de ontstaansgeschiedenis en ontwikkelingen van het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland (afgekort tot GBO-SO). Daarnaast worden enkele specifieke onderwerpen toegelicht. In 2014 start het programma met het eerste project: de ontwikkeling van het landelijke Specialisme Technische Hulpverlening. Inmiddels, vijf jaar later, heeft het programma ruim vier projecten en twintig deelprojecten onder haar hoede. En er volgen er nog meer. Alle regio s zijn vertegenwoordigd in de verschillende klankbord-, werk- en projectgroepen. Een beweging die alleen nog maar verder zal groeien en waarin samenwerking met elkaar en andere partijen de kracht is. Samen grensverleggend. Mede namens het programmateam GBO-SO, Max Krisman Programmamanager GBO-SO

INHOUDSOPGAVE Voorwoord 3 1 Inleiding 6 2 Chronologisch overzicht 7 2019 8 2018 10 2017 14 2016 16 2015 18 2014 18 2013 20 2012 20 3 Enkele specifieke onderwerpen 21 Expertregio s 21 Grootschalig Brandweer Optreden (GBO) 21 Programmaorganisatie 21 Blauwdruk 22 Communicatie 22 Overzicht communicatieprogramma 24 2019 24 2018 24 2017 25 2015-2016 25 2013-2014 27 5

1 INLEIDING De basis voor het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland werd gelegd met het project Specialisme Optreden op Maat (SOM). In de periode 2010-2012 is met hulp van verschillende werkgroepen, bestaande uit vakspecialisten uit de brandweerwereld, het rapport SOM opgesteld. Het rapport beschrijft in totaal acht brandweerspecialismen (vijf primair en drie ondersteunend). Belangrijke aanleiding voor SOM was de opvolging van de leidraad brandweercompagnie. In mei 2012, na oplevering van het rapport SOM, startte de nieuw aangestelde projectleider Specialistisch Optreden met de opdracht om het rapport SOM te implementeren bij de brandweer in Nederland. Dit was de eerste stap van wat uiteindelijk het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland zou worden. Het programma in vogelvlucht Het doel van het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland is tweeledig: het implementeren van een nieuwe kijk op interregionale samenwerking bij grootschalige inzet. En het ontwikkelen van landelijke specialismen voor complexe incidenten die zelden voorkomen, maar waarvan de impact op de samenleving groot is wanneer het toch gebeurt. Krachten bundelen en grenzen verleggen Een incident houdt zich niet aan regio- of landsgrenzen. Daarom is het noodzakelijk dat de brandweer bij grootschalige en complexe incidenten samenwerkt en haar expertise en slagkracht kan uitbreiden. De ontwikkeling van specialistisch brandweeroptreden op landelijk niveau is het antwoord op complexe incidenten die zich zelden voordoen. Gezamenlijk ontwikkelen we landelijke specialismen, gebaseerd op de vier kerntaken van de brandweer. Het inmiddels gerealiseerde Specialisme Technische Hulpverlening (STH), het Specialisme Natuurbrandbeheersing (NBB) en het Specialisme Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (SIBGS). Ook voor logistiek ontwikkelt de brandweer met ondersteuning van het IFV landelijke samenwerking bij grootschalige en specialistische inzetten. Door samen en slimmer het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden te organiseren, kan de brandweer efficiënter en effectiever optreden wanneer deze incidenten zich daadwerkelijk voordoen. 6

2 CHRONOLOGISCH OVERZICHT Het programma draait op volle toeren, de resultaten worden steeds zichtbaarder en de eindfase van het programma komt in zicht. Veel producten zijn inmiddels beschikbaar voor het veld zoals de landelijke beschikking om dag en nacht te mogen vliegen met Drones door speciaal daarvoor opgeleide teams, de landelijke Databank Logistiek die het mogelijk maakt dat de brandweer straks in het veld met één druk op de knop kan zien welk materieel er beschikbaar is in de omgeving, geselecteerd op het te bestrijden scenario en gekoppeld aan de actuele GMS-data. En voor het specialisme Natuurbrandbeheersing is de website natuurbrandrisico.nl, de webbased Risico Index Natuurbrand en het natuurbrandverspreidingsmodel gereed om risico s (eenduidig) in kaart te brengen. Ook is er sinds juni dit jaar een landelijk natuurbrandonderzoekteam operationeel. Dit is een team van ruim 20 natuurbrandonderzoekers uit de brandweer- en politieorganisatie dat op aanvraag beschikbaar is voor onderzoeksvragen uit het land. In september was de eerste inzet van dit team, er werd onderzoek gedaan naar de natuurbrand op Vlieland. En de komende periode staan we zeker niet stil. Zo wordt er steeds meer vormgegeven aan de ontwikkeling en implementatie van de IBGSdeelprojecten: Schuiminzet, Bronbestrijdingsteams brandweer, Ontsmetting en Bepalen effectgebied, zijn we gestart met de ontwikkeling van de landelijke visie THV en intensiveren we de regie op de implementatie van de visie GBO 2.0. Onder meer door in te zetten op Vakbekwaam Blijven en na te denken over borging en evaluatie van de visie. Dat doen we door te leren van incidenten en het ontwikkelen, in samenspraak met de Programmaraad Vakbekwaamheid en Kennis, van oefenmaterialen. Oplevering deelprojecten Natuurbrandbeheersing: Voorbranden en Natuurbrandrisico.nl, vlnr: Albert Jan van Maaren, Ester Willemsen, Edwin Kok, Gerrit Bosch, Arnoud Buiting, IJle Stelstra, Paul Verlaan. 7

