EUROPESE COMMISSIE Brussel, 16.10.2013 C(2013) 6636 final OPENBARE VERSIE Dit document is een intern document van de Commissie dat louter ter informatie is bedoeld. Betreft: Excellentie, Steunmaatregel SA.37084 (2013/N) Nederland Compensatie van indirecte EU-ETS-kosten (1) De Commissie heeft geen bezwaar tegen deze maatregel. 1 PROCEDURE (2) Nederland heeft de maatregel op 20 september 2013 aangemeld. 2 BESCHRIJVING VAN DE MAATREGEL (3) De maatregel compenseert bepaalde ondernemingen voor de stijging van de elektriciteitsprijzen als gevolg van de doorberekening van de kosten van broeikasgasemissies op grond van de EU-ETS, de zogeheten indirecte emissiekosten, als omschreven in de ETS-richtsnoeren 1. 2.1 Rechtsgrond (4) De rechtsgrondslag is de "Subsidieregeling energie en innovatie", de "Kaderwet EZ-subsidies" en het "Kaderbesluit EZ-subsidies" van het ministerie van Economische Zaken. 1 Mededeling van de Commissie - Richtsnoeren betreffende bepaalde staatssteunmaatregelen in het kader van de regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten na 2012, PB 158 van 5.6.2012, blz. 4, gewijzigd bij Mededeling 2012/C 387/06, PB C 387 van 15.12.2012, blz. 5. Zijne Excellentie de Heer Frans TIMMERMANS Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus 20061 NL - 2500 EB Den Haag Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefoon: 00-32 (0) 2 299.11.11.
(5) De voor 2014 en 2015 uitgetrokken begrotingsmiddelen bedragen 78 miljoen EUR per jaar. De begroting voor 2014 is gebaseerd op de CO2-prijs van 2012 van 8 EUR/ton. De begroting van 2015 zal gebaseerd zijn op de CO2-prijs van 2013, die lager is, zodat de voor dat jaar uitgetrokken middelen waarschijnlijk minder zullen bedragen dan 78 miljoen EUR. Voor de daaropvolgende jaren zullen de middelen één jaar van tevoren worden vastgesteld. (6) De maatregel betreft de periode 2013-2020. (7) Indien de vraag de begrotingsmiddelen overschrijdt zal de toewijzing naar evenredigheid geschieden. 2.2 Begunstigden (8) De begunstigden zijn ondernemingen die actief zijn in een van sectoren die in bijlage II van de ETS-richtsnoeren worden opgesomd. Daarnaast moeten de ondernemingen die voor de steun in aanmerking wensen te komen een convenant inzake energie-efficiëntie ondertekenen. Ondernemingen kunnen compensatie aanvragen in het jaar volgend op het jaar waarin de kosten zijn gemaakt. 2.3 De berekening van het steunbedrag (9) Het maximale steunbedrag dat per installatie kan worden verleend, zal worden berekend op basis van de twee formules die in punt 27 van de ETS-richtsnoeren zijn vermeld. Wanneer er efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsverbruik van toepassing zijn, moet de formule van punt 27, onder a), worden gebruikt. Zijn er geen efficiëntiebenchmarks van toepassing, dan dient de formule van punt 27, onder b), te worden gebruikt. (10) In de maatregel worden de definities van bijlage I gehanteerd met betrekking tot alle elementen van de twee formules. Verder wordt de efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik toegepast als omschreven in bijlage III 2, evenals de maximale regionale emissiefactor van bijlage IV. Ook voldoet de maatregel aan de maximale steunintensiteiten die in punt 26 worden genoemd. (11) Slechts indirecte emissiekosten voor een electriciteitsverbruik van meer dan 1 miljoen kwh per jaar en per installatie zullen worden gecompenseerd. Dit verbruiksniveau komt, op basis van de CO2-prijs van 2012, neer op circa 4000 EUR. (12) Het is niet mogelijk om voor dezelfde kosten steun te ontvangen op basis van andere regelingen. 2 Bijlage III van de ETS-richtsnoeren is gewijzigd bij de Mededeling van de Commissie tot wijziging van de Mededeling van de Commissie - Richtsnoeren betreffende bepaalde staatsteunmaatregelen in het kader van de regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten na 2012, PB C 387 van 15.12.2012, blz. 5. 2
3 BEOORDELING VAN DE MAATREGEL 3.1 Bestaan van steun (13) De Commissie heeft onderzocht of artikel 107, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) op de maatregel van toepassing is. Een maatregel kan slechts staatssteun vormen in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU, indien hij aan vier voorwaarden voldoet. Ten eerste moet de steun worden toegekend door de lidstaat of met staatsmiddelen worden bekostigd. Ten tweede moet de maatregel een selectief voordeel aan bepaalde ondernemingen of bepaalde producties toekennen. Ten derde moet de maatregel het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig kunnen beïnvloeden. Ten vierde moet de maatregel de mededinging in de interne markt vervalsen of dreigen te vervalsen. (14) De maatregel wordt gefinancierd met middelen uit de Nederlandse begroting. De maatregel biedt de begunstigden een voordeel doordat kosten worden vergoed die zij onder normale marktvoorwaarden zelf hadden moeten dragen. De steun is selectief omdat hij slechts wordt verleend aan ondernemingen in bepaalde sectoren. Al deze sectoren staan bloot aan internationale concurrentie zoals in de ETS-richtsnoeren wordt opgemerkt, waardoor het waarschijnlijk is dat de steun de handel tussen lidstaten ongunstig beïnvloedt en de mededinging vervalst 3. (15) De regeling vormt staatssteun in de zin van artikel 107, lid, 1, VWEU. 3.2 Rechtmatigheid van de steun (16) Door de maatregel aan te melden alvorens deze ten uitvoer te leggen, zijn de Nederlandse autoriteiten hun verplichting overeenkomstig artikel 108, lid 3, VWEU nagekomen. 