Jaarverslag 2011
Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Stand van zaken... 4 2.1. Werkgebied... 4 2.2. Draagvlak... 4 2.3. Verbreding... 5 2.4. Bedrijfsplan... 6 2.5. Landelijke samenwerking... 6 3. Stand van zaken projecten en activiteiten... 6 3.1. Instroom en mobiliteit... 6 3.1.1. Care2Care als mobiliteitsbureau en vacaturebank... 6 3.1.2. Tevredenheidsonderzoek... 8 3.1.3. Smartsite... 8 3.1.4. BrancheServicePunten... 9 3.1.5. Sectorarrangement Zorg en Welzijn... 10 3.2. Netwerken... 10 3.2.1. AVR-netwerk... 11 3.2.2. HRM-netwerk... 11 3.2.3. B&I-netwerk... 11 3.3. Aansluiting beroepsonderwijs en -praktijk... 12 3.3.1. Regionaal overleg zorg/onderwijs... 12 3.3.2. Gezamenlijke selectie leerplaatsen... 12 3.3.3. Leren en Werken in de Zorg-2... 13 3.3.4. Trainingen... 14 3.4. Beeldvorming en Imago... 14 3.4.1. Banenbeurs 010... 14 3.4.2. Gastlessen... 14 3.4.3. Open Dag van de Zorg 2011... 15 3.4.4. Websites... 15 3.4.5. Krant voor groep 8... 16 3.4.6. ZorgZine... 16 3.4.7. Nieuwsbrief en Twitter... 16 3.4.8. Commercials... 16 3.5. Onderzoek, informatie, communicatie... 16 3.5.1. Arbeidsmarktonderzoek... 16 3.5.2. Ontwikkelingen Arbeidsmarkt Prestatie Kaart... 17 3.5.3. Functionaliteit... 17 3.5.4. Aanzet tot Strategische PersoneelsPlanning (SPP)... 18 Bijlage... 19 2
1. Inleiding Care2Care is een financieel gezonde organisatie, maar zal zich de komende jaren steeds minder afhankelijk moeten maken van structurele subsidies zoals tot nu toe verkregen via bijvoorbeeld RegioPlus. Care2Care moet zich gaan richten op projectfinanciering en activiteiten die zichzelf bekostigen. In 2011 is daar een voorzichtig begin mee gemaakt. Dat heeft helaas wel als gevolg gehad dat van twee medewerkers de tijdelijke arbeidsovereenkomst niet kon worden verlengd. Directie en bestuur zien de toekomst met vertrouwen tegemoet, hoewel het bureau in 2011 een gevoelige tegenslag te incasseren kreeg: In oktober werd aan de directie van Care2Care de mededeling gedaan dat van de Rijnmondse stichtingen ConForte en SRZ, een groot deel van de bestuurders in Rijnmond heeft besloten een eigen regionaal arbeidsmarkt bureau op te richten. Een nieuw bureau dat voornemens is toe te treden tot RegioPlus. Dat betekent naast een verlies aan inhoudelijk draagvlaak ook dat de subsidiegrondslag voor subsidies van VWS via RegioPlus met bijna 60% is geslonken. Op het eerste gezicht is dat een bedreiging voor Care2Care maar het is ook een kans. De kans om de focus te leggen op de regio Rijnstreek en daar die dingen te doen die van ons verwacht mogen worden. En er zijn uitdagingen genoeg: Als gevolg van de recessie in 2009 en 2010 lijkt het arbeidsmarktvraagstuk verder naar de toekomst te zijn verschoven. Het arbeidsmarktonderzoek en de nieuw ontwikkelde Arbeidsmarkt PrestatieKaart voorspellen echter wel personele problemen voor de zorgsector over 5 tot 10 jaar, terwijl er op dit moment sprake is van onzekerheid en dus voorzichtigheid. Er lijkt bij zorgorganisaties geen financiële ruimte te zijn om nu op de tekorten van later te anticiperen. Care2Care wil de aangesloten instellingen graag bewust maken van dit toekomstige probleem en toch een voorzichtige beweging proberen te bewerkstelligen. Daarnaast zal het transferpunt van Care2Care zich steeds verder moeten ontwikkelen naar een professioneel mobiliteitscentrum waar zowel plaats moet zijn voor sectorale als intersectorale mobiliteit. En dan zo georganiseerd dat de bijdrage van de werkgevers niet of nauwelijks hoeft te stijgen. 3
2. Stand van zaken 2.1. Werkgebied Care2Care heeft als werkgebied de regio Rijnstreek en een groot deel van Rijnmond. In dit gebied wonen bijna 1,9 miljoen mensen en zijn er ongeveer 125.000 mensen werkzaam in Zorg en Welzijn (ongeveer 72.500 fte). Het werkgebied telt ongeveer 100 zorginstellingen, vaak met meerdere locaties. Het verzorgingsgebied van Care2Care zag er in 2011 als volgt uit: 2.2. Draagvlak In de regio Rijnstreek, waar Care2Care de ontstaansgeschiedenis heeft, is het draagvlak ongewijzigd groot. Slechts een gering aantal werkgevers is geen lid. Meestal betreft het hier organisaties in de gehandicaptenzorg die regio-overschrijdend of zelf landelijk 4
opereren. Het draagvlak is gebaseerd op zorginstellingen. Wordt gekeken naar welzijnsinstellingen dan is het draagvlak (nog) zeer beperkt. Care2Care is van oorspong een regionale arbeidsmarktorganisatie van zorginstellingen. De welzijnssector kent een andere regionale indeling en richt zich voor arbeidsmarktbeleid vaak op het Fonds Collectieve Belangen (FCB). Nu beide sectoren steeds meer raakvlakken met elkaar vertonen (te denken valt aan samengevoegde opleidingen), is het niet meer dan logisch om ook arbeidsmarktvraagstukken voor welzijn te verweven in de activiteiten van Care2Care. Sinds de liquidatie van BoAZ (de collega-regio voor Rijnmond) heeft Care2Care getracht vanaf 2008 de samenwerking in Rijnmond te bevorderen. In de jaren tot en met 2011 is dat maar gedeeltelijk gelukt. Werkgevers die al bij BoAZ waren afgehaakt, werden ook geen lid van Care2Care. Het was vooral