ZEEUWSE ARBEIDSMARKTMONITOR ZORG EN WELZIJN

ZEEUWSE ARBEIDSMARKTMONITOR ZORG EN WELZIJN KWARTAAL 2011-3 ViaZorg, november 2011

Inhoud Inleiding... 3 Werkgelegenheid... 4 Personeelskenmerken... 5 Trend aantal werkzame personen... 5 Aantal werkzame personen per sector... 5 Gemiddelde leeftijd en verdeling over de leeftijdscategorieën... 6 Verdeling over de deeltijdcategorieën... 7 Tevredenheid personeel... 7 Landelijk ziekteverzuimpercentage... 8 Vacatures op ZZ.nl... 9 Aanbod... 9 CV s op ZZ.nl... 9 Ontwikkeling werkloosheid in Zeeland... 10 Vraag versus aanbod... 11 Vacatures en CV s per functiegroep... 11 Vacatures en CV s per sector... 11 Vacatures en CV s per subregio... 12 Opleidingen... 13 BPV-plaatsen... 13 Slot... 14 Bronnen... 16 De Zeeuwse Arbeidsmarktmonitor Zorg en Welzijn wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Provincie Zeeland. Pagina 2 van 16

Inleiding Deze Zeeuwse Arbeidsmarktmonitor Zorg en Welzijn over het derde kwartaal van 2011 bevat cijfers en trends op het gebied van werkgelegenheid, personeelskenmerken, vraag en aanbod en opleidingen. Tevens wordt er een blik in de toekomst geworpen over het verloop van het aantal vacatures en de werkloosheid. De belangrijkste bronnen die voor deze monitor werden gebruikt zijn te vinden onder de rubriek Bronnen. Enkele bevindingen voor de zorg- en welzijnssector in Zeeland zijn: Verwacht wordt dat de werkgelegenheid in Zeeland weer zal gaan stijgen. De grootste groei vindt plaats in de zorg- en welzijnssector en zakelijke dienstverlening. In 2011-2 werken er ruim 26.700 medewerkers in de zorg- en welzijnssector. Dat is een stijging van 1,3% ten opzichte van vorig kwartaal. Het aandeel werknemers in de sectoren verpleging en verzorging, overige zorg en kinderopvang zijn in de afgelopen 5 jaar toegenomen. Het aandeel medewerkers in de ziekenhuizen en thuiszorg nam af. Het aandeel 50-plusssers in de zorg- en welzijnssector is de afgelopen 5 jaar fors toegenomen. Was in 2006 nog 26% van de werknemers ouder dan 50 jaar, in 2011 is dat bijna 32%. In 2011-2 werkt 22% van de werknemers fulltime, in 2006 was dat nog 25%. Het percentage mensen dat een contract van minder dan 12 uur per week heeft, is toegenomen van 23% naar 28%. Eind september 2011 stonden er anderhalf keer zoveel vacatures op ZZ.nl als vorig jaar in dezelfde periode. Er zijn 280 nieuwe vacatures geplaatst in 2011-3, dat is 20% meer dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Het aantal nieuw geplaatste CV s in het derde kwartaal van 2011 op ZZ.nl is ongeveer gelijk aan dat van vorig jaar. 4% van de Zeeuwse beroepsbevolking is werkloos (bijna 7.000 mensen). Ongeveer de helft van deze groep is 45 jaar of ouder. 27% van de werkzoekenden zoekt een beroep in de verzorgende en dienstverlenende sector. In 2010 had Zeeland het laagste werkloosheidcijfer van de hele Europese Unie. Discrepanties tussen vraag en aanbod zijn er vooral voor verzorgend personeel, maar ook voor verpleegkundige, (para)medische en facilitair/huishoudelijke functies. Hierbij worden meer vacatures aangeboden dan er aanbod aan CV s is op ZZ.nl. Het omgekeerde geldt voor sociaal culturele, maatschappelijke en administratief/secretariële functies. De meeste vacatures staan open in de VVT sector, de minste in de kraamzorg. In de subregio s Walcheren en de Bevelanden zijn de meeste vacatures geplaatst en tevens de meeste CV s. Ongeveer een kwart van alle jongeren kiest jaarlijks voor een zorg- of welzijnsopleiding. Behalve voor helpende niveau 2 en pedagogisch werker niveau 4 zijn er over het algemeen voldoende stageplaatsen beschikbaar voor de Zeeuwse zorg- en welzijnsopleidingen. Vanwege een lichte stijging in het aantal banen en de vergrijzing van de beroepsbevolking wordt voor Zeeland in 2011 en 2012 een toename in het aantal vacatures verwacht. Als gevolg daarvan wordt verwacht dat de werkloosheid zal dalen. Pagina 3 van 16

