Probleemgedrag. Gebruik van psychofarmaca. Psychofarmaca gebruik bij demenee: Factoren en ahouwen.



Vergelijkbare documenten
Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor?

Universitair Medisch Centrum Groningen

Onderzoekssessie over dementie op jonge leeftijd UKON symposium, 10 april 2018

Betere zorg door minder psychofarmaca?

Is er over 10 jaar nog plek voor antipsychotica bij mensen met dementie? Inhoud. Is er over 10 jaar nog plek voor antipsychotica?

Neuropsychiatrische symptomen bij Nederlandse verpleeghuispatiënten

determinanten van agressie bij dementie Lonneke Schuurmans VOVA Onderzoek & Onderwijsdag 2009

Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!?

Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge. Wie ben ik??

SCHIJNDISSERTATIE VAN HET PROEFSCHRIFT: Appropriate psychotropic drug use in institutionalized people with dementia.

Gebruik psychofarmaca en alternatieven?

Nachtelijke onrust bij dementie

Stoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen. Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker

VEILIGHEID & VOORSCHRIJVEN VAN MEDICATIE SARAH JANUS

determinanten van agressie bij dementie: mogelijkheden tot preventie?

Schijndissertatie van het proefschrift: The management of neuropsychiatric symptoms in people with young-onset dementia

DE AANPAK VAN GEDRAGSSTOORNISSEN BIJ OUDEREN MET DEMENTIE IN EEN WZC

Krijg GRIP op probleemgedrag bij dementie. Methodiek voor multidisciplinaire zorgteams

Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger

Dutch Summary 135. Samenvatting

Agressie en extreem gedrag bij Huntington

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE

Valpreventie in VPH Update richtlijn valpreventie

Jonge mensen met een dementie: Een bijzondere doelgroep

BEÏNVLOEDENDE FACTOREN VAN THERAPIETROUW EN ZELFMANAGEMENT BIJ ORALE TKIs: EEN KWALITATIEF ONDERZOEK. Mathieu Verbrugghe Prof. dr.

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie. dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015

Doen bij Depressie Alzheimer café Maarheeze, 11 juni Dr. Roeslan Leontjevas

Kleinschalig wonen voor ouderen met dementie. Department of Health Care and Nursing Science

NEDERLANDSE SAMENVATTING

Van praktijk naar wetenschap naar praktijk

Samenvatting resultaten DCM onderzoek

Kwaliteit van leven. Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met. Britt Appelhof psycholoog, promovendus. UKON symposium, 11 april 2017

Psychiatrie en dementie in het verpleeghuis

Eenzaamheid bij Ouderen. Dr. Martin G. Kat Psychiater-psychotherapeut MCAlkmaar/Amsterdam

Probleemgedrag interpreteren en hanteren

Vrijheidsbeperking bij dementie; prevalentie, negatieve effecten en reductie

Ontstaan afdeling. Verpleeghuis Liduina. Aanpak

KORSAKOV-studie. Mij mankeert niets. Ineke Gerridzen specialist ouderengeneeskunde/ onderzoeker VUmc KKC Sergej Korsakoff in 1885

Ethische aspecten. dagelijkse dementiezorg. verpleeghuis. Casus: Casus: (Medisch) ethische aspecten

PLAN VAN AANPAK VERMINDEREN PSYCHOFARMACAGEBRUIK IN INTRAMURALE ZORGINSTELLINGEN

Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland

De Psychofarmaca Tool Medicatievoorschriften evalueren met een app: hot or not?

Succesbepalende factoren voor zorg in vrijheid

Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek. Iris van Asch Marleen Prins

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen

Bevorderen arbeidsparticipatie chronisch zieken: effectieve interventies

Onvrijwillige zorg in de thuissituatie

The Whole is More. A Contextual Perspective on Attitudes and Reactions of Staff towards Aggressive Behaviour of Clients with ID in Residential

Zorg voor mensen met dementie en ernstig probleemgedrag

Begrijpen Beleven Bouwen Geluk op de werkplek. Peiling onder Nederlandse werknemers 5 januari 2016

Jonge mantelzorger. kinderen van chronisch zieke ouders. Anne Visser-Meily

Stan Spruijt. Jan van Gestel

Pijn en dementie. Inhoud. Introductie! Pijn. Pijn

alrisico, mobiliteit en edicatie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Hoe weet ik waarom mijn interventies werken en voor wie?

Diabetes en depressie, een zorgelijk samenspel. Dr. Caroline Baan

Verslaving en comorbiditeit

De weg naar bandenloze zorg in Nederland

Startopdracht. Iedereen die in Zorg en Welzijn werkt, krijgt te maken met agressie op het werk.