een aantal kleinere werkgevers in de VV&T en een aantal werkgevers in de gehandicaptenzorg dat zich als lid bij Care2Care heeft aangesloten. Met name de ziekenhuizen en grote VV&T-instellingen in Rotterdam bleken niet of zeer moeizaam benaderbaar. Van deelname aan het bestuur van Care2Care werd afgezien. Een doorbraak leek bereikt toen de bureaus van werkgeverskoepels ConForte en SRZ aangaven een gezamenlijk lidmaatschap van Care2Care te zullen voorleggen aan hun besturen om in gezamenlijkheid arbeidsmarktactiviteiten op te zetten ten behoeve van de regio Rijnmond. Dit heeft zonder enig verder overleg geresulteerd in het besluit van deze besturen om weer een zelfstandige regio te vormen. Aangezien Care2Care de wensen van zorginstellingen serieus neemt en de suggestie is gewekt dat voor de hele sector en voor de hele regio werd gesproken, heeft Care2Care zich bij dit besluit neergelegd. Verrassend genoeg bleken de instellingen die lid waren van Care2Care niet op de hoogte te zijn van deze ontwikkelingen. Vrijwel al deze instellingen hebben besloten lid te blijven, ook al is aangegeven dat door de besluiten van ConForte en SRZ Care2Care geen subsidie meer zou aanvragen voor de regio Rijnmond en zich dus ook niet ten volle zou kunnen inzetten voor deze regio, zoals was gedaan in projecten als de Landelijke Open Dag, Banenbeurs 010, Leren en Werken in de Zorg en het gebruik van de vacaturebank. 2.3. Verbreding Om het draagvlak van Care2Care te verbreden en te vergroten is een apart acquisitietraject gestart waarbij gebruik is gemaakt van externe deskundigheid. In de laatste maanden van het jaar zijn contacten gelegd met diverse instellingen op het terrein van welzijn en jeugdzorg. Vanwege de duur van besluitvorming omtrent het aangaan van participaties hebben deze contacten ultimo 2011 nog niet geleid tot concrete participaties. 5
2.4. Bedrijfsplan Door het bestuur van Care2Care is de wens geuit een visie voor de toekomst op te stellen. Hierbij was het ook de bedoeling dat deze visieontwikkeling gedragen zou zijn door de medewerkers en dat zij daarin ook zouden participeren. Hiertoe is een externe adviseur benaderd om het proces vorm en inhoud te geven. In de zomer zijn de uitkomsten voorgelegd aan het bestuur. Met enige aanpassingen is de visie door het bestuur vastgesteld. 2.5. Landelijke samenwerking Om in aanmerking te komen voor subsidies van VWS die via RegioPlus worden verdeeld, is Care2Care deelnemer in RegioPlus. RegioPlus heeft om zelf in aanmerking te komen voor subsidie en de eigen bedrijfsvoering de vereiste bijdrage fors verhoogd. De afdracht was in 2011 daarom meer dan het 11-voudige ten opzichte van 2010. Naar aanleiding van de reacties uit verschillende regio s is onder meer dit discussiepunt door RegioPlus naar bestuurlijk niveau getild. Op 20 april en 16 september hebben bestuurlijke overleggen plaatsgevonden. Care2Care was beide keren aanwezig met een bestuurlijke afvaardiging. Vanuit Care2Care is de heer Kambeel voorgedragen als bestuurslid van RegioPlus. Hiermee heeft Care2Care een bijdrage willen leveren aan het draagvlak en functioneren van RegioPlus. Deze voordracht is zonder overleg afgewezen. De rol van RegioPlus is verschoven van samenwerkingsverband naar die van opdrachtgever. 3. Stand van zaken projecten en activiteiten 3.1. Instroom en mobiliteit 3.1.1. Care2Care als mobiliteitsbureau en vacaturebank Een onderdeel van Care2Care is het mobiliteitscentrum voor de zorg in Rijnstreek en Rijnmond. Het mobiliteitscentrum van Care2Care in de regio Rijnstreek kent men al sinds 2002. Dit is een begrip geworden bij zowel kandidaten als werkgevers. Bij de werving- en behoudactiviteiten speelt het mobiliteitspunt Care2Care een cruciale rol. Met dit mobiliteitspunt wordt praktisch vorm gegeven aan verschillende projecten en de stichtingsdoelstelling. Dit mobiliteitspunt maakt optimaal gebruik van de internetmogelijkheden zoals de vacaturebank en de mogelijkheid van het uploaden van CV s, waardoor (herhaaldelijk) solliciteren gemakkelijker wordt gemaakt voor sollicitanten. 6
De statistieken laten de volgende resultaten zien: 2010 2011 Nieuw geplaatste vacatures 1.392 1.068 Aantal sollicitaties 5.758 Doorplaatsingen Nationale Vacaturebank 62 154 Nieuwe CV s 2.072 1.243 Bezoekersaantallen gemiddeld per maand 16.528 14.088 Unieke bezoekers gemiddeld per maand 8.881 7.899 Niet geregistreerd Het aantal bezoekers van de website is in vergelijking met vorig jaar gedaald. Deze ontwikkeling is niet positief. Om dit te keren is eind 2011 een promotiecampagne gestart op TV Rijnmond. Een structureel probleem is evenwel dat de vindbaarheid van onze vacaturebank onvoldoende is. Het aantal bezoekers aan de vacaturebank dat zich met een CV inschreef, daalde eveneens. Dit laatste is te wijten aan de gewijzigde werkwijze. Werd vorig jaar nog elke sollicitant via de Nationale Vacaturebank handmatig toegevoegd aan het CV-bestand, is dat in 2011 niet meer gebeurd. Veelal betrof het sollicitanten die heel gericht op een bepaalde vacature solliciteerden en niet in aanmerking wilden komen