Geachte fractievoorzitters,

Vergelijkbare documenten
innovatief & toekomstvast basisonderwijs Valkenburg a/d Geul 20 april 2015

Programma van Eisen Frisse Scholen april 2012

Raadsnota. Raadsvergadering d.d. 28 september 2015 Agenda nr: 7 Onderwerp: ophoging renovatienorm n.a.v. motie extra krediet Plenkert

Voorgestelde beslissing :

b. Wettelijk- of beleidskader: Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs 2006.

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.

Onderwerp Aanvullend krediet t.b.v. renovatie basisschool De Regenboog

Uw raad wordt geadviseerd het programma huisvesting onderwijs 2010 conform het gestelde in deze nota vast te stellen.

DE PEETERSSCHOOL VERNIEUWBOUW e REACTIE OP VO G R E E N T E A M B O U W

Raadsvergadering d.d.: 26 maart 2012 Agenda nr: 9 Onderwerp: Vaststellen kaders herijking Huisvestingsplan basisonderwijs

Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad,

Aan de fractie van Nijmegen Nu Korte Nieuwstraat 6, 6511 PP Nijmegen. 14 november Geachte fractie,

R e n o v a t i e e n v e r d u u r z a m i n g S c h o o l m e t d e B i j b e l t e L a n g b r o e k

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 5 november 2012 Agenda nr: 13 Onderwerp: Vaststelling Huisvestingsplan Primair Onderwijs

Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015

Uw raad wordt geadviseerd het programma huisvesting onderwijs 2011 conform het gestelde in deze nota vast te stellen.

Raadsstuk. Onderwerp Aanpassen en beschikbaar stellen krediet uitbreiding en renovatie van basisschool Molenwiek Dalton, Betuwelaan 2

Brief m.b.t. actuele situatie Frisse Lucht in scholen

Frisse Scholen Toets. >> Als het gaat om energie en klimaat. Toetsingsrapport

GEVOLGEN VOOR JA/NEE ROUTING DATUM Communicatie Ja College Financieel Juridisch

Frisse Scholen Toets. Hulpmiddel voor schoolbestuur en gemeente. >> Als het gaat om energie en klimaat

Naar een gezonde school? Naar een gezonde school?

Toelichting kostenconfigurator PO en VO

Froukje van Dijken. Bouwstenen voor Frisse Scholen

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het Programma en Overzicht voorzieningen huisvesting onderwijs Nummer: 3d.

Datum raadsvergadering n.t.b.

Themakatern duurzaamheid

De heer J. Franx, wethouder Verbouwing Jan Ligthartcentrum

Verbetering binnenklimaat van de basisscholen in Amstenrade en Oirsbeek. Gemeentebladnummer: 2010/34 Vergaderdatum: 03 juni 2010 Agendapunt: 10

rdelijk zijn, Adres Bruto van basisschool verduurzaming van

Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis

Collegevoorstel. Reg.nr. : Datum : 5 maart 2013

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

Collegebesluit. Onderwerp Aardgasvrij bouwen Rudolf Steiner College en Rudolf Steiner School

1. Op 26 maart 2010 hebben we een beschikking

Huisvesting Michaëlschool (beoordeling bouwplan / herziening uitgangspunten)

KENNISNEMEN VAN De invulling van de ambitie van het college met betrekking tot frisse scholen.

De NESK scholen duurzaam opgeleverd. Focus-Huygens College gebouwd voor de toekomst

Aandacht voor binnenklimaat scholen

Onderwerp Wijziging verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Boxtel

Steek Energie in je huis

Datum raadsvergadering 8 maart 2018

Oplegvel Collegebesluit

Veel gestelde vragen en de antwoorden m.b.t. 'scholen voor morgen'

Waarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen

Bijlage bij raadsvoorstel RVO Toelichting financiële consequenties

Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis

Optie B: Alle maatregelen (A tot en met E) worden in één werkgang uitgevoerd. Verhoging van de investering is nodig.

MEMO AAN DE GEMEENTERAAD

Bevordering naleving Ventilatie en EPC regels. Verslag uitgevoerde activiteiten Datum 13 december 2010 Status Definitief

VOORBLAD RAADSVOORSTEL

, relatieve luchtvochtigheid (RH) en temperatuur hoeft u zelf helemaal niets te doen.