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

Project Preventie van Depressie

Change Your Mindset! Petra Helmond & Fenneke Verberg Research & Development, Pluryn

Probleemgedrag Het eerste AP: chloorpromazine (1950) Gebruik van psychofarmaca bij dementerende ouderen

MAPPING STUDIE. Anne van den Brink. Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker

Familie perspectief op palliatieve zorg bij dementie

Circuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter

e-learning over de grenzen heen Next Learning Event, 16 april 2014

DE STAPSGEWIJZE ONTWIKKELING VAN DE BETEKENISVOLLE ACTIVITEITENMETHODE. Patricia De Vriendt

Ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Vlaanderen. Kathleen Leemans

Zwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche

Nederlandse samenvatting

CONCERN. Inleiding: Inleiding: Doelstelling: Gevolgen van NPS: Een beloopstudie naar probleemgedrag bij mensen met dementie in de huisartspraktijk

Verdiepingssessie SCIL:

Dr. Hilde Verbeek 15 april Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Lang zullen we leven!

Wonen op de zorgboerderij. Een innovatief alternatief voor reguliere zorg in verpleeghuizen voor mensen met dementie

Kwaliteitsdocument 2013 VVT - Zorginhoudelijke indicatoren

De Wetenschap achter de Montessori methodiek. Eva van der Ploeg

Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen

Agressie tegen hulpverleners. Walter Heijne, hoofd SEH Elisabeth/TweeSteden ziekenhuis

Patiëntenparticipatie en onderzoek naar patiëntentevredenheid gaan hand in hand

Zin en onzin van het gebruik van doelen in een schoolteam. Jan Wijnja VSO de Korenaer

Samenvatting. (Summary in Dutch)

Als de ZZP niet toereikend is om de juiste behandeling en zorg te leveren voor de patiënt

Verantwoord gebruik van psychofarmaca bij mensen met gedragsproblemen. Astrid de Wit, specialist ouderengeneeskunde 30 november 2017

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik

Triple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen?

Samen Werken aan hetzelfde Prof. dr. Anne Visser-Meily

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018

Osteoporose: de feiten

Joachim en Anna: Specialist in zorg voor bijzondere mensen. Afdeling Jasmijn en Sering: Zo gek nog niet!

Principes van cognitieve en functionele revalidatie bij dementie. Elise Cornelis

Multidisciplinaire richtlijn probleemgedrag bij dementie (2018)

Seminar Meer rendement uit duurzame energie 20 april 2016 Van Beek Arnhem

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

VIO. Bij bijzondere zorgvragen. een samenwerking met het CCE en de Wever

Transcriptie:

Probleemgedrag Psychofarmaca gebruik bij demenee: Factoren en ahouwen. Dr. RB. Wetzels VOSON Afdeling ELG Radboudumc Pleyade Arnhem Gebruik van psychofarmaca type medica1e Nederland Oostenrijk Finland Duitsland VS 37% 29% 45% 41% 17% 26% 17% 28% 37% 35% anedepressiva 28% anxiolyeca 16% hypnoeca 15% aneepilepeca 6% anedemenee middelen 5% totaal Zweden typical 19% atypical 27% anepsychoeca 66% 62% Zuidema 2011 Wetzels 2011 38% 10% Gustafsson 2013 75% 80% 52% Richter 2012 HosiaRandell 2005 Richter 2012 67% Kim 2006 1

Verenso richtlijn voor probleemgedrag bij demen1e 2

Determinanten van voorschrijven An1psycho1ca: spreiding tussen afdelingen Antipsychotica gebruik (%) 100 Grote spreiding in anepsychoeca PG afdeling VPH (n=58) gebruik 90 80 70 60 Ook na correcee voor bewonerfactoren (stadium demenee en gedrag) PaEënt en omgevingsfactoren 50 40 Onverklaarde varianee 30 20 Zuidema 2011 10 0 Spreiding an1psycho1ca gebruik tussen afdelingen De weerbars1ge prak1jk Afdeling met hoge ervaren werkdruk Loszand team MaEg funceonerend afdelingshoofd Omgangsadviezen wisselend opgevolgd Antipsychotica gebruik (%) 100 90 80 PG afdeling VPH (n=58) Meerzorg VZH (n=13) 70 60 50 40 Betrokken team Goede psycholoog Gezamenlijk gedragen zorgvisie Wekelijks overleg psychteamso 30 20 10 0 3