Werkgelegenheid Na een aantal jaren van krimp in de werkgelegenheid zal de werkgelegenheid in Zeeland weer stijgen, zo voorspelt het UWV WERKbedrijf medio 2011. 1 De grootste groei van het aantal banen vindt plaats in de sectoren zorg en welzijn en zakelijke dienstverlening. In figuur 1 wordt de verwachte banengroei 2011 en 2012 voor een aantal geclusterde sectoren getoond. De zorg- en welzijnssector maakt hierin deel uit van het cluster collectieve sector. Figuur 1 Verwachte werkgelegenheidsontwikkeling in Zeeland, 2011 en 2012 Bron: UWV WERKbedrijf Arbeidsmarktprognose 2011-2012, juni 2011 1 In hoeverre deze voorspelling zal uitkomen en of de huidige teruggang in de economie voldoende is verdisconteerd, zal uiteraard later moeten blijken. Pagina 4 van 16

Personeelskenmerken In de rubriek Personeelskenmerken worden cijfers gepresenteerd met betrekking tot het aantal werkzame personen in zorg en welzijn (ook per sector), leeftijdsverdeling, verdeling over de deeltijdcategorieën, tevredenheid van het personeel en ziekteverzuim. Trend aantal werkzame personen In figuur 2 wordt de trend van het aantal personen dat werkzaam is in de Zeeuwse zorg- en welzijnssector in beeld gebracht. In Zeeland werken er in 2011-2 2 26.718 medewerkers in de zorg- en welzijnssector. Dat is een stijging van 335 medewerkers (1,3%) ten opzichte van het vorige kwartaal. De (lichte) daling die we de voorgaande twee kwartalen hebben gezien, zet zich dus niet voort. Ook landelijk blijft het aantal werknemers groeien. In 2011-2 was er een groei van 1,1% ten opzichte van het kwartaal ervoor (1.242.602 medewerkers in 2011-2). Figuur 2 Trend aantal werknemers in zorg en welzijn in Zeeland Bron: PGGM, bewerkt door ViaZorg Aantal werkzame personen per sector In figuur 3 is de huidige verdeling van werknemers over de verschillende sectoren vergeleken met de verdeling van 5 jaar geleden. In de figuur is te zien dat het aandeel medewerkers in de verpleging en verzorging, overige zorg en kinderopvang in de afgelopen 5 jaar is toegenomen. Het aandeel medewerkers in de algemene ziekenhuizen en thuiszorg is juist afgenomen. Het aandeel medewerkers in de overige sectoren (GGZ, gehandicaptenzorg, jeugdhulpverlening, overig welzijn) is ongeveer gelijk gebleven. 2 Omdat de cijfers afkomstig uit de PGGM dataset met een vertraging van minimaal 6 weken worden aangeleverd, worden in deze Arbeidsmarktmonitor de cijfers van het voorlaatste kwartaal weergegeven in plaats van het laatste kwartaal. Pagina 5 van 16