Raadsvergadering : 16 december Agendapunt : 12.

, relatieve luchtvochtigheid (RH) en temperatuur hoeft u zelf helemaal niets te doen.

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd

Tekst: Cees van de Sande

betere prestaties Powered by Zehnder - J.E. StorkAir & Rockfon

( ) advies aan AgC over vervolgbehandeling ( ) informatievergaring (x) besluitvorming. ( ) besloten, met als reden:..

Een nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1

Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Ex. artikel 43 Reglement van orde van de raad 2011

OBS De Wilgenstam DUURZAAM RENOVEREN MEERVOUDIGE OPBRENGST

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 22 september 2015 bestemd voor de gemeenteraad

Uitgangspunten Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs gemeente Meppel

Voorstel aan : de gemeenteraad van 28 juni 2004 Behandeling in : commissie Samenlevingszaken en Middelen van 15 juni 2004

Datum raadsvergadering maandag 15 december 2014

nieuwe woning in Austerlitz

Workshop 1 EBA en schouwcriteria Milicon, Milieu consultancy, Mat Schatorje

Raadsvoorstel. Aan de raad, De heer drs. C.H. Boland, wethouder Aankoop schoolkavel de Krijgsman en voorbereidingskrediet IKC Muiden

2. GEVRAAGDE BESLISSING:

Communicatie: Het schoolbestuur LVO zal geïnformeerd worden over het besluit dat genomen wordt.

RAADSVOORSTEL Rv. nr: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:

Gemeenteblad van Zaltbommel 2010 Nr. 6.4

Oplegvel Collegebesluit

Datum: 18 februari januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie:

Bijlage 1. behorende bij raadsvoorstel onderwijshuisvesting. Toelichting over diverse onderdelen van onderwijshuisvesting

Ben van der Aa / oktober 2018

Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht. onderhouden+verbouwen. Ventilatie Onderhoud. eigen huis magazine

23 DEC 20H. GEMEENTE ASTEN inqekomen. vereniging l f f \ Gemeente Asten t.a.v. College van Burgemeester en Wethouders Postbus AG ASTEN

, relatieve luchtvochtigheid (RH) en temperatuur hoeft u zelf helemaal niets te doen.

Een nieuwe woning in Praal Esse Zoom

Adviesnota Raad. Raadsvergadering d.d. : 11 december Agendapunt : 16

De School van Morgen. Functionaliteit en infrastructuur

Oplegvel Collegebesluit

van schets naar definitief ontwerp gebruikersindeling klimaat daglicht energie interieurconcept poort als entree achtergevel plein als verbinding

Op weg naar een beter binnenmilieu in bestaande schoolgebouwen

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: Besluitvorming beschikbaarstelling krediet voor herontwikkeling Raadhuis.

RAADSVOORSTEL. Nr.: Onderwerp: Tijdelijke huisvesting Brede School Plantage de Sniep. Diemen, 21 juli 2009

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Registratienummer: Onderwerp: Besluitvorming Huisvestingsfinanciën herontwikkeling raadhuis.

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 12 december Agenda nr: 10 Onderwerp: opvang van honden en katten. Aan de gemeenteraad,

Een gezond binnenmilieu op school, daar gaan we voor!

Programma. Openingen Inleiding. Visie van het onderwijs op IKC. Proces en oplossingsrichtingen. Wethouder Vandermeulen. dhr. Toon van den Hanenberg

Verslag bijeenkomst scenariovorming m.b.t. huisvesting Pater Jan Smitschool, schooljaar donderdag 6 april 2017

KLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis

VOORSTEL TOT BESLUIT

Onderwerp: Kredietverlening renovatie basisschool de Achtbaan locatie Beukenrode - Besluitvormend

Uw raad wordt geadviseerd het programma huisvesting onderwijs 2009 conform het gestelde in deze nota vast te stellen.