Auteur Opzet Resultaten Cunningham 10 V.S. Williams 11 V.S. Skovdahl 12 Zweden Skovdahl 13 Zweden Zeller 14 Zwitserland Egan 15 Canada Landreville 16 Canada Chrzescijanski 17 Australië COR Videoobs (45 sec 5 min) 4 verschillende momenten Bepaling: RTC, elderspeak, ETRS COR Videoobs (1 10 min) Badmomenten Bepaling: ETRS door 20 getrainde vrijw. INT (6090 min) Analyse via phenomenologicalhermeneutic approach INT (80 120 min) Stimulated recall interviews n.a.v. videoobs van badmomenten INT (6090 min) Vijf focusgroepen Thema s: 1) etiologie agressie, 2) omgaan met bewoners, en 3) omgaan met de situatie LONG Afname levensloop Bepaling: agressie (2uurs interval) 14 dagen voor en 21 dagen na levensloop Celeration line analysis LONG AGI programma (T 0 en na 2 maanden (T 2 )) Bepaling: LONG Use of behavioral techniques for managing agitation Selfef\icacy at managing agitation Staff Statisfaction CMAI ERIC training (T 0 en na 6 weken (T 6 )) Bepaling: BAGS Aggression Scale Attitude to ESMI Care Scale Pearson correlatie: positief: elderspeak en RTC (r = 0,93, p = 0,03), en controlerende toon en RTC (r = 0,96, p = 0,022) negatief: RTC en zorgzame toon (r = 0,67, p = 0,17) en RTC en respectvolle toon (r = 0,84, p = 0,08) Pearson correlatie: controlerende toon en RTC (r = 0,49, p < 0,05) Groep 1 (minder agressie): persoonsgericht werken, \lexibel/re\lectief, gericht op preventie, voelen zich gesteund, training gehad, vpk aanwezig Groep 2 (meer agressie): taakgericht werken, nietre\lectief, gericht op curatie, voelen zich niet gesteund, geen training gehad, vpk afroepbaar indien nodig Meer agressie bij taakgericht werken (unit II) Minder agressie bij re\lecterend werken en behouden van positieve interactie; tijdens het baden en daarna (unit I) Oorzaken agressie: werken onder tijdsdruk, gebrek aan zorgzaamheid (presentie), angst voor de bewoner Omgaan met agressie: patiënt en zijn gewoonten en behoeften kennen, op zoek gaan naar oplossingen, kalmeren en a\leiden Afname in verbale agressie bij bewoner 1 Afname in verbale en fysieke agressie bij bewoner 2 Afname in hoeveelheid en frequentie van verbale agitatie (beiden p< 0,01) Personeel voelt zich meer effectief in management van agitatie na AGI Geen signi\icant verschil in BAGS Aggression Scale: Frequentie van episodes (gemiddeld): 32,23 (T 0 ) versus 28,09 (T 6 ) Intensiteit (gemiddeld): 18,63 (T 0 ) versus 18,33 (T 6 ) Determinanten an1psycho1ca (psychofarmaca) gebruik Meer psychofarmaca bij probleemgedrag Meer anepsychoeca/anxiolyeca bij werkdruk verzorgend personeel Minder anedepressiva bij meer handen aan het bed Meer hypnoeca bij vollere huiskamers Meer anepsychoeca bij minder tevreden personeel, grotere verpleeghuizen en hogere urbanisaeegraad Dokters beschrijven externe druk Hoge verwachengen van effect (>50%) Na start AP: eerder verslechtering dan verbetering. Cultuur: missie/visie instelling (hoe kijken naar we aan tegen PG) sfeer afdeling (inricheng) deskundigheid team (scholing, niveau, FTE s, kennis en kunde psychosociale intervenees) aftude afdeling (benaderinsgerichtheid) aftude verzorging Cultuur: aftude verzorging speciale doelgroep: leerling niveau3: ze raken je je kunt je façade niet meer ophouden je moet van de doelgroep houden/je moet veel plezier hebben in het werk, anders hou je het niet vol Scriptie: Agressie in het verpleeghuis: Rol van de attitude van verzorgend personeel Literatuurstudie waarbij gezocht werd in de volgende databases: Pubmed, CINAHL, PsycINFO en Cochrane database Wendy Beks 2014 VOSON 4

Scriptie: Agressie in het verpleeghuis: Rol van de attitude van verzorgend personeel: Twee studies toonden een correlatie tussen communicatie en agressie. Twee andere studies zagen een afname van agressie bij persoonsgericht werken itt taakgericht werken. Uit één studie bleek dat het verzorgend personeel niet altijd in staat is bepaalde cues op te vangen om agressie te voorkomen. Het belang van trainingen en het kennen van de levensloop werd in weer twee andere studies aangetoond 5

Determinanten van voorschrijven Vaker psychofarmaca bij: probleemgedrag depressieve symptomen agitaee, agressie, bedreigingen (nachtelijke) onrust psychiatrische stoornissen opname vanuit andere instelling meer nood bij verzorgenden Minder vaak psychofarmaca bij: cardio/cerebrovasculaire aandoeningen eindfase van leven meer personeel Wisselend vaker/minder vaak psychofarmaca op basis van: geslacht leegijd mate van ahankelijkheid aantal bedden op afdeling Conceptual framework of factors related to PD prescrip1on for NPS in NH residents with demen1a probleemgedrag intern psychofarmaca mindset Bedankt voor uw aandacht. kennis & ervaring Vragen? communicaee & samenwerking externe mogelijkheden/beperkingen extern Smeets et al. JAMDA 2014;15(11):835-840. 6