Anke van Hal Nyenrode Business Universiteit

Transcriptie

1 HOGE ENERGIE-AMBITIES IN DE BESTAANDE WONINGBOUW EN HET DRAAGVLAK BIJ BEWONERS Themadag DUCO, 13 juni 2018, Rotterdam Anke van Hal Nyenrode Business Universiteit

2 onderzoek Proefschrift (2000) Frans Hanswijk

3 onderzoek External Factors Proefschrift (2000) Frans Hanswijk

4 onderzoek Versnelling Frans Hanswijk

5 onderzoek Anno 2018 evolueert onze nieuwbouwmarkt stilaan naar het uiteindelijke Bijna Energie Neutrale-doel (BENG) in Tekst aankondiging Themadag Frans Hanswijk

6 onderzoek Protest Frans Hanswijk

7 onderzoek De Groningse gaskraan gaat dicht in 2030 (alle woningen moeten dan van het gas los zijn) Nieuwbouwwoningen moeten per 1 juli 2018 van het gas af Gemeenten moeten in 2021 plan gereed hebben m.b.t. al hun wijken Actuele stand van zaken Frans Hanswijk

8 onderzoek Vergroot draagvlak Frans Hanswijk

9 onderzoek Aandacht voor wijkniveau Frans Hanswijk

10 HomeMates energievriendelijk renoveren Ook energiebesparing bij renovatie van naoorlogse woningbouwprojecten krijgt meer aandacht. Vooral nadat de subsidies voor isolatiemaatregelen verhoogd zijn en eigenaren, zoals woningbouwverenigingen actief meewerken, neemt het aantal renovatieprojecten waarbij energiebesparing een belangrijke rol speelt, langzaam maar zeker toe. Citaat Israels, Stofberg, Dubbeling, Van Hal, Schokkenbroek, De Isolatiegolf, Novem, 1989

11 HomeMates energievriendelijk renoveren Ook energiebesparing bij renovatie van naoorlogse woningbouwprojecten krijgt meer aandacht. Vooral nadat de subsidies voor isolatiemaatregelen verhoogd zijn en eigenaren, zoals woningbouwverenigingen actief meewerken, neemt het aantal renovatieprojecten waarbij energiebesparing een belangrijke rol speelt, langzaam maar zeker toe. Israels, Stofberg, Dubbeling, Van Hal, Schokkenbroek, De Isolatiegolf, Novem, Israels, Stofberg, Dubbeling, Van Hal, Schokkenbroek, De Isolatiegolf, Novem, 1989

12 HomeMates energievriendelijk renoveren Israels, Stofberg, Dubbeling, Van Hal, Schokkenbroek, De Isolatiegolf, Novem, 1989 Israels, Stofberg, Dubbeling, Van Hal, Schokkenbroek, De Isolatiegolf, Novem, 1989 Tilburg 1985 Bron: jubileumboek 20 jaar WE-adviseurs

13 de vraag die ons fascineert Annemarij Postel Hoe krijg je bewoners enthousiast Er is een 3 e succesfactor voor energievriendelijk renoveren?

14 de vraag die ons fascineert Bewoners centraal SAMEN WILLEN Inbedden in een bredere context SAMENBRENGEN Gaat niet vanzelf SAMENWERKEN Annemarij Postel Hoe krijg je bewoners enthousiast voor energievriendelijk renoveren? Hoe vergroot je de kans op succes van renovaties met hoge energieambities?

15 Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

16 LAGE KOSTEN EN COMFORT Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

17 innovatie Terugverdientijd op vele fronten Energiesprong

18 innovatie Terugverdientijd op vele fronten Energiesprong

19 innovatie Terugverdientijd op vele fronten Energiesprong

20 We laten veel kennis liggen LAGE KOSTEN EN COMFORT Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

21 We laten veel kennis liggen LAGE KOSTEN EN COMFORT Bron: eigen huis magazine, april 2015 Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

22 Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Voorbeeld warmtepomp voor energievriendelijk renoveren?

23 Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Voorbeeld voor ventilatie energievriendelijk renoveren?

24 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

25 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT GEEN GEDOE Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

26 innovatie Lessen uit op vele Duitsland fronten Energiesprong

27 innovatie Gedoe op bij vele ventilatie fronten Energiesprong

28 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT Aandacht voor details GEEN GEDOE Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

29 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT Aandacht voor details GEEN GEDOE ANDERE DINGEN Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

30 Serrebouw Brabant Hoe krijg je bewoners enthousiast Voorbeeld voor serre energievriendelijk renoveren?

31 Hoe krijg je bewoners Ander gedrag enthousiast dan verwacht voor energievriendelijk bij ventilatie renoveren?

32 innovatie Fusie van op Belangen vele fronten Energiesprong

33 Fusie innovatie van Belangen op vele en fronten ventilatie Energiesprong

34 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT Aandacht voor details GEEN GEDOE Goed luisteren en juiste informatie ANDERE DINGEN Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

35 Veel gedragsfactoren spelen een invloedrijke rol

36 We laten veel kennis liggen Kansen in niet-milieuvoordelen van milieumaatregelen LAGE KOSTEN EN COMFORT Aandacht voor details GEEN GEDOE Goed luisteren ANDERE DINGEN GELUK Sophia van der Hoek Hoe krijg je bewoners enthousiast Wat willen voor bewoners? energievriendelijk renoveren?

37 Lighthouse, Vancouver, Handelmissie, 2015 HomeMates energievriendelijk renoveren Brede definitie Joost Brouwers

38 HomeMates energievriendelijk renoveren 38 Eco-wijkenonderzoek: happiness & place Joost Brouwers

39 HomeMates energievriendelijk Succesfactor: BLIK VERBREDEN renoveren Definitie van duurzaamheid Van woning naar wijk Meer disciplines In de tijd Ook belangen mensen later Conclusies wijkenonderzoek voor renovaties nu Joost Brouwers

40 HomeMates energievriendelijk renoveren Succesfactor: BIJ ELK PROJECT VRAGEN STELLEN Joost Brouwers Conclusies wijkenonderzoek voor renovaties nu

41 16 vragen

42