Volledige uitleg oproep Tools voor EnergielinQ

Transcriptie:

Retouradres: Mariamunster 43, 6325 CR Berg en Terblijt Aan de fracties van de raad in Valkenburg aan de Geul Datum Contact Telefoonnummer Email 22 juni 2015 A. Hidding 043-3215012 a.hidding@d66valkenburg.nl Betreft Informatiebrief betreffende nieuwbouw BS St Joseph en renovatie BS De Plenkert Geachte fractievoorzitters, Naar aanleiding van het raadsinformatiebulletin d.d. 16 juni 2015 (registratienummer 15.24) verschaffen wij u hierbij extra informatie omtrent de nieuwbouw/renovatie van BS De Plenkert en het financieel ontoereikende kader. Het door de gemeente gevoteerde krediet is te krap en dientengevolge kan geen optimaal schoolgebouw worden gerealiseerd. D66 zal een motie betreffende dit onderwerp indienen in de raadsvergadering van 29 juni aanstaande. Wij hopen dat dit schrijven u van voldoende en overtuigende informatie voorziet en u de motie kunt steunen. De conceptmotie zal nog deze week aan u worden voorgelegd, zodat we eventueel in samenspraak kunnen komen tot een definitieve motie. Stand van zaken Het college van burgemeester en wethouders legt in het raadsinformatiebulletin, voor wat betreft de oorzaak van het te krappe budget, de volledige verantwoordelijkheid bij het schoolbestuur Innovo. D66 vindt de lijn van argumentatie van het college te kort door de bocht. Het Plan van Eisen (PvE) is in opdracht van de stuurgroep, waar wethouder Dauven deel van uitmaakt, opgesteld. Er is uiteindelijk niet getoetst aan het voorhanden zijnde budget. Ook zijn er belangrijke eisen, zoals Frisse Scholen en de eis Bouwen volgens bouwbesluit 2012, niet opgenomen. Innovo heeft in 2013 de tijd genomen om de onderwijskundige visie en de fusie tussen de twee scholen vorm te geven. Weerstand moest worden weggenomen en onderzoek naar de ambities en het PvE werd gestart. Uiteindelijk werd het Innovo duidelijk dat op financieel

gebied de normbedragen ontoereikend waren. Iets wat dus niet vooraf door de stuurgroep was getoetst. Al jaren is bekend dat de normvergoeding voor scholenbouw oorzaak is van inferieure huisvesting en hoge exploitatielasten. 1 Kort gezegd, de normvergoedingen die gehanteerd worden door de VNG zijn ontoereikend en gedateerd. Het gevolg hiervan is dat het verschil tussen het wettelijke sober en doelmatig en de huidige maatschappelijke norm steeds groter wordt. Steeds vaker horen wij geluiden uit het maatschappelijk veld dat sobere en doelmatige huisvesting een negatieve invloed heeft op de prestaties van leerlingen en personeel. Innovo wilde juist wel de ambities voor het behalen van Frisse Scholen B blijven nastreven, dit in het belang van leerlingen en personeel. Innovo heeft daarom binnen de stuurgroep vanaf de eerste vergadering (begin 2014) open gesproken en haar zorgen geuit over het te lage budget. Innovo maakte de leden van de stuurgroep duidelijk dat de ambities en het PvE niet gehaald konden worden. Wethouder Dauven heeft op dat moment aangegeven dat er geen financiële ruimte was voor extra budget. In de stuurgroep is vervolgens besloten om aan te besteden op basis van het bestaande budget en te wachten met aanvragen van extra budget tot het moment dat dit concreet gemaakt kon worden. De aanbesteding Innovo heeft aan ons te kennen gegeven dat zij de hoop hadden dat geen enkele aannemer op dit lage budget zou inschrijven tijdens de aanbesteding. Hiermee zou het bewijs geleverd zijn dat het budget te krap was en kon de opdracht terug naar de gemeente. Innovo was dan ook verbaasd dat er toch inschrijvingen binnen kwamen. Waarschijnlijk was de oorzaak dat op dat moment aannemers zaten te springen om opdrachten gelet op de crisis in deze sector. Ook speelde mee dat de aannemer Rechtens verkregen niveau (Bouwbesluit 2012) mocht gaan bouwen. Rechtens verkregen niveau betreft het kwaliteitsniveau van een gebouw, voordat je begint met een verbouwing. Het bestaande gebouw en alle kwaliteitsniveaus daarbinnen neem je als uitgangspunt. Bij herinrichting, verbouw of renovatie, mag het nieuwe kwaliteitsniveau niet lager zijn dan het niveau dat voorheen aanwezig was, maar hoeft ook niet hoger te zijn of aan de huidige wettelijke normen (Bouwbesluit 2012) te voldoen. De aannemer hoeft dus geen enkele verbetering aan te brengen aan het gebouw en mag de nieuwbouw op eenzelfde wijze uitvoeren met bestaande isolatiewaarden, ventilatie, etc. Naast dat de gemeente zoals eerder al gezegd belangrijke eisen zoals Frisse Scholen en Bouwen volgens bouwbesluit 2012 niet hadden opgenomen, heeft de gemeente tevens niet uitgesloten dat van Rechtens verkregen niveau gebruik gemaakt mag worden. Het PvE laat vervolgens voldoende ruimte voor de aannemers. Het Bouwbesluit 2012 is niet aangewezen als een verplichting voor de realisatie van de nieuwe school. De nieuwe school wordt nu gerealiseerd op basis van een bouwtechniek uit 1979. 1 Voor een goed leesbaar artikel over dit onderwerp, zie: http://www.schoolfacilities.nl/huisvesting/bekostiging/2142- qnormvergoeding- scholenbouw- oorzaak- van- 2

