Inhoud

Vergelijkbare documenten
Inhoud

PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE

Pensioen, financiële planning en keuzearchitectuur

Pensioen, financiële planning en keuzearchitectuur

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee

Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017

BIJLAGE 1: Vergelijking Nettopensioen ABP en Nettolijfrente Loyalis

Meerderheid zelfstandigen bouwt geen pensioen op Een derde verwacht onvoldoende

Pensioen Inzicht. Ferd Beukers. Webinar, 27 juni 2013

Pensioen Voorbeeldteksten laag 1 voor DC-regelingen VOORBEELDTEKST

netspar industry series Legitimiteit en pensioenhervormingen survey paper 54

Het webinar Pensioen 2.0 begint om 20.03

Deelnemersbijeenkomst

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Pensioen voor de toekomst

Toekomst Pensioenstelsel

Risicoverdeling bij hervorming van het aanvullend pensioen. Roel Mehlkopf Jan Bonenkamp Casper van Ewijk Harry ter Rele Ed Westerhout

Pensioenregister maakt het leuker en makkelijker. Verhaal van Jan de Timmerman. Verhaal van de drie studenten

2513AA22. Effecten life cycle beleggen

OWASE Pensioenforum 26 juni juli 2013 OWASE. Welkom. bij

COLLECTIEVE WAARDE OVERDRACHT. November 2014

Uw mening over pensioen

Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde. Centraal Beheer APF Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde 1

Factorenboek Bewust Pensioen

Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers. Samen bouwen aan goed pensioen

RISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK

Netspar 14 nov Jan Tamerus 1

LEIDRAAD VERMOGENSCOACHING 5 JUNI 2019 REMY SALTERS

Factorenboek Bewust Pensioen

Factorenboek Bewust Pensioen

Zelfstandigen zonder pensioen(fonds)

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit?

Wegwijzer GE Pensioen. Inzicht in uw pensioensituatie

Digipanel: Financiële armoede s-hertogenbosch Augustus 2006, Bureau Onderzoek en Statistiek

Een nieuwe pensioenregeling

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I

Veralgemening van de 2de pijler in pensioen en hospitalisatieverzekering. AG Employee Benefits. Trust in expertise. Jean-Michel Kupper

Pensioen Maandag 4 juli Extern actuarieel adviseur

Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie

Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen

Keuzemogelijkheden rond uw pensioen. In deze brochure gaan we in op vijf flexibiliseringsmogelijkheden. rondom uw pensionering.

Te behalen uitkering varieert bij DC-pensioen sterker dan bij DB

VERKORT JAARVERSLAG 2017

Toekomstbestendigheid pensioenregelingen

StiPP Basisregeling: uw pensioen in vogelvlucht

Onderzoeksresultaten in het kader van consumentenbehoeften pensioenen

1. Waarom heeft SPUN in 2015 een werkgroep toekomstverkenning ingesteld?

e. academische en onderwijs evenementen

12 VRAGEN over pensioen

Q&A Evi Pensioenbeleggen Wanneer kies ik voor Evi Pensioenbeleggen, Evi Netto Pensioenbeleggen of voor Evi?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Risicobereidheid in beeld

Huidige systematiek oudedagsvoorzieningen

Toetsingscriteria nieuw pensioenstelsel

Pensioenbijeenkomst voor werknemers en werkgevers. 29 juni 2016

Pensioenfonds Metaal en Techniek PENSIOENBELEGGEN

Deelnemerspresentatie november 2018

Resultaten risicobereidheidsonderzoek 2015

Stichting Pensioenfonds Lloyd s Register Nederland

Het inrichten van een nettopensioenregeling bij een pensioenfonds

Excedentregeling. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf. Meer maatwerk in onze excedentregeling

BeterExcedent. Pensioenregeling 2015


Brochure. Uw pensioen in de Groothandel in Eieren

Kiest u een stabiel of een variabel pensioen?

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017

SAMEN SAMEN VOOR LATER EEN NIEUWE WERKGEVER. WAT NU MET MIJN PENSIOEN?

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken?

Congres NOPD. Congres NOPD

INFOSESSIES PENSIOENEN - 20, 22 en 26 november Infosessies PENSIOENEN en 26 november door Peter Boonen en Jan Lodewijks

Rabo BedrijvenPensioen. Een aandeel in elkaar

Beschikbare premieregeling De premie

Belangenvereniging SPD De Pensioenwet vanaf 1 januari 2007

Communiceren over de toekomst Annemarie van Hekken

Toekomst Pensioenfonds AZL & De Nationale APF. Elke Op het Veld Judith Kochen Jos Gubbels

Deelnemersbijeenkomst

PNO NETTO PENSIOEN REGELING

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Algemene Ledenvergadering Vereniging (VeLP) 17 februari 2011

Bijlage 17 e Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Croda

PENSIOEN: WELKE WIJZIGINGEN KOMEN ER AAN? Oktober 2013

Uw pensioen in de Groothandel in Aardappelen

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel. Uw Pensioen in de Groothandel in Eieren

Pensioen Voorbeeldteksten laag 1 voor nettopensioenregeling VOORBEELDTEKST

Startbrief. 1. Algemeen. Waardeoverdracht. Informatie die u geeft. Wanneer bent u deelnemer in de Basisregeling?