Het naderen van het einde van een programmafase betekent ook het bouwen aan een toekomstbestendige beheerorganisatie. Hier zijn we druk mee aan de slag door bijvoorbeeld de aanstelling van landelijk coördinatoren die straks als taak hebben om in de beheerfase vraag en aanbod te verbinden, kennis te borgen en daarmee te zorgen voor een goede doorontwikkeling van het specialisme. Drie van de vier landelijk coördinatoren zijn inmiddels aangesteld (voor Technische Hulpverlening, Logistiek & Ondersteuning en Natuurbrandbeheersing). Regie op de implementatiefase werpt ook zijn vruchten af. Dit is ook voor alle andere deelprojecten een belangrijk aandachtspunt. Er moet voldoende aandacht zijn en blijven om de ontwikkelde producten ook daadwerkelijk in het land onderdeel te laten worden van de werkwijze. Hieronder een overzicht van de lopende projecten. 2019 Project Natuurbrandbeheersing (Implementatie/operationele fase) De landelijk coördinator Natuurbrandbeheersing is aangesteld. Zij zal de nog lopende deelprojecten afronden met de deelprojectleiders en het centrale aanspreekpunt zijn voor het specialisme in de beheerfase. De nog lopende deelprojecten gaan voorspoedig. Wat betreft Early Warning Droogte is na de oplevering van een proof of concept door twee deelnemende partijen binnen de aanbesteding, in januari één partij gekozen om het verdere ontwikkeltraject mee in te gaan. In 2019 worden de droogtewaarden die uit satellietdata zijn verkregen gevalideerd, waarna in de komende jaren een traject volgt om het product te kunnen implementeren binnen de brandweer in Nederland. Ook is gestart met de aanbesteding voor een nieuw natuurbrandverspreidingsmodel, waarin onder meer de vegetatiekaart op basis van satellietdata zal worden opgenomen. Voor de database en statistiek is vanuit Brandweer Nederland, in samenwerking met de Wageningen University and Research, informatie met betrekking tot natuurbranden in 2017 en 2018 aangeleverd voor het jaarrapport van het European Forest Fire Information System (EFFIS). Sinds 2019 is Nederland ook (weer) vertegenwoordigd in de Europese Expert Group on Forest Fires. Er is een deelprojectleider aangesteld voor de implementatie van het voorbranden. Bij de implementatie werken de voorbrandteams nauw samen met de Handcrew natuurbrandbestrijding. De Handcrew wordt als landelijk team opgenomen binnen het specialisme natuurbrandbeheersing. In de uitvoering zal er opgetrokken worden met de nog op te richten voorbrandteams. In juni 2019 is het team natuurbrandonderzoek onder de vlag van Brandweer Nederland van start gegaan. Het team, bestaande uit politieen brandweermedewerkers, doet onderzoek doen in het kader van forensische opsporing en brandverloop in combinatie met het brandweeroptreden. Het project Adviseurs natuurbrand is in 2019 van start gegaan, met als doel om voor het natuurbrandseizoen 2020 een taakomschrijving opgesteld te hebben en de pool van operationele adviseurs natuurbrand uit te breiden. Het eerste adviesrapport Vuistregels bij natuurbranden is opgeleverd. In het adviesrapport is een voorstel gedaan voor nader onderzoek naar stoplijnen. Dat onderzoek wordt naar verwachting in 2020 uitgevoerd. Ook het adviesrapport met betrekking tot de gebiedsgerichte aanpak is opgeleverd. Een toolbox met bruikbare informatie voor betrokken organisaties wordt (verder) ontwikkeld. 8

Oplevering team natuurbrandonderzoek, vlnr: Jan-Piet Zijp, Max Krisman en Albert Jan van Maaren. Een eerste verkenning aan de hand van beschikbare data is uitgevoerd om een beeld te krijgen bij maatgevende omstandigheden bij natuurbranden in Nederland. Het project wordt in 2020 verder uitgewerkt om veiligheidsregio s handvatten te kunnen geven met betrekking tot de mogelijke scenario s bij en omstandigheden tijdens een natuurbrand. Project Logistiek & Ondersteuning (Implementatiefase) In 2019 zijn de meeste deelprojecten afgerond, waaronder de PC-LOG en de Databank Logistiek. De landelijk coördinator L&O is aangesteld. Hij zal de nog lopende deelprojecten afronden met de deelprojectleiders en het centrale aanspreekpunt zijn voor het specialisme in de beheerfase. Resultaten uit de projecten Early Warning Droogte en de database natuurbranden worden als input gebruikt om een richtlijn voor de eerste uitruksterkte te maken. Deze richtlijn is niet bindend, maar biedt veiligheidsregio s een onderbouwd advies over het aantal brandweervoertuigen dat nodig is onder de verschillende (weers)omstandigheden. Tot slot wordt gewerkt aan een grondslag voor natuurbrandbeheersing in Nederland. Een document om uniformiteit in het bepalen van risico s en het brandweeroptreden te stimuleren, waarbij de uitkomsten uit de verschillende deelprojecten binnen het specialisme natuurbrandbeheersing de basis vormen. Project Drones (Implementatiefase) In 2019 wordt de beleidslijn om de vliegorganisatie te formaliseren vastgesteld. Tegelijk is de kwartiermaker drones ook volop bezig om de landelijke spreiding van droneteams zo goed mogelijk te organiseren samen met de regio s. Project Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) (Uitvoeringsfase/ implementatiefase) De deelprojecten IBGS lopen voortvarend in de uitvoeringsfase en de verwachting is dat de meeste deelprojecten eind 2019/begin 2020 worden afgerond. Onderling zijn alle deelprojecten ook goed met elkaar verbonden aangezien er inhoudelijk veel overlap is. 9

Technische Hulpverlening (Operationele/ beheerfase) Het specialisme Technische Hulpverlening wordt steeds beter gevonden door het veld. Inmiddels zijn de teams 18 keer ingezet waarbij de inzet bij de instorting in Den Haag begin 2019 zeer succesvol was, in samenwerking met de lokale collega s. De STH-teams worden in 2019 theoretisch bijgeschoold op het gebied van treinincidenten. Bij de totstandkoming van STH was deze taak altijd al een uitgangspunt, maar de implementatie liet op zich wachten. In 2019 is de implementatie gestart. De implementatie wordt afgerond in 2020 met praktijktrainingen, waarmee de STH-teams zijn voorbereid op incidenten op het spoor. Ook wordt gewerkt aan de landelijk visie THV waarvoor in september 2019 het startschot is gegeven middels een geslaagde 24-uurs sessie. Een kerngroep met afgevaardigden uit het land gaat nu aan de slag met de verdere ontwikkeling hiervan. Grootschalig Brandweeroptreden (GBO) Na het vaststellen van de visie GBO 2.0 zijn de regio s voortvarend aan de slag met de implementatie. De projectleider GBO vervult hierin een landelijke regiefunctie. Op hoofdlijn: eind 2019 hebben 19 van de 25 regio s de Visie GBO 2.0 geïmplementeerd. Op het gebied van Vakbekwaam Blijven moet er landelijk gezien nog wel een slag gemaakt worden. Kortom, steeds meer resultaten worden zichtbaar én bruikbaar voor het veld. Tijd en energie wordt de komende periode met name gestoken in nog meer zichtbaarheid, voldoende aandacht voor implementatie en het neerzetten van een toekomstbestendige landelijke beheerorganisatie. We houden koers om samen met diverse IFV-afdelingen, externe partners en de collega s in het veld zo optimaal mogelijk te bedienen op het gebied van grootschalig- en specialistisch brandweeroptreden. 2018 In 2018 worden steeds meer deelprojecten opgeleverd. Hieronder de highlights: Project Natuurbrandbeheersing (Implementatie/operationele fase) Na de oplevering van een proof of concept Early Warning Droogte door twee deelnemende partijen binnen de aanbesteding, wordt in januari 2019 één partij gekozen om het verdere ontwikkeltraject mee in te gaan. Het project is tevens genomineerd voor de Jan van der Heydenprijs. De deelprojecten satellietdata en vegetatiekaarten, GEO en natuurbeheer, het natuurbrandverspreidingsmodel 1.0 en de Risico Index Natuurbrand (RIN) zijn opgeleverd. Op 1 juni 2018 heeft de projectleider voorbranden zijn rapportage opgeleverd. Bij oplevering is gesproken over de volgende stap om het specialisme voorbranden operationeel uit te kunnen rollen. Een nieuwe projectleider wordt aangesteld voor het implementatietraject. Het project Natuurbrandonderzoek (NBO) is opgeleverd. De huidige deelprojectleider is van start met de implementatie. Ook is de conceptrapportage Fire Bucket Operations (FBO) aangeboden aan de projectleider Natuurbrandbeheersing en het programmateam GBO-SO. Tot slot is op het internationale IENE-congres (Transportation and Nature) begin september 2018 voor het project Gebiedsgerichte aanpak de innovatie-award binnengehaald. Project Logistiek & Ondersteuning (Implementatiefase) De visie L&O is begin 2018 vastgesteld door de RBC. Inmiddels zijn gerichte activiteiten gestart om de visie te verwezenlijken. In 2018 bevinden alle deelprojecten zich in de implementatiefase. 10