Figuur 3 Aantal werknemers verdeeld naar sector 2006-2 en 2011-2 Bron: PGGM, bewerkt door ViaZorg Gemiddelde leeftijd en verdeling over de leeftijdscategorieën De gemiddelde leeftijd van werknemers in de Zeeuwse zorg- en welzijnssector is 42 jaar. Vijf jaar geleden was dat nog 41 jaar. In figuur 4 wordt het aantal medewerkers verdeeld over de verschillende leeftijdscategorieën in 2011-2 en 2006-2 weergegeven. Het aandeel jongeren tot 24 jaar is licht toegenomen, het aandeel 50-plussers fors. In 2006-2 bedroeg het aandeel 50-plussers 26%, vijf jaar later bijna 32%. Het aandeel werknemers tussen de 30 en 49 jaar is in vijf jaar tijd afgenomen van 54% naar 47%. Voornamelijk de thuiszorg en verpleging en verzorging hebben te maken met een groot aandeel 50-plussers. Figuur 4 Aantal medewerkers per leeftijdscategorie Bron: PGGM, bewerkt door ViaZorg Pagina 6 van 16

Volgens gegevens van het UWV WERKbedrijf 3 heeft in Zeeland de zorg- en welzijnssector, samen met de sectoren overheid, onderwijs, vervoer en telecom en de bouw het grootste aantal werknemers van 55 jaar en ouder. Verdeling over de deeltijdcategorieën In figuur 5 is de verdeling van medewerkers over de verschillende deeltijdcategorieën voor 2006-2 en 2011-2 weergegeven. Ten opzichte van 5 jaar geleden werken er nu naar verhouding minder mensen fulltime (>30 uur per week), namelijk 22% ten opzichte van 25% in 2006. Het aandeel mensen dat een contract van minder dan 12 uur per week heeft, is fors toegenomen van 23% in 2006-2 naar bijna 28% in 2011-2. Figuur 5 Medewerkers per deeltijdcategorie Zeeland 2006-2 en 2011-2 Bron: PGGM, bewerkt door ViaZorg Tevredenheid personeel Voor de nodige instroom en behoud van personeel in de zorg- en welzijnssector is het belangrijk om te weten in welke mate het zittend personeel tevreden is met het werk en welke mogelijke verbeterpunten er zijn. Een landelijke enquête van zorgverzekeraar Menzis 4 en de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland geeft daar een inkijk in. In deze monitor geven wij een aantal conclusies uit dit onderzoek weer. Bijna de helft van de ruim 3.400 geënquêteerde zorgmedewerkers geeft aan dat men minder goede zorg kan leveren door tijdgebrek. 15% vindt zelfs dat het niet de zorg kan leveren die de patiënt nodig heeft. Voor de komende vier jaar verwachten veel medewerkers een afname van de kwaliteit van de zorg. 66% verwacht dat er te weinig geld beschikbaar is voor de zorg, 55% verwacht dat de werkdruk te hoog wordt en 48% verwacht dat er te veel administratieve procedures zijn. Vooral in de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg zijn werknemers vaker negatief over de verwachting van de kwaliteit van de zorg. Werknemers uit deze sectoren scoren ook negatiever op scholing en werkplezier. Knelpunten die volgens de ondervraagden snel verbeterd moeten worden, zijn verlagen van de werkdruk (64%), kwaliteit van de zorg (61%), werkplezier binnen de zorg (37%) en persoonlijke ontwikkeling en begeleiding daarin (33%). 3 UWV WERKbedrijf - Regionale Arbeidsmarktschets, Arbeidsmarktregio Zeeland, juli 2011 4 Menzis, V&VN Nationale enquête Werken in de Zorg 2011 Pagina 7 van 16