voor soortgelijke vacatures. In de nieuwe werkwijze wordt elke sollicitant (via de website of via Nationale Vacaturebank) individueel gevolgd tijdens het sollicitatieproces en zijn er periodieke contactmomenten waarbij de kandidaten ook wordt gewezen op de vacaturebank van Care2Care. Instellingen kunnen tegen een scherp tarief vacatures doorplaatsen naar de Nationale Vacaturebank. Care2Care toont in de nieuwe werkwijze bij doorplaatsingen nu ook alle organisatie-informatie van de vacaturehouder om werkzoekenden zo meer en volledigere informatie te bieden. Hiermee wordt ook de zichtbaarheid van de instelling vergroot. Dit heeft geleid tot een forse stijging van het aantal doorplaatsingen. Voor de meeste organisaties verzorgt Care2Care de eerste selectie, waarbij kandidaten die passen op de gevraagde functie en die voldoen aan de gevraagde eisen worden doorgestuurd naar de instelling. Door structureel contact te onderhouden met (in procedure zijnde) kandidaten wordt meer informatie ontvangen, is er meer inzicht in behaalde resultaten en zijn mogelijkheden, ervaringen en wensen van kandidaten beter in kaart te brengen, waarmee ook het inzicht in wensen en behoeften van de organisaties wordt vergroot. Het beter benutten van de mogelijkheden van het systeem waarmee gewerkt wordt door training en uitwisselen van kennis en expertise werd verder uitgewerkt. Mogelijkheden worden beter benut en gestructureerd. Het werken aan verdere verbetering en 7
ontwikkeling is een continu proces, waarbij steeds een aantal verbeterpunten wordt aangepakt. Wel blijkt dat er grenzen zijn aan het systeem, waardoor we steeds minder tegemoet kunnen komen aan de door instellingen gewenste punten. 3.1.2. Tevredenheidsonderzoek Als voorbereiding op het dienstenpakket voor 2012 wilde Care2Care inzicht hebben in de gebruikservaringen en tevredenheid van klanten ten aanzien van de vacaturebank. In oktober heeft daarom een klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden door middel van een online vragenlijst. Deze is verstuurd naar de gebruikers van de vacaturebank, waarmee een beeld is verkregen van de tevredenheid ten aanzien van zowel de dienstverlening van de consulenten van Care2Care als het gebruik van de vacaturebank. Daarbij bestond de mogelijkheid wensen en behoeften aan te geven. De respons viel met 20% tegen. De algemene tevredenheid is hoog omdat Care2Care een stapje extra zet en klantgericht werkt. De website scoort een 7,2. De bemiddeling scoort een 7,7. De aangegeven wensen en behoeften met betrekking tot het gebruik van de vacaturebank zijn als aandachtspunten meegenomen in het verder ontwikkelen van de website en de vacaturebank. 3.1.3. Smartsite De vacaturebank is bij uitstek het instrument om medewerkers aan te trekken en te behouden voor de sector zorg en welzijn. De stijging van het aantal doorplaatsingen naar de Nationale Vacaturebank laat zien dat behoefte bestaat aan bredere bekendheid geven aan openstaande vacatures. De huidige site voorziet daar onvoldoende in door de slechte vindbaarheid. Mogelijkheden voor het gebruik van social media worden nog onvoldoende benut, mede door de beperkingen van onze huidige site. Care2Care wil met de vacaturebank een nieuwe periode in, een periode van vernieuwing, modernisering, flexibiliteit en meer aandacht voor de bezoeker en organisaties in zorg en welzijn in de regio. Vindbaarheid en benutting van de (wervings)mogelijkheden van social media dienen een onlosmakelijk deel te vormen van de nieuwe vacaturebank. Vanwege de hoge kosten die gepaard gaan met het bouwen van een geavanceerde vacaturesite hebben in 2010 6 regionale werkgeversorganisaties 1 de handen ineengeslagen om gezamenlijk een 'up to date' vacaturesite te bouwen. Het doel: de zichtbaarheid vergroten en meer mogelijkheden creëren voor werkzoekenden en participanten. Naar aanleiding van een oproep aan participerende organisaties is een expertgroep gevormd van gebruikers van de website en de vacaturebank om de ontwikkelingen in de toekomst zo optimaal mogelijk te laten aansluiten bij en te toetsen aan de wensen en behoeften van de participanten. 1 de 6 organisaties zijn Care2Care,Transvorm, Utrechtzorg, ZorgaanZet, Sigra en ZWplus. Daarnaast hebben 2 organisaties aangegeven eveneens belangstelling te hebben en (op termijn) deel te willen nemen. 8