Overhandiging van de Visie GBO 2.0. Stephan Wevers (links) en Max Krisman (rechts). In samenwerking met het veld, de Brandweeracademie en met het logistiek expertise centrum Defensie is er een kwalificatiedossier voor de PC- LOG ontwikkeld. Dit dossier bevat onder meer een functieprofiel en een opleidingsplan. Het dossier is inmiddels, namens de RBC, goedgekeurd door het werkveld adviescommissie. Het streven is om de PC-LOG functionarissen vanaf september-oktober 2018 aan te stellen in de regio s. Vervolgens volgt de fase van evaluatie en overdracht aan de Brandweeracademie van het kwalificatiedossier. Voor de Landelijke databank voor materieel en middelen is de aanbesteding gegund. Vanaf september zal de eerste toepassing in enkele regio s getoetst gaan worden. De toepassing is dynamisch en realtime gekoppeld aan bestaande landelijke en regionale databanken. Na de toetsingsfase volgt de algehele landelijke beschikbaarheidsstelling van de toepassing. Inmiddels heeft een marktconsultatie een oplossingsrichting opgeleverd voor Verbinding Verzekerd (voorheen Mobiele WIFI-opstelpunten). Er zal gebruik worden gemaakt van het toekomstige 5G netwerk gebruik makend van de nieuwste technologieën op het terrein van WIFI-netwerk support. Na verder onderzoek zal een adviesrapport worden opgeleverd. De haakarmbakken (HAB s) zijn opgeleverd aan de regio s. De alarmering van de HAB s is rechtstreeks gekoppeld aan het meldkamerdomein. Dit deelproject is in 2018 afgerond. In nauwe samenwerking en afstemming met het veld en met Veilig Informatiecentrum (VIC) en de Dienst Informatievoorziening van het IFV is gestart is met de oriëntatiefase van Business Intelligence L&O. Aanscherping van de behoefte van het veld is een belangrijk vertrekpunt. Het deelproject Harmonisatie overeenkomsten L&O is in samenwerking met de afdeling Inkoop van het IFV opgestart. Het doel is om (regionale) logistieke processen te onderzoeken op gelijkheid en overeenkomsten, om uiteindelijk in de bovenregionale samenwerking efficiënter te kunnen 11

optreden. Kostenbesparing kan een uitkomst zijn maar is geen doel op zich voor dit deelproject. Ook hier geldt dat de behoefte vanuit de regio s uitgangspunt is. Landelijke vliegorganisatie RPAS (Drones) Op 15 mei is tijdens het landelijk seminar GBO-SO bekend gemaakt dat de landelijke beschikking voor het vliegen met onbemande luchtvaartobjecten (drones) is ontvangen van de Inspectie Leefomgeving & Transport. De landelijke beschikking is gebaseerd op een operationeel handboek dat in december 2017 is ingediend bij de Inspectie L&T. Via de landelijke beschikking is ontheffing verleend om dichter op mensenmenigte, boven aaneengesloten bebouwing, industrie objecten en infrastructuur te kunnen vliegen. Ook heeft de Brandweer als eerste organisatie in Nederland de ontheffing gekregen om buiten het daglichtvenster te mogen vliegen. Vanaf september 2018 starten de opleidingen voor de verschillende functionarissen in een droneteam (de flightcrew bestaande uit een gezagvoerder/ piloot, een sensorbediener en een waarnemer). Naast Twente en Midden- en West-Brabant gaan er nog vijf teams starten in Nederland om te komen tot een landelijk dekkend netwerk met droneteams waarin we (24/7) overal in Nederland binnen een uur ter plaatse zijn met een droneteam zodra er een team wordt gealarmeerd. Tijdens de landelijke bijeenkomst op 26 juni is het project formeel overgedragen van de projectleider Logistiek & Ondersteuning binnen het programma GBO-SO, aan de kwartiermaker landelijke vlieg (drone) organisatie. Project Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) (Implementatiefase) Het projectplan IBGS is door de stuurgroep GBO-SO vastgesteld. Inmiddels zijn alle deelprojectleiders gevonden en zijn de deelprojecten gestart. In het deelproject Schuiminzet en alternatieven als brandbestrijding bij brand en IBGS wordt inzichtelijk gemaakt welke middelen er zijn voor veiligheidsregio s om incidenten met gevaarlijke stoffen te kunnen blussen en afdekken en op welke wijze deze middelen en kennis toegankelijk zijn. Door slim gebruik te 12

maken van de aanwezige kennis, middelen en personeel, binnen en buiten de brandweer, levert dit project een bijdrage aan een efficiënte inzet van mensen en middelen tijdens bronbestrijding van incidenten met gevaarlijke stoffen. Het deelproject Bronbestrijdingteams Brandweer zal een beschrijving geven van de landelijke organisatie van specialistische bronbestrijdingsteams bij de brandweer, waarbij zoveel mogelijk aangesloten zal worden bij bestaande ontwikkelingen in regio s/ districten met een bovengemiddeld risico. Bij de beschrijving hoort ook het vastleggen van de taken die een team moet kunnen uitvoeren en de daarvoor noodzakelijke kennis, vaardigheden en middelen. In het deelproject Complexe bronbestrijding wordt uitgewerkt hoe bij grote en complexe incidenten de bronbestrijding plaats kan vinden met gebruikmaking van alle expertise en middelen die in Nederland voorhanden is (expertise in de regio s, bij bedrijven en bij overheidsinstanties zoals Defensie en RIVM etc.). In het deelproject Ontsmetting wordt uitgewerkt hoe de brandweer tijdens de kerntaak Ontsmetten bij incidenten, waarbij gevaarlijke stoffen vrij kunnen komen, veilig en efficiënt kan optreden. Ook wordt uitgewerkt op welke wijze de brandweer mens, dier, infrastructuur en materieel veilig, goed en snel kan worden gereinigd. In het deelproject Bepalen Effectgebied wordt uitgewerkt hoe de veiligheidsregio s het effectgebied dienen te bepalen bij incidenten met gevaarlijke stoffen in samenwerking met expertise en middelen van partners. Deze samenwerking draagt bij aan een efficiënte inzet van mensen en middelen tijdens het grootschalig en specialistisch optreden van de brandweer, door slim gebruik te maken van de aanwezige kennis, middelen en personeel, binnen en buiten de brandweer. Het doel van het deelproject Backoffice/ Kenniscentrum is het opzetten van een landelijke backoffice/kenniscentrum incidentbestrijding gevaarlijke stoffen. Dit met als doel een vraagbaak voor de regionale brandweer te ontwikkelen ter ondersteuning in het bestrijden van incidenten met gevaarlijke stoffen. Naast het leveren van kennis kan deze backoffice ook adviseren over de wijze van incidentbestrijding. Specialisme Technische Hulpverlening (THV) (Operationele/beheerfase) Er wordt gewerkt aan de restonderwerpen uit de projectfase, waaronder de modificatie van de uitrustingen en de oriëntatie en implementatie van het optreden bij spoorincidenten. Er is een landelijk coördinator THV aangesteld. De landelijk coördinator heeft als taak om vraag en aanbod te koppelen en te borgen. Dit in nauwe samenwerking met alle STH-regio s en in het bijzonder de coördinerend regio. De landelijk coördinator zal samen met het netwerk STH aan de slag gaan met het jaarplan voor 2019. Daarnaast zal onder leiding van de landelijk coördinator een algehele visie Technische Hulpverlening (basis grootschalig en specialistisch) worden ontwikkeld. Grootschalig Brandweeroptreden De visie GBO 2.0 is vastgesteld. Collega s vanuit het gehele land hebben meegedacht en -gewerkt aan deze vernieuwing. De visie doet recht aan de verscheidenheid in Nederland. Er is ruimte voor het toepassen van maatregelen die zijn gebaseerd op het eigen regionaal risicoprofiel, maar de basis voor grootschalig - gezamenlijk optreden, zoals beschreven in deze visie is overal in Nederland hetzelfde. De nieuwe visie is gericht op het brandweeroptreden in grootschalig verband en is output-gericht beschreven. Dat maakt het mogelijk om, ondanks verschillen, toch eenduidig te kunnen optreden en onderling bijstand te kunnen verlenen. 13

