WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

Transcriptie

1 WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

2 Dubbele urgentie, dubbelslag! Verduurzaming kwetsbare wijken Anke van Hal & Matthijs Uyterlinde Doorpakken met aardgasvrije wijken Utrecht, 6 december 2018

3 Invloed van urgentie

4 Invloed van urgentie

5 Enquête Ipsos n.a.v. Prinsjesdag

6 De derde succesfactor (

7 De derde succesfactor ( Bewoners centraal SAMEN WILLEN Inbedden in een bredere context SAMENBRENGEN Gaat niet vanzelf SAMENWERKEN

8 Inspiratie uit Canada Lighthouse, Vancouver, Handelmissie, 2015

9 Brede thematiek, voortkomend uit NMP - Energie (incl. verkeer) - Water - Materialen - Afval - Flora & Fauna (biodiversiteit) - Gezondheid Natioaal Demonstratieproject Ecolonia in Alphen aan de Rijn

10 Onderzoek geluk en plek

11 Onderzoek geluk en plek : belangrijkste conclusie Succesfactor: BLIK VERBREDEN Definitie van duurzaamheid Van woning naar wijk Meer disciplines In de tijd Ook belangen mensen later

12 En daarmee de kans op een win-win Zoals ook ervaringen in Toronto in zogenaamde kwetsbare wijken duidelijk maken

13 Wijkenbeleid sinds de Tweede Wereldoorlog? Grotestedenbeleid (ISV) Stadsvernieuwing

14 Leefbaarheid in kwetsbare wijken onder druk Stand en ontwikkeling Leefbaarometer (Kwetsbare wijken in beeld, Platform31, 2017)

15 Oorzaken van dalende leefbaarheid kwetsbare wijken 1. Economische crisis: armoede, werkloosheid, schulden 2. Ruimtelijke neerslag van grote beleidswijzigingen: Einde wijkenbeleid ( ) Herziening Woningwet (2015) Transformaties sociaal domein (2015) 3. Wijkaanpak belandde in een impasse: Gemeenten stelden andere prioriteiten Corporaties trokken zich terug uit de wijk Samenwerking in wijken verschraalde Maart 2017

16 Anders werken aan leefbare wijken Van (GSB/ISV): Vanaf 2015: Proces Financiering Samenhang Samenwerking Doelstelling Schaalniveau Tijd Aan de voorkant: Rijk, gemeente, corporaties Fysiek leidend Integraal Gemengde wijk Wijk Programma s van 5 jaar Bundelen van lopende middelen (wisselende coalities) Sociaal leidend Verkokerd (sectoraal) Leefbaarheid, inclusieve wijk Wijk, buurt of straat Flexibel (korte termijn)

17 Herontdekking van het wijkniveau Kennisinstituten/adviesraden (WRR, PBL, SCP, Platform31): dreigende tweedeling, sociale cohesie onder druk Steden investeren weer in lokaal gestuurde wijkvernieuwing (coalitieakkoorden ) Rijk: wijken niet in regeerakkoord, wel aanknopingspunten: Energietransitie Ondermijnende criminaliteit Democratische vernieuwing

18 Paradigmashift: naar een wendbare wijkaanpak Niet top-down of bottom-up maar in wisselwerking Focus op lange termijn rendement voor de wijk Kijk verder dan sectorale doelstellingen: koppelkansen Vermijd oude valkuilen Regie bij gemeenten

19 Bouwstenen van een wendbare wijkaanpak Urgentie Gedeelde en breed gedragen visie Deelprojecten Wisselende coalities Bestuurlijke verankering Monitoring Coalitie Onafhankelijke procesleiding Koers houden Lange adem Vertrouwen Middelen Wisselende coalities Flexibiliteit Deelprojecten

20 Brede aanpak: betere wijken, snellere energietransitie! De 3 e succesfactor: ga op zoek naar wat mensen écht bezighoudt Verbreed de blik: Van woning naar wijk Van aardgasvrij naar duurzaam, gezond, leefbaar en veilig Omarm de complexiteit Investeer in het proces

21 Scope van het experimentenprogramma 1. Op zoek naar kansen voor het verbinden van sociale en milieutechnische ambities op wijkniveau: hoe kan verduurzaming als hefboom fungeren voor sociale, fysieke en economische verbetering van wijken (en andersom)? Waar liggen concrete koppelkansen? 2. Versterken van rol van bewoners: van draagvlak naar betrokkenheid, samenwerking en meedoen (participatie) 3. Identificeren van kansen en knelpunten rond integrale samenwerking; om tot vernieuwende oplossingen en samenwerkingsvormen te komen.

22 Wat is experimenteren? 3. Kennisdeling Betrokken partijen (incl. Nyenrode en Platform31) delen ervaringen tijdens bijeenkomsten Vertaling naar practice based instrumenten en praktische kennisdragers (checklists, stappenplannen, factsheets, vlogs, etc.) Kennis delen Leren Experimenteren 1. Leren Gezamenlijk formuleren van kennisvragen en uitdagingen. Nyenrode & Platform31 verzamelen samen met de deelnemende partners kennis, methoden en inspirerende praktijken Gezamenlijke vertaalslag naar de praktijk van deelnemende partijen 2. Experimenteren Betrokken partijen testen bevindingen in de praktijk Nyenrode en Platform31 volgen, verzamelen en vergelijken de ervaringen

23 Praktische informatie Experimentenprogramma loopt van , met ruimte voor 15 wijken. Aanmelden voor 17 december 2018 met een buurt, wijk of gebied met: Planvorming voor gebiedsgerichte aanpak verduurzaming c.q. aardgasvrij. Kwetsbare leefbaarheidssituatie en/of een kwetsbare bevolking (armoede, schulden, werkloosheid, onveiligheid, multi-problematiek). Ambitie om tot integrale, programmatische samenwerking te komen. 4x per jaar een kennislab (op locatie in een van de wijken). Deelnemen is niet vrijblijvend: vaste groep deelnemers (sectoroverstijgend). Resultaten/leerervaringen worden uitgewerkt tot concrete kennisproducten (methodebeschrijvingen, stappenplannen, checklists, vlogs, etc). Meer informatie:

24 Discussie - Voorbeelden: waar gebeurt het al? Wat gaat goed en minder goed? - Meekoppelkansen? - Risico s en knelpunten

25 Anke van Hal Matthijs Uyterlinde Dank voor uw aandacht!

26 Inspiratie vanuit Toronto

27 Inspiratie vanuit Toronto

28 Inspiratie vanuit Toronto

29 Inspiratie vanuit Toronto

30 Starten met een dreamwall

31 Resultaat (vrijwel) altijd verrassend/planning met bewoners

32 Beginnen met quick wins

33 Verbinden met bestaande (sociale) initiatieven

34 Verbinden met bestaande (sociale) initiatieven

35 Verbinden met bestaande (sociale) initiatieven

36 Creëer kansen

37 Alles samen met de bewoners

38 Toronto is niet DE maar EEN bron van inspiratie We zoeken naar meer!

39