Ruim een derde van de geënquêteerden ervaart spanning op het werk (35%). Bij de ouderenzorg en de geestelijke gezondheidszorg is dat vaker dan gemiddeld. Als oorzaak wordt in deze sectoren tijdsdruk genoemd. Ziekenhuismedewerkers noemen vaker wisseldiensten als oorzaak van psychische belasting. Daarnaast heeft een op de vijf medewerkers last van fysieke pijn na afloop van de werkdag. Van de mensen die aangeven dat ze knelpunten ervaren, zegt meer dan 60% dat er geen ondersteuning vanuit de werkgever is. 53% beoordeelt het plezier op het werk als goed, voor de eerstelijnszorg is dat zelfs tweederde. Veertig procent beoordeelt het plezier als voldoende. De ouderenzorg en GGZ scoren wat lager op plezier in het werk. Ruim de helft van de medewerkers heeft de kans zich persoonlijk te ontwikkelen. Iets meer dan de helft wil graag scholing krijgen en is bereid dat in eigen tijd te doen. Voorwaarde is dan wel dat de werkgever de opleiding vergoedt. Van alle mensen die in de zorg werken zegt 14% te overwegen de zorg te verlaten en ander werk te willen doen, 36% overweegt dit misschien. Deze resultaten zijn vergelijkbaar met die van vorig jaar. Ruim een derde heeft regelmatig (één keer per maand of vaker) te maken met agressie binnen de zorg. Landelijk ziekteverzuimpercentage Op azwinfo.nl staan de landelijke verzuimcijfers tot en met 2010 weergegeven. Uit deze gegevens blijkt dat het verzuimcijfer in de WJK (5,5%) iets hoger ligt dan in de zorgsector (5,3%). Het verzuim is het hoogst in verpleeg- en verzorgingshuizen en is het laagst in de ziekenhuizen (zie tabel 1). Actuele regionale cijfers volgen in monitor 2011-4. Tabel 1 Ontwikkeling landelijk ziekteverzuim (excl. zwangerschapsverlof) 2010 2009 2008 % % % Ziekenhuizen (niet academisch) 4,5 4,5 4,5 GGZ 5,0 4,9 5,1 Gehandicaptenzorg 5,7 5,7 5,7 Verpleeg en verzorgingstehuizen 6,0 6,2 6,3 Totaal Zorgbranches 5,3 5,4 5,5 WMD 5,8 4,3 4,9 Jeugdzorg 5,4 5,6 6,0 Kinderopvang 5,2 4,9 5,5 Totaal WJK 5,5 4,8 5,4 Totaal alle economische sectoren 4,4 4,3 4,3 Bron: www.azwinfo.nl Pagina 8 van 16

Vacatures op ZZ.nl Eind september 2011 stonden er 111 vacatures open op ZZ.nl (waarvan 2 voor vakantiewerk en 12 voor vrijwilligerswerk 5 ). Vorig jaar was de stand aan het einde van de maand september 74 vacatures (1 vakantiewerk, 0 vrijwilligerswerk). Gemiddeld stonden er in het derde kwartaal van 2011 125 vacatures op ZZ.nl. Dit is aanzienlijk hoger dan de gemiddelde vacaturestand in dezelfde kwartalen van 2010 (86 vacatures) en 2009 (81). In het derde kwartaal van 2011 zijn er 280 nieuwe vacatures geplaatst op ZZ.nl. Dat zijn er minder dan in het tweede kwartaal van 2011 (357), maar dat heeft waarschijnlijk met seizoensinvloeden (zomervakantie) te maken. Vergeleken met het derde kwartaal van 2009 en het tweede kwartaal van 2010 is wel een duidelijke toename waar te nemen (zie figuur 6). Figuur 6 Nieuw geplaatste vacatures op ZZ.nl Bron: ViaZorg (ZZ.nl) Voor het aantal vacatures uitgesplitst naar functie, sector en subregio wordt verwezen naar het hoofdstuk Vraag versus aanbod. Aanbod Aan de hand van cijfers over het aanbod van CV s op de vacaturesite ZZ.nl en de ontwikkeling van de werkloosheid in Zeeland kan inzicht worden verkregen in het aanbod van geschikt personeel in de zorg- en welzijnssector. CV s op ZZ.nl Op ZZ.nl kunnen werkzoekenden hun CV plaatsen. Eind september 2011 stonden er 128 CV s gepubliceerd op ZZ.nl. In het derde kwartaal van 2011 zijn 121 nieuwe CV s geplaatst. Dat zijn er ongeveer evenveel als in hetzelfde kwartaal vorig jaar (122) maar minder dan in 2009-3 (133) (zie figuur 7). 5 Sinds februari 2011 kunnen er ook vacatures voor vrijwilligers op ZZ.nl worden geplaatst. Pagina 9 van 16