Het deelproject Natuurbrandverspreidingsmodel is een informatiebron voor de regio s bij het bestrijden en voorkomen van een onbeheersbare natuurbrand. 2017 Project Natuurbrandbeheersing (Realisatiefase) Op 16 maart 2017 stelt de Stuurgroep GBO-SO het projectplan Natuurbrandbeheersing vast. Er vindt een personele wisseling plaats. De projectleider wordt projectsecretaris. Er treedt een nieuwe projectleider aan. Vanaf juni starten de volgende deelprojecten: Informatievoorziening Satellietdata en vegetatiekaarten Delen GEO-informatie Natuurbrandverspreidingsmodel Risico Index Natuurbrand (RIN) Specialismen Voorbranden Team Brandonderzoek Natuurbrand (TBO) Fire Bucket Operations (FBO) Vuistregels Gebiedsgerichte aanpak Organisatie Communicatie met publiek: www.natuurbrandrisico.nl Project Logistiek & Ondersteuning (Realisatiefase) Op 16 maart 2017 behandelt de Stuurgroep GBO- SO het projectplan Logistiek & Ondersteuning en stelt tevens de projectopdracht vast, waarbij de volgende deelprojecten worden benoemd. Landelijke vliegorganisatie RPAS Dit deelproject bundelt de ervaringen van twee regio s met het vliegen met drones. Het deelproject levert de volgende resultaten op: een landelijke vliegorganisatie voor de brandweer, een handboek Vliegen met drones en vastgesteld door de civiele luchtvaartautoriteiten. En als derde resultaat: ontwikkelen van een opleiding. Om alle regio s te informeren over de laatste ontwikkelingen organiseerde de projectgroep op 8 september 2017 een seminar. Op deze goed bezochte bijeenkomst ondertekenden tevens Defensie, Nationale Politie en Brandweer Nederland een intentieverklaring voor verdere samenwerking. 14

In 2017 wordt het project Specialismen Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen ondergebracht bij het programma. Standaardiseren van de logistieke coördinatie Doel van dit deelproject is het opleveren van een advies voor een eenduidige handelswijze en structuur bij de logistieke en ondersteunende processen bij grootschalige incidenten. Landelijke databank voor materieel en middelen Met de landelijke databank wordt gerealiseerd dat de brandweer bij grootschalig en specialistisch optreden beschikt over actuele informatie over de beschikbaarheid van logistieke middelen en materieel. Mobiele WIFI-opstelpunten Het organiseren van landelijke wifi-opstelpunten zodat incidentinformatie ook beschikbaar is op plaatsen met een beperkt wifi-bereik. Visie Logistiek & Ondersteuning De visie is ontwikkeld en wordt in het najaar van 2017 aangeboden aan de RBC. Inmiddels zijn alle deelprojecten gestart met de uitwerking en uitvoering. Met name vanuit de visieontwikkeling zullen er in 2018 aanvullende gerichte activiteiten worden ontplooid om de visie te verwezenlijken, zoals: vergroten eigenaarschap, minder voorraad en opslag, proactieve informatievoorziening L&O en een landelijke logistieke organisatie. Project Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) (Ontwerpfase) Er is een projectleider en een projectsecretaris aangesteld. De projectsecretaris is voor 24 uur per week gedetacheerd bij het IFV. Het conceptprojectplan wordt 15 november 2017 aangeboden aan de Stuurgroep GBO-SO. Specialisme Technische Hulpverlening (Operationele / beheerfase) Het project implementatie Specialisme Technische Hulpverlening is per 31 december 2016 beëindigd en valt per datum binnen de beheerfase. Het IFV ondersteunt deze beheerfase. Inmiddels is STH al tien keer gealarmeerd (periode juni 2016-juni 2017). 15