STICHTING BEDRIJFSPENSIOENFONDS VOOR DE AGRARISCHE EN VOEDSELVOORZIENINGSHANDEL. Uw pensioen in de Groothandel in Eieren

Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief

Informatiesessie deelnemersonderzoek pensioen. 25, 26, 27, 28 februari en 1 maart 2019

Pensioenen en politiek. Pieter Omtzigt

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

Vergelijking lijfrenteproducten ASR en Brand New Day

Inhoudsopgave. pagina

Pensioenfonds Robeco. Investeer ook even in jezelf. Uit dienst

Pensioenfonds Robeco. Investeer ook even in jezelf. Uit dienst

Pensioen Voorbeeldteksten laag 1 voor DC-regelingen VOORBEELDTEKST

Seminar Beleggen voor uw pensioen. 21 juni 2018

Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur

Het pensioenstelsel van de toekomst

Transcriptie:

Inhoud

Abstract

Samenvatting

1 Inleiding1

2 Actuele context

3 Theorie en hypotheses

4 Methode

Figuur 4.1 Routering en vignetten in de vragenlijst Zelfstandigen Deel 1 vragenlijst Werknemers (en overig: studenten, uitkeringsontvangers, etc., niet gepensioneerden) VigKeuze 1, zelfstandigen 1 a Mogelijk vroeg pensioen in ruil voor lagere uitkering b Geen mogelijk vroeg pensioen 2 a Geen AOW, minder belasting b Basis AOW, zelfde belasting c Ruime AOW, meer belasting 3 a Aansluiting 2p vrijwillig, persoonlijk potje b Aansluiting 2p vrijwillige, gezamenlijk potje c Geen aansluiting 2p d Verplichte aansluiting 2p 4 Hoogte en spreiding uitkering VigKeuze 1, werknemers, enz. 1 a Mogelijk vroeg pensioen in ruil voor lagere uitkering b Geen mogelijk vroeg pensioen 2 a Volledig pensioen via 2p b Mix van 1p en 2p c Volledig pensioen via 1p 3 a Persoonlijk potje in 2p b Gezamenlijk potje in 2p 4 Hoogte en spreiding uitkering VigKeuze 2, zelfstandigen 1 a Mogelijk vroeg pensioen in ruil voor lagere uitkering b Geen mogelijk vroeg pensioen 2 a Geen AOW, minder belasting b Basis AOW, zelfde belasting c Ruime AOW, meer belasting 3 a Aansluiting 2p vrijwillig, persoonlijk potje b Aansluiting 2p vrijwillige, gezamenlijk potje c Geen aansluiting 2p d Verplichte aansluiting 2p 4 Hoogte en spreiding uitkering VigKeuze 2, werknemers, enz. 1 a Mogelijk vroeg pensioen in ruil voor lagere uitkering b Geen mogelijk vroeg pensioen 2 a Volledig pensioen via 2p b Mix van 1p en 2p c Volledig pensioen via 1p 3 a Persoonlijk potje in 2p b Gezamenlijk potje in 2p 4 Hoogte en spreiding uitkering Vigkeuze 3, allen, m.u.v. gepensioneerden 1 a Opgebouwd pensioen niet overdraagbaar b Opgebouwd pensioen overdraagbaar 2 a Geen flexibiliteit met inleggen of opnemen b Mogelijkheid tussentijds deel opbouw opnemen c Mogelijkheid premievakantie d Tussentijds opnemen én premievakantie mogelijk 3 a Uniform beleggingsbeleid b Maatwerk in beleggingsbeleid c Invloed op beleggingsbeleid fonds d Keuzevrijheid m.b.t. beleggingen 4 Hoogte en spreiding uitkering Vigkeuze 4, allen, m.u.v. gepensioneerden 1 a Opgebouwd pensioen niet overdraagbaar b Opgebouwd pensioen overdraagbaar 2 a Geen flexibiliteit met inleggen of opnemen b Mogelijkheid tussentijds deel opbouw opnemen. c Mogelijkheid premievakantie d Tussentijds opnemen én premievakantie mogelijk. 3 a Uniform beleggingsbeleid b Maatwerk in beleggingsbeleid c Invloed op beleggingsbeleid fonds d Keuzevrijheid m.b.t. beleggingen 4 Hoogte en spreiding uitkering Deel 2 vragenlijst

Figuur 4.2 Een vignettenkeuze zoals voorgelegd aan respondenten van dit onderzoek

5 Resultaten

Figuur 5.1a Voorkeuren van respondenten voor pensioenopties met betrekking tot de vormgeving en verhouding van de eerste en tweede pijler

Figuur 5.1b Voorkeuren van respondenten voor pensioenopties met betrekking tot de vormgeving en verhouding van de eerste en tweede pijler (inclusief niet-significante resultaten)

Figuur 5.2a Voorkeuren van respondenten voor pensioenopties voor het aanvullende pensioen

Figuur 5.2b Voorkeuren van respondenten voor pensioenopties voor het aanvullende pensioen (inclusief nietsignificante resultaten)

Figuur 5.3 Voorkeuren van respondenten met weinig, gemiddeld en veel totaal kapitaal, voor pensioenopties met betrekking tot de vormgeving en verhouding van de eerste en tweede pijler

Figuur 5.4 Voorkeuren van respondenten met weinig, gemiddeld en veel totaal kapitaal, voor pensioenopties met betrekking tot het aanvullende pensioen

Tabel 5.1 Extra kans dat zelfstandigen en werknemers met gemiddeld en veel kapitaal het scenario met de weergegeven uitkering kiezen als het alternatief een scenario is met daarop een vervangingsratio (vvr) 64 < VVR < 75, ten opzichte van zelfstandigen en werknemers met weinig kapitaal

6 Conclusie en discussie

Literatuur