Figuur 7 Nieuw geplaatste CV s op ZZ.nl Bron: ViaZorg (ZZ.nl) Voor aantal CV s uitgesplitst naar functie, sector en subregio wordt verwezen naar het hoofdstuk Vraag versus aanbod. Ontwikkeling werkloosheid in Zeeland In Zeeland waren eind september van dit jaar 6.996 mensen ingeschreven bij het UWV als niet-werkend werkzoekend (nww) 6. Dat komt neer op 4,0% van de Zeeuwse beroepsbevolking. Zeeland is de provincie met het laagste percentage nww in Nederland. Landelijk is 5,8% van de beroepsbevolking werkloos. De werkloosheid is ten opzichte van vorig jaar gedaald met 484 personen, ofwel 6,5%. De daling in de afgelopen 12 maanden heeft zich vooral voorgedaan bij de nww met een opleiding op basisonderwijs-niveau. Het aantal nww in de arbeidsmarktregio Zeeland is het hoogst voor de beroepsgroepen productiemedewerkers, chauffeurs, interieurverzorgers, hulpkrachten horeca en verzorging en receptionisten en administratieve employés. Eind september 2011 is 52% van de niet-werkende werkzoekenden 45 jaar of ouder, terwijl 13% jonger dan 27 jaar is. Het aantal jongeren in het nww-bestand is echter een onderschatting van de werkelijke jeugdwerkloosheid, omdat werkzoekende jongeren die geen recht op een uitkering hebben, niet verplicht zijn zich als werkzoekende in te schrijven. Van de totale groep nww zocht eind september 29% werk in de techniek en industrie, 27% in de verzorgende en dienstverlenende beroepen en 21% in de economisch-administratieve beroepen. De werkloosheid is het hoogste in de gemeente Terneuzen (5,9%) en het laagste in de gemeente Kapelle (1,9%). Uit onderzoek van Eurostat 7 blijkt dat de provincie Zeeland in 2010 het laagste werkloosheidscijfer had van de hele Europese Unie: 2,7%. Zeeland zit daarmee flink onder het Europese gemiddelde van 9,6%. In 2010 waren iets meer vrouwen dan mannen in Zeeland op zoek naar een baan. Het aantal onderzochte jongeren in Zeeland was te klein om er een percentage voor te kunnen berekenen. In 2009 had Zeeland met 2,1% ook al het laagste werkloosheidscijfer. 6 UWV WERKbedrijf - Basisset Regionale Arbeidsmarktinformatie Arbeidsregio Zeeland, september 2011. 7 Eurostat Newsrelease 24 November 2011. Pagina 10 van 16

Vraag versus aanbod Om een indicatie te hebben in welke mate vraag en aanbod met elkaar overeenkomen, wordt in deze monitor het totale aantal vacatures dat in 2011-3 op ZZ.nl is geplaatst, afgezet tegen het aantal nieuw geplaatste CV s 8. Vacatures en CV s per functiegroep In figuur 8 is per functiegroep het aantal nieuw geplaatste vacatures in 2011-3 afgezet tegen het aantal nieuw geplaatste CV s. Net als in voorgaande kwartalen wordt in ongeveer een op de vijf vacatures naar verzorgend personeel (niveau 3 IG) gevraagd, terwijl het aanbod aan CV s voor deze functies vele malen lager ligt. Ook bij verpleegkundige, (para)medische en facilitair/huishoudelijke functies is er veel meer vraag naar personeel dan aanbod. Het omgekeerde geldt voor sociaal culturele, maatschappelijke en administratief/secretariële functies. Hierbij overstijgt het aanbod aan personeel de vraag. Figuur 8 Nieuw geplaatste vacatures en CV s 2011-3 per functiegroep Bron: ViaZorg (ZZ.nl) Vacatures en CV s per sector In figuur 9 worden de nieuw geplaatste vacatures over 2011-3 afgezet tegen het aantal nieuw geplaatste CV s per sector. De meeste vacatures die op ZZ.nl worden geplaatst zijn afkomstig uit de VVT sector. Er is bijna driemaal zoveel vacatureaanbod in deze sector als het aanbod aan CV s. In de sectoren kinderopvang/peuterspeelzalen, GGZ, jeugdzorg en welzijn/maatschappelijk werk zijn er veel CV s geplaatst terwijl het aanbod aan vacatures daar gering is. 8 Omdat werkgevers en sollicitanten per vacature/cv meerdere functiegroepen en sectoren kunnen aanvinken, kan het beeld enigszins vertekend zijn. Pagina 11 van 16