Een en ander is opgenomen in een jaarverslag en folder over STH. Ook is de uitvoering opgepakt van de restonderwerpen uit de projectfase, waaronder de modificatie van de uitrustingen en de oriëntatie en implementatie van het optreden bij spoorincidenten. Voor STH is een format ontwikkeld voor de algehele regie op een landelijk specialisme en op de interregionale samenwerking IFV Brandweer Nederland. Vraag en aanbod worden gekoppeld en geborgd middels de rollen van de coördinerend regio en de netwerkregisseur bij het IFV. 2016 Bestuurlijk traject GBO-SO, proces besluitvorming (besluit oktober 2016) Op verzoek van de bestuurlijk portefeuillehouder van het IFV wordt de tekst van het concept bestuurlijk akkoord aangevuld en wordt onder meer de relatie met het programma Informatievoorziening beschreven. Het bestuur van het IFV wil tevens een (geconcretiseerd) plan voor de besteding van de middelen voordat besloten wordt deze beschikbaar te stellen. Op basis van de dan bekende informatie over de kerntaken en de koppeling met GBO en SO wordt een gedetailleerde uitwerking opgenomen in het bestuurlijk akkoord. Ook wordt een gedetailleerde tijdsplanning uitgewerkt. De behandeling en besluitvorming van het bestuurlijk akkoord GBO-SO stond gepland voor de mei- vergadering van het Veiligheidsberaad (VB). Echter door andere punten op de agenda wordt besloten de besluitvorming door te schuiven naar de oktobervergadering van het VB. Op 27 oktober 2016 stellen het Algemeen Bestuur IFV en het Veiligheidsberaad het bestuurlijk akkoord GBO-SO vast. Het bestuurlijk traject heeft daarmee 18 maanden geduurd. Wel is doorgewerkt aan de doelstellingen van het programma. Zij het dat ten aanzien van nieuwe initiatieven, zoals Logistiek & Ondersteuning, er geen concrete stappen kunnen worden gezet. Project Specialisme Technische Hulpverlening (Implementatie/Nazorg) De werving- en selectie is afgerond en de initiële opleiding van de specialisten gestart. De werving van de kandidaten wordt landelijk ondersteund vanuit het programmateam waarbij de veiligheidsregio s zelf de selectie voor hun rekening nemen. Uit zo n 300 sollicitanten worden 150 kandidaten geselecteerd voor de vijf STH-teams, verdeeld over de vier teamrollen. Op 1 juni 2016 is het specialisme Technische Hulpverlening operationeel (officieus). Belangrijk om te vermelden is de landelijke alarmering van de STH-teams via meldkamer Brandweer Haaglanden. Deze staat in verbinding met het CVD-piket van Hollands Midden als coördinerend regio. Al twee dagen later is de vuurdoop van het Specialisme Technische Hulpverlening wanneer de teams van Fryslân (team Noord) en IJsselland (team Oost) worden gealarmeerd en ingezet bij een incident op Urk (gasexplosie; 3 juni 2016). De officiële installatie van het STH vindt plaats op 9 december 2016. John Berends, bestuurlijk portefeuillehouder Brandweer in het Veiligheidsberaad, verricht de openingshandeling en spreekt lovend over de stappen die gezet worden bij de intensivering van de samenwerking tussen de veiligheidsregio s. Project Logistiek & Ondersteuning In de loop van 2016 start het project Logistiek & Ondersteuning. De projectleider, geselecteerd na een werving- en selectietraject, wordt gedetacheerd bij het IFV. Het project richt zich op het vormgeven van de logistieke samenwerking tussen de brandweerregio s in Nederland voor de schaalniveaus grootschalig en specialistisch brandweeroptreden. Het accent ligt op het ontwikkelen van een visie logistieke samenwerking, 16

Een van de doelen van het project Logistiek & Ondersteuning is het landelijk organiseren van materieel en middelen bij grootschalige en specialistische inzetten. Het te ontwikkelen landelijke specialisme Fire Bucket Operations is een van de deelprojecten van Natuurbrandbeheersing. 17

aangevuld met enkele deelprojecten die op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. In 2016 wordt het projectplan Logistiek & Ondersteuning ontwikkeld en afgestemd. Project Implementatie visie GBO Door een combinatie van factoren is de implementatie van de visie GBO onvoldoende geëffectueerd. Project Natuurbrandbeheersing (Ontwerpfase) De visie Natuurbrandbeheersing (NBB) is gereed en door de RBC vastgesteld. Nu de visie is vastgesteld kan gestart worden met het ontwikkelen van het projectplan voor de implementatie van de visie. Er worden drie thema s benoemd: Informatievoorziening, Specialismen en Organisatie. Onder deze drie thema s vallen zowel de reeds lopende als nieuw op te zetten deelprojecten. 2015 Bestuurlijk traject GBO-SO, gezamenlijke notitie IFV en Brandweer Nederland (eerste verkenning) In overleg met de stuurgroep wordt afgesproken om de route naar het bestuurlijk traject in de tweede helft van 2015 vorm te geven. Dit nadat de RBC akkoord heeft gegeven op de blauwdruk en de invulling hiervan (concretisering resultaat koppeling financiering). De directeur IFV besluit op basis van de ontwikkelingen zijn bestuurlijk portefeuillehouder te informeren. Dit betekent dat parallel hieraan - langs de lijn van de brandweer - de bestuurlijk portefeuillehouder geïnformeerd dient te worden. Project Ontwikkeling en implementatie STH, realisatie/implementatiefase (medio 2015) De opzet van het specialisme krijgt vorm. Belangrijk onderdeel is de risicoanalyse op de incidentscenario s. Deze geeft nieuwe inzichten op bijvoorbeeld het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. De landelijke werving en selectie van de specialisten start met een campagne. Project Visieontwikkeling Natuurbrandbeheersing (Definitiefase) De projectleider Visieontwikkeling Natuurbrandbeheersing wordt gedetacheerd bij het IFV en start zijn werkzaamheden. 2014 Project Implementatie visie GBO De projectleider GBO start begin 2014 met de opdracht om het implementatietraject van de visie GBO te begeleiden. De projectleider is geselecteerd uit een werving- en selectietraject bij de veiligheidsregio s. De projectleider zoekt het overleg met betrokkenen in de PRIB-districten. Ontwikkeling blauwdruk Vormgeven grootschalig en specialistisch optreden De projectleider Specialistisch Optreden start in het tweede kwartaal 2014. Er wordt een blauwdruk voor het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden ontwikkeld. Het accent ligt hierbij op vier thema s: Risicogericht, Samen, Slimmer en Regie. Kort samengevat: We brengen de risico s in kaart en stellen vast welke we landelijk (specialistisch), interregionaal (grootschalig) en regionaal (basisbrandweerzorg) het hoofd gaan bieden. Op basis hiervan kan de RBC regie voeren en bijsturen op de risicogerichte doelen. De twee thema s Samen en Slimmer staan voor het gezamenlijk oppakken en uitwerken van het grootschalig brandweeroptreden en het opbouwen van de landelijke specialismen. Samen werken en slim gebruik maken van bestaande initiatieven en netwerken. De kennis en expertise worden verbonden aan de te ontwikkelen specialismen via organisatienetwerken. 18

Sinds 1 juni 2016 is het landelijke specialisme Technische Hulpverlening (STH) operationeel. In het eerste jaar is STH ruim tien keer gealarmeerd. Hun eerste inzet hadden zij al op 3 juni 2016 op Urk. Bewoners van een appartementencomplex in Veendam worden op 19 april 17 ruw gewekt. Een explosie in een van de appartementen op de bovenste etage zorgt voor een ravage. Onduidelijk is of er slachtoffers zijn. De brandweer roept de hulp in van STH. De teams Noord en Oost zijn ter plaatse. 19