In het raadsinformatiebulletin van 16 juni wordt tevens verwezen naar een brief die op 16 april 2014 is gestuurd naar Innovo. De strekking van deze brief zou zijn dat de nieuwe wijze van aanbesteding risico s met zich mee zou brengen en dat deze aanbestedingsmethode (design, build, maintain) uiteindelijk de oorzaak is van veel problemen en tegenvallers. Innovo heeft kenbaar gemaakt dat in deze brief niet zo nadrukkelijk op deze risico s is gewezen. Daarbij komt ook dat niet te bewijzen valt of een andere, meer traditionele manier van aanbesteden een beter en goedkoper resultaat zou hebben opgeleverd. Innovo stelt dat juist deze nieuwe manier een betere aanbesteding is geweest en dat er nu meer flexibiliteit voor de bouwer is met het gegeven van een (te) beperkt en ontoereikend budget. Toetsing en kaders nieuwe school Naar aanleiding van de presentatie van Bert Nelissen (Innovo, d.d. 20 april 2015) in de commissie SD over de renovatie Plenkert/nieuwbouw St. Joseph en de conclusie die hij daar trok, heeft D66 een aantal art. 41 vragen gesteld. In de beantwoording stelt het college: ln uw brief geeft u aan dat de norm Frisse Scholen klasse B niet gehaald wordt. Dit zou in strijd zijn met hetgeen Mertens aanbiedt. Tijdens de bouw en bij de oplevering van het gebouw zal er daarom op worden toegezien dat deze norm wél gehaald wordt. Het antwoord van het college is niet correct. Als de school volgens de voorliggende plannen van Mertens gerealiseerd wordt, dan zal deze niet aan Frisse Scholen klasse B voldoen. De gemeente gaat dat dan achteraf toetsen. Dat moet nu juist vooraf omdat het anders te laat en economisch gezien niet efficiënt is. Men kan nu al constateren gezien de plannen dat aan Frisse Scholen klasse B niet voldaan wordt. Het blijkt dat het college en de raad nooit een goed kader en voldoende eisen heeft gesteld aan het gebouw. Het komt erop neer dat Innovo, naar opdracht door de raad en het college geformuleerd, slechts hoeft te bouwen volgens minimale eisen. Innovo kan een ambitie hebben, zonder kader hoeft daar niet aan te worden gehouden. Wat hier de oorzaak van is en waarom dit zo is gelopen kunnen we momenteel niet achterhalen. Maar wat wel zeker is, is dat wethouder Dauven namens het college deel uitmaakt van de stuurgroep en dat de stuurgroep akkoord is gegaan met minimale eisen. De raad had vanaf begin 2014 kunnen worden meegenomen in het proces en het bedenken van oplossingen. Dat is niet gebeurd, het zij zo. Het is nu nog niet te laat, maar er is nu wel veel tijdsdruk. Wetende wat nu de stand van zaken is, kan de raad alsnog het college en dus Innovo mandaat geven om haar ambities waar te maken. Dit door het gevraagde extra budget toe te kennen tot een bedrag van 2.458.362,44 euro, genoemd in het stuk wat als bespreekpunt is behandeld tijdens de SD commissie van 8 juni 2015 (zie bijlage A). Wethouder Dauven heeft aangegeven dat het besluit ook genomen kan worden in de raadsvergadering van 28 september 2015. Maar hoe je het ook wendt of keert, een uitgestelde beslissing betekent meerkosten voor aannemer Mertens 2. Mertens zal beginnen 2 Mertens is de aannemer die nu is geselecteerd op de aanbesteding volgens Best Value. Innovo is voornemens om opdracht te verstrekken. Gezien de vrijgave van het budget mag/kan Innovo hier toe overgaan. 3