Eind 2011 is deze samenwerking met de andere regio s beëindigd. De reden voor de stopzetting kan worden samengevat onder twee punten: - Een verschil van mening (en onduidelijkheid) over de hoogte van de offerte van de beoogde bouwer van de vacaturesites (LBI Lostboys). In samenhang daarmee is bij een aantal werkgeversorganisaties sprake van een gebrek aan vertrouwen in het toekomstige partnership met Lostboys in de verdere doorontwikkeling van de portals. - Een verschil in omvang, financiële slagkracht en bestuurlijke samenstelling van de betrokken werkgeversorganisaties waardoor de besluitvorming en visieontwikkeling wordt belemmerd. Vanwege het belang van de vacatureportals voor beide organisaties hebben Care2Care en Transvorm aangegeven de ontwikkeling van de vacatureportals voort te willen zetten en onderzoeken de mogelijkheden van een doorstart van het project. 3.1.4. BrancheServicePunten In het BrancheServicePunt (BSP) werken Care2Care, UWV Werkbedrijf en het Kenniscentrum Calibris samen om de dienstverlening te stroomlijnen, af te stemmen en te bundelen op basis van de actuele en verwachte arbeidsmarkt vraag. Zo moet de instroom, doorstroom en het behoud van personeel in zorg- en welzijnsinstellingen worden bevorderd. Het BSP in de regio is een belangrijk hulpmiddel bij het oplossen van knelpunten op de arbeidsmarkt en dient vooral vraaggestuurd te zijn vanuit de werkgevers. Werkgevers ervaren nauwelijks grote problemen met de instroom van nieuwe leerlingen en de opleidingscapaciteit in de BBL-opleidingen is beperkt. Financiële prikkels zijn voor werkgevers amper een motief om werkzoekenden met een uitkering een voorkeursbehandeling te geven ten opzichte van de sollicitanten die uit de meer traditionele bronnen worden geworven. De enige relevante afzetmarkt zijn de medewerkers huishoudelijke zorg bij thuiszorgaanbieders. Daarin was het UWV-werkbedrijf al relatief succesvol. De bemoeienissen van het BSP hebben niet geleid tot een groei van het aantal matches/plaatsingen. Het belangrijkste winstpunt van het BrancheServicePunt is dat op een aantal plekken relatief kleinschalige projecten zijn ontstaan waarbij uitkeringsgerechtigden actief worden bemiddeld naar opleidingsplaatsen. Daarnaast kunnen werkcoaches altijd individueel in gesprek gaan met de twee medewerkers van het BSP. En dat is een belangrijke aanvulling op de adviezen van de werkcoaches die noch de tijd noch de detailkennis van de sector hebben om een werkzoekende voldoende gericht te adviseren. Deelname van (vertegenwoordigers van) werkgevers op de werkpleinen lijkt een goed idee. Het kan de toeleiding vooral kwalitatief verbeteren en het kan in adviesgesprekken met werkzoekenden ook mensen triggeren om over een baan in de zorg na te denken. De herstructurering van het werkbedrijf voorziet echter in het terugbrengen van het face-toface contact op de werkpleinen en het verregaand digitaliseren van de begeleiding. 9
Daarmee verdwijnt ook de meerwaarde van een fysiek Servicepunt op de werkpleinen. De subsidie voor de bemensing van de servicepunten liep ultimo 2011 af. De samenwerkingspartners hebben aangegeven de samenwerking door te willen zetten en dit net zoals de periode voorafgaand aan de subsidie te doen op een wijze die bij de regio past. 3.1.5. Sectorarrangement Zorg en Welzijn De regionale Werkgeversorganisaties Zorg en Welzijn (verenigd in RegioPlus) en UWV hebben in juni een convenant afgesloten met als doelstelling om in 18 maanden 2.000 leerlingen te laten instromen in de zorg. Deze leerlingen komen uit het klantenbestand van het UWV-Werkbedrijf. De uitvoering van het convenant in de vorm van een sectorarrangement viel uiteen in 2 fases. Voor de kandidaten met een WW-uitkering gold dat zij minimaal 1 jaar werkloos moesten zijn en nog een aanzienlijke periode (liefst ook een jaar) recht zouden hebben op deze uitkering. WW-kandidaten uit deze doelgroep zijn, vanwege dit criterium, minimaal 42 jaar. Bij de selectie van werkzoekenden is een bovengrens gehanteerd van 55 jaar. Vanwege de regelgeving moesten kandidaten vóór 1 oktober 2011 ingediend zijn. Na die datum kon voor WW-gerechtigden geen aanspraak meer worden gemaakt op reintegratiemiddelen. Op de 3 vestigingen van het UWV in de regio Rijnstreek is in nauwe samenwerking met het BSP een selectie gemaakt van alle werkzoekenden en zijn vacatures uitgezet op WERK.nl. Tevens zijn circa 200 mensen per mail benaderd om hen nog extra op de mogelijkheid te wijzen. Hierna zijn er (telefoon)gesprekken gevoerd met 40 potentiële kandidaten en nog vele korte informatieve telefoongesprekken. Uiteindelijk zijn uit deze doelgroep 5 medewerkers gestart met een opleiding. In Rijnmond bleek het BSP niet bereid om zich te committeren aan het convenant waardoor werkgevers die plaatsen beschikbaar hadden gesteld met lege handen achterbleven. Care2Care maakte overigens al sinds eind 2010 geen deel meer uit van het BSP in Rijnmond. 3.2. Netwerken Care2Care wil graag terug naar de basis: samenwerking en kennisdelen. Het ondersteunen van netwerken is hier een onderdeel van. Care2Care heeft het eerste halfjaar op verzoek van haar leden een aantal netwerken opgezet. Eerst heeft het AVRnetwerk gestalte gekregen en later het HRM-netwerk. Een derde netwerk, dat voor Beeldvorming en Imago, is wel geïnitieerd maar inhoudelijk nog niet tot wasdom gekomen. De netwerken worden opgezet voor de doelgroep om op hun aandachtsgebied kennis uit te wisselen. Care2Care faciliteert hierbij. De netwerken bestaan uit een online besloten LinkedIn groep en persoonlijke netwerkbijeenkomsten. De besloten LinkedIn groepen zijn alleen toegankelijk voor arbocoördinatoren of HRM professionals werkzaam in een 10