Figuur 9 Nieuw geplaatste vacatures en CV s 2011-3 per sector Bron: ViaZorg (ZZ.nl) Vacatures en CV s per subregio In figuur 10 zijn de nieuw geplaatste vacatures over 2011-3 afgezet tegen het aantal nieuw geplaatste CV s per subregio. Net als in voorgaande kwartalen staan in Walcheren en de Bevelanden de meeste vacatures open. Ook het aanbod aan CV s is in deze regio s het hoogst. Ten opzichte van vorig kwartaal, toen er in de subregio s Zeeuws-Vlaanderen, de Bevelanden en Walcheren bijna tweemaal zoveel vacatures als CV s op ZZ.nl waren geplaatst, is het verschil tussen het aantal geplaatste CV s en het aantal vacatures kleiner geworden. Pagina 12 van 16

Figuur 10 Nieuw geplaatste vacatures en CV s 2011-3 per subregio Bron: ViaZorg (ZZ.nl) Opleidingen Het onderwijs in de sector draagt bij aan het arbeidsaanbod. Elk jaar kiest ongeveer een kwart van alle jongeren voor een zorg- of welzijnsopleiding. Stichting FluenZ coördineert ieder jaar de toewijzingen van de BPV-plaatsen voor de Zeeuwse zorgsector. Voor het in september gestarte schooljaar 2011-2012 gaat het om 993 stagiaires (190 helpenden, 210 verzorgenden, 293 verpleegkundigen MBO en 300 verpleegkundigen HBO). Vorig schooljaar ging het nog om 1.114 stagiaires. 9 BPV-plaatsen In oktober 2011 verschenen de Basiscijfers Jeugd 10. Deze cijfers brengen de actuele gegevens op het gebied van de beroepspraktijkvorming (BPV) regionaal en sectoraal in kaart. Voor de Zeeuwse zorg- en welzijnssector geldt het volgende: Voor de zorg zijn in het algemeen voldoende stageplaatsen beschikbaar. Een uitzondering is de opleiding helpende niveau 2. Voor deze opleidingsdeelnemers is het aanbod onvoldoende. In de welzijnssector zijn er voldoende stageplaatsen beschikbaar voor maatschappelijke zorg niveau 3 en 4. Een groot knelpunt is het stageaanbod voor de opleidingsdeelnemers pedagogisch werker niveau 4 en helpende niveau 2. Ook de deelnemers aan de pedagogisch werker niveau 4 jeugdzorg en sociaal 9 Voor details met betrekking tot BPV-plaatsen in de Zeeuwse zorgsector zie www.fluenz.nl. 10 UWV WERKbedrijf en Colo - Basiscijfers van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Zeeland Pagina 13 van 16