met de werkzaamheden op maandag 19 juli 2015. Indien Mertens op 19 juli er vanuit moet gaan dat hij het moet doen met het ontoereikende budget, zal hij de westelijke gevel niet slopen en slechts het aantal kozijnen bestellen dat op dat moment noodzakelijk is. Mocht tijdens de raadsvergadering op 28 september alsnog extra budget beschikbaar worden gesteld, dan moet Mertens alsnog zaken gaan slopen die al in de bouw zijn betrokken en zal hij moeten wachten op de extra kozijnen die moeten worden nabesteld. Tevens is een optimaal geïsoleerd dak, eventueel belegd met sedum, gezien de gevorderde werkzaamheden wellicht al niet meer mogelijk. Al met al onwenselijk en onnodig en is het dus veel verstandiger om de juiste beslissing in de komende eerstvolgende raadvergadering reeds te nemen. Visie en beleid: Integraal huisvestingsplan PO2012-2017 In het door de raad vastgestelde Huisvestingsplan PO 2012-2017 (zie bijlage F) is het belangrijkste besluitpunt het fysiek onderbrengen van de St Josephschool bij De Plenkert. In het huisvestingplan voor de toekomst wordt uitgegaan van twee Brede Maatschappelijke Voorzieningen (BMV), te weten één in Berg en één in Valkenburg- Centrum. Deze twee BMV s worden aangemerkt als investeringslocaties. In het huisvestingsplan is ook in kaart gebracht wat de verwachting is m.b.t. de schoolgebouwen en het ingeschatte aantal kinderen. Als je het leerlingenaantal in dit huisvestingsplan van 2012 bekijkt, zie je dat het verwachte aantal kinderen voor 2020 in 2014 al min of meer een feit is. Uit de leerlingenprognose, zoals in het huisvestingsplan 2012-2017 in combinatie met cijfers die nu bekend zijn over 2013 en 2014, blijkt namelijk het onderstaande: Naam school 2012 1-10- 2013 3 1-10- 2014 4 2020 St. Gerlachus 85 67 59 65 St. Joseph 192 163 154 164 de Plenkert 212 203 184 181 OBS Broekhem 113 120 115 95 St. Antonius Schin op Geul 97 69 56 61 H. Hart Sibbe 118 118 114 98 Vilt 91 84 86 82 OBS Berg 245 229 230 214 Totaal 1153 1053 998 960 Geen vrees voor precedentwerking Het toekomstplaatje, zoals in het huisvestingsplan geschetst, laat zien dat op termijn twee schoollocaties c.q. BMV s over zullen blijven. Dit toekomstplaatje wordt bevestigd door de 3 Bron: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Dienst Uitvoerend Onderwijs 4 Bron: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Dienst Uitvoerend Onderwijs 4