zorginstelling in de regio. Hiermee wordt voorkomen dat commerciële aanbieders zich in een netwerk profileren. Op de netwerkbijeenkomsten kunnen de deelnemers elkaar ook in persoon treffen. De thema s worden in overleg met de deelnemers van het netwerk bepaald. Care2Care doet, indien nodig, bureaustudies naar best practices en nodigt deskundigen uit voor de bijeenkomsten. Ondanks de eerder toegezegde participatie sloten weinig mensen zich aan bij de online netwerken. Al snel werd duidelijk dat het gebruik van LinkedIn niet ingeburgerd was. Hierop heeft Care2Care aan de doelgroep een training aangeboden om bekend te raken met LinkedIn. Hiervoor hebben zich in totaal 30 mensen opgegeven. Van hen waren er 10 afkomstig uit de Rijnstreek en 20 uit Rijnmond. Uit de evaluatie bleek dat deze training als goed is beoordeeld. 3.2.1. AVR-netwerk Via dit netwerk kunnen arbocoördinatoren met elkaar in contact komen om kennis uit te wisselen en zo hun individuele slagvaardigheid te vergroten. Op 20 januari vond de eerste AVR-netwerkbijeenkomst plaats met als thema: Procedures voor Gezond en Veilig werken in de thuiszorg. De 20 aanwezige ergocoaches, preventiemedewerkers en arbocoördinatoren hebben tijdens deze eerste bijeenkomst van Annemarie Klaassen, projectleider van het landelijke project Gezond en Zeker, een aantal handvatten gekregen om hiermee aan de slag te gaan. 3.2.2. HRM-netwerk Het HRM-netwerk is voor alle HRM professionals in de zorg in de regio Rijnstreek en Rijnmond. Een netwerk waarbij de mensen elkaar ook kennen of willen leren kennen. Op 7 april heeft een startbijeenkomst plaatsgevonden met de initiatiefnemers van dit netwerk. Tijdens deze bijeenkomst hebben zij besluiten genomen over de verdere invulling van het netwerk. Begin juli heeft de eerste netwerkbijeenkomst plaatsgevonden met als onderwerp: Sociale media en HRM; kansen en bedreigingen op HRM-gebied. Tijdens deze bijeenkomst liet Marco Leeuwerink, senior communicatie adviseur bij Politie Hollands-Midden de 15 aanwezige HRM professionals aan de hand van vijf stappen zien hoe sociale media in de praktijk kunnen worden gebruikt. De tweede netwerkbijeenkomst in oktober stond in het teken van Generatiemanagement. Arold Schers van Tempo-Team Employability was de spreker bij deze bijeenkomst. Hij liet zien welke generaties er grofweg binnen organisaties aanwezig zijn en hoe je hier op in kunt spelen. 3.2.3. B&I-netwerk Care2Care heeft een B&I-netwerk (Beeldvorming & Imago) opgericht, gericht op het gezamenlijke belang en profijt van positieve beeldvorming van de sector zorg & welzijn. Een netwerk dat bestaat uit functionarissen op het gebied van HR, P&O, communicatie of PR, werkzaam bij zorginstellingen binnen de regio. 11
Net als het AVR- en het HRM-Netwerk vormt LinkedIn de basis en wordt het netwerk ondersteund door bijeenkomsten. Door het prioriteren van de verschillende lopende projecten wordt er op dit moment geen acquisitie gepleegd voor het B&I netwerk. Wel hebben met enkele leden van het netwerk persoonlijke gesprekken plaatsgevonden over de ideeën en activiteiten van de zorginstellingen zelf op het gebied van beeldvorming & imago. 3.3. Aansluiting beroepsonderwijs en -praktijk 3.3.1. Regionaal overleg zorg/onderwijs Eind februari 2009 is tussen de VVT-instellingen in Zuid-Holland Noord en de drie in deze regio actieve ROC s 2 een convenant ondertekend om uiting te geven aan hun gezamenlijke en gedeelde verantwoordelijkheid ten aanzien van het opleiden van gekwalificeerd (toekomstig) personeel. Zowel de zorginstellingen als de onderwijsinstellingen in de regio Zuid-Holland Noord hebben zich uitgesproken voor het ondernemen van gezamenlijke actie. Doel van dit convenant is te komen tot een operationalisering van de samenwerking tussen onderwijs en arbeidsmarkt in de regio Zuid-Holland Noord. Deze samenwerking kent vier resultaatgebieden: het zekeren van instroom van voldoende zorgpersoneel in de sector onderlinge afstemming rond werving van leerlingen het verbeteren van het opleidings- en sectorrendement kwaliteit van de uitstroom van leerlingen. Care2Care is en blijft nauw betrokken bij de praktische uitwerking van dit convenant en de ondersteuning van de begeleidingscommissie en de ondersteuning van het project Competentiegericht Opleiden van Verzorgenden (COV). 3.3.2. Gezamenlijke selectie leerplaatsen Vanuit het werkveld en de opleidingen wordt al veel geïnvesteerd om het opleidingsrendement te verhogen en voortijdige uitval te voorkomen. Vanuit het regionale belang wil Care2Care bijdragen aan het beter benutten van het beschikbare potentieel. Dit betekent dat het voor aankomende BOL 3 -ers duidelijk moet zijn welke opleiding/uitstroomvariant het beste bij hen past en waarnaar ook vraag is. Ook voor BBL 4 -ers is het van belang een goede opleidingskeuze/carrière te kiezen. Uit gesprekken met ROC s in de regio blijkt hier het meeste resultaat op te behalen met betrekking tot het voorkomen van uitval van leerlingen binnen zowel de BOL als de BBL. Het ontwikkelen en uitvoeren van een gezamenlijke beeldvormingstrategie is hierbij belangrijk. 2 Regionaal OpleidingsCentrum 3 BeroepsOpleidende Leerweg (leren en stage) 4 Beroepsbegeleidende Leerweg (werken en leren) 12