De vier thema s vormen de basis voor het vormgeven van het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat GBO en SO gekoppeld zijn aan de vier kerntaken van de brandweer: Brandbestrijding, Technische Hulpverlening, Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen en Waterongevallenbestrijding. Het onderdeel Logistiek wordt als ondersteunend proces toegevoegd. Start project Implementatie Specialisme Technische Hulpverlening (STH) (definitie/ ontwerpfase) In de tweede helft van 2014 start het project Implementatie Specialisme Technische Hulpverlening. De directeur Incidentbestrijding van Veiligheidsregio Hollands Midden is projectleider en wordt door het programmateam ondersteund. Afgevaardigden uit de vijf regio s: Hollands Midden (coördinerend regio), Fryslân, IJsselland, Midden- en West-Brabant en Gelderland-Zuid vormen samen de projectgroep. 2013 Visie Specialistisch Optreden Brandweer Nederland vastgesteld door Raad van Brandweer Commandanten (RBC; mei 2013) De visie Specialistisch Optreden Brandweer Nederland (SO) is begin 2013 ontwikkeld in nauwe samenwerking met een achttal commandanten uit de RBC (voorheen RRB). Met het vaststellen van de visie SO geeft de RBC in mei 2013 opdracht tot implementatie van deze visie. en ondergebracht bij het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland. Een stuurgroep, gemandateerd door de RBC, begeleidt het programma. 2012 Visie Grootschalig Brandweeroptreden (GBO) vastgesteld in de Raad Regionaal Commandanten (RRC) (mei 2012) Onder leiding van het netwerk Materieel van Brandweer Nederland is de visie GBO ontwikkeld en vastgesteld in de RRC (mei 2012). Er worden geen afspraken gemaakt over implementatie van de visie en de koppeling met het project Specialistisch Optreden op Maat (SOM). Rapport SOM gereed en ter besluitvorming aangeboden aan RRC (sept. 2012) Het project SOM levert omstreeks mei 2012 het concept-rapport SOM op. Dit rapport wordt in september 2012 als richtinggevend document vastgesteld in de RRC. Reden hiervoor is dat een uitgewerkte visie op specialistisch brandweeroptreden nog ontbreekt. De RRC geeft opdracht tot het ontwikkelen van een visie op specialistisch brandweeroptreden, waarbij een koppeling wordt gemaakt met de toekomst van de brandweer: Brandweer over morgen. Combinatie visie GBO en visie SO in het programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden Brandweer Nederland (eind 2013) Gezien de relatie in het kader van interregionaal optreden wordt het ontwikkel- en implementatietraject van de visies GBO en SO samengevoegd 20

3 ENKELE SPECIFIEKE ONDERWERPEN Bestuurlijk traject In voorgaand chronologisch overzicht is aangegeven dat het bestuurlijk traject, de periode van ontwikkeling tot het besluit in oktober 2016, geruime tijd in beslag heeft genomen. Het was de wens van de brandweer om het bestuurlijke traject te starten nadat de ontwerpfase (blauwdrukontwikkeling en toepassing) binnen het programma was afgerond. Gedachte hierbij was om eerst een inhoudelijk beeld van de opzet te ontwikkelen en hierop het bestuurlijk akkoord te halen. Op verzoek van de bestuurlijk portefeuillehouder van het IFV zijn inhoudelijke details aan het bestuurlijk akkoord toegevoegd. Een en ander heeft de beleidscontext en het algehele draagvlak voor het programma GBO SO versterkt. Expertregio s Onder regie van het ministerie van Veiligheid en Justitie startte medio 2013-2014 een pilot expertregio s. Doel van de pilot was het onderzoeken van de doorontwikkeling van het aspect kenniscentrum ten aanzien van een specifiek risicogebied binnen een veiligheidsregio. Gedachte was, dat op deze wijze een efficiënte en effectieve samenwerking op het gebied van kennisontwikkeling en -deling binnen de 25 veiligheidsregio s tot stand zou komen. Destijds startten de veiligheidsregio s Rotterdam-Rijnmond en Noord- en Oost-Gelderland als pilot-expertregio s voor de kennisaspecten Industriële brandbestrijding en Natuurbrandbeheersing. Het ministerie ziet een relatie tussen initiatieven op het terrein van de ingezette beleidslijn expertregio s en het programma GBO-SO. Het gedachtengoed van de pilot expertregio s is voor een deel opgegaan in het programma GBO-SO. Grootschalig Brandweeroptreden (GBO) In 2014 is gestart met het onderdeel GBO. Gedachte hierbij was dat de visie GBO, vastgesteld in 2012, op eenduidige wijze zou worden geïmplementeerd. Tijdens de consultatieronde van de veiligheidsregio s bleek dat de implementatie van de visie op verschillende manieren is opgepakt. Bij het vaststellen van de visie GBO zijn geen afspraken gemaakt over de implementatie. Medio 2014, twee jaar na de vaststelling van de visie GBO, werd duidelijk dat een eenduidige implementatie van de visie GBO een moeilijke opgaaf zou worden. Op verzoek van de stuurgroep is de wijze waarop de visie GBO is geïmplementeerd in de veiligheidsregio s onderzocht middels een enquête. De resultaten daarvan staan in het rapport enquête GBO en is aangeboden aan het Programma Incidentbestrijding Brandweer Nederland (PRIB). Op aangeven van de stuurgroep is hierop volgend een minimumvariant gedefinieerd: één basispeloton per veiligheidsregio. Deze variant is in september 2016 in de RBCvergadering vastgesteld. De programmamanager GBO- SO heeft, onder verantwoordelijkheid van de PRIB en in overleg met de regio s in 2018 een geactualiseerde versie van de visie GBO opgeleverd. Programmaorganisatie Zoals al eerder vermeld, werd in 2013 besloten om de implementatie van de visie GBO en de visie SO onder te brengen bij het programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden brandweer Nederland. Via een werving- en selectieprocedure, ondersteund door het IFV, zijn de meeste vacatures voor projectleiders vanuit de veiligheidsregio s vervuld. De ondersteuning van de projecten gebeurt met hulp van een beleidsmedewerker en een projectsecretaris. Beiden zijn verbonden aan meerdere projecten binnen het programma. De programmamanager is onder meer verantwoordelijk voor het programmamanagement (waaronder capaciteit) en wordt ondersteund door een programmasecretaris. Het programmateam voert het programma uit onder aansturing en toezicht van de stuurgroep GBO-SO. Bij de start van het programma in 2013 is de stuurgroep 21

samengesteld uit een vertegenwoordiging van de programmaraden Incidentbestrijding, Bedrijfsvoering van Brandweer Nederland en het IFV. Vanaf 2017 is de samenstelling van de stuurgroep gewijzigd. Naast de vertegenwoordigers voor het IFV dragen leden van de stuurgroep als portefeuillehouder voor de afzonderlijke specialismen (per kerntaak) verantwoording vanuit de RBC. Vanaf 2018 fungeert het DB-RBC als stuurgroep. Communicatie De communicatie van het programma en de onderdelen hierin zijn vanaf de start van het programma een speerpunt geweest. De communicatie rond het programma is vormgegeven in overleg met de afdeling communicatie van brandweer Nederland en IFV. Het accent in de communicatie is in de voorbije jaren verschoven van focus op het programma naar het resultaat van de projecten. Vormgeven aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland De communicatie rond de implementatie van het specialisme technische hulpverlening staat hiervoor model. De vijf STH-regio s vervullen hierin zelf een belangrijke rol (ambassadeur) en beschikken over een toolkit om de communicatie/informatievoorziening naar de buurregio s vorm te geven. In 2017 zijn voor de projecten Logistiek & Ondersteuning en Natuurbrandbeheersing animaties gerealiseerd die door de (deel)projectleiders gebruikt worden bij het informeren van hun eigen netwerken en stakeholders zoals bijvoorbeeld de natuurbeheerders. Ook zijn voor alle lopende deelprojecten webpagina s en factsheets ontwikkeld. Op 8 september is een seminar Vliegen met drones georganiseerd om alle regio s bij te praten over de laatste ontwikkelingen. Blauwdruk De blauwdruk Vormgeven aan Grootschalig en Specialistisch optreden is de onderlegger voor het programma en geeft antwoord op het waarom van grootschalig en specialistisch brandweeroptreden en hoe de brandweer deze ontwikkeling wil realiseren. De gewenste situatie voor de organisatie van grootschalig- en specialistisch optreden van de brandweer in Nederland is opgehangen aan de vier thema s Risicogericht, Samen, Slimmer en Regie. Per kerntaak wordt de toepassing op maat uitgewerkt. Verder heeft het programma een prima bijdrage kunnen leveren aan het Brandweercongres 2017. De workshop over het programma trok twee keer veel belangstelling, evenals de stand. Ook op de Netwerkdag van het PRIB is het programma onder de aandacht gebracht. Verder is vanuit het project NBB bijdragen geleverd aan een seminar over satellietdata en een landelijke bijeenkomst voor natuurbeheerders. In bijlage 1 staat een overzicht van alle ontplooide communicatie activiteiten beschreven. 22