meest recente leerlingenaantallen van onze scholen. In de toekomst zal dus binnen onze gemeente hooguit één keer worden overgegaan tot de nieuwbouw en/of grootschalige renovatie van een basisschool. Dit zal volgens het huisvestingsplan plaatsvinden (vanaf 2019) als OBS Berg toe is aan vervanging. Dit zoals vermeld is in bovengenoemd huisvestingsplan. De andere scholen zullen - en Innovo is daar stellig in - op termijn sluiten. In het raadsinformatiebulletin van 16 juni jl. geeft het college aan dat van de financiële normen in beginsel niet kan worden afgeweken, omdat dit een precedent zou scheppen naar toekomstige projecten en andere schoolbesturen toe. Gezien bovenstaand betoog kan worden gesteld dat van precedentwerking hooguit sprake zou kunnen zijn bij de nieuwbouw en/of renovatie van OBS Berg. De andere scholen komen hier niet voor in aanmerking. Immers zij zullen op termijn gesloten worden. En ook dan zal er - ons inziens - een toekomst vaste en gedegen school gerealiseerd moeten worden. De Plenkert school mag dan best als referentie dienen. Inhoudelijke legitimatie voor extra budget De argumenten die pleiten om de ambities waar te moeten maken kunnen opgedeeld worden in: 1. Argumenten betreffende het binnenklimaat 2. Argumenten betreffende duurzaamheid 3. Argumenten betreffende didactiek en onderwijs 4. Argumenten vanuit het beeldkwaliteitsplan. 1) Een gezond binnenklimaat Dit punt is het meest concrete en tastbare in de gehele discussie. Over een goed binnenklimaat is inmiddels veel bekend. Hieronder volgen een aantal voorbeelden van rapporten en onderzoeken, waaruit blijkt dat we hierover eigenlijk niet meer hoeven te discussiëren. Een goed binnenklimaat is niet wenselijk, maar noodzaak. Agentschap NL heeft in het kader van het project Frisse Scholen een technisch PvE ontwikkeld voor scholen voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Daarin zijn eisen uitgewerkt voor de energiezuinigheid en het binnenmilieu in de klassen A (zeer goed), B (goed) en C (acceptabel). Bij nieuwbouwprojecten gelden in principe minimaal de prestatie- eisen volgens klasse B. Een rekenstudie aan een basisschool laat zien wat de consequenties van dit PvE (klasse B) zijn voor de keuze en het ontwerp van de klimaatinstallatie, de noodzaak van koeling, de energieprestatie en het benodigde budget voor de installaties. Recent uitgevoerde onderzoeken hebben aangetoond dat het vaak te koud of te warm is, er tocht optreedt, en ventilatie en schoonmaak onvoldoende zijn. De slechte binnenmilieucondities kunnen leiden tot comfort- en gezondheidsklachten, ziekteverzuim en verminderde leerprestaties. Dit is des te schrijnender omdat het gaat om kinderen in de groei die daarvoor extra gevoelig zijn. Het is dan ook maatschappelijk een absolute noodzaak 5

om in scholen een gezond en comfortabel binnenmilieu aan te bieden dat de leerprestaties positief kan beïnvloeden. In het TNO rapport 2006- D- 1078/B (zie bijlage B) wordt het effect onderzocht op de cognitieve prestaties van leerlingen op een basisschool. Gemiddeld maken leerlingen 5,34 taalfouten en 1,98 rekenfouten bij vraag gestuurde ventilatie, terwijl bij oplopende CO2 concentraties in het lokaal leerlingen gemiddeld 5,64 taalfouten en 2,44 rekenfouten maken. Op de website van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland staat een uitleg betreffende de impact van een goed binnenklimaat op leerresultaten en ziekteverzuim. 5 Samenvattend is op de site van RVO voor de leerresultaten het volgende te lezen: Een slecht binnenmilieu in klaslokalen heeft invloed op de leerprestaties. Leerlingen maken aanzienlijk meer fouten bij te weinig frisse lucht. Elke verdubbeling van de toevoer van frisse lucht leidt tot ongeveer 15% betere leerprestaties. Verbetering van de binnen luchtkwaliteit kan op termijn dus leiden tot een verhoging van de CITO- scores. Voor wat betreft het ziekteverzuim: Bij een ziekteverzuim van 6-8% betekent dit dat op jaarbasis per leerkracht 3 tot 5 dagen verzuim optreden die voorkomen hadden kunnen worden indien de ventilatie, de temperatuur, de akoestiek en dergelijke op orde zouden zijn geweest (bron: Rolloos et al, 1996). Anders gezegd: Het ziekteverzuim is na verbetering van de fysieke arbeidsomstandigheden met 1 à 2% te verlagen. Bedraagt het ziekteverzuim in een school voor renovatie bijvoorbeeld 8%, dan is dit na een renovatie tot 6 à 7% terug te brengen. Mits de juiste maatregelen genomen worden natuurlijk. In schoolgebouwen heeft met de name de luchtkwaliteit een sterk effect op het kortdurend verzuim (thuis zitten door een verkoudheid, griep e.d.). Uit diverse onderzoeken (o.a Nardell et al. 1991) 6 is bekend, dat gebrekkige ventilatie de concentratie virussen en bacteriën (verantwoordelijk voor de overdracht van infectieziekten) in de lucht sterk verhoogt. Milton et al. (2000) (zie bijlage C) toonden aan dat halvering van de hoeveelheid verse luchttoevoer het kortdurend verzuim met maar liefst 35% kan verhogen. Extra belangrijk als je bedenkt dat de hoeveelheid verse luchttoevoer per persoon in een klaslokaal vaak een factor 3 à 4 lager ligt dan die in bijvoorbeeld een kantoorgebouw. Zoals de plannen in Valkenburg aan de Geul er nu voor staan wordt de school voorzien van een gevelrooster die de lucht toevoert en een aantal toiletventilatoren voorzien van een CO2 regelaar die de lucht afzuigt. Dit betekent dat in de winter alle warmte naar buiten verdwijnt en in de zomer alle warmte van buiten aangezogen wordt. Dit systeem is niet meer van deze tijd en voldoet niet aan het Bouwbesluit 2012 en de normen die gesteld worden aan Frisse Scholen klasse B. Klasse B vereist een zogenaamd balansventilatiesysteem, waarbij de toegevoerde en afgevoerde ventilatielucht via een warmtewisselaar zorgen voor een minimaal verlies van energie. Tevens geeft een balansventilatiesysteem een betere luchtkwaliteit op het gebied van CO2 in vergelijking met de toiletventilatoren. 5 Zie o.a.: www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam- ondernemen/gebouwen/frisse- scholen?wssl=1 en www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam- ondernemen/gebouwen/frisse- scholen/instrumenten/gezondheidsklachten- en- ziekteverzuim- frisse- scholen (laatst bezocht op 21 juni 2015). 6 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/nbk143278/ (laatst bezocht op 21 juni 2015). 6