In de regio Limburg wordt de werving en selectie van leerlingen gezamenlijk opgepakt, gekoppeld aan het informeren van geïnteresseerden voor de zorg. Via de platforms AVANT in de regio Leiden en SRZ en ConForte in Rijnmond is deze werkwijze uit Limburg voorgelegd. Hieruit is gebleken dat zorginstellingen graag de werving en selectie van leerlingen in eigen beheer houden. Care2Care zal zich daarom vooral richten op de gezamenlijke beeldvormingstrategie en het idee van een gezamenlijke werving en selectie van leerlingen in het achterhoofd houden, wellicht voor de toekomst. 3.3.3. Leren en Werken in de Zorg-2 Dit project is de follow-up van het project rond aansluiting van arbeidsmarkt en beroepsonderwijs zoals dat van 2008 t/m 2010 is uitgevoerd met een subsidie van het ministerie van VWS. Doelstelling van het project was om de resultaten van het eerste project te consolideren en uit te bouwen. Maar er was ook een nieuwe doelstelling toegevoegd: Het in kaart brengen van de regionale competentievoorraad en het implementeren van competentiebeheer als arbeidsmarktinstrument. Care2Care heeft inhoudelijk ingezet op competentiebeheer als instrument voor de arbeidsmarkt gericht op voldoende en goed opgeleid personeel in de zorg. De doelgroep bestond uit HRM-managers, Hoofden P&O en Lijnmanagers/Praktijkopleiders. De insteek was vooral strategisch: hoe zien betrokkenen de zorgtoekomst qua zorgzwaarte en hoe denken zij de juiste zorg te kunnen blijven leveren. Dat vergt vrijwel zeker andere personele competenties dan nu, nog los van de omvang van de arbeidsbehoefte in de toekomst. In persoonlijke gesprekken/interviews is nagegaan hoe zorginstellingen naar deze ontwikkelingen kijken, welke rol men ziet voor Care2Care en welke ondersteuning men wenst in het kader van dit project. In de regio Rijnmond is met 20 instellingen contact gelegd. Met 14 daarvan zijn uitgebreide gesprekken gevoerd en soms vervolggesprekken; in deze regio is voorts uitgebreid gesproken met drie beroepsopleidingen die Rijnmond als werkgebied en adherentiegebied hebben. De positieve respons om deel te nemen aan dit project kwam van de kleine tot middelgrote instellingen in Rotterdam, op de zuidflank en oostflank van de stad en op de Zuid-Hollandse eilanden. Deze organisaties missen een regionale coördinatie en zien deze rol voor Care2Care als onafhankelijke partner, die de zorgsector breed kan ondersteunen. In Rijnstreek was de deelname substantieel groter. Geen van de aangezochte instellingen heeft medewerking geweigerd. Met 27 instellingen zijn gesprekken gevoerd, alsmede met 15 onderwijsinstellingen van het beroepsonderwijs (MBO-HBO) en het VMBO. Dit op verzoek van instellingen, onder meer omdat de voorselectie voor het beroepsonderwijs binnen het VMBO plaatsvindt. De meeste gesprekken waren bilateraal. In de regio Rijnstreek vond een deel van het verkennen plaats in bestaande overlegvormen waarbij meerdere zorginstellingen 13
aanwezig waren. De plannen voor de toekomst zijn in de regio Rijnstreek het verst uitgewerkt en met deze overlegstructuren besproken. Voor de uitvoering van dit project is gebruik gemaakt van twee ZZP-ers. Eind december is de eindrapportage opgemaakt en verstuurd naar de respondenten. 3.3.4. Trainingen Behoud van personeel is belangrijk om tekorten te voorkomen. Middenkaderfunctionarissen zoals teamleiders hebben daarin een belangrijke rol. Zij zitten in een scharnierpositie en geven met enige regelmaat aan behoefte te hebben aan deskundigheidsbevordering en intervisie. Daarom is Care2Care in november gestart met het geven van de training "Jij als teamleider". Voor de twee eerste trainingen hebben zich 22 teamleiders aangemeld. De trainingen zijn zeer positief beoordeeld. 3.4. Beeldvorming en Imago 3.4.1. Banenbeurs 010 Net als in 2010 was Care2Care ook in 2011 aanwezig op het Zorg & Welzijnplein bij Banenbeurs 010 op 9 december 2011. Met een eigen stand vertegenwoordigde Care2Care de sector en informeerde zij mensen over werken in zorg en welzijn. De stand werd druk bezocht door bezoekers met verschillende doelen. Zo was een deel van de bezoekers benieuwd naar opleidingsmogelijkheden maar waren anderen bijvoorbeeld op zoek naar een nieuwe of passende baan. Het aantal bezoekers was dit jaar 3.500. Meer dan vorig jaar en vanwege de economische situatie met een hoger opleidingsniveau. 3.4.2. Gastlessen In het eerste halfjaar van 2011 is uit een aantal gesprekken gebleken dat zorginstellingen wel interesse hebben in een project voor gastlessen maar dat zij hiervoor zelf geen medewerkers kunnen leveren. Om toch vorm te geven aan gastlessen is scholen in de regio als alternatief en tegen een sterk gereduceerd tarief het programma De Zorgtrailer aangeboden. Dit unieke programma bestaat uit een bezoek van De Zorgtrailer, een 18 meter lange interactieve truck die als basis dient voor twee theatervoorstellingen op locatie. Een vooraf gestuurd educatiepakket en de inzet van een Zorgambassadeur die leerlingen vertelt over zijn/haar ervaringen in de zorg maken onderdeel uit van het totale programma. De Zorgtrailer richt zich met het programma op de sectoren thuiszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, geestelijk gehandicaptenzorg en kraamzorg. Eind 2011 hadden slechts 2 scholen van deze gelegenheid gebruik gemaakt. 14