In 2018 levert het programma een geactualiseerde visie Grootschalig Brandweeroptreden op. 23

Overzicht communicatieprogramma BIJLAGE Communicatie is al vanaf het begin van het programma een speerpunt. De communicatie is vormgegeven in overleg met de afdeling communicatie van Brandweer Nederland en het IFV. Het accent in de communicatie is in de voorbije jaren verschoven van de focus op het programma naar het resultaat van de projecten. Evenals de doelgroepen en stakeholders: strategisch (start), tactisch en operationeel. De communicatie rond de implementatie van het specialisme Technische Hulpverlening staat hiervoor model. De vijf STH-regio s vervullen hierin zelf een belangrijke rol (ambassadeur) en beschikken over een toolkit om de communicatie/informatievoorziening naar de buurregio s vorm te geven. Voor de projecten Logistiek & Ondersteuning, Natuurbrandbeheersing (2017) en IBGS (2018) zijn naast de eigen project/specialismenwebpagina s animaties gerealiseerd die door de (deel)projectleiders gebruikt worden bij het informeren van hun eigen netwerken en stakeholders zoals bijvoorbeeld de natuurbeheerders. Ook zijn voor alle lopende deelprojecten webpagina s en factsheets ontwikkeld. Op 8 september 2017 is een seminar Vliegen met drones georganiseerd om alle regio s bij te praten over de laatste ontwikkelingen. Verder heeft het programma een prima bijdrage kunnen leveren aan het Brandweerevenement 2019. De workshop over IBGS trok veel belangstelling, evenals de stand. Ook op de Netwerkdag van de PRIB is het programma onder de aandacht gebracht. Verder is vanuit het project NBB bijdragen geleverd aan een seminar over satellietdata en een landelijke bijeenkomst voor natuurbeheerders. In 2020 zullen meerdere activiteiten worden georganiseerd om het veld mee te blijven nemen in alle ontwikkelingen. Hierbij zal de focus met name liggen op de afzonderlijke producten met als rode draad in onze boodschap dat deze producten vooral sámen en vóór het veld zijn ontwikkeld. Het programma GBO-SO is van en voor de brandweer en daarom blijven we investeren in PR en communicatie in het land om de zichtbaarheid en daarmee de bekendheid te vergroten. 2019 PR blijft een belangrijke succesfactor. In 2019 vindt de Roodshow GBO-SO plaats, waarbij de operationeel leidinggevenden districtsgewijs worden meegenomen in de voor hun relevante onderdelen van het programma. In ieder district organiseren we een tweedaagse bijeenkomst waarin we alle informatie halen en brengen over GBO-SO. We sluiten ook aan bij andere bijeenkomsten gericht op de brandweer. Zoals op 19 maart, de bijeenkomst van de overkoepelende Uitvoeringsagenda Brandweer, waar GBO-SO ook onderdeel van uitmaakte. Op de website van Brandweer Nederland worden de verschillende specialismen uitgelicht onder de rubriek Werk in uitvoering. Per specialisme wordt er ingegaan op welke ontwikkelingen het specialisme heeft doorgemaakt en wat de toekomstplannen zijn. 2018 Ook in 2018 vonden er veel communicatieactiviteiten plaats, variërend van artikelen tot demonstraties en een eigen seminar. De eerste interne bijeenkomst op 8 februari voor alle betrokkenen bij het programma was een groot succes en een mooie start van het jaar. In april was het programma aanwezig bij de ericbeurs, met stands en een gezamenlijke demonstratie. De stands waren goed bezet door (deel)projectleiders. Ook is tweemaal een goedbezochte demo verzorgd waarin de verschillende specialismen in één scenario terugkwamen. 24

Op 15 mei organiseerden we op het buitenterrein van Papendal het Seminar GBO-SO. Ruim 300 geïnteresseerden namen deel aan deze dag. Ook kreeg het programma GBO-SO op het brandweercongres veel aandacht. Ruim een derde van de vloer was bezet met materieel en informatiestands van het programma. De workshops GBO en Vliegen met drones waren goed bezet. Daarnaast werd er volop aandacht besteed aan GBO-SO, door middel van artikelen in de bijvoorbeeld de brandweerkrant en de site van Brandweer Nederland. 2017 De projectplannen voor NBB en Logistiek & Ondersteuning zijn vastgesteld en geplaatst op de eigen webpagina s van Brandweer Nederland. Dit geldt ook voor alle deelprojecten. Voor wat betreft de drones: deze krijgt, dankzij een artikel in Brand en Brandweer en een bericht op de website van Brand en Brandweer uitgebreid aandacht in de landelijke media. Op 8 september is er opnieuw landelijke aandacht door het Seminar Vliegen met drones. Doel van het seminar is tweeledig: het informeren van alle regio s over de actuele stand van zaken betreffende het project. En daarbij het ondertekenen van een intentieverklaring voor intensievere samenwerking op dit dossier door Defensie, Nationale Politie en Brandweer Nederland. Voor de (deel)projectplannen zijn communicatieparagrafen ontwikkeld om zo de (onderliggende) samenhang te bewaken. Omdat er nu steeds meer deelprojecten komen, zijn op de viadesk-pagina van het programma alle communicatiemiddelen geplaatst en worden op alle uitingen verwezen naar de website en Facebook (meest toegankelijke en laagdrempelige kanaal voor de brandweermensen). Waar nodig zijn eigen communicatiemiddelen ontwikkeld zoals de inmiddels gerealiseerde animaties voor Logistiek & Ondersteuning en Natuurbrandbeheersing, webpagina s en factsheets om zo de communicatie naar de regio s te versterken met als overkoepelende paraplu het programma. Voor IBGS zal na vaststellen van het projectplan een animatie worden ontwikkeld. Het programma heeft een goede bijdrage kunnen leveren aan het Brandweercongres 2017. De workshop over het programma trok twee keer veel belangstelling, evenals de stand. Ook op de Netwerkdag PRIB kreeg het programma aandacht. Bijna alle regio s zijn nu verbonden aan het programma door deelname aan klankbord-, werken projectgroepen. 2015-2016 Met de realisatie van de blauwdruk komt het programma in een volgende fase: het informeren en meenemen van de stakeholders en het betrekken van de doelgroepen bij de ontwikkelingen. Gekozen wordt om voor het programma een aantal samenhangende middelen te ontwikkelen en in te zetten met een tweeledig doel: duidelijk maken waar het programma voor staat (risicogericht, samen, slim, regie) en wat er gebeurt als je landelijk samenwerkt: een beweging van een eerste kring tot meerdere kringen (met als voorbeeld ontwikkeling STH en de samenwerking en betrokkenheid hierin vanuit het veld). In samenwerking met een communicatiebureau wordt een aantal middelen ontwikkeld: een Prezi over de blauwdruk (waarom, hoe en wat en gericht op de vier thema s), en andere middelen zoals een praatplaat (geschiedenis, heden en toekomst), een folder en een eigen Facebookpagina. Ook wordt al het materiaal geplaatst (en onderhouden) op de website van Brandweer Nederland (eigen pagina s) en gebruikt bij onder andere het bezoeken van regio s en (thema)sessies voor de RBC-leden. Al het informatiemateriaal is overgedragen aan Brandweer Nederland. 25