2) Duurzaam beleid en inzetten op duurzaamheid Valkenburg aan de Geul is een gemeente die inzet op duurzaamheid. In het coalitieakkoord wordt daar - zelfs in de titel - op diverse plaatsen naar gewezen. Alleen al daarom zou het bestuur van Valkenburg aan de Geul zich ervoor moeten inzetten dat deze school, en natuurlijk later ook OBS Berg en Terblijt, een toonbeeld van duurzaamheid wordt. Momenteel is duurzaamheid in het ontwerp alleen terug te vinden in de LED verlichting en in hergebruik van materialen uit de renovatie. Op geen enkele andere wijze wordt verder ingezet op duurzaamheid, dit terwijl in de momenteel meer dan voldoende wetenschap en techniek voorhanden is. Als de gemeente echt wil inzetten op duurzaamheid dan moeten de twee investeringslocaties (zie boven) daarvan een optimaal voorbeeld van zijn. Een ander aandachtspunt vloeit voort uit de regelgeving van de Europese Commissie. Lidstaten zijn vanaf 2020 verplicht om te bewerkstelligen dat alle nieuwbouw energieneutraal gebouwd wordt. Dit betekent dat nieuwe gebouwen in de toekomst in een jaar bijna evenveel energie opwekken als verbruiken. Er geldt dus, dat als we straks OBS Berg en Terblijt nieuw gaan bouwen, we aan deze verplichting moeten voldoen. De Plenkert in de huidige plannen zal dan schril afsteken qua duurzaamheid t.o.v. OBS Berg en Terblijt. 3) Argumenten voor didactiek en onderwijs We bouwen hier een school, een basisschool, waar kinderen basisvaardigheden worden bijgebracht op tal van gebieden. Dat een echte frisse school bijdraagt aan betere (leer)prestaties staat onomstotelijk vast. Normatiever, maar niet minder belangrijk, is een ander element van onderwijs: Geef het goede voorbeeld. Het gebouw zou daarbij een voorbeeld moeten zijn van hoe we nu omgaan met energie en duurzaamheid. Als dan in het ontwerp van de nieuw school wordt aangegeven: Energie is zo goedkoop we kunnen het met een bulkprijs van 9 ct/kw inkopen dus laat maar zitten die enkele beglazing, hoe kun je dan vervolgens de kinderen tijdens de les uitleggen dat je zuinig met energie moet omgaan? Om de kinderen te wijzen op duurzaamheid en levensvatbaarheid zal à priori door ons het goede voorbeeld moeten worden gegeven. Dit is niet alleen verstandig, dit is gewoon noodzakelijk. 4) Argumenten vanuit het beeldkwaliteitsplan Voor de nieuwbouw is door Innovo een beeldkwaliteitplan opgesteld. Dit plan maakte onderdeel uit van de uitvraag. Nu blijkt, zoals verwacht, dat met het huidige budget niet aan de stedenbouwkundige en architectonische randvoorwaarden kan worden voldaan. Dit in een gemeente die zich wil profileren als Valkenburg Vestingstad. Van een school in het centrum zou je juist verwachten dat voldaan wordt aan de randvoorwaarde uit het beeldkwaliteitsplan, zoals een groen dak en een goede mooi afwerkte gevel (zie bijlage E). 7