3.4.3. Open Dag van de Zorg 2011 150 Vlaggen en spandoeken, 10.000 ballonnen, 9.000 lollies, pennen en posters, radio en TV-spots met Jochem van Gelder, www.zorgnieuws.nl publicaties op de lichtkrant van de Koopgoot in Rotterdam en een paginagrote advertentie op elke deurmat in beide regio s. Dat was de publiciteitscampagne voor de Open Dag van de Zorg 2011 op zaterdag 19 maart. In de regio s Rijnmond en Rijnstreek deden 120 locaties hun deuren open en deze trokken naar schatting 12.000 bezoekers. Landelijk hebben 600.000 bezoekers gehoor gegeven aan de oproep om op de derde zaterdag in maart een kijkje achter de schermen te komen nemen in de zorg. Waar bij de ene instelling de burgemeester het Rad van Fortuin bediende, mochten kinderen bij een andere instelling zelf opereren. Zorgorganisaties en instellingen hebben zelf invulling gegeven aan hun Open Dag, die op de meeste plaatsen als gezellig druk werd ervaren met een zeer gewaardeerd programma. Veel zorgmedewerkers vertelden vanaf de eigen werkplek over hun taken en verantwoordelijkheden. Er zijn volop enthousiaste reacties van bezoekers ontvangen. De Open Dag is ook zeer positief beleefd door de zorg zelf. De voorbereidingen voor de Open Dag 2012 zijn in oktober begonnen. De zorginstellingen hebben een brief ontvangen waarin ze zijn uitgenodigd aan de Open Dag deel te nemen. Tevens is hun gevraagd deel te nemen aan de expertmeeting begin januari 2012, waarin gezamenlijk wordt besproken op welke wijze de promotiecampagne vorm gegeven kan worden 3.4.4. Websites www.zorgnieuws.nl Zorgnieuws.nl is voor de Open Dag van de Zorg in een nieuw jasje gestoken. De lay-out van de website is aangepast naar de look and feel van de Open Dag. Op de site werd alle up to date informatie, zoals handleidingen, communicatiemiddelen en -mogelijkheden beschreven en beschikbaar gesteld. Begin maart stonden alle programma s van de deelnemende instellingen uit de regio s Rijnstreek en Rijnmond hier ook op. Aan het eind van het jaar is de informatie voor de Open Dag van 2012 op de website gepubliceerd. www.loopjijwarmvoordezorg.nl Het doel van de website is het informeren en stimuleren van jongeren en werkzoekenden voor een opleiding en baan in de zorg. Hiermee willen wij aanvullend zijn op de bestaande websites en informatiestromen en fungeren als regionale wegwijzer, gids en platform voor onze doelgroepen. In november is de website online gegaan. Tijdens Banenbeurs 010 op 9 december 2011 is deze website gepromoot door middel van flyers. 15
3.4.5. Krant voor groep 8 Het katern Loop jij warm voor de zorg? is in opdracht van Care2Care vervaardigd door de redactie speciale producties van het Leidsch Dagblad en in een oplage van 70.000 exemplaren verspreid met het Leidsch Dagblad en Alphen CC. Daarnaast is het katern als losse krant verzonden aan alle basisscholen in de regio, ten behoeve van de leerlingen van groep 8. De krant ook verspreid op Banenbeurs 010. Lezers konden met een prijsvraag meedingen naar leuke prijzen. Hierop zijn zo'n 200 reacties ontvangen. 3.4.6. ZorgZine De inmiddels 4e uitgave van het magazine ZorgZine is uit. De styling is afgestemd op de vernieuwde site Loop jij warm voor de zorg? Ook is in deze nieuwe editie aandacht besteed aan de welzijnssector. De doelgroep bestaat uit jongeren van 14-16 jaar. De ZorgZine kan door instellingen worden gebruikt als promotiemateriaal bij bijvoorbeeld gastlessen, maatschappelijke stages en de Open Dag. Alle middelbare scholen in de regio ontvangen een aantal exemplaren met de mogelijkheid kosteloos bij te bestellen. De totale oplage bedraagt 5.000 stuks. 3.4.7. Nieuwsbrief en Twitter De digitale CareAboutCare nieuwsbrief is in 2011 negen keer verschenen. Gezien de ontwikkelingen op het gebied van sociale media heeft Care2Care in september een Twitter-account geopend, waarmee nieuws en ontwikkelingen van Care2Care maar ook die van participanten onder een breder (online) publiek kan worden verspreid. 3.4.8. Commercials Om de zorg positief te positioneren en zo meer mensen te interesseren voor een carrière in de zorg in de regio Rijnmond, zijn TV-commercials ontwikkeld. Deze spots zijn opgenomen in het ID College in Gouda en uitgezonden op TV Rijnmond in de laatste drie maanden van 2011. Indirect is hierdoor ook meer bekendheid gegeven aan de vacaturebank van Care2Care ten behoeve van de participanten in Rijnmond. 3.5. Onderzoek, informatie, communicatie 3.5.1. Arbeidsmarktonderzoek In het najaar van 2011 is de arbeidsmarktrapportage Zorg op maat door Arbeid op maat in gedrukte vorm verspreid. De conceptversie is op verschillende locaties met zorginstellingen in de regio doorgesproken en waar nodig nog aangevuld. In de regio Zuid-Holland Noord hebben veel zorginstellingen in het voorjaar al kennis kunnen nemen van de grote lijnen uit dit rapport tijdens de AVANT- conferentie Moet u wat, of doet u wat met niveau-2. Voor deze regio werd aangetoond dat er weliswaar een 16
