Geen. Geen. Disclosure belangen spreker Euthanasie, GGz en herstel. (potentiële) belangenverstrengeling

Vergelijkbare documenten
Robert Meijburg, VSggz & opleider Parnassia Groep

IRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg

Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht

POLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL

Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp. Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde

Wie zijn SCEN-artsen? Bregje Onwuteaka-Philipsen Isis van Gennip Roeline Pasman

Op zoek naar herstel

Belangrijke woorden Herstel Centraal

herstelgerichte visie als leidend principe Hoe doe je dat

Herstel bij ouderen. Tienen 19 oktober 2018 Ann Callebert

Toegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen. Peter Verhaak.

BEOORDELING: EEN ZOEKTOCHT NAAR EEN ANDER LEVEN DRS. ENNO TROMPERT DRS. CORA VAN DER SEL (LID CENTRALE CLIËNTENRAAD UWV ) EN LEDEN ADVIESRAAD KCVG

(ernstige) psychische aandoeningen

Wilsbekwaamheid en euthanasie. Prof.dr. Guy Widdershoven, afdeling Metamedica, VUmc

Workshop 1. Op de grens: hoe om te gaan met een verzoek om euthanasie?

Euthanasie bij psychiatrische problematiek, kan dat? Gerty Casteelen, psychiater levenseindekliniek

Herstelondersteunend behandelen. Door Jos Dröes, psychiater np Stichting Rehabilitatie 92 Utrecht

Het discours van zelfmanagement

EUTHANASIE EN OUDEREN: dilemma s (in de praktijk) EUTHANASIE EN OUDEREN: dilemma s (in de praktijk) EUTHANASIE EN OUDEREN: dilemma s (in de praktijk)

Euthanasie en dementie. Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht

Bruggen tussen wetenschap, ervaring en praktijk?

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Disclosure belangen spreker D.A. Smit, MSc De kracht van depressie. Inzet van ervaringskennis, -deskundigheid en zelfmanagement bij depressies.

(potentiële) belangenverstrengeling

Een moeilijke beslissing en dat moet het ook blijven. Paul Schnabel Universiteit Utrecht 22 november 2017, KNMG/SCEN

Ruimte en grenzen bij euthanasie. Eric van Wijlick beleidsadviseur

Is het depressie? Dr. M. Zuidersma, UMCG of is het een onderliggend neurodegeneratief beeld? Maar is dit wel zo? Disclosure belangen spreker

Herstel gericht werken Een gezamenlijk item bij de SGGZ (Dimence) en BGGZ (Mindfit)

PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg

Thema avond euthanasie en dementie Ad Römkens: voorzitter commissie ethiek geestelijk verzorger, zorgethicus

Voltooid leven een debat vol misverstanden

Zelfmoordpreventie bij kind en jeugd. 30 oktober 2018 Judith de Heus Manager hulpverlening

Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie

Herstelondersteunend omgaan met mensen met psychische aandoeningen

Dit euthanasiedebat dwingt tot verfijning en nuance

Sprekers: Cobie van Beuzekom, verpleegkundig specialist Petra Buvelot, nurse practitioner

Zorgstandaard. Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out. San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017

Ervaringen met hulp bij zelfdoding/euthanasie in de psychiatrie. Factcongres 17 september 2015

De CAMS Workshop REMCO DE WINTER, KD ACUUT DAG VAN DE INHOUD ROTTERDAM 29 SEPTEMBER

Voorbereiding ZAG. Herstel ondersteunend werken

voorkomen? VPP-UIZP studiedag 20 juni 2013

Disclosure belangen spreker

Een multideskundige ecommunity ter ondersteuning van ernstige psychische aandoeningen

Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen

Meer zicht op ieders inbreng

NAH & Ervaringsdeskundigheid. Kick-off Hersenletselcentra Eindhoven 3 juli 2014

Hulp bij zelfdoding. Informatie voor cliënten en hun familie/naasten

De CAMS Workshop R E M C O D E W I N T E R, S G A C U U T N I E N K E K O O L, S G P E R S O O N L I J K H E I D S S T O O R N I S S E N

Juridische grenzen van de POH GGZ en huisarts. Mr. C.D. Wallis Msc. (Kees Wallis Drs. I.A. de Vries (Ietje de Vries)

Disclosure belangen spreker

ADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG

3/12/2014 DE THERAPEUTISCHE RELATIE UITGANGSPUNTEN IN 2005 EN VANDAAG. Fundamentele component van kwaliteitsvolle therapie en zorg

De kracht van het netwerk

Symposium dementie Samen anders denken, èn doen!

ecember 2016 Welkom Werkgroep Begeleidingsarrangementen Over de totstandkoming van het arrangement