3.3 Verenigbaarheid met de interne markt (17) De Commissie heeft onderzocht of de maatregel als verenigbaar met de interne markt kan worden beschouwd op grond van artikel 107, lid 3, onder c), VWEU. (18) Steun aan ondernemingen ter compensatie van in elektriciteitsprijzen doorberekende EU-ETS-kosten valt binnen de werkingssfeer van de ETSrichtsnoeren. De Commissie heeft de verenigbaarheid van de maatregel getoetst aan deel 3.1 van die richtsnoeren, waarin de voorwaarden worden uiteengezet waaronder steun als verenigbaar kan worden beschouwd. 3.3.1 Doel en noodzaak van de steun (19) De maatregel is gericht op het in punt 24 van de ETS-richtsnoeren vermelde doel. De maatregel is derhalve gericht op een duidelijk omschreven doelstelling van gemeenschappelijk belang. 3 Bijlage II van de ETS-richtsnoeren. 3
(20) Overeenkomstig de in punt 25 van de richtsnoeren genoemde voorwaarden zullen uitsluitend ondernemingen worden gesteund die actief zijn in een van de in bijlage II vermelde bedrijfstakken of deeltakken. (21) Volgens de maatregel moeten begunstigde ondernemingen tevens een convenant ondertekenen waarin zij zich ertoe verbinden bepaalde maatregelen te nemen om de energie-efficiëntie te verbeteren. Alle ondernemingen, zonder enige beperking, kunnen aan deze convenanten deelnemen. (22) Deze aanvullende verplichting houdt derhalve geen ongerechtvaardigde beperking van de in aanmerking komende aanvragers in. Een lidstaat kan de in aanmerking komende aanvragers op basis van objectieve criteria beperken zolang dit niet in strijd is met de ETS-richtsnoeren of een bepaling van het EUrecht. (23) De steun is daarom noodzakelijk. 3.3.2 Stimulerend effect (24) Volgens punt 31 van de richtsnoeren wordt aan de vereiste van het stimulerend effect geacht te zijn voldaan wanneer alle in punt 3.1 vermelde voorwaarden zijn vervuld, hetgeen hier het geval is. (25) Daarom zal de voorgenomen steun het noodzakelijke stimulerende effect hebben. 3.3.3 Evenredigheid (26) Volgens punt 45 van de richtsnoeren moeten de lidstaten aantonen dat het steunbedrag tot het noodzakelijke minimum beperkt blijft. (27) De maatregel houdt zich aan de steunintensiteiten en benchmarks van de richtsnoeren. (28) Het maximale steunbedrag per installatie wordt bepaald op basis van de in punt 27 van de richtsnoeren vermelde formules. Verder worden de definities van bijlage I gebruikt evenals de waarden die in de bijlagen III en IV van de richtsnoeren worden genoemd. (29) De maatregel verschaft geen volledige compensatie omdat dit de prikkel voor een verdere beperking van het elektriciteitsverbruik zou kunnen wegnemen, en voldoet daarmee aan de maximale steunintensiteiten zoals vermeld in punt 26 van de richtsnoeren. (30) Bovendien zullen alleen indirecte emissiekosten voor een elektriciteitsverbruik van meer dan 1 miljoen kwh per jaar en per installatie worden gecompenseerd. (31) Volgens Nederland is de drempel van 1 miljoen kwh per jaar en per installatie bedoeld om de administratiekosten te verminderen. 1 miljoen kwh vertegenwoordigt een bedrag van circa 4000 EUR op basis van de CO2-prijs van 2012. Het door de Nederlandse autoriteiten gekozen extra filter kan derhalve als gerechtvaardigd worden beschouwd gezien het geringe bedrag, het 4
beoogde doel (de vermindering van de administratiekosten) en het feit dat de toepassing ervan op objectieve criteria gebaseerd is. (32) De steun dekt niet alle kosten en handhaaft een prikkel voor de begunstigden om hun elektriciteitsverbruik te verminderen. Bovendien zullen, dankzij de benchmarks, de meest efficiënte begunstigden het hoogste percentage van hun indirecte ETS-kosten gecompenseerd krijgen. (33) De steun is derhalve evenredig. 3.3.4 Cumulering (34) De Nederlandse autoriteiten hebben toegezegd dat de steun niet kan worden gecumuleerd met steun op grond van andere regelingen voor dezelfde in aanmerking komende kosten. 3.3.5 Jaarlijkse verslagen, transparantie en toezicht (35) De Nederlandse autoriteiten hebben toegezegd dat de voorgenomen maatregel voldoet aan de in de punten 52 tot en met 54 van de richtsnoeren genoemde vereisten op het gebied van jaarlijkse verslagen, transparantie en toezicht. 4 CONCLUSIE (36) De maatregel voldoet aan de voorwaarden van deel 3.1 van de ETS-richtsnoeren en is daarom verenigbaar met de interne markt overeenkomstig artikel 107, lid 3, onder c), VWEU. (37) De Commissie zal deze brief publiceren 4. Ingeval hij vertrouwelijke informatie bevat, wordt u verzocht de Commissie daarvan binnen vijftien werkdagen na ontvangst van dit schrijven in kennis te stellen. Doet u dit niet, dan wordt aangenomen dat u instemt met de bekendmaking van de volledige tekst van de brief. Met bijzondere hoogachting, Voor de Commissie Joaquín ALMUNIA Vicevoorzitter 4 Op http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/index.cfm 5