tekort bestaat aan gekwalificeerde verzorgenden niveau-3, maar dat er mogelijkheden zijn om dit tekort op te vangen door gebruik te maken van overschotten op niveau-2. Een andere constatering is dat de schaal waarop gewerkt wordt met 0-uren of min/maxcontracten een goede analyse van de arbeidsmarkt bemoeilijkt. Dat betekent namelijk dat er in de praktijk veel meer FTE beschikbaar zijn voor arbeid dan het personeelsbestand op papier aangeeft. Daaraan is alleen nauwelijks maat en getal te geven omdat bij dit soort contracten geen uitspraken gedaan kunnen worden over de daadwerkelijke beschikbaarheid van deze medewerkers. Om dat te berekenen zou achteraf een beschouwing gemaakt moeten worden van daadwerkelijk gewerkte uren van deze flexmedewerkers. 3.5.2. Ontwikkelingen Arbeidsmarkt Prestatie Kaart Het aantal deelnemende instellingen ontwikkelt zich naar verwachting. Het streven was om eind 2011 op basis van de gegevens van 50.000 zorgwerkers uitspraken over de arbeidsmarktsituatie in de zorg te kunnen doen. Die doelstelling is voor ongeveer 95% gerealiseerd. Daarmee neemt de relevantie van APK als benchmark-gereedschap verder toe. In de regio Rijnstreek groeit het aantal deelnemende instellingen, zowel rond Leiden (AVANT) als rond Gouda in het Transmuraal Netwerk. Ook de relaties met de ziekenhuizen hier bieden perspectief op groei. De interesse in Rijnmond en dan met name Rotterdam, voor het verfijnd in kaart brengen van arbeidsmarktgegevens was zeer beperkt. Ook op de bijeenkomst om de regionale arbeidsmarktcijfers te bespreken kwamen net als in 2010 nauwelijks reacties binnen. In najaar van 2011 is de belangstelling van collega-regiobureaus in het land flink toegenomen. Zorginstellingen die aangesloten zijn bij Salus Gelria (rondom Arnhem) zijn op zoek naar een instrument waarmee niet alleen afdelingen maar hele organisaties onderwerp kunnen worden van Strategische PersoneelsPlanning. De verwachting is dat in de loop van 2012 APK hiervoor ingezet kan gaan worden. 3.5.3. Functionaliteit Met APK is een flinke sprong gemaakt naar het inzichtelijk maken van de samenstelling van de zorgregio naar functiekwalificatieniveau. Omdat we op basis van actuele informatie van zorginstellingen zelf werken, weten we welke aantallen zorgwerkers het betreft. Het heldere onderscheid tussen in- en uitstroom enerzijds en doorstroom anderzijds is een technische uitdaging waar afgelopen zomer en najaar veel aandacht aan besteed is. Deze technische ontwikkeling maakt APK ook meer bruikbaar voor individuele zorginstellingen. Zij kunnen op basis van APK nu op locatie- of afdelingsniveau uitspraken doen over bijvoorbeeld het aantal opleidingsplaatsen of de allocatie van opleidingsbudgetten onderbouwen. Met APK-online werd het in de zomer voor zorginstellingen mogelijk om via een beveiligde verbinding met een browser het eigen InstellingsPortret en bijbehorende RegioBeeld te onderzoeken. 17
3.5.4. Aanzet tot Strategische PersoneelsPlanning (SPP) Waar de focus in de beginfase van het project APK voornamelijk op het gereedschap zelf gericht was (een nieuwe basis voor het arbeidsmarktonderzoek), verschuift deze nu meer en meer naar het proces dat we willen aanmoedigen en ondersteunen. APK geeft bij strategische personeelsplanning namelijk door middel van het InstellingsPortret een helder beeld van de huidige positie op de arbeidsmarkt. De opgedane inzichten stimuleren het denkproces over de eigen organisatie: Wat betekent deze constatering voor ons personeelsbeleid. Een volgende stap is het doordenken van dit personeelsbeleid onder invloed van een aantal toekomstscenario s. 18
Bijlage Samenstelling bestuur Op 1 juli was het bestuur als volgt samengesteld: Dhr. J.J.M. Devilee Dhr. S.T.J. de Jong Mw. A.A.H.M. de Bresser Dhr. R. Treffers Dhr. M.A.M. Beks Dhr. B. Kambeel (P&O gehandicaptenzorg, voorzitter) (bestuurder VVT, secretaris/penningmeester) (bestuurder VVT, alg. bestuurslid) (bestuurder Ziekenhuis, alg. bestuurslid) (P&O GGZ, alg. bestuurslid) (alg. bestuurslid) Samenstelling bureau Op 31 december 2011 was het bureau als volgt samengesteld: Dhr. C.P. Boeijinga (directeur) Dhr. J.K. van Hengel (projectmedewerker) Mw. I.M. Schoneveld (projectmedewerkster) Dhr. W.H. Both (arbeidsmarktanalist) Mw. M. van Wijk (administratief medewerkster) Mw M.M. van Schoneveld (bemiddelingsconsulente) Dhr. W.H.Bruijnes (bemiddelingsconsulent) Mw. F. van Tol (managementassistente) Afkortingen APK ArbeidsmarktPrestatieKaart BBL BeroepsBegeleidende Leerweg BOL BeroepsOpleidende Leerweg BPV BeroepsPraktijkVorming BSP BrancheServicePunt COV Regionale Competentieontwikkeling en vormgeving Onderwijs binnen de V&V&Tsector IG Individuele Gezondheidszorg P&O Personeel en Organisatie PAZ Platform Arbeidsmarkt Zorg ROC Regionaal Opleidings Centrum VMBO Voorbereidend Middelbaar BeroepsOnderwijs VVT Verpleging, Verzorging, Thuiszorg (ook wel: VV&T) VWS Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport 19