Feiten en Fabels. Willeke Stadtman Arts Levenseindekliniek

Wensen rond de laatste levensfase

Antipsychoticastudie en bewegingsstoornissen. Vilans, 31 Januari 2019 Marie-Louise Hoekstra & Sylvie Beumer

NAH & Ervaringsdeskundigheid. Aftrap Hersenletselcentra 27 juni 2014

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie

Bewegen in het dagelijks leven Van wetenschappelijke inzichten naar praktijkproducten ontwikkelen met en voor de praktijk

Workshop Positie en betekenis van de second opinion voor bedrijfsartsen. BG-dagen mei Han Hullen en Pim Berkhout

MENSEN DIE LANGDURIG IN EEN GGZ INSTELLING VERBLIJVEN. Drs. Irma de Hoop Verpleegkundig specialist GGZ Opleider VS GGZ Voorzitter V7 VN VS

Zelfregie met Resource Group in FACT. Berber van der Vleugel 13 maart 2015 Zwartsluis

Agenda. Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen. Wetten. Keuzes aan het einde van het leven

Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018

Heterogeniteit van suïcidaal gedrag

Samen Beslissen in de laatste levensfase

Zorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg

Dia 1. Dia 2 ISABELLE MUNSTERMAN. Dia 3. SPEEDPRESENTATIES Deel 2. Droge maand onderzoek: wat doet een maand geen alcohol met je gezondheid?

De juridische context van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl)

Terugdringen van vrijheidsbeperkingen (?)

Motiverende Gespreksvoering

Scen. Malaga 2014 Petrie van Bracht en Rob van Lier scenartsen

Inleiding. Wat is euthanasie? Euthanasie bespreekbaar

INTER-PSY Lente Symposium

Arbeidsrehabilitatie en herstel

Euthanasie en hulp bij zelfdoding. Folder voor cliënten en hun familie/naasten

Klinische behandelingen voor volwassenen met ASS

Euthanasie in de psychiatrie: de rol van de SCEN-arts. Remco Dijkstra 22 november 2017

Symposium dementie Samen anders denken, èn doen!

Ouderenmishandeling en geriatrische zorg

dasfwefsdfwefwef Euthanasie

Disclosure belangen sprekernaam:

Als t leven niet meer zo rooskleurig is Euthanasiewens bij M. Parkinson Rol voor jou als hulpverlener?

Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017

dansen in de regen Beweging in de relatie; onrust, verwijdering of? Mijke Ulrich Sociaal Pedagogisch Hulpverlener Ervaringswerker

Het toetsingsproces toegelicht

Effect van Planetree op kwaliteit en tevredenheid, wetenschappelijk aangetoond?

INVLOED VAN INZICHT OP HET BELOOP VAN DE OBSESSIEVE-COMPULSIEVE STOORNIS

E. Snippe en F. Bos

11 februari Rob Bruntink

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing. Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance

De CAMS Workshop REMCO DE WINTER & MARIEKE DE GROOT

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Euthanasie bij uitzichtloos psychisch lijden omwille van een psychiatrische stoornis

De CAMS Workshop REMCO DE WINTER

CAHAG 2016 Simone van den Hil

Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose

Transcriptie:

Disclosure belangen spreker Euthanasie, GGz en herstel (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk 175 Geen Geen

Wat gaan we doen? Aan het einde van deze sessie: Ken je voorbeelden waarop de geschiedenis van invloed is geweest over ons denken over euthanasie. Ben je bekend met een aantal ontwikkelingen binnen de GGz t.a.v. euthanasie. Heb je kennis gemaakt met een bekende benaderingswijze in relatie tot patiënten van de GGz in een euthanasietraject. Titel van het document 2

Euthanasie GGz en herstel

Euthanasie en GGZ

2018 Trend: na een jarenlange stijging een lichte daling. Titel van het document 6

jaar Psychiatrische aandoening dementie Kanker Aandoeningen zenuwstelsel Opeenstapeling ouderdomsaandoendingen Longaandoeningen Combinatie van aandoeningen/ overig totaal 2010 2 (0,1%) 25 (0,8%) onbekend * 2548 (81,2%) 75 (2,4%) onbekend * 486 (15,5%) 3136 2011 13 (0,4%) 49 (1,3%) onbekend * 2729 (73,9%) 205 (5,5%) onbekend * 699 (18,9%) 3695 2012 14 (0,3%) 42 (1,0 %) Niet bekend 3251 (77,6 %) 257 (6,1%) 152 (3,6%) 472 (11,2%) 4188 2013 42(1,0%) 97 (2,2%) 251 (5,7%) 3581 (74,2 %) 294 (6,1%) 174 (3,6%) 390 ( 8,1%) 4829 2014 41 (0,8%) 81 (1,5%) 257 (4,8%) 3888 (73,3 %) 317 (6,0%) 184 (3,5%) 538 (10,1%) 5306 2015 56 (1,0%) 109 (1,9%) 183 (3,3%) 4000 (72,5%) 311 (5,6%) 207 (3,8 %) 650 ( 11,8%) 5516 2016 60 (1,0%) 141 (2,3%) 244 (4,0%) 4137 (67,9%) 411 (6,7%) 214 (3,5%) 884 (14,5%) 6091 2017 83 (1,2%) 169 (2,6%) 293 (4,4%) 4236 (64,3%) 374 (5,7%) 226 (3,4%) 1204 (18,3%) 6585 2018 67 (1,1%) 146 (2,4%) 205 (3,3%) 4013 382 (65,6%) 189 (3,1%) 1124 (18,3%) 6126

