LR 2018 10 17-5dc Hans Pillen Voorzitter KBO provincie Utrecht Voorzitter KBO Afdeling IJsselstein, Lopik Lid Stuurgroep KBO PCOB Vernieuwt! Weurt, 21 september 2018 Presentatie 21 september 2018 Voorstellen Notitie KBO PCOB Vernieuwt! Achtergronden Uitkomsten: wat zijn de knelpunten? Ondersteuningsorganisatie: hoe in te passen in structuur KBO PCOB Waarom de keuze voor een ondersteuningsorganisatie zonder bestuurlijk apparaat 1
Ledenraad Ledenraad juni 2017: toewerken naar één vereniging Ledenraad oktober 2017: ingestemd met stappenplan voor vernieuwingstraject Uitwerking Externe experts over verenigingsleven en identiteit Input Twaalf dialoogbijeenkomsten in heel Nederland Digitale brievenbus en enquêtes Strategische sessies stuurgroep Ledenraad Adviesrapport missie, visie, strategie en identiteit Ledenraad 8 maart 2018: adviesrapport aanvaard als groeidocument Input Drie werkconferenties over organisatievorm en financiering Vervolg Ledenraad 19 juni 2018: vervolg advies van stuurgroep over organisatievorm en financiering De achtergrond Dalend ledental, en grootste deel van de leden hoogbejaard, verdere daling te verwachten, stroomversnelling. Grote urgentie nieuwe leest voor vereniging Imago en zichtbare lobby sluiten m.n. aan op huidige ledenbestand, de kwetsbare oudere Dashboard vitale afdeling: 30% van de afdelingen in de gevarenzone Regio sessies: jongere ouderen niet geïnspireerd om lid te worden Bestuur november 2017: ingrijpende actie nodig om deze ontwikkeling te keren, besluit tot hen verkennen van een 2 e spoor voor deze doelgroep KBO Gelderland: Werkgroep Jonge senioren, voortzetting werkgroep Senioren 2.0 en Seminar jonge senioren (Utrecht, april 2016), Sjaak Klaassen en Hans Straten 2
Verkenning: nieuwe generatie ouderen Nieuwe generatie ouderen: babyboomers Stromen in deze jaren uit de arbeidsmarkt Geven hun nieuwe levensfase vorm Zijn minder geneigd tot vaste lidmaatschappen en verplichtingen Sluiten zich niet vanzelfsprekend aan bij een ouderenbond Grote culturele verschillen met de huidige 75 plussers vraagt een andere benadering Verkenning: vormgeven aan de nieuwe levensfase Voor jezelf, en deels ook voor de ander: inzet voor de familie, mantelzorg en vrijwilligerswerk inzet voor de buurt/dorp, burgerinitiatieven en collectieven sociëteiten, cultuur, reizen, cursussen verenigingsleven en besturen Prettig samen oud worden en community building 3
Verkenning: eigen initiatief, zelf doen Buurtsamenwerking: onderlinge hulp, gereedschap delen, eettafels etc. Zelfgevormde cultuur en reisgezelschappen Opkomst van lokale burgerinitiatieven zoals zorgcoöperaties, buurteettafels, wijkwinkels, ouderenvoorzieningen, energiecollectieven Vaak in relatie tot wijk en dorpsverenigingen Niet vaak in relatie tot KBO PCOB afdelingen Verkenning: de kracht van deze generatie Eigen initiatief, eigen regie Geven en ontvangen: gereedschap delen, klussen uitruilen Burgerkracht organiseren en community building: je inzetten voor een duurzame samenleving Krachtige oudere die zich zo weinig mogelijk identificeert met kwetsbaarheid en hulpbehoevendheid Huidige imago van KBO PCOB sluit meer aan bij kwetsbare oudere 4
Nieuwe technologie Nieuwe technologie als bindmiddel en versneller Buurtapps, digitale platforms Uitgangspunten van verandering KBO PCOB 1. Van klassiek gesloten vereniging naar een beweging van actieve mensen 2. Aanpassingsvermogen versterken 3. Opener houding richting andere maatschappelijke initiatieven 4. De behoefte van senioren wordt leidend boven de gewoonte van de organisatie 5. Imago vernieuwen en verjongen 6. Kernfuncties blijven bestaan met meer kennisdeling en kennisuitwisseling: ontmoeten en ontwikkelen, helpen en belangenbehartiging 5
Missie We willen bijdragen aan een samenleving waarin senioren volwaardig kunnen meedoen en mensen omzien naar elkaar en waarin niemand zich buitengesloten voelt. Visie Visie op inclusieve samenleving: gelijkwaardigheid, diversiteit, actieve participatie Visie op ouder worden: waardevolle levensfase, kracht en kwetsbaarheid 6
