Interactie met modelketens: van beslissingsondersteuning naar procesondersteuning Jan Erik Wien Alterra, Centrum Geo-Informatie CGI seminar Integrale modellering, 29 juni, Wageningen
Programma Boodschap Trends in beleidsondersteuning Interactie typen Serious gaming Toolbox Conclusie
De boodschap Integrale oplossingen vragen om betrokkenheid van stakeholders (mensen en lokale data en kennis). Ondersteuning van diverse stakeholders in verschillende fasen van het planningsproces stelt verschillende eisen aan modellen en tools en vraagt om maatwerk. (wetenschappelijke bijsluiter) Wij zien raamwerken en generieke componenten als productivity tools en als een basis voor flexibele maatwerksystemen.
Trend (beleid en planvorming) Gebiedsgericht werken Participanten uit de regio Kennis uit de regio Kennisdelen in netwerken Van produceren naar regisseren Multi Stakeholder Processen (draagvlak) Toename van de complexiteit vraagt om sturing en ondersteuning
Trends (onderzoek) Integrale projecten Meer partners, meer disciplines Stakeholder betrokkenheid model is product in plaats van hulpmiddel Veel kennisontwikkeling maar moeilijke weg richting integrale toepassing door: Bèta en gamma onderzoekers spreken verschillende talen Onderzoekers gericht op (nieuw) onderzoek Te weinig (generieke) infrastructuur beschikbaar
Trend (Onderzoek) WP0 IP coordination WP1 WP2 Indicators WP7 Conceptualisation and integration WP3 Quantitative tools and models WP4 Databases WP5 SEAMFRAME software WP6 Testing and improving User involvement and dissemination
Trends (interactie) Van batch naar real time/interactief Van single user naar multi-user Any time Anywhere (mobiel, gedistribueerd) Group-ware Virtuele werelden (gaming) Andere communicatie over modeloutput van 979.537854 mbar naar hier en daar een bui
Context van beleidsondersteuning Integrale oplossingen Diverse test sites Verschillende stakeholders van probleem identificatie tot oplossing Impacts assessment / analyse / inzicht in relaties Procesbegeleiding (Multi Stakeholder), ondersteuning van de participatie Regionale kennis Legacy modellen Modelontwikkeling Model koppeling Schaal aspecten (ruimte en tijd) Niet-expert gebruikers Grote uitdaging
Interactie-typen Interactie-typen gebaseerd op verschillende gebruikersrollen: Expert systeem DSS Reference book Games
Type 1: Expert Systeem Voor experts Weining gestuurd Uitgebreide functionaliteit Vereist veel kennis Steile leercurve Gedetailleerd Typische gebruiker domeinspecialist Modellers / coders
Type 1: Expert Systeem
Type 1: Expert Systeem
Type 2 Beslissingsondersteuning Meer gestuurd Taakgerichte functionaliteit Vlakke leercurve Korte responstijd Scenario-aanpak Typische gebruiker Stakeholder, beslissers Runner
Type 2 Beslissingsondersteuning
Type 3 Reference Book Makkelijk in gebruik Zeer gestuurd Specifieke functionaliteit Gericht op informatie Verhaal bij de resultaten Typische gebruiker Beleidsmakers Viewer
Type 4 - Games (Simulation) games Virtuele wereld Experimenteren Inzicht in de processen Uitnodigend Typische gebruiker beleidsmaker, student players
De rol van serious games De meeste tools zijn gericht op wetenschap In games worden mensen onderdeel van de simulatie Games zijn een krachtig platform voor ondersteuning van Multi Stakeholder Processen Games kunnen bewustzijn creëren voor de noodzaak tot samenwerking Games hebben een sterk educatief karakter
Profit Voorbeeld: Serious games voor. NitroGenius: Rollenspel voor verminderen van de Nederlandse stikstofemissies tegen de laagste kosten en sociaaleconomische consequenties -10 140 % 190 240 290-80% 340 Pressure
Voorbeeld: Serious games voor. Splash! een strategie spel over integraal watermanagement
Voorbeeld: Serious games voor. MAPTALK en MapTable Interactieve ruimtelijke planning; discussie ondersteuning en definitie van ruimtelijke scenario s
Van de groene mat naar de groene ruimte
Toolbox Niet alleen losse tools Uitwisseling van data en modellen tussen tools. YAMF - Strategische keuze voor gebruik OpenMI als basis voor de toolbox architectuur (communicatie tussen modellen en tools) Causale tracing van kennisketens Wetenschappelijke bijsluiter door koppeling met ontologie Ontologie-gebaseerde kennisbank voor ondersteuning van modelkoppeling en modelgebruik
Conclusie Integrale oplossingen vragen om betrokkenheid van stakeholders (mensen en lokale data en kennis). Ondersteuning van diverse stakeholders in verschillende fasen van het planningsproces stelt verschillende eisen aan modellen en tools en vraagt om maatwerk. (wetenschappelijke bijsluiter) Wij zien raamwerken en generieke componenten als productivity tools en als een basis voor flexibele maatwerksystemen.
Vragen?