De pubquiz in de GBO-stand tijdens het brandweerevenement 2019 werd druk bezocht. Hier werd getoetst hoeveel de bezoeker van het brandweerevenement weet van GBO-SO en de verschillende specialismen. Een grote foto van een STH-incident tijdens de ericbeurs 2018. 26

Tegelijkertijd wordt ook gecommuniceerd (eigen communicatieplan met planning en werkgroep) over de vorderingen van STH. Onder andere via Brand en Brandweer, de website van Brandweer Nederland, de Brandweerkrant en via de eigen regio s (werkbezoeken, presentaties, gezamenlijke open dagen en trainingen). Op de website worden alle ontwikkelde communicatiemiddelen geplaatst (van flyers tot filmpjes; een toolkit). Ook de Facebookpagina werd ingezet bij de werving, selectie en resultaten en trekt daarmee veel bezoekers. De eerste kennismaking voor een breder publiek ( we maken de kring groter ) is het Brandweercongres waar we als team staan met een workshop Een specialist in het CoPI en met een STH-container waarbij de projectleden uitleg geven over het specialisme. In het najaar van 2016 stemt de stuurgroep in met het nieuwe communicatieplan. De belangrijkste verandering hierin is de kanteling in de communicatie van programma naar projecten en de resultaten ervan. Alle (deel)projectplannen zijn (en worden) voorzien van een communicatieparagraaf (kernboodschap, doelgroepen). Waarbij de belangrijkste uitgangspunten zijn: altijd communiceren dat het onderdeel is van het programma en dat de communicatie loopt via alle kanalen van Brandweer Nederland. Ook dit jaar presenteren we ons op het brandweercongres met aandacht voor de twee te ontwikkelen projecten Logistiek & Ondersteuning (waaronder de drones) en Natuurbrandbeheersing. Ook een STH-team was aanwezig met een oefening. In Brand en Brandweer verschenen artikelen over de projecten. Het eerste landelijke specialisme - het STH - is op 9 december officieel van start gegaan. Al eerder besteden landelijke media aandacht aan dit specialisme (bij inzet Urk, en later bij een werkbezoek waar ook het STH wordt gedemonstreerd). De officiële start wordt gedaan door bestuurlijk portefeuillehouder John Berends. Voor deze bijeenkomst worden twee films ontwikkeld, waarbij de afsluitende film gaat over het programma en de onderliggende specialismen. Ook hier weer veel aandacht via de bestaande kanalen als Brand en Brandweer, de brandweerkrant, de website en Facebook (inmiddels 1406 vaste volgers, en de bereikte personen variëren van 9.850 (drones items) tot bijna 22.000 bereikte personen bij het eerste filmpje van de oefening STH). 2013-2014 De eerste communicatieactiviteit voor het Programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland was het ontwikkelen van een factsheet voor de RBC (eind 2013). Nadat de RBC vaststelt dat beide projecten: GBO en SO onder het programma vallen is een communicatieplan opgesteld en vastgesteld door de stuurgroep. De communicatie is in deze periode gericht op bestuurlijk en strategisch niveau. In 2014 staan we voor het eerst met het programma op een netwerkbijeenkomst Infomarkt van de PRIB. Met flyers over grootschalig brandweeroptreden en specialistisch optreden informeren de projectleiders de deelnemers over de ontwikkeling van het programma en de onderliggende projecten. De webpagina s op Brandweer Nederland over het programma en de onderliggende projecten GBO en SO worden gerealiseerd met een eigen pagina voor het specialisme Technische Hulpverlening. Verschillende documenten, waaronder de beide visies worden ontwikkeld en geplaatst. Idem een filmpje over het waarom van het programma. Voorzitter Anton Slofstra informeert de RBC, het IFV en Brandweercommissie via factsheets en presentaties over de ontwikkelingen. Ook Brand en Brandweer plaatst artikelen over het programma en de start van het project STH. 27

Samen werken Programma grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland Doel van het programma (GBO-SO) Kennis & Expertise netwerken Landelijke specialismen Samenwerking met elkaar en met derden Dit leveren we op: Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) Bron bestrijden door schuiminzet Specialistische bronbestrijdingsteams brandweer (gaspakken) Complexe incidenten bestrijden door samenwerken met externen Grootschalige ontsmetting In beeld brengen effectgebied Kenniscentrum IBGS Landelijk specialisme IBGS Natuurbrandbeheersing (NBB) GEO-data: informatie over gebied voorkomt erger Profijt van satellietdata voor vegetatiekaarten Inzicht in brandontwikkeling met het Natuurbrandverspreidingsmodel Vuur met vuur bedwingen Communicatie: Natuurbrandrisico.nl Risico Index Natuurbranden Gebiedsgerichte aanpak Vuistregels bij natuurbranden Specialistisch team Voorbranden Specialistisch team Brandonderzoek Specialistisch team helikopterblussing (Fire Bucket Operations) Logistiek & Ondersteuning (L&O) Visie op Logistiek & Ondersteuning Landelijke databank Mobiele Wifi-opstelpunten Inzet Drones voor de Brandweer 1 Brandweervliegorganisatie Logistiek & coördinatie GBO-SO Landelijke logistieke organisatie Proactieve informatievoorziening L&O Vergroten eigenaarschap Minder voorraad en opslag Specialisme Technische Hulpverlening (STH) 140 collega s die in te zetten zijn als specialist TH Vijf teams 24/7 Snel specialistisch technisch team Bijzonder technisch materieel 1 doel: veilig redden van slachtoffers 5 regio s met landelijke dekking Binnen één jaar al tien keer gealarmeerd Vier kerntaken: stabiliseren van werkomgeving lokaliseren van slachtoffers creëren van toegang redden van slachtoffers De banner bij de stand van GBO-SO op het Brandweercongres 2017. En dat is nog maar het begin! Doe je ook mee?

Meer informatie Dit document wordt jaarlijks aangepast en aangevuld met de laatste ontwikkelingen binnen het programma. Actuele informatie over alle (deel)projecten van het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland is te vinden op: www.brandweer.nl/samengrensverleggend www.facebook.com/samengrensverleggend Derde druk, oktober 2019