Identiteit Historie van beide verenigingen: sociaal christelijke traditie Vernieuwing: ook openstaan voor andere inspiratiebronnen, met oog op gedeeld perspectief Voorstel is om de wortels van beide oprichters (Unie KBO en PCOB) expliciet te vermelden Toekomstige vereniging staat open voor mensen en organisaties die de kernwaarden onderschrijven Lidmaatschap overwegingen Q1: Wordt iedereen lid van het geheel? Q2: Willen we differentiatie in type leden mogelijk maken? Bijvoorbeeld: lid van alleen het geheel lid van het geheel en een afdeling lid van het geheel, afdeling en andersoortig verband alle leden lid van KBO PCOB. facultatief: lid KBO PCOB én afdeling of andersoortig verband 7
Financiering overwegingen Q1: Iedereen gelijke afdracht aan het gemeenschappelijke landelijke? Q2: Onderscheid tussen contributie per type lidmaatschap? Q3: Onderscheid tussen 1 of 2 persoons huishouden? afdelingen bepalen contributiehoogte afdracht voor ieder lid gelijk. Afdracht KBO lid = afdracht PCOB lid Voorstel bestuur hierover in oktober 2018 gereduceerd tarief voor huisgenoten ( partnerleden ) gemeenschappelijke ledenadministratie, te beheren door zowel afdelingsvrijwilligers als gemeenschappelijke werkorganisatie contributie inning: afhankelijk van keuze afdeling: of door afdeling of door gemeenschappelijke werkorganisatie Ledenraad overwegingen Q1: Directe of getrapte verkiezing Ledenraad? Q2: Kunnen ledenraadsleden bestuursleden worden? alle leden kunnen kiezen, per geografische provincie: 3 tot 5 leden voor landelijke ledenraad. Maximaal in landelijke ledenraad: 30 leden faciliteren van het actief raadplegen achterban strategisch bestuur van 5 tot 7 leden. 8
Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 3 9
Model 4 10
Organisatievorm uitkomst werkconferenties Netwerkmodel spreekt aan: vernieuwend en flexibel Korte, snelle lijnen Afdelingen staan centraal en zijn essentieel: wat op laag niveau kan, moet niet op hoger niveau Grote behoefte aan tussenniveau Tussenniveau dat landelijk en lokaal niveau verbindt Liever bottom up benadering dan top down Organisatievorm overwegingen Q1: Een gemeenschappelijke ondersteuningsorganisatie of meerdere aparte ondersteuningsorganisaties? Q2: Gemeenschappelijke ondersteuningsorganisatie die gedeconcentreerd werkt? Q3: Welke activiteiten, taken en verantwoordelijkheden beleggen bij de provinciale/regionale ondersteuningsorganisatie? Q4: Beroepskrachten en vrijwilliger samen of apart? Q5: Welke naamgeving van de ondersteuningsorganisatie? Q6: provinciale/regionale ondersteuningsorganisatie: bestuurlijk georganiseerd? provinciaal/regionaal ondersteuningsnetwerk, niet bestuurlijk georganiseerd, maatwerk voor elke regio( s) of provincies, budget, ondersteuning. Verder:??? Co creatie! 11
Waarom ondersteuningsorganisatie zonder bestuurlijk apparaat * Provinciale taken zijn voor groot deel overgeheveld naar gemeenten Afdelingen moeten worden ondersteund bij het uitvoeren van hun taken WAT OP LAAG NIVO KAN, MOET JE NIET OP HOGER NIVO DOEN Directe democratisering in vereniging versterken (zie jonge senioren ) Bestrijd stroperigheid en vele bestuurslagen met ALV, notities, begrotingen Geld, bestuurlijke bemensing en bestuurskracht is beperkt. Efficiëntie!! Kies voor hulp op maat door combinatie van vrijwilligers en professionals. Afdelingen besturen mee en kunnen de hulp en mate van hulp bepalen Maatwerk: zowel in vorm (bijvoorbeeld provincie Limburg en andere) als tempo Geen bezuinigingsoperatie: we moeten veel veranderingen doorvoeren. Cafetaria systeem De afdelingen die het zeer waarschijnlijk nodig hebben maken er geen gebruik van. De sterkere afdelingen hebben de ondersteuning niet nodig en kunnen het op eigen kracht. NADRUK LIGT OP SOLIDARITEIT 12