maatschappelijk dienstverlener hebben moeite om tijdig een stageplaats te vinden. Er is ruim voldoende instroom van opleidingsdeelnemers voor de arbeidsmarkt. In de regio Zeeland waren in augustus 2011 1.497 leerbedrijven voor de sectoren zorg, welzijn en sport. Sinds december 2010 is het aantal leerbedrijven in deze sectoren iets afgenomen (1.525 in december 2010). In augustus 2011 waren er 112 AKA-leerbedrijven 11 voor zorg en welzijn in de regio Zeeland. Dat zijn leerbedrijven die extra zijn toegerust om zwakkere deelnemers een stage of leerwerkplek aan te kunnen bieden. Enerzijds bieden deze bedrijven werk dat geschikt is voor niveau 1 en anderzijds is er personeel aanwezig dat extra is toegerust om deze jongeren te begeleiden. In schooljaar 2010-2011 hebben 3.445 deelnemers aan zorg en welzijnsopleidingen (zowel BOL als BBL) die in de regio wonen, ook stage gelopen in de regio. 328 deelnemers die in de regio wonen hebben stage gelopen buiten de regio en 36 deelnemers wonen buiten de regio maar hebben stage gelopen in Zeeland. De meest kansrijke beroepen in de zorg- en welzijnssector in Zeeland zijn verzorgende niveau 3, verpleegkundige niveau 4, doktersassistent niveau 4 en persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg niveau 4. Slot Economiebreed verwacht het UWV WERKbedrijf voor 2011 en 2012 in Zeeland een toename van vacatures 12. Dit is in lijn met de landelijke ontwikkelingen. De toename bestaat vooral uit vervangingsvraag, voor een deel het gevolg van de vergrijzing van de beroepsbevolking, met name binnen zorg en welzijn. Zeeland is binnen Nederland een sterk vergrijsde regio. De ouderen die de arbeidsmarkt verlaten nemen ook hun kennis en ervaring mee. Gezien het tempo en de omvang van de vergrijzing wordt het voor bedrijven en instellingen nog belangrijker om te borgen dat die kennis goed wordt vastgelegd of overgedragen. Maar de toename in vacatures wordt ook veroorzaakt door een lichte stijging van het aantal banen, voornamelijk in de zorg- en welzijnssector en zakelijke dienstverlening. Als gevolg daarvan wordt een daling van de werkloosheid verwacht. Verwacht wordt dat deze trend zich in de komende jaren voortzet. In welke mate dit daadwerkelijk zal plaatsvinden is afhankelijk van de economische ontwikkelingen. Door deze en andere ontwikkelingen zal de komende jaren sterk moeten worden ingezet op behoud van bestaand en instroom van nieuw personeel. Een extra lastige opgave als men beseft dat de potentiële beroepsbevolking afneemt. In de afgelopen jaren nam de potentiële beroepsbevolking (leeftijdsgroep van 20- tot 65-jarigen) al in 38% van de Nederlandse gemeenten in omvang af. De komende jaren komen daar steeds meer gemeenten bij, vooral gemeenten met minder dan 50.000 inwoners. Voor Zeeland is het beeld als volgt: nu al krimp in Zeeuws-Vlaanderen en tussen nu en 2030 ook in Schouwen-Duiveland. Een en ander betekent ook dat langs meerdere wegen werving van nieuwe zorg- en welzijnsmedewerkers zal moeten plaatsvinden, inspelend op de specifieke situatie van de sector en van Zeeland. Bijvoorbeeld een mogelijke verhoging van de deeltijdfactor. Zo is de deeltijdfactor van Zorg en WJK in Zeeland 0,63 ten opzichte van 0,77 van alle sectoren in Zeeland. 13 11 Arbeidsmarktgekwalificeerd Assistent 12 UWV WERKbedrijf - Regionale arbeidsmarktschets, arbeidsmarktregio Zeeland, juli 2011 13 Panteia/SEOR/Etil - RegioPortret Zeeland Arbeidsmarkt en WJK 2011 Pagina 14 van 16

Om een en ander te bereiken ligt het voor Zeeland voor de hand om in gezamenlijkheid op te trekken. De door het UWV Werkbedrijf onlangs genoemde speerpunten in de regionale samenwerking sluiten daar goed op aan: bewustwording van de toekomstige problematiek bij alle regionale arbeidsmarktpartijen ontwikkelen van een gezamenlijke regionale agenda verhogen van de arbeidsparticipatie en optimale benutting van groepen die op dit moment een gebrekkige toegang hebben tot de arbeidsmarkt interesseren van arbeidskrachten uit andere regio s om in Zeeland te komen werken en wonen. Pagina 15 van 16