Titel van het document 8

Titel van het document 9

Vrijwillig en weloverwogen verzoek. Uitzichtloos en ondragelijk lijden. Informeren over de vooruitzichten. Geen redelijke andere oplossing. Raadplegen van een onafhankelijk arts. Medisch zorgvuldig handelen. Titel van het document 10

Euthanasie en Ggz Wat is het verschil tussen euthanasie, en (chronische) suïcidaliteit? Welke termijn stel je aan uitzichtloos lijden? Wat doet een psychiatrische stoornis als depressie, persoonlijkheidsstoornis of verslaving met de wilsbekwaamheid? Is het moreel verantwoord om de situatie van een pakweg 30 jarige patiënt uitzichtloos te noemen en geen redelijk alternatief te kennen?

Euthanasie en GGz II wilsbekwaamheid = beslissing bekwaam = overzicht bekwaam = Wil kunnen uiten. Gesprek en informatie kunnen begrijpen. Gevolgen kunnen overzien en benoemen. Wens kunnen motiveren en kunnen afwegen.

Euthanasie en GGZ III Samenspel tussen twee mensen Zelfbeschikking Weldoen/ barmhartigheid/ zo min mogelijk willen schaden. Conflict van plichten en universele waarden.

British Medical Journal (Thienpont, Verhofstadt, Van Loon, et al), 2015

overlevers twijfelaars Hernieuwde energie Titel van het document 15

Dillema s Vraag om euthanasie kan een symptoom zijn van (on)behandelbaar lijden. Euthanasie, of langdurig suïcidaal.

Titel van het document 18

Doorbehandelen of opgeven? De hulpvrager is als een overlevingskunstenaar die ondanks alle tegenslagen en beperkingen dag in dag uit door het leven balanceert. Ann Callebert Titel van het document 19

De hulpverlener: 1. Heeft een houding van hoop en optimisme en straalt dat uit, 2. Is present (aandachtig aanwezig), 3. Gebruikt zijn professionele referentiekader op een terughoudende en bescheiden wijze, 4. Maakt ruimte voor, ondersteunt het maken van en sluit aan bij het eigen verhaal van de cliënt, 5. Herkent en stimuleert het benutten van eigen kracht van de cliënt (empowerment), zowel individueel als collectief, 6. Erkent, benut en stimuleert de ervaringskennis / ervaringsdeskundigheid van de cliënt, 7. Erkent, benut en stimuleert de ondersteuning van de cliënt door belangrijke anderen, 8. Is gericht op het verlichten van lijden en het vergroten van eigen regie en autonomie. Boevink e.a. (2009) Tijdschrift voor rehabilitatie. Titel van het document 20

Herstelgroep euthanasie Gelijkgestemden in een groep, Begeleiding door een professionele ervaringswerker, Elke deelnemer heeft een externe buddy nodig. Wie is verantwoordelijke voor het therapeutisch milieu? Wat te doen bij crisis? Verzet tegen herstelgedachte. ---------------------------------------------------- Een voorwaarde: wees bereid te gaan staan voor de mogelijkheid tot herstel. Titel van het document 21

Voorlopige uitkomst Absolute meerwaarde van ervaringsdeskundige, boven een professionele therapeut. Groepsgeheim, vrijwel absoluut. Grenzen stellen, buiten de groepsuren zijn we niet verantwoordelijk voor elkaar. Aandacht voor herstel, waarbij klinisch herstel een ondergeschikte rol speelt. Op initiatief van de deelnemers: huiswerk. Titel van het document 22

Euthanasie en (natuurlijk) herstel?

Wat hebben we gedaan? Ken je: voorbeelden waarop de geschiedenis van invloed is geweest over ons denken over euthanasie? Ben je bekend met ontwikkelingen binnen de GGz t.a.v. euthanasie? met een bekende benaderingswijze in relatie tot patiënten van de GGz in een euthanasietraject? Titel van het document 24