Hoe nu verder? In het raadsinformatiebulletin van 16 juni kon u al lezen dat het college voornemens is een extra budget toe te kennen. Het college verhoogt de norm met 135.000 euro tot een bedrag van 2.150.051 euro. Innovo gaat op basis van art A 3.7 toeslag voor herstel van terrein en verhuiskosten nog een aanvullende aanvraag indienen, zodat ook hier nog extra budget vrijkomt die gedeeltelijk voor de nieuwe school zal worden gebruikt. Al met al zal door de raad mandaat moeten worden gegeven om 250.000 extra budget vrij te spelen zodat we in totaal op 2.458.362 euro uitkomen. Voor dit totale extra budget kan het volgende worden gerealiseerd: Upgrading buitengevel Bestaande kozijnen vervangen door thermopane Wel maatregelen uitstraling gebouw 103.000,00 W- installatie, ambitie Frisse scholen B volledig haalbaar Wel koeling beperkte klimaatbeheersing 73.000,00 E- installatie zoals gevraagd 38.000,00 Indelingsvarianten optimaal Flexibiliteit en vrije indeelbaarheid 85.000,00 Moseedum dak voor extra isolatie en een doorlopende natuurlijke zichtlijn onder boven. Tevens op een natuurlijke manier deels wegwerken uitgangen balansventilatie. Dit is een eis vanuit de omgeving 100.000,00 (Herinrichting buitenterrein) ( 103.000,00) De inrichtingskosten kunnen wellicht uit een andere pot worden gegenereerd Legeskosten opgenomen door aannemer 40.000,00 Totaal (zonder inrichtingskosten) 439.000,00 De door het College verhoogde norm De door Innovo verkregen aanvraag Art. A3.7 Extra benodigd budget 135.000,00 54.000,00 250.000,00 Innovo heeft beloofd dat als dit mandaat een feit is dat, naast alle ambities en eisen, ook pv zonnecellen worden geïnstalleerd. Dit met een zichtbare meter in de school, zodat de 8

leerlingen kunnen zien wat de opbrengst is. Daarnaast zal Innovo Mertens opdracht geven voor het plaatsten van twee innovatieve draaideuren (tourniquets) in de school. Dit bij de ingang van de onderbouw en de ingang van de bovenbouw. Deze tourniquets zullen energie opwekken zodra ze in beweging komen. Een manier van energie opwekken die de leerlingen en personeel zelf in de hand hebben en kunnen beïnvloeden. Als dit zal worden toegepast in onze school, dan zal Valkenburg aan de Geul zeker op de kaart komen te staan wat betreft innovatie en duurzaamheid. Financiering Als men in principe er over uit is dat hier extra budget naar toe moet dan zal er gezamenlijk overeenstemming moeten worden bereikt hoe dit het beste kan worden gefinancierd. Wellicht kan de gevraagde 250.000 euro gehaald worden uit de onderwijs pot die nu aangewend wordt voor de schoolroutes. Andere opties zien wij graag tegemoet en kunnen in gezamenlijk overleg tot stand komen. In de loop van deze week zal D66 een voorlopige motie aan alle fractievoorzitters voorleggen. We hopen dat deze informatiebrief bij zal dragen aan draagvlak en zo de motie maandag 29 juni met een meerderheid wordt gesteund. ALITA HIDDING Fractievoorzitter D66 Valkenburg aan de Geul 9