Bronnen Centraal Bureau voor de Statistiek - StatLine Databank van het CBS. FluenZ www.fluenz.nl In de Stichting FluenZ werken beroepsonderwijs, de zorgsector en Calibris samen om in Zeeland ieder jaar weer voldoende stageplaatsen voor helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen te bieden. Ook zet FluenZ zich in voor de kwaliteit van de beroepspraktijkvorming (BPV), zodat beroepsopleidingen en stages blijven voldoen aan de eisen van deze tijd. Op de website www.fluenz.nl staat onder andere informatie over het aantal stageplaatsen voor het lopende studiejaar in de zorgsector in Zeeland totaal en per zorginstelling. Menzis, V&VN Nationale enquête Werken in de Zorg 2011 Zorgverzekeraars Menzis en de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland doen sinds 2010 jaarlijks onderzoek naar de tevredenheid van medewerkers in de zorg uit. Dit jaar is het onderzoek uitgevoerd door Motivaction. PGGM PGGM dataset PGGM is de uitvoeringsorganisatie van de pensioenregeling van Pensioenfonds Zorg en Welzijn. In de PGGM dataset zijn gegevens opgenomen van alle werknemers van organisaties die bij PGGM zijn aangesloten. Opmerking 1: In de PGGM dataset zijn naast zorg- en welzijnsorganisaties ook huisartsen, kerkelijke genootschappen, kinderboerderijen e.d. opgenomen. Deze vallen onder overige zorg of overig welzijn. Opmerking 2: Bij de indeling per sector dient er rekening mee gehouden te worden dat de organisaties zelf hebben mogen kiezen in welke sector zij geclassificeerd wilden worden zodat het kan voorkomen dat organisaties die normaal gesproken onder meerdere sectoren zouden vallen, bijvoorbeeld onder zowel thuiszorg als verpleging en verzorging, in dit bestand onder overige zorg geclassificeerd zijn. UWV WERKbedrijf Arbeidsmarktprognose 2011-2012 Onderzoek van het UWV WERKbedrijf naar de verwachte vraag naar arbeid door werkgevers en het aanbod van arbeid door werknemers, zowel op korte al middellange termijn. UWV WERKbedrijf Basisset Regionale Arbeidsmarktinformatie De Basisset Regionale Arbeidsmarktinformatie is een overzicht dat maandelijks verschijnt, waarbij wordt ingezoomd op regionale ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De regio s worden gevormd door de verzorgingsgebieden van de dertig plusvestigingen van UWV WERKbedrijf. In Zeeland fungeert vestiging Goes als plusvestiging. UWV WERKbedrijf - Regionale arbeidsmarktschets De regionale arbeidsmarktschetsen van het UWV WERKbedrijf geven voor 30 regio s een beeld van de ontwikkeling in het recente verleden en de verwachtingen voor de nabije toekomst. Aspecten die aan de orde komen zijn: werkgelegenheid, vacatures, beroepsbevolking, werkloosheid en de discrepanties tussen vraag en aanbod. De schetsen verschijnen met een frequentie van twee keer per jaar. Voor deze Arbeidsmarktmonitor is gebruik gemaakt van de Regionale arbeidsmarktschets, arbeidsregio Zeeland, juli 2011. UWV WERKbedrijf en Colo Basiscijfers Jeugd De Basiscijfers Jeugd van de jeugdwerkloosheid, stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Zeeland is een publicatie van het UWV WERKbedrijf en Colo en verschijnt om de vier maanden. Colo is de vereniging van 17 kenniscentra die verbonden zijn aan de verschillende bedrijfstakken. Het kenniscentrum voor zorg en welzijn is Calibris. De rapportage beschrijft de actuele ontwikkelingen rond jeugdwerkloosheid en het aanbod van stages en leerbanen. De Basiscijfers Jeugd vervangt de eerder verschenen publicaties Jeugdwerkloosheid Werkloosheidsregio s van UWV WERKbedrijf en de Colo Basiscijfers. ViaZorg ZZ.nl ZZ.nl is de website van ViaZorg over werken en leren in de zorg- en welzijnssector in Zeeland. Werkgevers in de sector kunnen hun vacatures plaatsen en werkzoekenden hun CV. ZZ.nl kent een groot bereik en wordt druk bezocht: de site heeft gemiddeld ongeveer 1.300 bezoekers per dag. In totaal maken ongeveer 80 zorg- en welzijnswerkgevers gebruik van ZZ.nl. Pagina 16 van 16